به گزارش خبرگزاری فارس از تبریز، یوسف غفارزاده صبح امروز در نشست خبری با اصحاب رسانه اظهار کرد: هدف از نشست امروز با موضوع صرفه‌جویی مصرف آب از هفتم تا ۱۲ تیرماه است تا به بهانه این هفته گزارش کار و اقدامات انجام گرفته شرکت آب منطقه‌ای ارائه شود.
وی با بیان اینکه حوزه فرهنگ و رسانه در استان دارای ظرفیت بالایی است، گفت: استان جزو سه رتبه برتر از بابت تعداد رسانه و مطبوعات است که این نقش بزرگی در نهادینه کردن فرهنگ صرفه‌جویی می‌باشد، چراکه ما مشکل زیادی در این خصوص داریم.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌شرقی با تاکید بر افزایش سواد آب عموم مردم، تصریح کرد: این فرهنگ نیاز به مشارکت حداکثری کشاورزان، روستائیان و شهروندان دارد.
وی با اشاره به وضعیت جغرافیایی خشک و نیمه خشک استان، گفت: مصرف باید منطبق با منطقه باشد، از این‌رو مصرف سرانه در شُرب، کشاورزی و صنعت نیز باید خشک و نیمه خشک باشد که متاسفانه این‌گونه نیست.
باید خود را باید با خشکسالی و کم‌‌آبی هماهنگ کنیم
غفارزاده خاطرنشان کرد: همیشه صحبت از مقابله با خشکسالی زده می‌شود ولی اخیرا این موضوع جای خود را به سازگاری با خشکسالی داده است و ما باید خود را با سازش با خشکسالی و کم‌‌آبی هماهنگ کنیم.
وی با بیان اینکه وقتی ظرفیت از مصرف آب پایین‌تر می‌رود به بحران نزدیک می‌شویم، تصریح کرد: آب تجدیدپذیر در حالت سطح و زیرزمینی ۳ میلیارد و ۱۹ میلیون مترمکعب مصرف در استان می‌باشد که 2 میلیارد ۸۰۰ میلیون مترمکعب یا ۸۰ درصد آب تجدیدپذیر استان مصرف می‌شود.
۵۰۰ میلیون متر مکعب در استان بیشتر از استاندارد جهانی مصرف می‌شود
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌شرقی با اشاره به اینکه طبق استاندارد جهانی مصرف آب تجدیدپذیر باید ۴۰ درصد باشد، گفت: طبق استاندارد جهانی مصرف استان باید 2 میلیارد و ۳۰۰ میلیون مترمکعب باشد ولی میزان مصرف استان نشان می‌دهد که ۵۰۰ میلیون مترمکعب بیشتر از استاندارد جهانی مصرف می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: وقتی برداشت بیش از تغذیه است، قطعاً حق‌آبه نیز به نوعی مصرف می‌شود.
وضعیت بحرانی آب در آذربایجان‌شرقی
غفارزاده با بیان اینکه شاید وضعیت استان آذربایجان‌شرقی از استان‌های کرمان و مشهد وضعیت بهتری دارد، اضافه کرد: آذربایجان‌شرقی وضعیت بحرانی نسبت به سایر استان‌ها دارد.
وی متذکر شد: برنامه داشته باشیم تا به مصرف استاندارد جهانی برسیم، یعنی باید خود را برای 2 میلیارد ۳۰۰ میلیون مترمکعب تنظیم کنیم و نباید وقتی نیاز داشتیم به سمت ایجاد منبع جدید آب برویم.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌شرقی با تاکید بر اینکه توسعه انجام گرفته مبتنی بر توسعه پایدار کمتر است، گفت: اخیراً به کرمان سفر کرده و باغ‌های پسته‌ای را دیدم که توسعه آن منطبق بر توسعه پایدار نبوده و بعد سال‌ها منجر به خشک شدن ۲ هزار هکتار زمین پسته شده است.
برنامه سازگاری با کم آبی نهایی شده است
وی با تاکید بر اینکه برنامه سازگاری با کم آبی نهایی شده است، تصریح کرد: هر دستگاه، رسانه، سازمان مردم‌نهاد، دانشگاه، دستگاه‌های اجرایی و تشکلات کشاورزی در این طرح برنامه و وظایفی دارند تا به تبع آن به توسعه پایدار برسیم.
