گروه خانواده؛ سیده راضیه حسینی: در سوئد هر سال یک فستیوال بزرگ موسیقی برگزار میشود که در یکی از شهرهای این کشور، در طول چند روز گروههای مشهور موسیقی با حضور جمعیت زیادی از سوئدیها به اجرای برنامه میپردازند. هزینه این فستیوال از طریق کمکهای عمومی تأمین میشود. اما در سال ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ در حین و بعد از برگزاری فستیوال بزرگ موسیقی سوئد، چندین گزارش از تجاوز و آزار و جنسی زنان توسط پلیس دریافت شد و توسط رسانهها انعکاس یافت. همین باعث شد تصمیم بگیرند فستیوال 2018 این کشور را بدون حضور مردان برگزار کنند.
برای تأمین امنیت، تضمین بدهید
با تکرار گزارشهای مربوط به آزار و اذیت جنسی زنان در فستیوال ۲۰۱۷، تحقیقات گستردهای در مورد آن صورت گرفت و رسانههای تحلیلهای مختلفی در مورد چرایی وقوع آن ارائه دادند. «برخی مردان به وضوح نمیتوانند رفتار درستی داشته باشند. این مایه شرمندگی است.» این اظهارنظر رسمی مسئولین برگزاری مراسم بود که همراه با آن اعلام شد تصمیم گرفتهاند بخاطر این موضوع، فستیوال 2018 این کشور را لغو کنند.
یکی از گروههای مشهور موسیقی بریتانیایی که از برگزارکنندگان کنسرت در این فستیوال 2016 این کشور بودند نیز اعلام کردند تا زمانیکه از سمت پلیس و برگزارکنندگان به آنان اطمینان داده نشود که از شرکتکنندگان محافظت خواهد شد، در این مراسم شرکت نمیکنند.
مردان تنبیه میشوند
اما کمی بعد «اِما نایکر» کمدین مشهور این کشور در صفحه توییتر خود پیشنهاد داد فستیوال در اعتراض به این آزارهای جنسی، به صورت اختصاصی فقط برای زنان برگزار شود. واکنشهای مختلفی نسبت به این پیشنهاد اتفاق افتاد و با توجه به اینکه هزینه فستیوال بطور کامل از طرف مردم تأمین میشود، این شکل برگزاری منوط به استقبال عمومی از آن بود. کمی بعد این کمدین اعلام کرد که حمایتهای مالی لازم برای برگزاری آن در شهر گوتنبرگ، دومین شهر بزرگ سوئد، را دریافت کرده و این مراسم به شکل رسمی جایگزین فستیوال عمومی 2018 این کشور خواهد شد. برای برگزاری آن حدود 47 هزاریورو کمک از سمت مردم اختصاص پیدا کرد و برنامهریزی به شکلی بود که نه تنها شرکتکنندگان بلکه نیروهای امنیتی و همینطور تدارکات همگی زن بودند. با این وجود نایکر تأکید کرد این جشنواره یک «واکنش» به معضل آزار جنسی است و نه یک «راهحل».
این اقدام برگزارکنندگان فستیوال بیشتر جنبه تنبیهی برای مردان داشت و بصورت رسمی اینگونه اعلام شد که حضور مردان در این مراسم تا زمانیکه یاد بگیرند چطور رفتار کنند، ممنوع خواهد بود. به همین خاطر، فستیوال «بیانیه» (Statement) نام گرفت و آنگونه که در وبسایت رسمیاش نوشته این نامگذاری به این خاطر بود که این رویداد تاریخی به عنوان مکانی در خاطر همه بماند که در آن همزمان با لذت بردن شرکتکنندگان و مخاطبان از موسیقی، استندآپ کمدی، گروههای هنری و فضایی در سطح کلاس جهانی، علیه سوءاستفاده جنسی و آزار خیابانی اعلام موضع شد.
فشار روحی همیشگی دیگر وجود ندارد
با توجه به اینکه این مراسم در فضای باز و با حضور جمعیت زیادی برگزار میشد مسئولین برگزاری، کار سختی برای ممانعت از حضور مردان در این مراسم داشتند. به جای اینکه افراد را در زمان ورود به فستیوال چک کنند، یک شرکت امنیتی متخصص مسئولیت نظارت بر فروش بلیط به افراد را بر عهده گرفت تا مطمئن شوند هیچ مردی بلیط نخواهد خرید.جشنواره به همین شکل طی سه روز در ماه آگوست برگزار شد و بهعنوان بزرگترین جشنواره موسیقی مختص زنان در دنیا، در مرکز توجه رسانهها قرار گرفت. جشنوارهای که هدف از آن ایجاد یک فضای امن برای زنان اعلام شد.
