«ایبالات ایداساف» شرقشناس و کارشناس مسائل سیاسی قرقیزستان در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری فارس با اشاره به اهداف چین از توسعه سازمان همکاری شانگهای اظهار داشت: برای «پکن» سازمان همکاری شانگهای به پایگاهی برای گسترش پروژه «یک کمربند یک جاده» تبدیل شده است.
وی در پاسخ به سؤالی درباره انتقاد برخی کارشناسان و مقامات رسمی مربوط به تأثیرات کم سازمان شانگهای تصریح کرد: امروز این نوع انتقاد نسبت به تمام سازمانهای بینالمللی مطرح میشود و به عنوان مثل برخی کشورهای عضو سازمان ملل متحد جنگهایی را در سراسر جهان ایجاد میکنند و سازمان ملل نمیتواند با آنها مقابله کند ضمن اینکه نسبت به اتحادیه اروپا نیز انتقاد جدی در ارتباط با خروج انگلستان از این اتحادیه شکل گرفت.
این کارشناس افزود: اتحادیه اقتصادی اوراسیا هم به دلیل کم کاری برخی کشورها در پروسههای همگرایی مورد انتقاد قرار میگیرد و با وجود دیدگاه و نظرات متفاوت کشورهای مختلف در چارچوب یک مؤسسه این یک پدیده طبیعی است.
شرقشناس قرقیز خاطر نشان کرد: در ابتدا سازمان همکاری شانگهای برای حال مسائل مربوط به علامتگذاری مرزهای مشترک کشورهای شوروی سابق و چین تشکیل شد و آن هنگام علاوه بر عادی سازی وضعیت مرزها شانگهای به برقراری روابط قابل اعتماد بین اعضا نیز کمک کرد.
ایداساف گفت: بعد سازمان شانگهای با توجه به اقدامات آمریکا در خاورمیانه و تشدید چالشهای امنیتی از جمله جنگ در عراق و تقویت سازمانهای تروریستی بینالمللی لزوم مبارزه با سیستم جهانی یک قطبی را درک کرد و سازمان شانگهای به توسعه تعاملات نظامی و ضدتروریستی پرداخت.
این کارشناس تصریح کرد: امروز چین از سازمان شانگهای به عنوان پایگاهی برای تقویت ظرفیت پروژه یک کمربند یک جاده استفاده میکند که نقش کشورهای آسیای مرکزی در چارچوب این طرح قابل توجه است ضمن اینکه برای اولین بار ایده اجرای چنین پروژهای در آسیای مرکزی از جمله در قزاقستان در دانشگاه «نظربایف» در سال 2014 مطرح شد.
وی ادامه داد: این عامل بار دیگر از نقش خاص آسیای مرکزی در پروژه یک کمربند یک جاده خبر میدهد و به نوبه خود سازمان شانگهای پایگاه کلیدی پروژه مذکور میباشد.
کارشناس قرقیز خاطر نشان کرد: شانگهای یک سازمان بینالمللی نظامی نیست و به امور داخلی هر کشور عضو آن احترام میگذارد و بیشتر در حوزه همکاری بشردوستانه، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و غیره تلاش میکند و چنین تعاملاتی یک طرفه نیست مثلا در زمینه آموزش دانشجویان کشورهای آسیای مرکزی به چین و تحصیل دانشجویان چینی در کشورهای آسیای مرکزی و روسیه فعال است.
ایداساف اظهار داشت: در سالهای اخیر برنامههای جدیدی در قالب شانگهای از جمله نشست زنان، اجلاس خبرنگاران، همایش جوانان و گردشگری برگزار شدند و این تحولات بر خلاف اظهارات انتقاد کنندگان، از رشد سازمان خبر میدهد.
وی در پاسخ به سؤالی مربوط به دیدگاه دولت چین نسبت به مبارزه با جهان یک قطبی گفت: سیستم جهانی معاصر غیرعادلانه است و کشورهای قوی از طریق افزایش وابستگی مالی، سرمایهای و بانکی دیگر دولتها را تحت کنترل خود قرار میدهند به با مرور زمان به ترویج ارزشها و ایدئولوژی خود میپردازد.
