خبرگزاری فارس ـ پیغام فتح؛ ویژه نامه چهلمین سالگرد آغاز دفاع مقدس: عباس موسایی سنجری (عباس سنجری) متولد 1338 تهران است و از سال 1361 به عنوان گزارشگر با رادیو همکاری داشته است.
او که اول مهر سال ۶۱ وارد رادیو شد از همان زمان فعالیت حرفه ای خود را در برنامه هایی چون «راه شب»، «سلام صبح بخیر»، «وضعیت قرمز» و ... آغاز کرد.
سنجری در زمانی که نه اینترنت بوده است نه موبایل با مشقت خاصی همراه با دیگر همکاران خود ، صدای جوانان برومند نظام را به گوش ملت رسانده است. او که خود یادگاری از جنگ است و سال 64 در منطقه عملیاتی فاو شیمیایی شده،چند وقتی است که به خاطر کسالت خانه نشین شده است،
سنجری تا امروز جوایز متعددی را از جشنواره های متعدد از آن خود ساخته است؛ کسب مقام اول در اولین جشنواره رادیو، انتخاب او در مقام سفیر سلامت از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، کسب مقام اول در جشنواره شهری، جشنواره کتاب و رسانه جشنواره های دفاع مقدس و همچنین جشنواره برنامه های منتخب رادیو ایران از نمونه های بارز آن است، همزمانی هفته دفاع مقدس و اکران فیلم سینمایی «آبادان یازده 60» در جشنواره فیلم فجر بهانه ای شد تا با او درباره حال و هوای رادیو در ایام جنگ تحمیلی گفتگو کنیم. حرف های این گوینده رادیو را در ادامه می خوانید:
**آقای سنجری از راه اندازی رادیو جبهه بگویید؟ و چه شد که برنامه سازی برای این رادیو را دنبال کردید؟
-با شروع جنگ تحمیلی در جلسات مطرح شد که یک رادیویی طراحی و برنامه های ویژه ای را در ارتباط با حضور رزمندگان اسلام در جبهه ها پخش بشه اسم این رادیو را هم رادیو جبهه گذاشتند. من از آغاز و تاسیس رادیو جبهه این افتخار را داشتم که در صحنه های نبرد حضور داشته باشم و با رزمندگان میادین نبرد جنوب و غرب کشور صحبت می کردم و گزارش تهیه کرده و برنامه سازی می کردم.
اوایل جنگ به خاطر شور و شوق زیادی که داشتم به همراه چند تن دیگر داوطلب رفتن به جبهه شدیم. بعد از آن با هماهنگی قرارگاه های موجود در منطقه به جبهه می رفتیم. تمام تلاشمان هم این بود که به همه جا سر بکشیم و هیچ نقطه ای جا نماند؛ رادیو در خط مقدم دفاع مقدس بود. از همه گزارش بگیریم و بتوانیم فضا را به صورت کامل برای مخاطبان خود ترسیم کنیم.
**آن زمان چند ساله بودید؟
-من از سال 1360کار گزارشگری خود را شروع کردم.و با عشق و علاقه زمانی که نوبتم می شد در جبهه ها حضور می یافتم. نزدیک چهار دهه است که این افتخار همکاری را با سازمان صدا و سیما داشته و دارم.
**آن زمان مدیر رادیو جبهه چه کسی بود؟
-خدا بیامرز حاج محمد حسین حرمی و آقای حمید رضا خزایی بودند. آن زمان با توجه به طولانی شدن جنگ، بایستی نگاه ویژه ای به آن دوران داشته باشیم که بتوانیم تنور جنگ را داغ و گرم نگه داریم. این رادیو تاثیر به سزایی داشت، همه نگاه ها به رسانه ای بود که از موفقیت ها و شکست های عملیات سخن می گفت.
**هدف از راه اندازی این رادیو چه بود؟
-رادیو جبهه با هدف پوشش اخبار مربوط به جبهه ها راه اندازی شد و خداراشکر توانست ماموریت خود را به خوبی انجام بدهد. آن زمان فضا به قدری خالصانه بود که هر کسی هر کاری از دستش برمی‌آمد، انجام می داد و ما به سرعت خود را به جبهه ها می رساندیم تا اولین اخبار را مخابره کنیم.
هر وقت عملیات بود، گزارشگران همراه با رزمندگان راهی می شدند و از دل ماجرا برای مردم گزارش تهیه می کردند؛ به همین دلیل هم چند تن از آنها در این راه شهید شدند.
