چکیده
هدف این مقاله بررسی مقررات موافقتنامه پادمان جامع، پروتکل الحاقی و برجام در خصوص دسترسی آژانس به مراکز نظامی و شرایط و محدودیت های آن است. در معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای و موافقتنامه های پادمان جامع مرتبط با آن، صلاحیت یا اختیاری برای آژانس بین المللی انرژی اتمی مبنی بر دسترسی به مکان های نظامی کشورهای متعاهد وجود ندارد. پروتکل الحاقی نیز مقررات صریحی مبنی بر دسترسی آژانس به مراکز نظامی پیش بینی نکرده است. در سند برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) هم با وجود اینکه سازوکار پیچیده تر و شفاف تری در نظر گرفته شده، اما هیچ گونه حق یا صلاحیتی برای آژانس در این مورد در نظر گرفته نشده و هرگونه دسترسی در این مورد مشروط به رضایت و همکاری داوطلبانه ایران است.
کلیدواژه ها: آژانس بین المللی انرژی اتمی؛ معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای؛ پروتکل الحاقی؛ مراکز نظامی؛ برجام
نویسنده:
صالح رضایی پیش رباط: عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای
فصلنامه مطالعات راهبردی - دوره 20، شماره 2، پیاپی 76، تابستان 1396.