ذره‌بین «فارس من»| مروری بر سوژه‌های شما با موضوع «بانک مرکزی»/ عصر جدید با همتی

به گزارش خبرگزاری فارس؛ قلب اقتصاد. این شاید بهترین تعبیر درباره‌ی «بانک مرکزی» باشد. نهاد بزرگی که وظایف متعددی، از محاسبه آمارهای اقتصادی تا حفظ ارزش پول ملی  را به عهده دارد. تنوع وظایف و اختیارات، از این بانک، مجموعه‌ای عظیم ساخته که نه فقط چشم عابران خیابان میرداماد تهران، که چشم همه‌ی کارشناسان و اساتید اقتصاد را خیره‌ی خود می‌کند.

حکومت مقتدرانه‌ی بانک مرکزی بر شریان‌های اقتصادی کشور و توانمندی انحصاری‌اش برای دست بردن در بازارهای پولی و مالی، هر دولتی را به طمعِ استفاده از این قدرت انداخته. قدرتی که گاهی در عدم انتشار برخی آمارها نمود پیدا می‌کند و گاهی در ضرب سکه و چاپ اسکناس بیش از ظرفیت اقتصاد کشور.

روی کار آمدن «عبدالناصر همتی» که یکی از مدیران کارکشته و باسابقه‌ی اقتصادی کشور است، امیدها را به نجات بانک مرکزیِ آشفته‌ی دوران «ولی‌الله سیف» بیشتر کرد. همتی که سال‌ها سابقه‌ی فعالیت در سازمان صداوسیما را دارد، با رسانه بیگانه نیست و تلاش می‌کند با استفاده از ظرفیت شبکه‌های اجتماعی، با مردم و کارشناسان بی‌واسطه صحبت کند.

سوژه‌هایی با محوریت «بانک مرکزی» در فارس من کم نیستند. همتی و بانک بزرگ تحت امرش، مخاطب شماری از سوژه‌ها و کمپین‌های شما در سامانه «فارس من» بوده. کمپین‌هایی عمدتا تخصصی و با محوریت دغدغه‌های جدی درباره بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. این بار «ذره‌بین» را روی بانک مرکزی گذاشته‌ایم و سراغ سوژه‌های شما با محوریت این بانک می‌رویم.

اول | خوب اما غیرقانونی

خریدن سکه یکی از امن‌ترین راه‌ها برای حفظ سرمایه است. ارزش طلا معمولاً افت نمی‌کند و ریسک تبدیل سرمایه به سکه، زیاد نیست. برای همین، بسیاری از مردم مشتاق خریدن سکه بهار آزادی هستند. بانک مرکزی هم گاهی برای رفع عطش بازار اقدام به «پیش‌فروش سکه» می‌کند. تا اینجای ماجرا ساده و سرراست است. اما قصه از جایی پیچیده می‌شود که بفهمیم در خرداد۹۸، با بخشنامه سازمان امور مالیاتی مقرر شد از پیش‌خرید‌کنندگان سکه، مالیات گرفته شود. اتفاقی که صدای خریداران سکه را درآورد و آن‌ها با ثبت کمپینی در «فارس من» نسبت به اخذ مالیات بر سکه های پیش فروش بانک مرکزی اعتراض کردند.

پیگیری‌های خبرنگاران ما نشان می‌داد اگرچه اخذ مالیات از عایدی سرمایه (CGT) طرح قابل توجیهی است و بسیاری از کارشناسان آن را برای بهبود اوضاع اقتصادی کشور پیشنهاد می‌دهند، اما این طرح هنوز به قانون تبدیل نشده و بنابراین به نظر می‌رسد سازمان امور مالیاتی حق اخذ مالیات از خریداران سکه را ندارد. در واقع مالیاتی‌ها پیش‌دستی کرده‌بودند و بدون تصویب یک قانون خوب، دنبال اجرای آن بودند.

هرچند معافیت خریداران تا سقف ۲۰ سکه و کسانی که مشاغل مرتبط با خرید و فروش سکه دارند، نشان می‌دهد این طرح بیش از هرچیز، به دنبال نقره‌داغ کردن سوداگران بازار سکه است. طرح خوبی که البته هنوز درباره قانونی بودنش، بین متخصصین اختلاف است.

دوم | مالباختگان در انتظار

نام «سکه ثامن» برای خبرنگاران خبرگزاری فارس بسیار آشناست. مالباختگان این کلاهبرداری  بارها و بارها در «فارس من» کمپین تشکیل داده و خواستار برخورد جدی با متخلفین شده‌اند. در آخرین نمونه، هفته پیش کمپینی با عنوان «رسیدگی به تخلف مرکز توسعه تجارت الکترونیکی و بانک مرکزی» توسط مالباختگان سکه ثامن در «فارس من» ثبت شد.

