رد پای آمریکا در درگیری‌های مرزی قرقیزستان و تاجیکستان

به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در بیشکک، فعالیت‌ مقامات سفارت آمریکا در مناطق مرزی بین قرقیزستان و تاجیکستان به درگیری‌های مرزی 2 کشور دامن می‌زند.

آخرین درگیری در منطقه مرزی قرقیزستان و تاجیستان پیش از جشن سال نو در تاریخ 17- 18 دسامبر سال 2019 و در ابتدای سال 2020 رخ داد که ساکنان روستای «کاک تاش» و شهروندان تاجیکستان به یکدیگر سنگ پرتاب کردند و حتی از سلاح گرم نیز در این درگیری استفاده شد.

بسیار جالب است که «براین ستملر» معاون سفیر آمریکا در قرقیزستان در همین تاریخ از استان «باتکن»، استان هم مرز با تاجیکستان بازدید کرده بود.

برنامه معاون سفیر گسترده بود و دیپلمات آمریکایی با خبرنگاران رادیو «سلام» دیدار کردند، این رسانه از سازمان‌های غیردولتی غربی کمک مالی دریافت می‌کند.

در این دیدار آمریکا ابزاری برای تقویت نفوذ خود در استان باتکن به دست آورد و معاون سفیر با نمایندگان رادیو مسائل مربوط به ساکنان منطقه مرزی را بررسی کرد.

این مقام آمریکایی با نمایندگان کمیسیون امور ادیان دیدار کرده و سؤالاتی درباره درگیری‌ها در مرزهای مشترک قرقیزستان و تاجیکستان از جمله منطقه موسوم به «واروخ» و همچنین اقدامات قاچاقچیان بین‌المللی مطرح کرد.

ستملر همچنین از مرزهای قرقیزستان و روستای تاجیکی واروخ بازدید کرد.

علاوه بر این معان سفیر از دانشگاه دولتی باتکن نیز بازدید و مسائل مربوط به توسعه غرفه‌های آمریکایی در کتاب‌‌خانه‌ها را بررسی کرد.

اینجا سؤال مطرح می‌شود که چرا درگیری در منطقه مرزی همزمان با بازدید مقامات رسمی سفارت آمریکا صورت گرفت؟

در سال‌های اخیر موارد زیادی ثبت شده که فعالیت‌های مقامات سفارت آمریکا در جنوب قرقیزستان با درگیری‌های مرزی همراهی می‌کنند.

ژوئن-جولای سال 2018

درگیری بین مرزبانان تاجیکستان و قرقیزستان صورت گرفت و در مرزها صدای شلیک گلوله شنیده شد.

در نتیجه این تحولات مرزبانان قرقیز 3 همتای تاجیک خود را بازداشت کردند.

بعد از آن مرزبانان تاجیک در روستای واروخ نیز 2 سرباز و 2 شهروند عادی قرقیز را بازداشت کردند.

در تاریخ 25 ژوئن دونالد پری مقام ارشد نظامی آمریکا وارد استان باتکن شد.

در 26 ژوئن وی به سمت روستای واروخ حرکت کرد اما به جای بازدید رسمی وی به پست مرزی «کاراباک» رفته و مرز مشترک منطقه «ایسفره» تاجیکستان و لیلک قرقیزستان را بررسی کرد.

یک سال پس از سفر وی در ماه می سال 2019 در این پست مرزی درگیری رخ داد.

27 ژوئن دونالد پری تصمیم گرفت از پست مرزی «کولوندو» بازدید کرده و درگیری مرزی اخیر را بررسی کرد اما مقامات نظامی قرقیز به پری اجازه ورود به این منطقه را ندادند.

28 ژوئن پری استان باتکن را ترک کرده و به سمت استان «اوش» قرقیزستان حرکت کرد.

اکتبر 2018

دونالد پری باز هم به باتکن سفر کرد اما این دفعه تعداد زیادی از مقامات سفارت آمریکا را همراه با خود برد.