**چه خاطراتی از برنامه سازی برای رادیو جبهه در ذهن شما ماندگار شده است؟
-آن روزها خیلی از بچه های رزمنده دنبال کسی می گشتند که بتوانند خبر سلامتی اشان را به خانواده اشان بدهد. یا اینکه نامه اشان را به او بدهند تا به دست خانواده برساند.این طوری نبود که خارج از جببهه بروند و با تلفن بتوانند با خانواده صحبت کنند. یادمه یه هو یه جرقه ای در ذهنم ایجاد شد، از رزمنده هاخواهش کردم که بیاییند کنار ضبط ناگرای من که روی در پاترول گذاشته بودم. معمولا ما با وسیله نقلیه پاترول از تهران به منطقه جنگی می آمدیم.
از رزمندگان خواستم که نزدیک تر بیایند و ضمن اینکه خودشان را معرفی می کنند ، خبر سلامتی اشان را نیز به خانواده بدهند.آن ها نیز با خلوص نیت و شادی که در چشم هایشان موج می زد این کار را کردند به طور مثال یکی می گفت: من حسن حسینی هستم خبر سلامتی ام را به خانواده ام می دهم.و این خودش تبدیل به یک برنامه قشنگ رادیویی به اسم «پیام جبهه» شد، که سال ها پخش آن ادامه داشت.
به نظرم یکی از رسالت رادیو جبهه این بود که عزیزان رزمنده بتوانند خبر سلامتی خود را به خانواده برسانند.
**آن زمان همه مردم ایران می توانستند پیام های رادیو جبهه را دریافت کنند؟
-من به همراه همکاران خوبم تمامی جبهه ها را رصد می کردیم و گزارش های خوبی را برای رادیو جبهه و رادیوی ملی کشور تهیه می کردیم .رادیو جبهه رادیوی توانمندی بود و مخاطبان زیادی داشت،تا جایی که یادم هست از آقای خزایی شنیده بودم که مردم تهران از طریق موج fmو شهرستان های کرمانشاه ، اهواز و خطوط مرزی می توانستند سیگنال های این شبکه را دریافت کنند ولی فرکانس محدود بود و همه کشور نمی توانستند این شبکه را دریافت کنند.
ما گزارشگران در خیلی از مقاطع درگیر جنگ می شدیم.سلاح رزمندگان ما در جبه ها ، اسلحه بود و سلاح ما گزارشگران ، ضبط صوت . من در فاو سال 64 به صورت خفیف شیمیایی شدم.وقتی شما وارد میدان جنگ شده اید هم باید رسالت خود را انجام بدهید هم بتوانید به عنوان رزمنده کارت را به نحو احسن انجام بدهی. در حال حاضر افتخار می کنم که در مقطعی از فعالیت حرفه ایم در رادیو جبهه مشغول فعالیت بودم.
**چطور گزارش ها را تهیه و پخش می کردید؟
-ما چند تا کار انجلام می دادیم، بین 30 تا 40 نوار ریلی را 15 دقیقه ای یا نیم ساعته را پر می کردیم و می آوردیم اهواز و می فرستادیم تهران یا از طریق خط برگشت نودال می فرستادیم پخش سراسری. تهیه گزارش سختی های خودش را داشت ولی اینکه مردم گزارش های خطوط مقدم را می شنیدند، کار برای ما شیرین می شد.
**گزارشگران رادیو جبهه غیر از شما چه کسانی بودند؟
-آن زمان آقایان محمدرضا نظام اسلامی، اسماعیل براری، احمد طبعی، مهدی فوادیان، اردشیر تفقد راد، محمد امام جمعه، اکبر اوریی، مجید جیرانپور که به نوبت هر 15 روز یک بار، به جبهه می رفتیم و گزارش های مختلفی را از خطوط مقدم تهیه می کردیم. البته این تقسیم بندی گزارشگرها، توسط گروه گزارش صورت می گرفت. البته چون محوریت رادیو جبهه گزارش بود در برخی از مواقع نیز از مراکز کمک می گرفتیم و گزارش های آن ها نیز پخش می شد.
**آن زمان گویندگان رادیو جبهه چه کسانی بودند؟
-دوست عزیزم خدا بیامرز مهران دوستی یکی از آن عزیزان بود. حسین نور شاهی، نصرت الله اکبری، البته من ارتباط زیادی با بچه های تهران نداشتم چون خط فکری ما رفتن به جبهه و تهیه گزارش بود.