غفارزاده ادامه داد: در روزهای آتی با تائید نهایی در شورای محافظت، سند نهایی آب استان ایجاد می‌شود.
وی با اشاره به اینکه ۸۵ درصد مصرف در بخش کشاورزی است که از این میزان هر کشاورز برای هر مترمکعب ۳۰ سنت آورده ریالی دارد که در رقم جهانی این میزان ۲ یا ۳ دلار است، گفت: در هر مترمکعب یک دهم جهانی می‌توان از راندمان و بهره‌وری استفاده کرد و اگر بتوانیم همانند کشورهای پیشرفته باشیم می‌توان هشت برابر درآمد داشت.
مدیرعامل آب منطقه‌ای آذربایجان‌شرقی متذکر شد: علاوه بر افزایش راندمان در بخش کشاورزی و رساندن به تراز جهانی در مصرف آب نیز صرفه‌جویی می‌شود.
غفارزاده به استفاده از آب‌های غیرمتعارف اشاره کرد و گفت: سرانه مصرف جهانی ۱۳۰ مترمکعب برای هر فرد است که در استان این رقم ۲۲۰ مترمکعب برای هر فرد است.
وی اضافه کرد: قطعاً استفاده از دستگاه‌های پیشرفته و مدرن در صنعت نیز باعث کاهش مصرف آب می‌شود.
۷۰ درصد از آب‌های شرب بهداشتی تبدیل به پساب می‌شود
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌شرقی در ادامه به آب‌های پسابی اشاره کرد و عنوان داشت: ۷۰ درصد از آب‌های شرب بهداشتی تبدیل به پساب می‌شود و اگر مدیریت مناسب داشته باشیم، می‌توان برخی از آب‌های صنایع و کشاورزی را از این طریق تامین کرد.
وی با اشاره به برخی مشکلات در مدیریت گفت: متاسفانه ارزش آب از ایام گذشته بسیار کم است و حتی ضرب‌المثل ترکی (سو قیمتی است) نیز وجود دارد.
غفارزاده با بیان اینکه مخزن یک سد ترکیه به نام آتاتورک ۴۹ کیلومتر مکعب است که جالب است کل مخزن همه سدهای استان ما ۴۸ کیلومتر مکعب می‌باشد، یادآور شد: در قیاس جایگاه اینترنت و آب در خانه باید به مقوله آب توجه کرد و اگر توجه و فرهنگسازی نشود کم کم آب از بین خواهد رفت.
وی با تاکید بر اینکه آب‌بها کشاورزی معاف است و این باعث می‌شود کشاورز اصلا به راندمان توجهی نکنند، گفت: متاسفانه بدون توجه به مترمکعب آب برداشت می‌شود، از این‌رو به راندمان توجه نکرده و آورده نیز زیر یک دلار می‌شود.
بازار آب و لزوم رونق آن
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌شرقی به بازار آب و لزوم رونق آن اشاره کرد و گفت: در قانون ساز و کار بازار آب آمده است که فقط نیاز به اجرایی شدن دارد، چراکه با این حال می‌توان به ارزش اصلی آب رسید.
وی خاطرنشان کرد: دو مورد بازار آب در استان‌ها شروع شده است و حتی پیشنهاد شروع در آذربایجان‌شرقی به عنوان پایلوت را نیز دادیم.
توسعه استان باید منطبق بر آمایش آب باشد
غفارزاده در ادامه به آمایش آب محور اشاره کرده و گفت: باید توسعه استان منطبق بر شرایط و موقعیت آن توجه کرد، چراکه گاها توسعه است ولی آبی نیست و یا حالت برعکس آن.
وی متذکر شد: طبق آمایش انجام گرفته می‌توان به صنعتگران محل‌های مناسب سرمایه‌گذاری را اعلام کرد.
۹۵ درصد خسارت ناشی از سیل کار طبیعت نیست و عوامل غیر طبیعی در آن دخیل است
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌شرقی در ادامه توضیحات موضوع سیل در استان را مورد اشاره قرار داد و گفت: سیل همانند زلزله به صورت سرزده اتفاق می‌‌افتد ولی بشر تاثیر بسزایی در آن دارد به طوریکه ۹۵ درصد خسارت ناشی از سیل طبیعی نبوده و کار طبیعت نیست و عوامل غیر طبیعی در آن دخیل است.
