خبرگزاری فارس - گروه مسجد و هیأت: اگرچه همه شیعیان ایرانی، زمزمههای مشترکی از مداحان مشهور زیر لب زمزمه میکنند، اما برخی نوحهها در هر شهر یا استان، مختص همانجاست. در دهه اول محرم و در مجموعه نوحه نواحی روزانه چند نوحه از مداحان پیرغلام کشور خواهیم گذاشت.
ای بحر غفران از آب جویت
نوحهخوانی توسط استاد احمد ادهمیان، اهل اصفهان، متولد 1334
دستگاه همایون: این نوحه که آهنگ آن در پیشخوانهای تعزیه نیز خوانده میشود و دارای مصرعهای بلند و کوتاه است، در گوشه شوشتری خوانده شده است:
ای بحر غفران از آب جویت
از آب جویت
حر گنهکار آمد به سویت
آمد به سویت
من دل کودکانت را شکستم
از تو و از زینبات شرمنده هستم
ای وای بر من ای وای بر من
ای وای بر من
دیدم تو را من در پای دشمن
در پای دشمن
من از اول سر راه تو بستم
از تو و از زینبات شرمنده هستم
از پرتو عشق نورانیام کن
نورانیام کن
در راه عباس قربانیام کن
قربانیام کن
برات شهادت بده به دستم
از تو و از زینبات شرمنده هستم
با آنکه حر نامآورم من
نامآورم من
پیش تو عبد و فرمانبرم من
فرمانبرم من
گردم بر سر خاکت نشستم
از تو و از زینبات شرمنده هستم
صوت/ استاد احمد ادهمیان/ ای بحر غفران از آب جویت
چون حر نامآور
نوحهخوانی توسط استاد محمدعلی هاشمزاده، اهل اصفهان، متولد 1310
آواز دشتی: این نوحه در گوشه «درآمد» خوانده شده است:
چون حر نامآور در کربلا آمد
از بهر جانبازی، آن باوفا آمد
صبح عاشورا چو خور از افق شرق دمید
روبهرو گشت به یاران حسین قوم یزید
بود در لشکر بِنسعد، دلیری ز عرب
نام او حر بود و حر ریاحی نسب
حر بگفتا به عُمَر حال تو را چیست خیال؟
با حسین بن علی صلح کنی یا که جدال؟
زاده سعد بگفتا که چنان جنگ کنم
که ز خون شهدا روی زمین رنگ کنم
ظاهرا گشته روان تا که فَرس آب دهد
باطنا تسلیه بر زینب بیتاب دهد
مرتعش شد بدنش بیدصفت میلرزید
پس منادی سخنی گفته و پاسخ بشنید
همچو تو مرد دلیری نبود در نظرم
اینقدر خوف چه باشد که به تو مینگرم؟
حر بگفتا ز کسم نیست در این معرکه باک
زَهره شیرژیان را به نزدم شده چاک
عقل و نفسم به من امروز جدالی دارند
هر یکی طرف خیالی و مقالی دارند
نفس گوید که بنه روی به دربار یزید
عقل گوید که بنه نام خودت حر شهید
نفس گوید که یزید منصب و مالات بدهد
عقل گوید که حسین جنت عدنات بدهد
نفس گوید که شوی در بر اعدا مقتول
عقل گوید که نما یاری فرزند رسول
نفس را کشتم و از عقل پذیرفتم راز
میکنم جان به فدایت شهنشاه حجاز
این بگفت و به سوی سرور دین روی نهاد
به تضرع به سم مرکب آن شاه افتاد
کی شه کون و مکان جن و بشر التوبه
روسیاهم ز گناهم بگذر التوبه
من شما را به صف کربوبلا آوردم
بلبلان حرمات را به نوا آوردم
خواهم امروز که من ناصر و یاور باشم
بیشتر از همه قربانی اکبر باشم
گفت از مهر جوابش پسر پیغمبر
آفرین بر تو بود ای حر نیکومنظر
صوت/ استاد محمدعلی هاشمزاده/ چون حر نامآور
حر ریاحی بگفت در بر سلطان دین
نوحهخوانی توسط رضا داییرجب، اهل اصفهان، متولد 1346 و استاد سیداحمد حسینی، اهل اصفهان، متولد 1327
دستگاه ماهور: این نوحه نیز در گوشه «درآمد» خوانده شده است. ریتم این نوحه در طول اجرا مرتب تند و کند میشود:
حر ریاحی بگفت در بر سلطان دین
که اذن جنگم بده اَیا امام مبین
فرصتی ای شهریار تا که در این کارزار
سر فکنم بیشمار از تن این مشرکین
گرچه من از ابتدا بر تو نمودم جفا
خواهمت اول فدا شوم در این سرزمین
گرچه خطا کردهام، ترک وفا کردهام
بر تو جفا کردهام، کنت من الظالمین
گرچه ندانستهام دل تو بشکستهام
قلب علی خستهام، نبی شد از من غمین
ای گل باغ رسول، توبه من کن قبول
تا که نباشد ملول، دل رسول امین
صوت/ استاد رضا داییرجب و استاد سیداحمد حسینی/ حر ریاحی بگفت در بر سلطان دین
انتهای پیام/