به گزارش خبرنگار دفتر منطقه ای خبرگزاری فارس، «قربانقلی بردی محمد اف» طی هفته‌های گذشته در رأس یک هیأت از مقامات عالی رتبه این کشور به «باکو» پایتخت آذربایجان سفر کرد.
وی در این سفر در دیدار همتای آذربایجانی خود بر گسترش همکاری در زمینه های مختلف از جمله موضوع انرژی تاکید کرد و در ادامه طرفین 17 سند همکاری امضا کردند.
در این زمینه «ویکتوریا پانفیلوا» کارشناس سیاسی روس در تحلیلی جزئیات این سفر و اقداماتی که در آینده توسط دو کشور و برنامه های که کشورهای فرا منطقه ای برای منطقه در نظر گرفته اند را مورد بررسی قرار داده است.
در این مطلب آمده است: عشق آباد و باکو با استفاده از زیرساخت های بندری که در دریای خزر دارند، همکاری در حوزه حمل و نقل و ترانزیت در امتداد مسیر دریای خزر - دریای سیاه را توسعه می‌دهند.
توافق در این باره در مذاکرات بردی محمداف رئیس جمهور ترکمنستان و «الهام علی اف» رئیس جمهور آذربایجان تأیید شد. رؤسای جمهور همچنین در مورد ایجاد یک سیستم چند جانبه متعادل تأمین انرژی به بازارهای اروپا براساس تنوع مسیرها بحث و بررسی کردند.
بردی محمداف در پایان این دیدار از توافق های دیگر از جمله، همکاری در زمینه انرژی، حمل و نقل و ارتباطات، کشاورزی، صنایع شیمیایی و نساجی، ساخت و ساز، فناوری، خدمات و ... نام برد.
رئیس جمهور ترکمنستان هم چنین خاطر نشان کرد باکو و عشق آباد در تلاش هستند که کریدورهای ترانزیت حمل و نقل شرق به غرب را از طریق قلمرو دو کشور ایجاد کنند. در این راستا از زیرساخت های بندری دو کشور در دریای خزر برای ایجاد خدمات کشتیرانی و حمل و نقل ریلی استفاده می کنند.
«سردار آیتاکوف» کارشناس مسائل ترکمنستان نیز در این زمینه اظهار داشت: در مارس سال گذشته، بیانیه ای در مورد توسعه کریدور حمل و نقل بین المللی خزر و دریای سیاه در بخارست امضا شد.
این مسیر از بندر ترکمنباشی آغاز و به جمهوری آذربایجان می‌رسد و در ادامه از طریق راه آهن به باتومی یا پوتی در گرجستان خواهد رسید و در امتداد دریای سیاه به بندر «کنستانتسا» در رومانی ختم خواهد شد.
وی گفت: موقعیت جغرافیایی مناسب ترکمنستان، هم مرز این کشور با ایران و افغانستان است که می تواند آن را در رده شرکای ممتاز قرار دهد. علاوه بر این، هدف از ایجاد این راهرو، انتقال کالا از طریق ترکمنستان به افغانستان است که به نفع ناتو است و برگ برنده ای در روابط با اروپا است.
به گفته این کارشناس، اجرای یک پروژه ممکن است به پروژه دیگر آسیب از جمله ساخت خط لوله ترانس خزر آسیب برساند.
وی ادامه داد: یکی از مسیرهای جلوگیری کننده از احداث خط لوله گاز، کریدور حمل و نقل لاپیس لازولی بود که شرکت کنندگان آن افغانستان - ترکمنستان- آذربایجان - گرجستان - ترکیه بودند.
آیتاکوف عنوان کرد: کارشناسان این احتمال را می‌دهند که طبق توافق نامه امضا شده در اوایل مارس سال 2020 بین ایالات متحده و طالبان که قرار است ارتش آمریکا خاک افغانستان را ترک کند، این کریدور برای ترانزیت و حمل و نقل تجهیزات آمریکایی مورد استفاده قرار گیرد.
وی افزود: اما این موضوع بیانگر این نیست که ایالات متحده افغانستان را ترک کند، زیرا ممکن است این کریدور برای انتقال اسلحه و مواد غذایی برای نیروهای ناتو استفاده شود. این مسیر اهمیت ویژه ای برای انتقال احتمالی کالاهای آمریکایی و کشورهای غربی حاضر در افغانستان دارد.
به گفته آیتاکوف، این امکان وجود دارد که کلیه محموله ها به صورت تجاری و بشردوستانه ثبت شوند در نتیجه این موضوع از حساسیت ایران و روسیه به عنوان دو کشور ساحلی خزر کم شود.
اما دومین مورد مذاکرات روسای جمهور آذربایجان و ترکمنستان که کم اهمیت هم نیست همکاری مربوط به بخش انرژی بود که در باکو بررسی شد.این مورد عرضه گاز ترکمنستان به بازارهای اروپا بود. بردی محمداف با توجه به مشکلات داخلی و بحران مالی در کشورش، به دنبال فرصتی برای پیوستن به پروژه خط لوله انتقال گاز جنوب است.