کلاهبرداری سکه ثامن، دو متخلف بزرگ دارد. یکی مسئولین سابق وزارت صنعت، معدن و تجارت که نماد تجارت الکترونیک را خارج از ضوابط موجود به آقای کلاهبردار اعطا کرد، دیگری هم رئیس سابق بانک مرکزی که به متهمین سکه ثامن، اجازه‌ی تراکنش‌های نجومی داده. پرونده ولی‌الله سیف، رئیس سابق بانک مرکزی به دادسرا رفته و حالا چشم چندهزار خانواده‌ی قربانی این کلاهبرداری، به قوه قضائیه است.

آن‌طور که سردبیر سوژه به خبرنگار ما گفته، پرونده سیف بیش از ۲۰۰ روز است که به دادسرا رفته اما هنوز حتی تعیین شعبه هم نشده و بلاتکلیف است. مالباختگان سکه ثامن، مدت‌هاست منتظر تعیین تکلیف این پرونده و به جریان افتادن دادگاهش  هستند. خبرنگاران ما هم مثل همیشه، پیگیر این سوژه خواهند بود.

سوم | ماجراهای آقای سیف

دولت روحانی، مدیر پرحاشیه کم ندارد اما در میان همه‌ی آن‌ها، ولی‌الله سیف نوبر است! بسیاری از کارشناسان معتقدند رئیس سابق بانک مرکزی نقش مهمی در تلاطمات ارزی کشور داشته و با سیاست‌های عجیب‌وغریبش، ارزش پول ملی را به قهقرا برده. تعداد قابل توجهی از مخاطبین «فارس من» هم چنین نظری دارند و در کمپین «محاکمه رئیس قبلی بانک مرکزی به دلیل اقدامات منجر به کاهش ارزش پول ملی» خواهان رسیدگی به کارنامه‌ی عملکرد سیف هستند.

یکی از مخاطبین ما، یک‌سال پیش نوشته‌بود:«من به عنوان یک کارگر تا دو سال پیش باید صد میلیون پس انداز میکردم تا بتونم یه خونه نقلی در پایین شهر خریداری کنم الان که اون صد میلیون رو دارم خونه شده ۲۰۰ میلیون!» اینکه قیمت آن خانه‌ی ۲۰۰ میلیونی الان چقدر شده بماند، اما اینکه هنوز خبری از رسیدگی به پرونده‌ی ولی‌الله سیف نیست، جای سوال دارد. شما  با حمایت از این کمپین، می‌توانید صدای این سوال را بلندتر کنید.

چهارم | نظارتم آرزوست!

مساله‌ی نطارت بر عملکرد بانک مرکزی، یکی از آن مسائل مهم و چالشی در اقتصاد کشور است. بانک مرکزی با انبوه اختیارات، عملاً بر تمام ساختارهای پولی و بانکی کشور تسلط کامل دارد اما مشخص نیست جز شخص رئیس‌جمهور، چه کسی می‌تواند بر این بانک عریض و طویل، نظارت کند. در واقع جز مجمع عمومی و نهادی به نام «هیات نظار» که هر دو در دل ساختارهای این بانک هستند، ناظر دیگری بر عملکرد بانک مرکزی وجود ندارد.

همین مساله باعث شده تا یکی از مخاطبین «فارس من» کمپین «مطالبه ایجاد نهاد نظارتی غیر دولتی بر بانک مرکزی» را سروشکل بدهد. در این کمپین، از قوای مقننه و قضائیه خواسته شده تا سازوکار نظارتی مستقل از قوه مجریه برای پایش عملکرد بانک مرکزی ایجاد کنند. شاید کلید حل برخی مشکلات این بانک، در چنین راهکاری باشد.

آخر | کورسوی امید

از هر زاویه‌ای که نگاه کنیم فرقی نمی‌کند؛ عبدالناصر همتی یکی از بهترین و موفق‌ترین مدیران دولت روحانی بوده. اقتصاددان کارکشته، ویرانه‌ای را از ولی‌الله سیف تحویل گرفت اما ذره‌ذره و با اعمال سیاست‌های اصلاحی، اوضاع بانک مرکزی را بهتر از گذشته کرده. اگرچه  هیچکس از این دولت با کارنامه‌ی مشعشعی که دارد، برای اصلاحات اقتصادی انتظار خاصی ندارد اما همتی در این میانه، یک کورسوی امید است.

ما در «فارس من» تلاش می‌کنیم سوژه‌های اقتصادی شما را با قدرت پیگیری کنیم. سوژه‌هایی که احتمالا با توجه به سابقه رسانه‌ای رئیس بانک مرکزی، بی‌پاسخ باقی نخواهند ماند.  همراه ما باشید تا از مسئولین بابت کارهای نکرده و مطالبات بر زمین مانده، پرسش کنیم.

گزارش از مهدی ملکی‌نسب

انتهای پیام/ ع