به گزارش خبرنگار آموزش و پرورش خبرگزاری فارس، افشار بهمنی سرپرست دفتر تألیف کتب فنیوحرفهای و کاردانش سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی در برنامه تلویزیونی پرسشگر با موضوع «مهارت، مدرسه، کرونا» درباره مهارت آموزی در مدرسه، اظهار کرد: باید مفهوم مهارت را تبیین کنیم؛ یک تقسیمبندی شامل شایستگیهای پایه، نرم و مهارتهای فنیو حرفهای و تخصصی سخت که به نوعی مهارتهای شغلی هستند، میشود.
وی ادامه داد: اگر بخواهیم نگاه ویژهای به مهارت داشته باشیم باید به مهارتهای نرم که مهارتهای زندگی، نوآوری، خلاقیت و کارآفرینی را دربرمیگیرد، اشاره کنیم؛ همچنین بخشی از مهارتهای مربوط به اخلاق حرفهای، مدیریت منابع و پروژه و ایمنی را شامل میشود؛ مهارتهای شغلی هم مشخص است و در دوره متوسطه دوم، دو شاخه فنیوحرفهای و کاردانش در همین راستا ترسیم شده است.
بهمنی اضافه کرد: آنچه اکنون در آموزش و پرورش داریم خوشبختانه از حیث برنامه درسی و محتوا، کاملا مترقی است؛ برنامههای استخراج شده نیز متناسب با نیازهای کشور طراحی شده اما باید بررسی کرد که آیا عملیاتی شدهاند یا خیر؟
وی با بیان اینکه آنچه قابل لمس و مشاهده است، این بوده که فاصله میان برنامههای تدوین شده با برنامههای اجرا شده زیاد است، گفت: یکی از دلایل مهم، زیرساختهای موجود است که باید به آن توجه کنیم.
* اولین مهارتها را از دل خانوادهها یاد گرفتهایم
سرپرست دفتر تألیف کتب فنیوحرفهای و کاردانش سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی با بیان اینکه باید به نقش و جایگاه خانوادهها در مهارت آموزی نیز توجه کنیم، افزود: 23 میلیون خانواده داریم و به نوعی می توان گفت 23 میلیون سازمان مهارتی وجود دارد و همه ما اولین مهارتها را از دل خانوادهها یاد گرفتهایم؛ در مدرسه که خانه دوم ما بوده و هست نیز این مهارتهای نرم را دنبال کردهایم.
وی تصریح کرد: در الگوی جدیدی از برنامه درسی که در سازمان پژوهش در حال ترسیم است و الگوی فطرتگرایی توحید نامیده میشود به خانوادهها نقش ویژه ای داده شده و به عنوان یک عنصر شریک و پشتیبان به آن نگریسته میشود.
* آموزش مهارت باید یک گفتمان ملی باشد
بهمنی با تأکید بر اینکه آموزش مهارت باید یک گفتمان ملی باشد که یکی از بسترهای مهم آن آموزش و پرورش است، ادامه داد: بسترهای دیگری هم باید شکل بگیرند؛ استنباطم این است که تاکنون این گفتمان شکل نگرفته است.
وی افزود: تحلیل آمارهای بینالمللی برگرفته از بانک جهانی و مجمع جهانی اقتصاد در سال 2019 نشان میدهد از حیث رشد آکادمیک دانش در دنیا در بین 141 کشور، چهل و دوم بودهایم اما از حیث توسعه آموزشهای مهارتی در رتبه 133 قرار داریم.
* 1.9 درصد کل بودجه کشور در حوزه مهارت آموزی اختصاص داده شده است
سرپرست دفتر تألیف کتب فنیوحرفهای و کاردانش سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی با بیان اینکه طی دو هفته گذشته کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس و شورای عالی مهارت جلسات ممتدی برای بررسی این مشکلات و حل چالشهای آن برگزار کرده اند، گفت: در کمیسیون آموزش آمار دادند که 1.9 درصد کل بودجه کشور در حوزه مهارت آموزی اختصاص داده شده است.
وی ادامه داد: متأسفانه در گذشته در دنیا نوع نگاهی که به این آموزشها وجود داشته است، نگاه درجه دومی بوده است اما با توجه به تغییر پارادایمهای مختلف آموزش و اشتغال پذیری، در دنیا، پرشتاب به این سمت حرکت کردهاند؛ به عنوان مثال در فنلاند در سال 2000 سهم مهارت آموزی 28 درصد کل آموزشها بوده است که در سال 2019 به 64 درصد رسیده است.