مقامات سفارت برنامه‌های آموزشی خود را معرفی کرده و خواستار ارائه کمک به نظامیان بازنشسته قرقیز شدند.

هیأت آمریکایی به ریاست پری علاقه بیشتری به بررسی مرزهای قرقیزستان و فعالیت مرزبانان داشتند و درخواست‌های رسمی به ستاد کل نیروهای مسلح قرقیز برای بازدید از برخی پست‌های مرزی ارائه کردند اما در این زمینه موفق نشدند.

نوامبر 2018

«جنیفر بوکبیندر» یکی از مقامات وزارت امور خارجه آمریکا همراه با برخی کارمندان سفارت وارد استان باتکن شده و با نمایندگان سازمان‌های غیردولتی محلی دیدار کردند.

مقامات آمریکا ساکنان این استان را به همکاری دعوت کردند و از تأمین مالی هرگونه برنامه‌ای خبر دادند.

فوریه تا مارس سال 2019

در تاریخ 28 فوریه «دونالد لو» سفیر آمریکا همراه با دیگر مقامات سفارت وارد باتکن شد.

وی از دانشگاه دولتی باتکن بازدید کرد و از لزوم ادامه توسعه غرفه‌های آمریکایی در کتابخانه صحبت کرد.

در تاریخ یکم مارس وی از مدرسه دینی بازدید و با شاگردان آن صحبت کرد.

علاوه بر این سفیر از دفتر رادیو سلام نیز بازدید کرد.

در تاریخ 13 مارس در روستای واروخ با استفاده از سلاح گرم باز هم درگیری مرزی رخ داد.

دورترین و آسیب پذیرترین مناطق قرقیزستان مورد توجه سفارت آمریکا قرار گرفته و به دنبال نظارت بر تمام بخش‌های زندگی ساکنان آن از جمله رسانه‌ها، آموزش، روابط بین مذاهب و نهادهای نظامی هستند.

علاوه بر این همزمان با افزایش نفوذ آمریکا در منطقه تعداد درگیری‌های مرزی هم افزایش یافت.

بر اساس اطلاعات اولیه پس از ترور «سردار سلیمانی» و تصمیم پارلمانی عراق برای اخراج نظامیان آمریکایی، واشنگتن خواستار ساخت پایگاه‌هایی در آسیای مرکزی است.

در ابتدای ماه ژانویه «مایک پمپئو» بازدید از ازبکستان و قرقیزستان را برنامه ریزی کرده بود و قرار بود در آن ترانزیت بارهای نظامی ارتش آمریکا و تأسیس زیرساخت‌های نظامی این کشور بررسی شود.

واشنگتن بر تأسیس مرکز آموزشی ناتو در ازبکستان و تبدیل آن به پایگاه نظامی آمریکایی در دریای خزر تأکید می‌کند اما «آستانه» و «تاشکند» هنوز اجازه اینگونه اقدامات را به آمریکا ندادند.

سفر پمپئو لغو شد اما «آلیس ولز» معاون وزیر امور خارجه آمریکا از «دوشنبه» بازدید و برنامه تقویت مرزهای تاجیکستان و اختصاص 200 میلیون دلار را اعلام کرد.

ولز در تشدید روابط بین کشورهای آسیای مرکزی سابق غنی دارد زیرا وی تأسیس کننده سازمان‌های غیردولتی با هدف گسترش تبلیغات ضدچینی در منطقه است.

طی 5 سال اخیر آمریکا برای تقویت نفوذ خود در قرقیزستان تلاش‌های بسیاری کرده اما حتی با وجود فعالیت‌های قابل توجه، دیپلمات‌های آمریکایی در این زمینه به هیچ نتیجه‌ای نرسیدند.

انتظار می‌رود که آمریکا همراه با تقویت روابط با تاجیکستان خواهان تشدید روابط بین بیشکک و دوشنبه است.

ایجاد درگیری‌های مرزی منجر به افزایش نارضایتی مردم قرقیزستان نسبت به اقدامات دولت می‌شود.

انتهای پیام/ح