اصفهانی‌‌ها عاشورایی می‌مانند/ از 25 آبان 1361 تا 27 بهمن 1397 و راهی که ادامه دارد

خبرگزاری فارس، اصفهان - محمدحسین کیانی. مگر می‌شود 25 آبان را اصلا فراموش کرد؟! بار دیگر تقویم رومیزی تحریریه برگ خورد تا به نیمه آبان رسید و روز «حماسه و ایثار مردم اصفهان» دیگری نزدیک بود و بحث سر اینکه امسال چگونه به این موضوع بپردازیم.

پیشنهاد شد از داخل دفتر به صورت تصادفی با شماره‌های مختلف تماس بگیریم و ببینیم چند درصد از مردم این شهر می‌دانند 25 آبان چه روزی است و چه اتفاقاتی در آن رخ داده است.

نتایج با آنچه که پیشتر فکر می‌کردیم حداقل بخش قابل توجهی از مردم جامعه بدانند این روز چه روزی است، در همان تماس‌های ابتدایی یکه خورد، ولی کار را ادامه دادیم.

25 آبان سال 61 همان روزی که اصفهان تعطیل بود و هر چه آدم در این شهر بود به میدان امام آمده بود؛ فرقی نمی‌کرد خانواده شهید باشی یا نباشی، محصل باشی یا کارمند یا اصلا جبهه رفته باشی یا نه، اصلا مگر می‌شد به سادگی از حجله شهدایی که در هر محله حداقل چندتایی از آن‌ها نصب شده بود ساده عبور کرد.

یا مگر می‌شد از عکس شهدایی که تا یک هفته پیش با صاحبانش خاطره داشتی و اکنون عکس اعلامیه‌اش روی دیوار بود، به سادگی گذشت؛ همان بچه‌ محله‌هایی که از روز اول با بقیه فرق داشتند.

مگر می‌شد بی‌تفاوت بود نسبت به خانواده‌ای که تا دیروز منتظر فرزاندنش بود و فردایش عکس سه پسر اعلامیه روی در خانه شده تا مادری خودش کل دارایی‌اش را در یک روز به خاک بسپارد؛ اصفهانی‌ بی‌تفاوت نیست که به سادگی از کنار همه این‌ها عبور کند و مگر می‌شود 25 آبان را اصلا فراموش کرد.

عکس‌های جمعیت آن سال را که نگاه می‌کنید، احساس می‌شود میدان امام برای جای دادن همه افراد آغوشش را کمی بازتر کرده بود و جمعیتی در میدان امام حاضر شد که در تاریخ کمتر مشابه آن تکرار شد؛ به گفته شاهدان آن روزها، کل میدان امام هم کفاف جمعیت مشتاق را نمی‌داده و مردم در خیابان‌های اطراف و حتی تا گلستان شهدا در تلاطم بودند.

جمعیت برای تشییع شهدای عملیات محرم سر از پا نمی‌شناخت و گویی ملک الهی در بانگ صور دمیده بود که این گونه اصفهان به خروش آمد؛ 370 شهید آن‌قدر زیاد بوده که در گلستان شهدا جایی برای تدفین این افراد وجود نداشته و به همین دلیل دو روز قبل از آمدن شهدا، مسؤولان به سراغ خانه‌های اطراف می‌روند تا اجازه دهند منازل‌شان تخریب و برای تدفین شهدا در اختیار قرار بگیرد.

و چه سرانجامی بهتر برای خانه‌ای که آخرش ویرانی است، تبدیل به مدفن شهدا شدن؛ اصفهانی‌ها باهوش هستند و زود معامله خانه این دنیا را با خانه آن دنیا پذیرفتند و دل از خانه‌هایشان کشیدند تا جا را برای آمدن لاله‌های پرپر شده آماده کنند.

تابوت این 370 شهید همانند کشتی روی تلاطم مردم بدرقه می‌شد؛ حتی 25 آبان 61 هم دلش نمی‌آمد که با این صحنه‌ها وداع کند و تمام شود، مردم که دیگر هیچ.

اگر هر اصفهانی حاضر در این مراسم هم بخواهد فقط یک خاطره غیرتکراری از این روز بگوید، جمع این خاطرات از چندین جلد کتاب هم فراتر خواهد رفت و نمی‌توان حق مطلب را در این چند خط گزارش ادا کرد ولی قطعا امام خمینی به خوبی این روز را درک کرده بود که همان سال فرمودند: «شما در کجای دنیا می‌توانید جایی را مثل استان اصفهان پیدا کنید؟ همین چند روز پیش فقط در شهر اصفهان حدود 370 نفر را تشییع کردند».

و یا مقام معظم رهبری که سال‌ها بعد در این باره فرمودند : «مردم اصفهان در یک روز 370 شهید را تشییع کردند، خم به ابرو نیاوردند، همان روز اعزام به جبهه داشتند، پشتیبانی داشتند، و ننشستند و حرکت کردند» و مگر می‌شود 25 آبان را اصلا فراموش کرد.

آری اصفهانی‌ها در یک روز 370 شهید را تشییع کردند و همان روز اعزام به جبهه هم داشتند؛ اصلا مگر می‌شود با دو دوتا چهارتای دنیایی حساب کرد چگونه مردمی که این میزان شهادت و غم و اندوه دیده‌اند توان حضور در جبهه داشته باشند ولی مگر حساب جنگ 8 ساله ایران حساب دو دوتا چهارتایی است!

