ماجرای نخ‌نمای کمبود نیروی انسانی آموزش و پرورش و استخدام‌های بی‌ضابطه

خبرگزاری فارس ـ گروه آموزش و پرورش: سال‌هاست وضعیت نیروی انسانی آموزش و پرورش مورد توجه وزرای این وزارتخانه گسترده بوده است؛ آنچه مسؤولان آموزش و پرورش بر آن تقریبا اجماع نظر دارند، این است که ساماندهی مناسبی از بابت نیروی انسانی این وزارتخانه صورت نگرفته است.

در شرایطی که مسؤولان وزارت آموزش و پرورش، از کمبود 197 هزار نیروی انسانی در این وزارتخانه خبر می‌دهند، نمایندگان مجلس به استخدام و تعیین تکلیف نیروهای حق‌التدریس، مربیان پیش دبستانی و آموزشیاران نهضت رأی داده‌اند.

سید محمد بطحایی وزیر سابق آموزش و پرورش 18 فروردین 97 در نامه‌ای به اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور ارائه شد، آمده است: با عنایت به اینکه در طول سال‌های 1366 تا 1372 بیش از 380 هزار نفر بر اساس مجوزهای سازمان اداری و استخدامی به عنوان معلم در وزارت آموزش و پرورش استخدام شده‌اند، پدیده بازنشستگی بیش از 370 هزار نفر از کارکنان آموزشی طی پنج سال پیش رو (1367 الی 1400) ادامه فعالیت بزرگترین دستگاه اجرایی کشور را به طور جدّی مورد تهدید قرار می‌دهد.

بر اساس منابع آماری موثق درحالی که تعداد دانش‌آموزان کشور از 14 میلیون نفر در سال 1397 به 15.5 میلیون نفر در سال 1401 افزایش می‌یابد، تعداد کارکنان آموزشی وزارت آموزش و پرورش با خروج بازنشستگان از 758000 نفر در سال 1397 به 428000 نفر در سال 1401 کاهش خواهد یافت که این تعداد فقط 55 درصد نیاز این وزارتخانه را تأمین خواهد کرد.

در ادامه این نامه آمده است: از آنجا که تأمین و تربیت معلم امری زمان‌بر و میان مدت است، درحال حاضر نیز به دلیل تأخیرهای طولانی‌مدت در انجام اقدامات لازم به منظور جبران کمبود معلم، نگرانی‌های جدی برای بازگشایی مدارس در مهر ماه سال جاری وجود دارد.

در سال تحصیلی آتی با استقرار کامل ساختار 12 ساله نظام جدید آموزشی، بیش از 600 هزار نفر دانش‌آموز در دوره ابتدایی و شاخه های فنی وحرفه ای و کاردانش به دانش آموزان اضافه خواهد شد که این افزایش نیاز به 24 هزار نفر معلم جدید را به همراه دارد؛ علاوه برآن با احتساب بازنشستگی 60 هزار نفر از کارکنان آموزشی، کمبود حدود 84 هزار نفر معلم قطعی است که این وضعیت، چالش‌هایی جدی برای آموزش و پرورش در مهرماه 97 ایجاد خواهد کرد.

با توجه به تهیه «برنامه جامع پنج ساله نیروی انسانی وزارت آموزش و پرورش» و ضمن هماهنگی با سازمان اداری و استخدامی کشور راهکارهای کوتاه مدت و میان مدت برای رویارویی مؤثر با پیامدهای مالی واجرایی چالش مذکور دردست بررسی است که نتایج آن متعاقباً به استحضار خواهد رسید.

* راه‌های رفع مشکل کمبود نیروی انسانی آموزش و پرورش

دستگاه تعلیم و تربیت برای حل مشکل کمبود نیروی انسانی آموزش و پرورش، از روش‌هایی استفاده می‌کند که البته خود این روش‌ها هم بعضا مشکلی است که به مشکلات دستگاه تعلیم و تربیت درباره نیروی انسانی اضافه می‌کند و به عنوان مثال، به‌کارگیری نیروی حق‌التدریس و خرید خدمات موجب شده است که این افراد بعد از مدتی خواهان عدم تبعیض با کارمندان آموزش و پرورش، اختصاص حقوق مناسب و استخدام شوند.

محسن حاجی‌میرزایی وزیر آموزش و پرورش در این خصوص با اشاره به کمبود 197 هزار نیروی انسانی در این وزارتخانه، گفت: «۵ روش برای تأمین نیروی انسانی خود داریم؛ سالی ۶۰-۵۰ یا ۴۰ هزار بازنشسته در سال‌های مختلف داریم که از گردونه آموزش و پرورش خارج می‌شوند؛ حدود ۲۰ هزار نفر را از طریق دانشگاه فرهنگیان جذب می‌کنیم که اینها ۴ سال آموزش می‌بینند و بعد وارد چرخه آموزش می‌شوند؛ بنابراین این ۲۰ هزار نفر هم فعلاً به درد امسال ما نمی‌خورد».

