خبرگزاری فارس؛ حمید حسن پور: ساق‌هایی که هر روز «کمی بیشتر» نمایان می‌شوند؛ یقه‌هایی که هر روز «کمی بیشتر» باز می‌شوند و بالاپوش‌هایی که هر روز «کمی بیشتر» رها می‌شوند. بازار پوشاک در چند تابستان گذشته چنین تصویر متحرکی از بانوان ایرانی به نمایش گذاشته است. این نوشته بنا ندارد به فلسفه حجاب و پوشش در کشور بپردازد و هم بنا ندارد به حد و حدود قانون و شرع در این زمینه استناد کند؛ در یک کلام نگاه اثباتی به مساله پوشش ندارد. اما در یک رویکرد توصیفی اتفاقی که در حال رخ دادن است بر اساس یکی از مکانیزم‌های اثبات شده روانشناسی قابل توضیح است.
«کمترین تفاوت محسوس» یا Just Noticeable Difference در روانشناسی به میزان تغییری که لازم است تا یک پدیده در آستانه ادراک افراد قرار گیرد می پردازد. به عنوان مثال اگر در اتاقی یک شمع روشن باشد و شما شمع دیگری را روشن کنید، میزان تفاوتی که در روشنایی اتاق اتفاق می‌افتد برای شما قابل ادراک خواهد بود. اما اگر در همین اتاق یکصد شمع روشن باشد، با افزایش یک شمع دیگر تغییری در ادراک ما از روشنایی اتاق ایجاد نمی‌کند.
طبیعی است که فرایند تغییر رفتار اجتماعی یک امر بسیار آرام و نامحسوس است. اگر ده سال پیش بانویی با پوشش امروزی در خیابان حضور می‌یافت از سوی جامعه انگشت نما می‌شد. چرا که پوشش عمومی ده سال پیش با پوشش این بانو «تفاوت محسوس» داشت و این تفاوت به خوبی توسط افراد جامعه ادراک می‌شد.
از چند سال پیش پوشش بانوان در یک فرآیند بسیار «نامحسوس» از مانتوهای کوتاه و ساپورت عبور کرد و امسال به بالاپوش‌های رها با شبه ساپورت‌های کوتاه و مینی تن‌پوش‌ها رسید و البته این تغییرات چنان بطئی و آرام در جامعه صورت گرفت به گونه‌ای که چنین ادراک نشود که باعث بروز شوک و پدیده انگشت‌نمایی گردد.
قاعده کمترین تفاوت محسوس همه جا کار می‌کند. شاید لازم باشد ما و همه مسوولان از این قاعده در جهت اصلاح برخی کژ رفتارهای خودمان، اطرافیانمان و جامعه‌ای که دوستش داریم بهره برداری بیشتری کنیم.
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