* شمار دانشآموزان در رشتههای فنی 35 درصد است
بهمنی با طرح این پرسش که «برای خود ما چه اتفاقی افتاده است؟»، گفت: در برنامه ششم توسعه برنامهریزی کردیم که شمار دانشآموزان در رشتههای فنی به 50 درصد برسد که اکنون 35 درصد است؛ قرار بود این شاخص در آموزش عالی به 30 درصد برسد که اکنون 12 درصد است.
وی با اشاره به استقرار دروسی چون کارآفرینی، کاروفناوری و مانند آن، اظهار کرد: برنامه ویژه مدرسه نیز اکنون در حال اجراست؛ در سندتحول به آزادسازی سطوح برنامه اشاره میکند مبنی بر اینکه به مدارس برای برنامهریزی درسی، تولید محتوا و آموزش چنین مهارت هایی اختیار دهیم؛ امسال برای اولین بار، طرح بوم با آزاد سازی 50 تا 60 ساعت در اختیار مدارس قرار میگیرد و برای همین آموزشهاست.
* مهارتهای فنی در فضای مجازی به طور ویژه قابل آموزش نیست
سرپرست دفتر تألیف کتب فنیوحرفهای و کاردانش سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی به برنامه درسی تلفیقی اشاره کرد و گفت: اینکه به عنوان مثال مهارت زندگی در دروسی چون ریاضی و ادبیات جاری شود در این حیطه دنبال میشود.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر دو وضعیت زرد و قرمز را برای بازگشایی مدارس در سال تحصیلی جدید با توجه به کرونا پیشبینی کردیم، افزود: در وضعیت قرمز مدارس تعطیل و در وضعیت زرد مدارس نیمه حضوری هستند؛ باید از معاونتهای وزارتخانه و سازمان پژوهش تشکر کنم که در این شرایط بحرانی، شبکه شاد را کلید زدند.
بهمنی ادامه داد: برای تولید محتوا از طریق شبکه رشد با قدرت ورود کردهایم و تولید رسانههای دیداری و شنیداری از مجاری مختلف در حال انجام است.
وی با بیان اینکه جشنوارهها و فراخوانهایی برای تولید محتوا درنظر گرفته و اعلام کردیم، افزود: در الگوی برنامه درسی، آموزشی ترکیبی هم پیشبینی شده است؛ در حوزه مهارت آموزی، مهارتهای یدی نیاز به حضور در کارگاه دارند، اما بخشهای عمومی یعنی آموزش شایستگیهای غیرفنی و پایهای، نیمه حضوری است؛ این بخش فنی در هر زمانی که شرایط قرمز برطرف شود با حفظ پروتکلها، امکان سنجش وجود دارد.
سرپرست دفتر تألیف کتب فنیوحرفهای و کاردانش سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی تصریح کرد: مهارتهای فنی در فضای مجازی به طور ویژه قابل آموزش نیست بلکه بستر تکمیلی چون شبیهسازها را تعریف میکنیم و هروقت اوضاع به حالت معمول برگشت، آزمونهای مهارت برگزار میشود.
بهمنی گفت: در شرایط زرد نیز دانشآموزان را در گروههای چندنفره دستهبندی میکنیم که به هنرستانها بیایند اما برای شرایط قرمز اینگونه نیست.
وی افزود: باید گفتمان ملی در همه ما شکل بگیرد زیرا هزینه کردن برای مهارتآموزی، سرمایهگذاری است؛ در بحث مهارت آموزی سخت باید بر اساس آمایش سرزمینی برنامهریزی کنیم و آینده کار را ببنیم.
سرپرست دفتر تألیف کتب فنیوحرفهای و کاردانش سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی اظهار کرد: مشاغل از حالت سخت و تولیدی به سمت مشاغل جدید میرود و باید برای آنها برنامه مدون داشته باشیم.
وی ادامه داد: مشاغل سبز دارند شکل میگیرند و آموزش و پرورش به تنهایی نمیتواند اقدام کند؛ نیازسنجیهای بومی منطقهای، آمایش سرزمینی و اطلس مشاغل باید مورد توجه قرار گرفته و مراکز سنجش ملی باید در کنار آموزش و پرورش باشند.
انتهای پیام/