وی ادامه داد: «۲۳ هزار نفر را اجازه داریم از طریق ماده ۲۸ استخدام کنیم که ۵ هزار سهمیه هم از قبل مانده بود و ۲۸ هزار نفر می‌شود؛ این‌ها را از بین لیسانسیه‌هایی که در کشور موجود هستند، تأمین می‌کنیم. فراخوانی داده می‌شود که فکر می‌کنم در مرداد این کار انجام شود. اینها شرکت می‌کنند و آن‌هایی که در آزمون موفق شدند باید دوره آموزشی در دانشگاه فرهنگیان ببینند که کار تدریس را انجام دهند».

حاجی‌میرزایی اضافه کرد: «برخی از همکارانی که بازنشسته می‌شوند و می‌توانند بازنشسته نشوند، یعنی قانونی اجازه دارند تا ۳۵ سال بمانند پس از آ‌نها می‌خواهیم که نروند؛ اجازه داریم آنهایی که رفته‌اند، یک سوم اوقاتشان را با یک سوم قیمت بخریم و سر کلاس‌های آموزشی بیاوریم؛ این کار را هم انجام می‌دهیم».

وی افزود: «الان حدود صد هزار نفر افرادی هستند که پیرامون آموزش و پرورش سال‌های مختلف به صورت حق التدریس و آموزشیار سوادآموزی کار کرده‌اند و اینها اجازه دارند به صورت حق التدریس با ما همکاری کنند؛ اجازه گرفتن نیروی حق التدریس جدید را نداریم. درصدد این موضوع هستیم که هم با مجلس و هم با شورای عالی انقلاب فرهنگی صحبت کردیم که بتوانیم سامانی به وضع نیرو انسانی آموزش و پرورش بدهیم».

اما وزیر آموزش و پرورش عنوان می‌کند که ۴۸.۵ درصد از نیرو‌هایی که جذب آموزش و پرورش شده‌اند، از مسیر دانشگاه فرهنگیان جذب نشده‌اند. این افراد، همان افرادی که هستند که آموزش و پرورش در زمان کمبود نیروی انسانی از آنها بهره‌ در کلاس درس می‌گیرد و بعد خواهان استخدام هستند. 

روح الله متفکرآزاد عضو هیأت رئیسه مجلس با اشاره به عزم نمایندگان مردم برای تقویت مجموعه آموزشی و پرورشی کشور به ویژه نیروی انسانی، اظهار داشت: «مجلس یازدهم با توجه به نیاز فعلی سیستم آموزش و پرورش به جذب معلم و نیز روند رو به افزایش این نیاز در سال های آینده، در چند ماه گذشته بررسی و حل اشکالات بندهایی چون تبصره ۱۰ ماده ۱۷ مصوب دوره قبلی مجلس مبنی بر جذب معلمان نهضت سوادآموزی، حق التدریسی ها، پیش دبستانی ها و مربیان مهدکودک ها را در دستور کار خود قرار داده است».

وی از برنامه وزارت آموزش و پرورش برای جذب ۲۵ هزار معلم از میان گروه های مشمول این تبصره خبر داد و افزود: «بر اساس گزارش وزیر آموزش و پرورش در جلسه امروز کمیسیون آموزش مجلس، جذب شدگان از این طریق پس از گذراندن دوره ای یک ساله در دانشگاه فرهنگیان وارد چرخه آموزشی کشور خواهند شد».

به گفته متفکرآزاد، در این جلسه بر اساس اعلام مسوولان وزارت آموزش و پرورش مقرر شده تا علاوه بر جذب ۲۰ هزار نفر در دانشگاه فرهنگیان و از طریق کنکور، ۲۷ هزار و ۵۰۰ نفر دیگر نیز با برگزاری آزمون آزاد بین فارغ التحصیلان کارشناسی و مقاطع بالاتر کل دانشگاه ها پس از گذراندن دوره آموزشی یکساله در دانشگاه فرهنگیان به عنوان نیروی آموزش و پروش استخدام شوند.

* قرار است نیروهای انسانی آموزش و پرورش ساماندهی شوند

به رغم تمام مشکلات نیروی انسانی طی سال‌های گذشته، هنوز روند نیروی انسانی دستگاه تعلیم و تربیت سامان نگرفته است اما قاسم احمدی لاشکی معاون حقوقی و امور مجلس وزیر آموزش و پرورش در حاشیه جلسه شورای معاونان وزیر وزارت آموزش و پرورش از عزم جدی برای ساماندهی نیروی انسانی این وزارتخانه خبر داده است.

وی گفت: «این جلسه بسیار مهم  و حائز اهمیت  بود و در آن ضمن ارائه گزارش مدیران کل آموزش و پرورش استان‌های خوزستان و آذربایجان شرقی به یکی از مهم‌ترین موضوعات یعنی ساماندهی نیروی انسانی آموزش و پرورش پرداخته شد؛ آیین‌نامه جذب منابع انسانی در وزارت آموزش وپرورش در دست تدوین و تصویب است که پس از انجام، برای تصویب نهانی به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارجاع خواهد شد و درصورت نهایی شدن این آیین‌نامه، از این پس استخدام معلمان صرفا در دانشگاه فرهنگیان و شهید رجایی امکانپذیرخواهد بود».

به گزارش فارس، اکنون باید دید آیا ساماندهی نیروی انسانی به این دوره وزارت محسن حاجی‌میرزایی می‌رسد و یا باز هم روند نابسامانی و کمبود نیروی انسانی در زیربنایی‌ترین دستگاه دولت ادامه دارد.

انتهای پیام/