25 آبان همان روزی است که نباید از حافظه تاریخی این ملت پاک شود؛ 27 بهمن 97 که اصفهانی‌ها 27 شهید حادثه تروریستی زاهدان را با همان شکوه و هیبت تشییع کردند، تکرار همان 25 آبان بود و این روزها نباید از حافظه تاریخی مردم فراموش شود و مگر می‌شود 25 آبان را اصلا فراموش کرد.

به صورت تصادفی با بیش از 400 شماره تلفن ثابت تماس گرفته شد که 121 نفر از شهروندان اصفهانی به این سوال پاسخ دادند که «آیا می‌دانید 25 آبان چه روزی است»؛ نتایج جالبی به دست آمد و تنها 30 نفر از این افراد می‌دانستند که 25 آبان چه روزی است یعنی در یک نظرسنجی ساده کمتر از 25 درصد!

 این نمونه این پیمایش به صورت تصادفی و با حجم ۴۰۰ انجام شده است که در آن 91 نفر معادل 75 درصد از شهروندان اصفهانی نمی‌دانستند 25 آبان چه روزی است که از این تعداد 29 نفر آقا و 62 نفر خانم بودند؛ از 30 نفری هم که این روز را می‌شناختند، 16 نفر آقا و 14 نفر خانم بودند.

نتایج نظرسنجی صورت گرفته در خبرگزاری فارس

کم نیستند متولیان فرهنگ و کسانی که پرداختن به این موضوع جزیی از شاکله اصلی و وظایف آن‌هاست ولی آن‌چنان در این مدت از این موضوع غفلت شده که 75 درصد از مردمانی که خودشان این شهدا را تشییع کردند، دیگر این روز را به یاد نمی‌آورند؛ پس بودجه کلان نهادهای فرهنگی و متولی در این زمینه چه می‌شود که اگر 25 آبان مهم‌ترین روز تاریخ اصفهان نباشد یکی از مهم‌ترین روزهایش هست، این گونه از ذهن مردم فراموش شده است.

معلوم نیست اگر نام چند معبر شهری به این روز نبود، همین میزان از حضور ذهن هم در اذهان عموم باقی می‌ماند یا نه؛ ملتی که حافظه تاریخی‌اش را از دست بدهد و دچار فراموشی تاریخی شود، آن‌چنان در دور تاریخ تکرار می‌شود تا دیگر اشتباهاتش را فراموش نکند و مگر می‌شود 25 آبان را اصلا فراموش کرد.

اما در میان همه این آمارها و نظرسنجی‌ها خیلی خوش شانس بودیم که با خواهر شهید بهرام عابدی 21 ساله موفق شدیم به صورت کاملا تصادفی هم‌کلام شویم؛ همان دختری که سال 61 دوسال از برادرش بزرگتر بود و به آن‌ها گفته بودند برادر شما هم در بین شهدایی است که در این روز می‌آید ولی مادر شهید در شناسایی اعلام کرد پسر او بین شهدا نیست تا بهرام عابدی تا امروز گمنام بماند.

به ما وصیت کرده بود گریه و بی‌تابی نکنیم و ما هم با اینکه پیکر او بین شهدا نبود، ولی در مراسم حضور پیدا کردیم ولی به وصیت برادرم بی‌تاب نبودیم، این‌ها را خواهر شهید می‌گوید و از اینکه با خانواده به سراغ سایر خانواده شهدا می‌رفتند و به آن‌ها دلداری می‌دانند.

خواهر شهید می‌گوید: خانواده شهدا به ما می‌گفتند «ما باید به شما دلداری بدهیم نه شما به ما» ولی خب ما به وصیت برادرم بی‌تاب نبودیم و دل‌مان برای مادران شهدا می‌سوخت.

درست است بهرام هیچ‌گاه باز نگشت ولی پدر و خانواده‌اش برای او سنگ یادبود قرار دادند و مراسم ترحیم و هفته گرفتند و شاید سر زدن به خانواده سایر شهدا کمی دل داغدار آن‌ها آرام می‌کرد.

خواهر شهید عاطفی از حال و هوای آن روزها می‌گوید و از اینکه مردم برای شهدا شوق داشتند و با اینکه گرانی و مشکلات بوده ولی شهید و شهادت را فراموش نکردند.

حالا 25 آبان دیگری آمده و مگر می‌شود 25 آبان را اصلا فراموش کرد؛ شاید مردم اصفهان 25 آبان را پشت تلفن به یاد نیاورند ولی این‌ها همان مردمی هستند که 36 سال بعد 27 بهمن 96 برای تشییع 27 پاسدار که مظلومانه به شهادت رسیده بودند، از میدان بزرگمهر تا گلستان شهدا به خط شدند و 25 آبان دیگری را رقم زدند.

آمار نظرسنجی در اینکه مسؤولان در یادآوری و بازآفرینی این روز باشکوه کوتاهی کردند، صحه می‌گذارد ولی مگر می‌شود 25 آبان را اصلا فراموش کرد؛ شاید این روز پشت تلفن و نظرسنجی در خاطر مردم نباشد، ولی25 آبان در تاریخ اصفهان و در ضمیر مردم این دیار جاری است.

==============================
نظرسنجی از عطیه توسلی/ محمدحسین کیانی
==============================

انتهای پیام/63077/م30/ح