به گزارش خبرگزاری فارس از سنندج، یکی از اصطلاحات موجود در حوزه حقوق بین‌الملل، جامعه جهانی است، صرفنظر از تعاریف گوناگون این عبارت در دکترین و اسناد بین‌المللی، در برخی از مواد و مقررات بین‌المللی شاهد تبلور خارجی مفهوم جامعه جهانی هستیم.
با توجه به خروج ایالات متحده امریکا از برجام واصطلاحا عدم پایبندی رسمی آن کشور نسبت به قطعنامه شورای امنیت، بایستی نقطه اتصالی بین ضرورت رعایت برجام توسط جامعه جهانی و اقدام متخلفانه ترامپ برقرار نمود.
در ماده ۴۱ طرح کمیسیون حقوق بین‌الملل در مورد مسوولیت دولت‌ها صراحتا از آثار نقض قاعده آمره توسط یک کشور سخن به میان آورده شده است.
برای آگاهی بیشتر با این موضوع با مهدی حاتمی مدرس حقوق بین‌الملل در دانشگاه کردستان گفت‌وگویی داشته‌ایم که در ادامه می‌آید..
فارس: جناب آقای حاتمی قطعا در جریان خروج امریکا از برجام هستید و چون رشته تحصیلی شما مرتبط با حقوق بین‌الملل است، بفرمایید رئیس جمهور آمریکا با عدم پایبندی به برجام چه قواعدی را نقض کرد؟
ترامپ با تصمیم خود مبنی بر عدم پایبندی به برجام اقدام به نقض قاعده آمره کرده است که می‌توان آن قاعده آمره را عدم رعایت قطعنامه۲٢٣١ شورای امنیت که موید توافق برجام است، تلقی کرد.
قطعنامه‌های شورای امنیت در چارچوب فصل ۷ منشور ملل متحد در چهارچوب حفظ صلح و امنیت بین‌المللی هستند لذا عدم رعایت این قطعنامه‌ها نقض یا زمینه‌ساز نقض صلح و امنیت بین‌المللی است حال باید دید که آیا عبارت جامعه جهانی می‌تواند در چهارچوب ماده ۴۱ طرح مزبور تبلور یابد که در این ماده صراحتا دولت‌ها از شناسایی چنین اقدامات ناقض قاعده آمره بازداشته شده و هر گونه کمک و مساعدت آنها ممنوع اعلام شده است.
فارس: اقدام جمهوری اسلامی ایران در پایبندی به اصول برجام را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
اقدام جمهوری اسلامی ایران در پایبندی موقت به برجام اقدامی در چهارچوب موازین بین‌المللی است زیرا اگر ایران نیز در مقابل نقض فاحش حقوق بین‌الملل مقابله به مثل نماید دیگر ادعای نقض قاعده آمره توسط امریکا محمل قابل اتکایی نخواهد داشت زیرا در حقوق بین‌الملل هیچ کشوری نمی‌تواند در مقابل نقض قاعده آمره اقدام به نقض قاعده آمره نماید.
آنچه که در حال حاضر ضرورت دارد استناد به مواد منشور ملل متحد است جمهوری اسلامی ایران باید با استناد به مواد ۲۵ منشور که کشورهای عضو را ملزم به قبول و اجرای قطعنامه شورای امنیت می‌نماید و ۱۰۳ که جایگاه رفیع این قطعنامه را در مقابل سایر توافقنامه‌ها مشخص می‌کند، اقدام به رایزنی‌های گسترده در سازمان ملل، آژانس بین‌الملللی انرژی اتمی و سایر نهادها و کشورهای جهان نماید.
ضرورت طرح دعاوی فردی با رویکرد حقوق بشری در دادگاه‌های منطقه‌ای ذیصلاح مانند دیوان امریکایی حقوق بشر توسط افراد دارای تابعیت مضاعف و نیز با مطالعه قبلی و کارشناسی می‌تواند اثرگذار باشد و در صورت همراهی اروپا و سایر کشورهای جهان با این تصمیم غیرعاقلانه و ناقض حقوق بین‌الملل، مفهوم جامعه جهانی به چالش کشیده خواهد شد.
به نظر دعوت از کشورهای جهان برای شرکت در کنفرانسی بین‌المللی در این رابطه با هر هزینه مالی خیلی مهم بنظر می‌رسد.
جمهوری اسلامی ایران در چهارچوب برجام در حال حاضر طلبکار بزرگی است که امریکا منتظر نقض برجام توسط اوست، گزینه خروج از برجام، گزینه‌ای سهل‌الوصول برای ماست ایران با ماندن در برجام می‌تواند امریکا را به نمونه و مثال خوبی در کتاب‌های حقوق بین‌الملل تبدیل نماید که بر اساس آن بتوانیم در قرن٢١ از نقض عهد صحبت به میان آوریم.