خاطر نشان می شود که کمیسیون اروپا خط لوله گاز ترانس خزر را در لیست پروژه های اولویت دار قرار داده است.
"لوبومیر فروبورت"، نماینده اتحادیه اروپا در ترکمنستان خاطر نشان کرده است که قرار است در سه ماهه اول سال 2020 یک سمپوزیوم در عشق آباد برگزار شود که هدف آن بحث در مورد اقدامات خاص و اجرای استراتژی اتحادیه اروپا در آسیای مرکزی است که در سال 2019 تصویب شده است. یکی از جهات این توافق انرژی است.
فروبورت معتقد است ترکمنستان از همکاری فعال با اتحادیه اروپا منفعت بسیار خواهد برد.
ایلگار ولی زاده رئیس کلوپ قفقاز جنوبی نیز در این زمینه اظهار داشت: پروژه خط لوله انتقال گاز خزر، که باید ترکمنستان و آذربایجان را به هم وصل کند، از دهه 1990 مورد بحث و بررسی قرار گرفته و برای صادرات گاز ترکمنستان به غرب طراحی شده است. با این حال، مذاکرات و وضعیت منجمد شده است که دلایل خاص خودش را دارد.
وی گفت: "تنها داشتن آرزو برای کمیسیون اروپا یا عشق آباد کافی نیست که باید این خط لوله احداث شود، هر چند که اجرای آن از نظر فنی دشوار نیست. آنچه مورد نیاز است، گذاشتن 300 کیلومتر خط لوله بین بخش ترکمنی و آذربایجانی خزر است.
به عنوان مثال خطوط لوله گاز Nord Stream در شمال و ترکیه در شرایط سخت تر ساخته شدند. اگر این پروژه ها به اجرا در آمدند، پس اجرای پروژه خزر، کار دشواری نیست. سوال اینجاست که چه کسی سازنده این خط لوله خواهد بود؟ چه کسی در ساخت این پروژه سرمایه گذاری می کند؟
غالباً گفته می شود که این پروژه می تواند با هزینه سازمان های مالی بین المللی مانند بانک بازسازی و توسعه اروپا یا بانک توسعه آسیایی اجرا شود. اما در حال حاضر هیچ کدام از آنها خواهان چنین پروژه ای نیستند.
این کارشناس همچنین به این نکته توجه داشت که سالهاست کنسرسیومی ایجاد نشده است، هیچ گونه اطلاعاتی درباره میزان گاز عرضه شده به بازارهای غربی وجود ندارد، بنابراین مشخص نیست که قطر لوله باید چقدر باشد. این یک مسئله مهم است. مشخص نیست که گاز ترکمنستان با چه قیمتی عرضه خواهد شد، قیمت ترانزیت چقدر باید باشد و بطور کلی مذاکرات مشخصی صورت نگرفته است.
فرض بر این است که ترانس خزر به سیستم کریدور جنوب متصل خواهد شد که حجم مشخصی را برای تأمین کنندگان خارجی اختصاص می دهد، اما این حجم اندک است و می تواند حداکثر 10 میلیارد متر مکعب باشد که تنها برای آذربایجان کافی است و اگر تصمیمی در مورد پمپاژ گاز ترکمنستان گرفته شود، لازم است ظرفیت این کریدور قویتر شود و افزایش یابد.
اما موضوع اساسی این است که طرف ترکمن هنوز در مورد عرضه گاز خود به بازارهای کشورهای خاص مذاکرات اساسی با خریداران اروپایی انجام نداده است. اظهارات عمومی پس از سفر بردی محمداف به آلمان و چند کشور اروپایی دیگر وجود دارد اما تاکنون هیچ اطلاعاتی درباره توافق های بدست آمده موجود نمی باشد.
همچنین این نکته را باید در نظر گرفت که در سالهای اخیر در کشورهای حوضه خزر افزایش چشمگیری در تولید هیدروکربن مشاهده نشده است. همه داده ها و پیش بینی ها نشان می دهد که نباید انتظار ظهور تولید حجم اضافی گاز در ترکمنستان را داشت. علاوه بر این، وضعیت بارگیری خطوط لوله انتقال گاز صادراتی ترکمنستان خیلی هم خشنود کننده نیست.
خط لوله گاز ترکمنستان - چین 36 میلیارد متر مکعب است و ظرفیت لوله 55 میلیارد متر مکعب. خطوط لوله در جهت ایران فعلا کار نمی‌کند. هر چند که برای آن 20 میلیارد متر مکعب طراحی شده است.
خط لوله تاپی ترکمنستان - افغانستان - پاکستان - هند پیش بینی مقدار حجم مشخصی را دارد اما برای ترانس خزر هنوز هیچ حجم مشخصی پیش بینی نشده است.
انتهای پیام/ح
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
