عالم‌گیری و نوپدیدگی کرونا؛ زمینه‌ساز پدیده علم باز، داده‌های باز، انتشار باز و منابع آموزشی باز

به گزارش گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس به نقل از اداره کل روابط عمومی وزارت علوم، هادی خانیکی در جشنواره روابط عمومی‌های برتر دانشگاه‌ها، مراکز پژوهشی، پارک‌های علم و فناوری و موسسات تابعه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری که امروز (دوشنبه) در سالن شهدای جهاد علمی این وزارت برگزار شد، درخصوص دغدغه پیوند میان مسئله کرونا در حوزه آکادمیک و اجتماع گفت: در این دوران تلاش پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی در انتشار کتابی با نام مجموعه خواندنی «آموزش عالی، علم و بحران کرونا» که در برگیرنده ۳۷ جستار بود و کاری که به‌زودی قرار است منتشر شود با نام «کرونا و جامعه ایران» توسط پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات که از ۳۶ مقاله در مورد آثار کرونا در جامعه تشکیل شده بسیار حائز اهمیت است.
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی گفت: رصد اجتماعی بر موضوع کرونا در ایران به خوبی انجام شده و از مرحله اول یعنی نحوه مواجه اولیه جامعه با شیوع کرونا گذشته‌ایم و رصدها نشان داده که جامعه به طور نسبی خودش را با این پدیده نو وفق داده و در این مرحله نقش ارتباطات بسیار پر رنگ شد و ما در قرنطینه‌ها و فاصله گذاری‌ها متوجه شدیم که فقط با کمک فضایی که علم ارتباطات برای ما باز کرده قادر به نفس کشیدن و ادامه زندگی هستیم و این امر سبب شد مردم بیشتر از گذشته به شبکه مجازی آمدند و همبستگی‌های اجتماعی و خیرخواهی در میان مردم شکل گرفت به گونه‌ای که نزدیک به ۴۱ درصد مردم در کارهای خیرخواهانه شرکت کردند.
وی تصریح کرد: اما در پیک دوم کرونا شرایط جدیدی ایجاد شده است و رصد افکار شهروندان نشان می‌دهد که میزان نگرانی از آینده بیشتر شده و امید به از بین رفتن کرونا کمتر شده و وحشت و هراس افزایش یافته و نشان داده که ایمنی توده‌ای کارساز نبوده و باید به دانش ارتباطات و ساماندهی به شکل جدی‌تری فکر کرد.
خانیکی با اشاره به آنچه که باعث عود هراس عمومی در جامعه شده است گفت: باید با مشکل به شکل علمی و فرهنگی برخورد کنیم و اشتراک دانش در جامعه و جلب مشارکت مدنی امری ضروری است.
وی در ادامه افزود: یکی از فرصت‌هایی که توانست در دوران تهدید کرونا شکل بگیرد و در حقیقت یکی از مهم‌ترین دستاوردهای ما در این دوران بحث حوزه آموزش مجازی بود که باعث پرتاب‌مان به جلو شد و در این پرتاب علاوه بر جنبه‌های فناورانه آن باید به نقش علم ارتباطات در حوزه‌های انسانی توجه کرد زیرا یک سری از مناسبات تغییر کرد و قدرت و اختیارات دانشگاه‌ها، اساتید و اعتبار آموزش افزوده شد.
خانیکی با اشاره به وضعیت جدید روابط عمومی‌ها در دوران کرونا گفت: ما اکنون با روابط عمومی‌هایی روبرو هستیم که دیگر تنها نمی‌توانند تکذیب‌گر یا متعجب باشند بلکه امروز روابط عمومی‌ها با خطر حباب‌های انعکاس صدا مواجه هستند که در جمع‌های بسته صداهایی تولید می‌شود که روابط عمومی نقش راست‌آزمایی این صداها را برعهده دارد و تولید مشارکتی اطلاعات را باید مد نظر قرار دهند.
وی درخصوص نقش فعلی روابط عمومی‌ها گفت: روابط عمومی ها باید به سوی یک گفتمان ارتباطی حرکت کنند که پارامترهایی دارد از جمله حوزه عمومی که در آن میل جامعه به خبر منفی بیشتر است، قشربندی که تنوع مخاطبان را نشان می‌دهد، رسانه‌های جمعی، رسانه‌های مجازی، رهبران افکار که افرادی هستند که از مقبولیت بیشتری در جامعه برخوردارند، تحقیقات، نهاد های مدنی که نقش مهمی در انتشار اطلاعات دارند، بازیگران آکادمیک مانند اعضای هیئت علمی و صاحب‌نظران، بازیگران دولتی و نهادی که شامل کلیه مسئولان می‌شود و در نهایت کاربران که بر این اساس می‌توان به چند نکته مهم و قانون طلایی در امر روابط عمومی‌ها تاکید کرد.
خانیکی در خصوص نکات و قوانین طلایی که از گفتمان ارتباطی حاصل می‌شود اظهار داشت: در فرآیند انتشار اطلاعات نباید برخوردهای واکنشی نشان داد؛ برای رسیدن به هدف باید در جهت تقویت سرمایه‌های اجتماعی تلاش نمود و باید دیدگاهی تعاملی داشت زیرا دیگر زمان پیام یک طرفه نیست.
به گفته وی، در عصر کرونا باید از اظهارنظرهای قاطعانه خودداری کرد زیرا این امر نوظهور قابل پیش‌بینی نیست، به امر زمان بندی باید توجه خاص داشت، ارتباطات باید از نوع شفاف، پاسخ‌گو و معتبر باشد، به رصد رسانه های اجتماعی پرداخت، به متخصصان بها داد، به فضای مجازی و آنلاین توجه بیشتری داشت، نیازهای اقشار در معرض خطر مانند دانشجویان جدیدالورود و کارکنان که شرایط معیشتی خوبی ندارند در اولویت قرار گیرد و در آخر باید به این موضوع توجه کنیم که اگر کرونا ما را وارد مرحله جدیدی کرد پیک دوم کرونا ما را وارد مرحله جدیدتری خواهد کرد که در آن باید از گفت‌گو و مشارکت و فضای مجازی بهترین بهره را ببریم.

انتهای پیام/