یادداشت/ هنگامه تصمیمات بزرگ

خبرگزاری فارس؛ یادداشت میهمان ـ عباس خسروانی، مدرس دانشگاه: مجلس آینده باید مجلس گرفتن تصمیمات بزرگ باشد. بالا رفتن حجم مشکلات و تلنبار شدن مسائل اقتصادی و اجتماعی و حرکت کند مجموعه مدیریت اجرائی و تقنینی کشور طی سال های گذشته باعث شده تا گره های کوری در فرآیند مدیریت کشور به‌وجود آید و کشور را به کشوری پر مسئله تبدیل کند.

پر مسئله بودن کشور به معنای بحرانی بودن آن نیست و جامعه ایرانی در حال حاضر با مولفه های خاصی که در دل خود دارد اجازه تبدیل شدن مسائل به بحران را نمی دهد و البته در صورت غفلت از این مسائل و مشکلات به خصوص در 2 حوزه اقتصاد و امور اجتماعی امکان ورود مسائل به فاز بحران وجود دارد. به همین دلیل برای خروج از وضعیت پر مسئله فعلی نیازمند گرفتن تصمیمات بزرگ و اساسی در سطح قانون گذاری هستیم، لذا مجلس آینده اگر قرار است خدمتی به جامعه ایرانی بکند باید جرات و جسارت گرفتن تصمیمات بزرگ را داشته باشد.

لذا نمایندگان مجلس آینده باید توان و قدرت گرفتن تصمیمات بزرگ را داشته باشند و قوانینی را به تصویب برسانند که بتواند سد شکن و باز کننده معابر مسئله‌گون کشور باشد. تداوم روند فعلی در قوه مقننه و حاکم بودن رویکرد انفعال و روزمرگی حتی اگر چهره های جدید هم وارد مجلس شوند، نمی توان گره گشائی مشکلات کشور باشد.

به عنوان مثال امروز مسئله تورم به عنوان ابر مسئله اقتصادی کشور نیازمند گرفتن تصمیمات بزرگ است. یکی از سرچشمه های بروز تورم در کشور، بودجه های سنواتی هستند که به دلیل ساختارهای غلط و حاکمیت رویکردهای رانتی و نبود رویکردهای علمی و کارشناسانه به گونه ای بسته می شوند و در مجلس به تصویب می رسند که در پایان هر سال مبلغ کلانی کسری بودجه بر دوش دولت می گذارد و خود را در رشد نرخ تورم به نمایش می گذارد.

یکی از تصمیمات بزرگی که باید مجلس آینده در این حوزه بگیرد اصلاح ساختار بودجه کشور است که متاسفانه بودجه سال 99 هم نشان داد که دولت اهتمامی برای انجام این مهم ندارد، اما تصمیمات بزرگ در مجلس چگونه باید گرفته شود؟ ما در گذشته تجربه گرفتن برخی تصمیمات بزرگ را داشته ایم که به دلیل عدم رعایت برخی اصول ، این تصمیمات بزرگ برای کشور خسارت آفرین بود و نه تنها گره ای از مشکلات مردم و کشور باز نکرد بلکه به انباشت مشکلات کمک کرد. یکی از اصول حاکم بر گرفتن تصمیمات بزرگ در مجلس آینده، حاکمیت نگاه های علمی و کارشناسانه و منطبق بر قانون اساسی، سیاست های کلی نظام و برنامه های توسعه پنج ساله توسعه است.

متاسفانه تجربیات گذشته نشان می دهد که عدم مشارکت نمایندگان در فرایند های تصمیم گیری، عدم مطالعه دقیق طرح ها و لوایح سرنوشت ساز،توجه به رای و نظر جناح ها و احزاب سیاسی و حتی لیدر های سیاسی و یا همراهی با جو سیاسی و اجتماعی باعث شده تا نمایندگان از داشتن نگاه های علمی و کارشناسانه غفلت کنند و تصمیماتی بگیرند که برای کشور خسارت بار بوده است.نمونه آن برجام است که بعد از تصویب سریع آن در مجلس مشخص شد که بسیاری از نمایندگان متن برجام را نخوانده اند و تحت تاثیر جو سیاسی و روانی و بدون مطالعه گزارش های کارشناسی نهادهای پژوهشی اقدام به تصویب آن کرده اند. شاخص دوم شفافیت در تصمیم گیری است.

گرفتن تصمیمات بزرگ در گرو شفاف سازی و پرهیز از پنهان کاری به بهانه های محرمانه بودن است. مردم و افکار عمومی و به خصوص نخبگان جامعه باید در جریان فرایند گرفتن تصمیمات بزرگ قرار گیرند تا بتوانند در گرفتن تصمیمات مشارکت داشته باشند.لحاظ کردن همه ی دیدگاه ها و نظرات و بیان آنها به صورتی شفاف برای مردم کمک خواهد کرد که تصمیمات بزرگ با کمترین چالش به اجرا در آید.

شاخص سوم اجماع حداکثری بر سر تصمیمات بزرگ است.تا زمانی که بر سر تصمیمات بزرگ اجماع حداکثری حاصل نشده امکان اجرای موفق تصمیمات بزرگ وجود نخواهد داشت.برای این منظور باید همه ی جوانب تصمیم، ضعف ها و قوت ها و مزایا و مضرات آن برای هر 3 سطح به روشنی مطرح شود تا زمانی که اقناع صورت نگرفته تصمیمی اجرائی نشود.

هر 3 سطح باید بپذیرند و قانع شوند که گرفتن یک تصمیم بزرگ می تواند برای سرنوشت کشور مفید باشد.تجربه نشان داده تصمیماتی که بر سر آنها اجماع حداکثری بوجود نیامده و از بالا به پائین به اجرا گذاشته شده اند به شکست منجر شده اند و شاخص چهارم پیگیری برای اجرائی شدن تصمیم است.در کشور ما تصمیمات بزرگی ممکن است اتخاذ شود اما این تصمیمات به مرحله اجرا در نیامده است.چه بسیار تصمیماتی که بر روی کاغذ ماندند و به دلیل محافظه کاری دولت ها و یا مخالفت های سیاسی آنها به مرحله اجرا در نیامد.تصمیمات بزرگ تا به اجرا در نیایند ارزشی برای کشور ندارند.

شاید یکی از دلایل طرح ایده تشکیل دولت جوان انقلابی از سوی مقام معظم رهبری،داشتن شجاعت و جسارت برای اجرائی کردن تصمیمات بزرگ است. در همه این 4 شاخص مجلس شورای اسلامی و تک تک نمایندگان وظایف سنگین و تعیین کننده ای بر عهده دارند.

مجلس انفعالی توان گرفتن تصمیمات بزرگ و پیگیری اجرائی کردن آنها را ندارد. اما مجلس جوان انقلابی می تواند هم در گرفتن تصمیمات بزرگ نقش آفرینی کند و هم پیگیر اجرائی کردن آنها باشد و هم بر اجرائی کردن آنها نظارت داشته باشد.

انتهای پیام/