۲۵۰۰ کیلومتر از ۲۵ هزار کیلومتر مسیرهای رودخانه‌های استان حادثه‌خیز است
غفارزاده با بیان اینکه استان آذربایجان‌شرقی با توجه به توپوگرافی و وضعیت جغرافیایی مسیرها چیزی در حدود ۲۵ هزار کیلومتر طول رودخانه دارد، تصریح کرد: از این میزان 8 هزار و 500 کیلومتر که بیش از یک سوم می‌باشد نقشه‌‌برداری و تعیین حریم بستر شده است که اولویت با مسیرهای خطرناک حادثه‌خیز بود.
وی با اشاره به اینکه 2 هزار و 500 کیلومتر از مسیرها رودخانه‌های حادثه‌خیز می‌باشد، گفت: اولویت اول ساماندهی و بازگشایی است که ۸۵۰ کیلومتر از آن بازگشایی شده و مابقی یعنی یک‌هزار و 600کیلومتر در برنامه دراز مدت ۱۰ ساله و اعتبارات تامین شده بازگشایی خواهد شد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌شرقی خاطرنشان کرد: در سال جاری چندین سیل در استان آمد ولی به علت بازگشایی مسیرها خسارت زیادی وارد نشد و حتی اصلاً خسارت جانی وجود نداشت.
وی اضافه کرد: خوشبختانه در مسیل‌های خطرناک در تبریز از جمله بهشتی، طالقانی، ائل‌گلی سیل نیامد، چراکه در صورت وقوع سیل، خسارت جبران‌ناپذیری همانند سیل شیراز وارد می‌شود.
غفارزاده با تاکید بر اینکه در بخش سیل باید کارهای زیادی انجام داد، گفت: خارج از شهر طبق قانون بر عهده شرکت آب منطقه‌ای است و مقابله با خسارت سیل با مسوولیت وزارت کشور است و سایر دستگاه‌ها موظف به همکاری هستند.
وی به معضل دیگر یعنی غرق شدگی در مخازن سدها، کانال و رودخانه‌‌ها اشاره کرد و بیان داشت: در دوماهه گذشته و با آغاز تابستان ۱۰ جوان در حال شنا در اثر بی‌‌احتیاطی غرق شده‌اند.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌شرقی با تاکید بر اینکه سد و کانال انتقال آب جایی برای شنا کردن نیست، گفت: این موضوع نیاز به تاکید و فرهنگسازی است تا مردم به این آگاهی برسند و صدا و سیما، رسانه نقش مهمی در این فرهنگسازی دارد.
وی در تشریح مشکل شبکه پایاب سدها اذعان کرد: شبکه پایاب چندین سد تمام شده که یا اصلا پایاب نداشتند و یا ضعیف بود که می‌توان به سد آیدوغموش، سهند، قلعه چای و خداآفرین اشاره کرد که پایاب ضعیف داشتند.
مدیرعامل آب منطقه‌ای آذربایجان‌شرقی با بیان اینکه نسبت به پایاب سدها در استان یک کار ابتکاری انجام گرفت، گفت: برای هر هکتار ۴۰ میلیون پول لازم بود که به صورت نصف نصف با مردم پرداخت شد و سپس جهادکشاورزی نیز وارد عمل شد و از طریق ارائه یک پکیج مشارکتی پایاب برای یک هزار هکتار در آیدوغموش انجام گرفت.
غفارزاده تاکید کرد: اگر مردم مشارکت کنند تا چند سال دیگر تمام پایاب‌ها جمع و ساماندهی می‌شود.
وی یادآور شد: در سد سهند نیز این پکیج جا افتاده و در مرحله اخذ وام و انتخاب پیمانکار هستیم و امید است تا پایان سال پیمانکاران کار خود را شروع کنند.
نماینده وزارت نیرو در استان اضافه کرد: 2 هزار هکتار در خداآفرین که یک پروژه مرزی است زیر کشت می‌رود و ۳ هزار و ۳۰۰ هکتار نیز در برنامه توسعه بهره‌برداری جلفا نیز در حال آماده‌سازی است.
وی ادامه داد: سد شهید مدنی سدی با ظرفیت ۳۱۵ میلیون مترمکعبی در چند کیلومتری شهر تبریز است و با توجه به مصوبه ۱۳۹۳ احیاء دریاچه ارومیه هیات دولت مقرر گردید تا تمام پروژه‌های اجرایی متوقف شود ولی این سد متوقف نشد، چراکه طبق مصوبه برای رهاسازی دریاچه ارومیه بود.
