به گزارش خبرگزاری فارس از تبریز،کارشناسان خود اعتقاد دارند که تبریز شهری در خدمت ماشین‌هاست و نه انسان‌ها، از سوی دیگر بر مشکلات مدیریت شهری که از 40 سال گذشته تاکنون بر شهر تبریز حاکم بوده اعتراف می‌کنند.
اقتصاد شهری به عنوان شاخه‌ای از دانش اقتصاد به بررسی و تبیین پدیده‌های شهری مانند تراکم ساخت، سیستم حمل و نقل، ساماندهی امور فرهنگی و موارد مشابه از زاویه تحلیل اقتصادی می‌پردازد.
هدف اصلی این شاخه از دانش اقتصاد، بررسی و ارائه راهکار برای ساماندهی امور شهری است به نحوی که متضمن افزایش کیفیت و حداقل هزینه باشد به‌گونه‌ای که امروزه شاخه‌ای بین رشته‌ای میان اقتصاد و جغرافیا به نام «آمایش» شکل گرفته که به بررسی رابطه انسان، مکان و فضا می‌پردازد.
در بحث اقتصاد شهری مباحثی همچون حمل و نقل، نحوه طراحی و ایجاد بزرگراه‌ها، استقرار ایستگاه‌های مترو، ایجاد پارکینگ طبقاتی بررسی می‌شود که همه آنها با هدف افزایش کیفیت و رفاه زندگی شهری انجام می‌پذیرد. همچنین در سیستم اقتصاد شهری مکان‌یابی واحدهای صنعتی، دانشگاه‌ها، پارک‌ها و اماکن تجاری مدنظر است که در این بخش بیشتر افزایش سودآوری اقتصادی مورد توجه قرار می گیرد.
با این حال مباحث مکان‌یابی و استقرار واحدهای مسکونی و صنعتی در ایران از دیرباز بر اساس یک نگرش سنتی فاقد دانش شکل گرفته که در آن مسائل عمده مانند استقرار اتومبیل‌ها و نحوه دسترسی افراد به این اماکن نادیده انگاشته شده است.
در این میان در راستای بررسی وضعیت اقتصادی شهر تبریز و نقش مدیریت شهری در بهبود فضای کسب و کار، محمد باقر بهشتی رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر، اکبر پورخردمند معاون برنامه‌ریزی و توسعه انسانی شهرداری تبریز و داوود بهبودی معاون برنامه‌ریزی استانداری آذربایجان‌شرقی در میزگردی به بحث و گفت‌وگو نشسته و مشکلات اقتصاد و توسعه شهری تبریز را بررسی کردند.
در این نشست مشکلات و مسائل اقتصاد شهری در حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی، نارسایی قوانین و عدم مدیریت صحیح به بحث نشسته شد.
مشکلات اقتصادی و اجتماعی سرانجام تمرکزگرایی و عدم توزیع متناسب جمعیت
رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تبریز، مدیریت را یک فاکتور نرم‌افزاری دانست و با تاکید بر اینکه تبریز شهری است که برای ماشین‌ها ساخته شده و نه شهروندان، گفت: بخشی از مشکلات اقتصادی و اجتماعی نتیجه تمرکزگرایی و عدم توزیع متناسب جمعیت است که این مهم در کشورهای پیشرفته مدیریت شده است.
محمدباقر بهشتی در تشریح این مهم یادآور شد: تمرکزگرایی جمعیت توسعه ناهمگون امکانات شهری را در پی خواهد داشت که در شهرسازی اگر تمامی امکانات خدماتی در یک نقطه از شهر تجمع داشته باشند، سیستم حمل و نقل، اختصاص پارکینگ‌ها و بخشی از مدیریت شهری را دچار مشکل می‌کند.
اکبر پورخردمند معاون برنامه‌ریزی و توسعه انسانی شهرداری تبریز در تاکید بر مشکلات ناشی از توسعه ناهمگون اظهار داشت: نگاه کوتاه‌مدت مدیریتی، مسائل فرهنگی، اقتصادی و نارسایی قوانین بر توسعه شهر تاثیر منفی گذاشته‌اند و این درحالی است که از سال 1355 تا 65 شاهد سیل مهاجرت از روستا به شهرها بودیم که در سال 95 به اوج خود رسیده است.
در این میان داوود بهبودی معاون برنامه‌ریزی استانداری آذربایجان‌شرقی تصریح کرد: شکل‌گیری بافت‌های غیررسمی و حاشیه‌ای شهر نتیجه مهاجرت‌ها بوده که تبریز را جزو آسیب‌پذی ترین شهرها در توسعه شهری کرده است که اگر در نگاه مدیریتی توسعه امکانات مورد توجه قرار می‌گرفت شاهد چنین مشکلاتی نبودیم.
انتخاب‌های اشتباهی که همچنان ادامه دارند
داوود بهبودی رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی آذربایجان شرقی با تاکید بر اینکه همچنان انتخاب‌هایمان اشتباه و مشکل‌دار است، بیان داشت: انتخاب‌های اشتباه را در موارد مختلف می‌توانیم، شاهد باشیم که انتخاب و مکان‌یابی شهر جدید سهند و تجاری‌سازی‌های ناموفق از جمله این موارد هستند.