مهمانان جشنواره دیدگاههای مثبتی نسبت به این رویداد داشتند و پیامی که مبنی بر عدم تحمل هر نوع بدرفتاری جنسی داشت. جولیا که بهعنوان یک موزیسین شرکت کرده بود، به ایندیپندنت میگوید «این مکان مانند یک محدوده امن بنظر میرسد که زنان میتوانند با هم باشند، خوش بگذرانند و جشن بگیرند... مخصوصا در شرایطی که در سایر جشنوارهها آزار و اذیتهای زیادی بوقوع میپیوندد». هانا طراح 31 سالهایست که او نیز در این جشنواره شرکت کرده بود و در خصوص آن میگوید: « مانند این میماند که یک دلواپسی و فشار روحی همیشگی دیگر وجود ندارد.... ما اینجاییم تا با همدیگر یک بیانیه را اعلام کنیم»
گرایشی جدید به فضاهای اختصاصی زنان
آزار جنسی و عدم امنیت زنان در محیطها و مراسمهای عمومی به یک معضل جدی در جوامع غربی تبدیل شده است. رویکردی که در اغلب موارد در قبال آن در پیش گرفته شده، ایجاد فضاهای اختصاصی برای زنان است؛ از جمله ایجاد جزیره تفریحی زنانه در ایسلند توسط یک زن کارآفرین آمریکایی که با هدف ایجاد فضای آرام برای گذراندن تعطیلات زنان تأسیس شد و آنگونه که گفته شد، هدف این بود که مردان مانع آرامش زنان نشود. کلاسهای ورزشی ویژه زنان، تاکسیهای اختصاصی زنان و کلوپهای اجتماعی زنانه فضاهای اختصاصی دیگری هستند که در کشورهای اروپایی و آمریکا در حال گسترش هستند به گونهای که وبسایت گلوبال نیوز در تحلیل آن نوشته :« بنابراین با اطمینان میتوان گفت گرایش جدیدی به فضاهای اختصاصی زنان وجود دارد.»
حذف مردان برای حذف صورت مسأله
اما رویکردی که در فستیوال موسیقی سوئد در پیش گرفته شد، نه تفکیک فضا بلکه حذف کامل مردان از این رویداد بود. اقدامی که بهصورت رسمی اعلام شد برای تنبیه مردان است و برای اینکه یاد بگیرند در فضاهای عمومی چطور رفتار کنند. این رویکرد بهطور جدی توسط دستهای از افراد و رسانهها مورد انتقاد قرار گرفت و کمی بعد از برگزاری فستیوال از سمت آژانس دولتی ضدتبعیض سوئد به تبعیض جنسیتی علیه مردان متهم شد.
حامیان این مراسم آن را یک تحول بزرگ میدانند که میتواند منجر به تغییرات زیادی از این دست در دنیا شود؛ در حالیکه بنظر میرسد با حذف کامل مردان اولا تمام آنها را در جایگاه متهم قرار دادهاند و از طرف دیگر سایر عوامل دخیل در معضل آزار و اذیت جنسی در محیطهای عمومی مانند پوششهای برهنه زنان، فرهنگ ترویجدهنده بیقیدی در رفتار با جنس مخالف، مصرف گسترده مشروبات الکی و سایر عوامل اجتماعی و فرهنگی را بطور کامل نادیده گرفتهاند. در شرایطی که بخاطر گزارشات متعدد مبنی بر وقوع تجاوز و آزار جنسی زنان در جشنوارههای چندسال اخیر سوئد، امکان برگزاری آن به شکل سالهای قبل وجود ندارد اما بنظر میرسد برگزارکنندگان مراسم بخاطر عدم توجه به علتهای دیگر وقوع این پدیده، ترجیح دادهاند با حذف مردان، صورت مسأله را بهطور کامل پاک کنند.
منابع:
- گزارش ایندیپندنت با عنوان «سوئد اولین فستیوال موسیقی بزرگ مخصوص زنان را برگزار میکند» در تاریخ 1 سپتامبر 2018
- گزارش گاردین با عنوان «فستیوال Statement سوئد در موضوع تبعیض جنسیتی متهم شناخته شد» در تاریخ 19 دسامبر 2018
- گزارش نیویورک تایمز با عنوان «خسته از آزار جنسی، فستیوال موسیقی زنان در سوئد بر محدوده امن تأکید میکند» در تاریخ 1 سپتامبر 2018
- وبسایت رسمی فستیوال Statement
- گزارش رولینگ استون با عنوان «تبعیض جنسیتی در فستیوال موسیقی سوئد»
انتهای پیام/