چکیده مقاله:
چکیده : زمینه و هدف: یکی از ابزارهایی که از طریق آن میتوان از محیطزیست در عرصه بینالمللی حفاظت کرد، ایجاد مسئولیت برای دولتها است. این مسئولیت، در عرصه حقوق بینالملل محیطزیست، تعهدی است که بر هر یک از تابعان جامعه بینالمللی، بارشده که در صورت نقض آن تعهد، مسئولیت آن دولت را در جبران خسارات وارده در پی خواهد داشت. در این مقاله نیز سعی شده به تبیین کلیاتی در خصوص مفهوم خسارت زیستمحیطی، مبانی نظری مسئولیت بینالمللی دولتها و توصیف و تحلیل ارکان مسئولیت مدنی ناشی از خسارتهای زیستمحیطی ناشی از جنگ و شرایط تحقق آن، جهات رافع مسئولیت بینالمللی دولتها و آثار حقوقی مسئولیت بینالمللی بپردازیم. روش تحقیق: مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه¬ای و الکترونیکی انجام شده است. یافتهها: خسارت شدید، طولانیمدت و گسترده به محیطزیست طبیعی، لطمهای مهم به زندگی انسان و منابع طبیعی است که بهمراتب از خسارات در میدان جنگ بیشتر و جبرانناپذیر میباشد. بسیاری از کنوانسیونها، استفاده از سلاحهایی که آثار گسترده ،پایدار و شدید بر محیطزیست دارند را منع نموده است. بدیهی است اثرات آلودگی محیطزیست توسط اینگونه سلاحها تا مدتها نتایج شوم خود را بر انسانها، حیوانات و گیاهان به دنبال خواهد داشت. یکی از اصلیترین و متداولترین راههای جبران خسارت که از گذشتههای دور در میان طرفین تخاصم رایج بوده ، جبران مالی یا پرداخت غرامت در اثر نقض حقوق بشردوستانه است. نتیجهگیری: در زمینه پرداخت غرامت باید گفت که در جنایات بینالمللی علاوه بر دولت یا دولتهای مستقیماً لطمه دیده، جامعه بینالمللی نیز ،دستکم در چارچوب سازمان ملل متحد، میتواند بهمحض وارد آمدن خسارت تقاضای پرداخت غرامت کند. علاوه بر شورای امنیت، مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز از سال 1973 به بعد بارها وظیفه جبران خسارت یا پرداخت غرامت را مورد تأیید قرار داده است
کلیدواژگان: مسئولیت بینالمللی، جبران خسارت، توسل به زور، محیطزیست
نویسنده:
علی فقیه حبیبی
فصلنامه مطالعات بین المللی پلیس - دوره ششم، شماره 26, تابستان 1395.