**یکی از برنامه های ماندگار آن زمان، برنامه «وضعیت قرمز» بود. این برنامه را چطور طراحی کرده و به پخش رساندید؟
-زمان دفاع مقدس، وقتی عراقی ها موشک باران می کردند، از طریق آژیر وضعیت قرمز اعلام می شد. بعد هم که تمام می شد، وضعیت سفید اعلام می شد. در میان این دو آژیر بسیاری استرس داشتند و به همین دلیل تصمیم گرفتیم که برنامه ای داشته باشیم تا به مردم آرامش هدیه کنیم. همین دستمایه تولید برنامه ای شد که در طول هشت سال دفاع مقدس وقتی وضعیت قرمز اعلام می‌شد، از رادیو روی آنتن می رفت. البته این را هم بگویم که در زمان بمباران هرجا که اعلام می شد موشک باران شده، سریع به محل اصابت موشک می رفتیم و از آنجا برای مردم گزارش تهیه می کردیم.
در هشت سال دفاع مقدس وقتی وضعیت قرمز اعلام می‌شد، برنامه‌های روتین شبکه قطع و بعد از برقراری وضعیت سفید ادامه پیدا می‌کرد. برای همین تصمیم گرفتم با کمک حمید رضا خزایی ویژه‌برنامه‌ای تولید کنیم که در این وضعیت بحرانی برای آرامش هر چه بیشتر مردم از رسانه رادیو پخش شود.
احساس می‌کنم این برنامه موفق شد در آن لحظات پراسترس، آرامش نسبی را برای شنوندگانش فراهم کند. آن زمان چون عضو ستاد پشتیبانی و امداد استانداری تهران بودم براحتی می‌توانستم با مسئولان و دست‌اندرکاران حراست از آسمان‌ها گفت‌وگو و آن را در دل همین برنامه پخش کنم.
**فکر می کنید که رمز و راز ماندگاری گزارش های آن زمان چه بود؟
-یک گزارشگر باید عاشق باشد، همیشه در میدان باشد این خودش خیلی مهم است. شاید در حال حاضر که رادیو را بشنوید گزارش های مستقلی پخش نشود، گزارش از چند بخش و تیکه از صحبت های دیگران باشد. موزیک پخش می شود و در 5 ثانیه دیگر صحبت دیگری پخش می شود. گزارشگر باید کار مانایی داشته باشد.
در حال حاضر، جوان‌های امروزی خیلی نازپرورده شده‌اند. یادم می آید ما برای گزارش‌های چند دقیقه‌ای روزها وقت می‌گذاشتیم و حتما به محل مورد نظر می‌رفتیم، درگیر خطر می شدیم، ولی در حال حاضر بیشتر گزارش‌ها به صورت تلفنی تهیه می‌شود. گزارشگر باید صدای بسیار زیبایی داشته باشد. صدایی باشد که ویژه باشد. زمانی که مردم آن را می شنوند نوستالوژی برایشان ایجاد شود. من هنوز بعد از اینهمه سال که صحبت می کنم خیلی از مردم صدای من را می شناسند. در این راستا بایستی از پیشکسوتان الهام گرفت.گزارشگران امروزی باید به پیشکسوتان احترام بگذارند. کسانی که عمرشان را در راه گزارش گذاشته اند. این مهم می تواند مسیر رسانه را عوض کند.
من با خیلی از فرمانده های جنگ گفت وگو کرده ام، با خیلی ها که شهید شدند، با شهیدانی همچون آبشناسان، بروجردی، موحد دانش. بعد از جنگ، مهم‌ترین اولویت من در تهیه گزارش، حضور در راهیان نور و دیدار با خانواده شهدا بود.
ما از نسلی هستیم که بچه های جسور و با صفا داشتیم ، بچه هایی که به عنوان نماینده رسانه ، با عشق کار انجام می دادند به نظرم بایستی آن روحیه را در نسل جدید گزارشگران ترویج کرد. این دوستان گنجینه هایی هستند که دیگر تکرار نمی شوند به نظرم نه تنها باید خاطرات این دوستان را مکتوب کرد بلکه به عنوان پیشکسوت گزارشگری، در مهیا کردن فضایی تجارب خود را به نسل جوان انتقال دهند. خود من تا آخر عمر، تا زمانی که زنده هستم این رسالت و این حرفه را رها نخواهم کرد.