غفارزاده یادآور شد: اعتباری برای ادامه اجرا و تملک اراضی داده نشده است ولی اخیراً بحث سرمایه‌گذاری مطرح شده تا اگر یک سرمایه‌گذار وارد عمل شود که بهترین منطقه برای کمپ‌های ورزشی و غیره خواهد بود.
آب یک هزار تومانی نهند و زرینه رود ۳۰۰ تومان به مردم فروخته می‌شود
وی ابراز کرد: آب شرب تامین شده از نهند و زرینه رود هر مترمکعب هزینه یک‌هزار تومانی دارد ولی هزینه برای مصرف کننده ۳۰۰ تومان است.
مدیرعامل آب منطقه‌ای آذربایجان‌شرقی در رابطه با چاه‌ها و استخرهای غیرمجاز استان گفت: ۹۰ درصد چاه‌ها و استخرها طبق هجمه وارد شده و پای کار آمدن دستگاه قضایی پر شده و به عبارت دیگر بالغ بر ۴ هزار چاه غیرمجاز پر شده است.
غفارزاده در رابطه سد استانی که برق تولید می‌کند، ابراز داشت: سد ارس که برق تولید می‌کند در آذربایجان‌غربی قرار دارد ولی متولی‌گری آن در دست ماست به طوریکه دو نیروگاه ۲۰ مگاوات داشته و پروژه بین آذربایجان و ما مشترک است و ۵۰ سال پروتکل بین دو کشور جاری است.
سد شهریار برای آبگیری به ۵۵۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد
وی، در خصوص آخرین وضعیت سد شهریار گفت: این سد برای آبگیری نیاز به ۵۰۰ میلیارد تومان پول دارد و دو نقص از جمله راه‌های روستایی که زیر آب می‌رود و نیاز به راه جایگزین دارد همچنین ۵۰ درصد اراضی داخل سد مخزن دارد که اعتبار مورد نیاز برای ادامه کار ۵۵۰ میلیارد تومان می‌باشد.
مدیرعامل آب منطقه‌ای آذربایجان‌شرقی ادامه داد: سد شهریار با مخزن ۷۵۰ هزار متر مکعب و تنها سد بتنی دو قوسی است که هزینه‌های انجام شده حدود ۲۵۷ میلیارد تومان (۱۱۲ میلیون دلار) است.
بهره‌برداری از سد حاجیلار با حضور رئیس جمهور
غفارزاده، سد حاجیلار را تنها سد مورد بهره‌برداری در سال‌جاری عنوان کرد و گفت: افتتاح این سد جزو برنامه‌های افتتاح رئیس جمهوردر سفر استانی خواهد بود که ۵۱ میلیون مترمکعب مخزن آن بوده که این پروژه ۳۵ میلیون مترمکعب آب شرب، ۱۰ میلیون مترمکعب برای کشاورزی و حدود ۶ میلیون مترمکعب برای حیات رودخانه و مسائل زیست محیطی خواهد بود.
وی ادامه داد: ۱۶۰ میلیارد تومان هزینه شده است و ۳۰ میلیارد نیز هزینه باقیمانده که شامل تملک، راه‌ها و غیره است که البته در حال حاضر ۱۰ میلیون مترمکعب در سد آب وجود دارد.
مدیرعامل آب منطقه‌ای استان با بیان اینکه در استان ۲۵ دشت وجود دارد و متاسفانه برداشت بیش از تغذیه بوده و سالانه ۴۱ میلیون مترمکعب بیشتر آب برداشته می‌شود، گفت: این باعث می‌شود تا سطح آب‌های زیرزمینی اُفت کند که میانگین افت در دشت ۳۰ سانتی‌متر است.
وی با اشاره به اینکه تجمع کسری مخازن یک میلیارد و ۲۴۰ میلیون مترمکعب است و هر سال ۴۰ میلیون مترمکعب نیز افزایش می‌یابد، اضافه کرد: باید، کاری کنیم تا ۴۰ میلیون مترمکعب را حذف کنیم، برای این منظور طرح احیا و تعادل بخشی آب‌های زیرزمینی هر دشت مطرح است.
انتهای پیام/۶۰۰۲۷/س