این کارشناس عنوان کرد: یک کمربند یک جاده خود را به عنوان گزینه آلترناتیو این سیستم معرفی کرده و پیشنهاد توسعه همکاریها و عدم دخالت در امور داخلی کشورهای منطقه را مطرح میکند و در مرحله اول این ابتکار چین برای تقویت تعاملات منطقهای میباشد و در آن هر کشور علاقهمند به حضور در مسیرهای جدید تجاری شرکت میکند.
وی افزود: چین یکی از بزرگترین اقتصادهای جهان است و کشورهای آسیای مرکزی این عامل را همواره در نظر دارند و معتقد هستند تا پروژه مذکور برای تمام کشورهای منطقه سودمند باشد.
این شرقشناس تصریح کرد: علاوه بر این سازمان شانگهای مقابله با آمریکا یا سازمانهای بینالمللی دیگر را هدف گذاری نکرده و مثلا هر کشور عضو این مؤسسه روابط مختلفی با آمریکا دارد ضمن اینکه از سوی دیگر حضور چین در پروسههای همگرایی در چارچوب منافع کشورهای منطقه است بنابراین آنها برای حضور در آن تلاش میکنند.
ایداساف گفت: چینیها فلسفه زندگی خاصی را دارند که منجر به تشکیل طرحهای جالبی میشود و به نظر کارشناسان چینی هر کشور قوی روزی ضعیف میشود و اگر امروز آمریکا قویترین کشور است فردا چنین نیست.
وی ادامه داد: در دنیای معاصر ما آزادی کافی برای انتخاب گزینههای مختلف را داریم و در صورت تشکیل سیستم جهانی جدید با شرایط بهتر و تکنولوژی مالی، بانکی و سیاسی مناسبتر همه به سمت آن سیستم حرکت خواهند کرد.
این شرقشناس اظهار داشت: چین برای تقویت مواضع خود در تمام جبههها از جمله مالی، سرمایه گذاری، اقتصاد، صنعت و تکنولوژی تلاش میکند اما برای وادار کردن کشورهای همسایه برای پذیرفتن شرایط مورد علاقه خود تلاشی نمیکند و پیروزی بر سیستم جهانی یک قطبی از نظر دولت چین یک پروسه استراتژیک بلندمدت است.
وی با اشاره به نشست سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای در «بیشکک» گفت: قرقیزستان در قالب ریاست خود در سازمان همکاری شانگهای برنامههای مختلفی را اجرا کرده که نشستهای در سطح عالی برای تقویت همکاری در زمینه امنیت، فرهنگ، سیاست جوانان، سیاست، دفاع از حقوق زنان و اطلاع رسانی برگزار شد و اینجا نه تنها پروژههای رسمی سازمان بلکه تلاش برای رعایت منافع ملی بیشکک انجام میشود.
این کارشناس تصریح کرد: از مدت انتقال ریاست در سازمان همکاری شانگهای توسط دولت چین به قرقیزستان بیشکک به آمادهسازی شرایط برای برگزاری نشستهای کلیدی پرداخت و کمیسیون ویژهای تحت نظارت «سورانبای جینبیکاف» رئیس جمهور قرقیزستان با هدف برگزاری آن تشکیل شد که امروز نتایج آن فعالیت دیده میشود.
ایداساف در پایان خاطر نشان کرد: قرقیزستان برای برگزاری این نشستها 450 میلیون دلار را در نظر گرفته اما هیچ منبع مالی از بودجه این کشور مصرف نشد چراکه شرکای بیشکک کمکهای مختلفی را ارائه کردند و در چارچوب کمکهای چین به وزارت کشور قرقیزستان برای تأمین امنیت ماشینها و تجهیزات پلیس 30 میلیون صوم به بیشکک داده شد.
انتهای پیام/ح