**با توجه به اینکه جنگ در ابعاد دیگری همچون شبیخون فرهنگی و جنگ نرم ادامه دارد، به نظرتان آیا نباید قرارگاه یا رادیو جبهه ای باز راه اندازی شود؟
-چرا ضرورت این مهم احساس می شود.ما باید همه اطلاعاتمان به روز باشد . ما همیشه باید آماده باشیم .و رادیو باید با راهبردی مناسب در این فضا حرکت کند. ما باید به جوان ها آموزش بدهیم که وقتی اسم جنگ می آید، عباس سنجری که در فاو بوده، حتما بوده و شیمیایی شده، خیلی از شهرها و جاها همچون سردشت بمباران شیمیایی شدند خیلی ها، این موضوعات را در کتاب ها دنبال می کنند و می خوانند. اما ما با پوست و گوشتمان آن ها را لمس کرده ایم. معتقدم اگر حرکت فرهنگی نکنیم، عقب خواهیم ماند.
**فکر می کنید برنامه سازی برای رادیو از گذشته تا امروز چه فرقی کرده است؟
در آن دوران شرایط خاصی بر کشور حاکم بود و ما هم به اندازه امروز امکانات نداشتیم. نمی توانستیم بلافاصله گزارش هایمان را به دست مخاطب برسانیم. گاهی وقتی از برخی سربازان پیام سلامت می گرفتیم، تا بتوانیم آن را به دست رادیو برسانیم که پخش کند، آن رزمنده به شهادت رسیده بود و این برای مان خیلی دردناک بود. چون بسیاری از خانواده ها دلشان به همین پیام های سلامت خوش بود و مدام این برنامه را گوش می کردند تا صدای عزیزشان را از آن بشنوند.
رادیو جبهه با هدف پوشش اخبار مربوط به جبهه ها راه اندازی شد و خداراشکر توانست ماموریت خود را به خوبی انجام بدهد. آن زمان فضا به قدری خالصانه بود که هر کسی هر کاری از دستش برمی‌آمد، انجام می داد و ما به سرعت خود را به جبهه ها می رساندیم تا اولین اخبار را مخابره کنیم. هر وقت عملیات بود، گزارشگران همراه با رزمندگان راهی می شدند و از دل ماجرا برای مردم گزارش تهیه می کردند؛ به همین دلیل هم چند تن از آنها در این راه شهید شدند.
**تلخ ترین خاطره شما در برنامه سازی چه بود؟
-یکی از تلخ ترین خاطرات من مربوط به حمله شیمیایی است که به فاو شد. آن زمان وقتی خبر اعلام شد با تجهیزات کامل خود را به آنجا رساندم. صحنه های وحشتناکی بود. قایق ها بمباران شده بودند. عده ای شهید شده بودند و عده ای هم مجروح. خیلی تلخ و وحشتناک بود اما تمام تلاشم را کردم که با چند نفر از مجروحان مصاحبه کنم. کار بسیار سختی بود، اما آن را انجام دادم، هر چند که فضا اصلا طوری نبود که شما فکر کنید آن فضای رسمی امروز بین مصاحبه کننده و مصاحبه شونده وجود دارد. یک همدلی کامل برای رسیدن به یک هدف مشترک بود و در حقیقت تجربه ای بود که دیگر تکرار نخواهد شد.
امروز کارکردن مثل گذشته نیست. هم امکانات بیشتر شده و هم یک سری از برنامه سازان دیگر برای ساخت برنامه خودشان را به زحمت نمی اندازند و همه چیز استودیویی شده است. یادم هست که زمانی ما برای تهیه گزارش به بانه رفته بودیم. آنجا برنامه های رادیو جبهه را برای غرب کشور و جبهه غرب آماده می کردیم. بالای سرمان مدام هواپیماهای جنگی در رفت و آمد بودند و شهدا و مجروحان بسیاری هم بودند، تا جایی که مدام آمبولانس ها در رفت و آمد بودند. آنجا ما نمی توانستیم حتی صاف بایستیم و راحت برویم و بیاییم. شدت درگیری به حدی بالا بود که ما خمیده کارهایمان را انجام می دادیم و نمی توانستیم حتی به چیزی فکر کنیم.
فکر می کنم آن زمان یک نیروی غیبی به کمک ما می آمد که در آن شرایط کار می کردیم، اوضاع سخت و بدون امکانات، شرایطی که بسیار دشوار بود. هر لحظه وضعیت قرمز می شد و حمله صورت می گرفت یا زمان هایی که در خط مقدم بودیم و جوانانمان غیورانه می جنگیدند. شرایط بسیار سخت بود. آن روزها گذشت اما امیدوارم که مدیران قدر پیشکسوتان را بدانند و از تجربه آنها در تولید برنامه های فشرده و فوری و در شرایط بحرانی بهره ببرند.
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