وی افزود: در طرح توسعه و اقتصاد شهری، شهرداری تبریز برای برای درآمدزایی و سودآوری در بحث تجاری‌سازی‌ها حضور فعال یافت، اما مکان‌یابی‌های نادرست باعث شد این اقدامات عقیم مانده و بسیاری از آنها همچنان خالی هستند.
رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی آذربایجان شرقی با بیان اینکه در حال حاضر دیگر مغازه‌داری‌های کوچک پاسخگوی نیاز شهروندان نیستند، گفت: در دنیای کنونی دیگر بسیاری از شهروندان همچون تجارت جهانی به مبادلات الکترونیکی و اینترنتی روی آوردهاند که در این راستا نظام خدمات‌رسانی نیز باید برای مدیریت فضای شهری تصمیم‌گیری کنند که چه بخشی از آنها به سمت تجارت الکترونیکی و اینترنتی سوق خواهند یافت و تا با تغییرات همگام باشد.
بهبودی تصریح کرد: تا چندسال دیگر بسیاری از مشاغل از بین خواهند رفت و باید کسب و کار شهری را مطابق این تغییرات انعطافپذیر کنیم و این درحالی است که همچنان همگام با این تغییرات قدم موثری برنداشته‌ایم.
در ادامه این گفت‌وگو محمدباقر بهشتی رئیس هیات اجرایی انجمن اقتصاددانان ایران با تاکید بر اینکه از دوران پس از انقلاب از تجارت برداشت نادرستی داریم و تصور می‌کنیم کسب همان تجارت است، یادآور شد: باتوجه به اینکه شهرداری‌ها خود مکلف به درآمدزایی بوده و نارسایی‌های قانون اساسی از سوی دیگر، شهرداران تبریز و اغلب شهرهای ایران را به شهر و هوا فروشی برای تامین منابع مالی خود سوق داده است.
نارسایی قوانین و لایحه‌هایی که سال‌ها در مجلس خاک می‌خورند
معاون برنامه‌ریزی و توسعه انسانی شهرداری تبریز یادآور شد: در گذشته تعهد شهروندان به قوانین بیشتر بود ولی با افزایش انتظارات مردمی اجرای قوانین سخت و با مشکلات متعددی همراه شده است به عنوان مثال در جایی که ضروریست تعریض خیابان اتفاق افتد، اغلب تملک با مشکلاتی همچون مخالفت مالک و هزینه‌های بالای تملک مواجه می‌شود و یا شهرداری برای عقب‌کشی‌ها مجبور می‌شود هوا فروشی کرده و با دادن مجوز افزایش طبقات و احداث مغازه به‌جای پارکینگ شهروندان را با خود همراه کند.
اکبر پورخردمند در عین حال گفت: بسیاری از مشکلات ناشی از نارسایی قوانین بوده و این درحالی است که "لایحه درآمد پایدار شهرها" 20 سال پیش به مجلس رسیده ولی هنوز از بدنه دولت خارج نشده و هیچ تضمینی برای شهرداران در این زمینه وجود ندارد و شهرها مجبور هستند برای توسعه و مدیریت خود از کج سلیقه‌ای‌ها استفاده کنند و به تازگی چند بند این لایحه نیز حذف شد.
بهشتی این بحث را ادامه داده و گفت: مجلس در قوانین آینده‌نگر نبوده و انسان محور نیست و با نگاه مدیریتی به تبریز در 40 سال اخیر و پیش از آن می‌توان دریافت که نگاه‌های کلان برای توسعه در حالی کوتاه مدت است که صنایع معروف تبریز 40 سال پیش بر اساس استراتژی به‌جود آمده‌اند.
وی تصریح کرد: متاسفانه آینده‌نگر نیستیم و مدیران را براساس رابطه انتخاب کرده‌ایم و مدیران انتخابی هم برای کوتاه مدت برنامه‌ریزی کرده و فکر می‌کنند.
جلب مشارکت بخش خصوصی در مدیریت شهری
داوود بهبودی رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی آذربایجان شرقی در رفع مشکلات اقتصاد شهر تبریز جلب مشارکت مردمی و بخش خصوصی را یکی از راهکارهای موثر دانست و گفت: در مدیریت هزینه در مسائل عمرانی و جاری تاکنون ضعیف عمل کرده‌ایم و از آنجایی که شفافیت در ارائه عملکرد نداشتیم میزان اعتماد عمومی کاهش یافته است.
وی در عین حال افزود: کیفیت آسفالت‌ها گواهی بر ضعف مدیریت هزینه‌ها و نظارت بر آنهاست، گرچه تکنولوژی آسفالت در حد قابل قبولی در ایران وجود دارد اما حتی 50 درصد از تکنولوژی موجود را هم استفاده نمی‌کنیم.
رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تبریز تصریح کرد: با اطمینان خاطر می‌گویم قطار شهری تبریز به این زودی‌ها تکمیل نخواهد شد و در عین حال هم انتخاب مناسبی برای تبریز نبود و نخواهد توانست مشکل حمل و نقل شهری را رفع کند.
با این حال بهشتی افزود: جلب مشارکت مردمی در مدیریت شهری و سرمایه‌گذاری می‌تواند راهگشا باشد و این درحالی است که اکبر پورخردمند نظر دیگری داشته و گفت: گرچه مقامات دولتی هم باور دارند که یکی از 10 راه نجات اقتصاد کشور سرمایه‌گذاری بخش خصوصی است اما قانون مدونی برای این مسیر وجود ندارد.
گزارش از یاسمین مولانا
انتهای پیام/ن
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