امریکا در صد سال گذشته همیشه از تبدیل شدن خود به عنوان شاهد مثال بیم داشته و دارد به همین دلیل حاضر بوده و هست هزینه‌های عمده‌ای را برای تطهیر اعمال متخلفانه‌اش بپردازد بنابراین اگر مفهوم جامعه جهانی در قالب رویه و عملکرد دولت‌ها برای حمایت از برجام شکل گیرد دیری نخواهد پایید که امریکا بزرگترین بازنده این حرکت خطرناک خواهد شد.
فارس: در کل، علت خروج آمریکا از برجام چه بود؟
ترامپ دلایلی را در این رابطه مطرح کرد اما هیچکدام به بدعهدی ایران نسبت به برجام ربطی نداشت. اخذ این تصمیم با پرداخت مبالغی از جانب اسرائیل غاصب و عربستان به ترامپ همراه بوده است، قطعا آمریکا از تبعیت ایران نسبت به تعهدات بین‌المللی خود عصبانی بود و به نحوی می‌خواست مسوولین ما را هم عصبانی کند تا اقدام فوری برای نقض برجام اخذ نمایند.
فارس: حال وظیفه مسوولین نظام در مقابل این اقدام سخیف آمریکا چیست؟
مسوولین نظام در این زمان باید ضمن حفظ آرامش خود، تابع فرامین مقام معظم رهبری، اقدامات لازم در راستای معرفی بیشتر چهره واقعی استکبار جهانی و انجام تدابیر لازم برای حفظ ثبات اقتصادی کشور را در نظر بگیرند با توجه به اینکه عده‌ای حتی بارش باران را به برجام ربط می‌دادند و همه چیز را مرهون این توافق کردند لذا باید همان افراد از مردم و مسوولین طلب بخشش کنند تا آرامش بیشتری در جامعه ایجاد شود.
فارس: با توجه به اینکه مقام معظم رهبری در خصوص بداخلاقی آمریکا نسبت به برجام هشدار داده بود چرا برخی خرده می‌گرفتند که اینچنین نیست؟
علت این امر را از دیدگاه‌های مختلف می‌توان بیان کرد. اگر بخواهیم خیلی مثبت‌اندیش باشیم علت خرده گرفتن این افراد به فرمایش مقام معظم رهبری فراموشکاری این افراد است چون آنها فراموش کرده‌اند که آمریکا در طول ۷۰ سال گذشته چه بر سر ایران و ایرانی آورده است. پس این افراد توانایی تحلیل وضعیت جهان، منطقه و کشورمان را ندارند البته می‌توان کمی از این مثبت‌اندیشی را کاست و چنین گفت که افراد مزبور خود را به فراموشی و خواب زده‌اند و این مساله موجب اشتباه محاسباتی آنها شده است، چنین افرادی راه‌حل مشکلات داخلی را در دست آمریکا و غرب می‌دانند.
فارس: نظر شما در مورد سند ٢٠٣٠ و انتقادات مقام معظم رهبری نسبت به آن چیست؟
متاسفانه گاهی اوقات اسم یک تعهد بین‌المللی را سند می‌گذارند تا در جامعه حساسیت ایجاد نشود و آنرا به سیستم آموزشی یا اجرایی کشور وارد کنند، در دولت آقای روحانی به کرات چنین اقدامی انجام شده است که سند۲۰۳۰ یکی از آنها است، مقررات مربوط به پولشویی FATF که اهداف خاص را دنبال می‌کند نیز از این دسته است.
یکی از مشکلات سند۲۰۳۰ ناهمخوانی مقررات این سند با فرهنگ و مقدسات ماست اساسا مقررات به ظاهر حقوق بشری، بیشتر به صورت یکطرفه تنظیم شده‌اند و منطبق با آداب و فرهنگ غربی هستند واصل نسبی بودن را در مورد اعمال این مقررات حقوق بشری در هر جامعه‌ای در نظر نگرفته‌اند.
تنظیم کنندگان این سند و کشورهایی که آن را پذیرفته‌اند به خوبی می‌دانند که برای نابودکردن اعتقادات مذهبی و ایرانی بهترین مکان و محمل مقاطع تحصیلی پایه و ابتدایی است در واقع یکی از پیامدهای جدی این سند تزریق فرهنگ غربی به جامعه از طریق مدارس است.
انتهای پیام/۲۳۳۰/۷۷
