«حسین اسوبعلی‌اف» کارشناس مسائل سیاسی و امنیتی آسیای مرکزی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در دوشنبه، دیدگاه های خود در مورد سیاست های احتمالی کشورهای آسیای مرکزی نسبت به ایران و تعاملات جمهوری اسلامی در شرایط تشدید تحریم ها با این منطقه را تشریح کرد.
وی با اشاره به تصمیم آمریکا بر افزایش فشارهای خود بر جمهوری اسلامی ایران اظهار داشت: همانگونه که قبلا «واشنگتن» اعلام کرده بود در ماه می سال جاری میلادی احتمالا تحریم های جدید آمریکا علیه بخش انرژی ایران وضع خواهد شد.
اسوبعلی‌اف افزود: در چنین شرایطی برای جمهوری اسلامی حفظ روابط مطلوب سیاسی و اقتصادی با مناطق مختلف از اهمیت زیادی برخوردار است. آسیای مرکزی یکی از این مناطق بوده و پرسش مهم این است که آیا این منطقه در شرایط تحریم قادر به نقش آفرینی خواهد بود؟
به گفته وی، البته باید گفت که حضور ایران در فرآیندهای اقتصادی آسیای مرکزی به صورت حداقل بوده و به این دلیل نمی توان این انتظار داشت که در چشم‌انداز کوتاه یا میان مدت اتفاقات قابل توجهی در این زمینه رخ دهد.
وی ادامه داد: شاید ترکمنستان و قزاقستان را تا حدودی بتوان استثنا دانست ولی با این دو کشور نیز زمینه های همکاری محدود به برخی کالاهای خاص می باشد (گندم قزاقستان و گاز ترکمنستان) بنابر این سوال ایجا است که چگونه تحریم ایران در بخش انرژی بر کشورهای صادرکننده نفت مانند قزاقستان و گاز مانند ترکمنستان تاثیر خواهد گذاشت. البته قزاقستان هرگز نمی تواند سهم ایران در صادرات نفت به بازارهای بین المللی را به خود اختصاص دهد بلکه احتمالا از افزایش قیمت جهانی نفت سود خواهد برد.
اسوبعلی‌اف در ادامه یادآور شد: اما وضعیت ترکمنستان فرق می کند و این کشور باید به حفط ثبات اقتصادی علاقه مند باشد زیرا ترکمنستان با وجود در اختیار داشتن ذخایر بزرگ گاز با مشکل بازاریابی و ایجاد مسیرهای جدید انتقال انرژی به خارج رو به رو است. بنابر این «عشق آباد» نسبت به پروژه های جدید که امکان ترانزیت انرژی از طریق ایران را فراهم کند (در جهت آذربایجان، پاکستان و هند) علاقه مند خواهد بود.
اسوبعلی‌اف گفت: به دلایلی که قبلا اشاره کردم از طریق آسیای مرکزی وارد کردن فشارهای اقتصادی بر ایران چندان امکان‌پذیر نیست ندارد. احتمال دارد در شرایط تحریم حجم صادرات غلات از قزاقستان به ایران مقداری کاهش یابد و یا مشارکت جمهوری اسلامی در پروژه های حمل و نقلی آسیای مرکزی (راه آهن ایران-ترکمنستان-قزاقستان-چین) کم رنگ تر شود ولی در مجموع تاثیر اقتصادی بر ایران از طریق این منطقه غیر واقعی خواهد بود.
وی افزود: با این وجود مشخص است که آمریکا به دنبال جلب حمایت سیاسی کشورهای آسیای مرکزی از اقدامات خود علیه ایران است.
اسوبعلی اف در پاسخ به این پرسش که ایران برای از بین بردن چالش‌های احتمالی در زمینه های اقتصادی، سیاسی و امنیتی از سوی کشورهای آسیای مرکزی چه اقداماتی را می تواند دنبال کند، گفت: تنها دلیل سیاسی که کشورهای آسیای مرکزی نظر خود را نسبت به تحریم های ایران بیان نمی کنند، مواضع روسیه و چین است.
وی افزود: این دو کشور تأثیر تعیین کننده‌ای در منطقه داشته و مشارکت فعال ایران در روندهای موجود در اوراسیا (توافق ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا، مشارکت ایران در پروژه های حمل و نقلی «یک کمربند - یک جاده»، عضویت ناظر ایران در سازمان همکاری های شانگهای و...) را امکان پذیر می دانند.
اسوبعلی‌اف یادآور شد: به عبارت دیگر ایران در صورت نیاز به تشدید فعالیت های خود در آسیای مرکزی می تواند روی حمایت های روسیه و چین حساب کند.
وی در ادامه با اشاره به اینکه در مجموع به نظر می رسد هنوز ایران به آسیای مرکزی به عنوان منطقه ای با قابلیت های اقتصادی و تجاری نگاه نمی کند که از آن بتوان در شرایط تحریم استفاده کند، تصریح کرد: کشورهای آسیای مرکزی نیز هنوز از دکترین سیاست خارجی جمهوری اسلامی نسبت به این منطقه اطلاع کافی ندارند.
اسوبعلی‌اف در پایان گفت: چنانچه ایران به دنبال استفاده از ظرفیت های این منطقه برای کاهش تاثیر تحریم های آمریکاست باید دکترین یا نقشه راه خود برای آسیای مرکزی را معرفی کند تا در آن ابعاد و زمینه های گسترش همکاری و مراودت با کشورهای منطقه تعریف شود.
انتهای پیام/ح
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
