به گزارش خبرگزاری فارس از تهران، مهدی هاشملو روزنامه نگار و کارشناس ارشد مدیریت رسانه در یادداشتی به اهمیت تولید اطلاعات و اخبار و توجه به محتواهای واقعی با استفاده از رسانه‌های فعال و مرجع پرداخته است:
نمی‌توان از تأثیرات شگرف رسانه بر جهت دادن به اخبار و وقایع موجود در اقصی نقاط دنیا چشم‌پوشی کرد، حال اینکه این اخبار درست بوده و دستکاری نشده باشد.
شاید مقایسه قدرت تأثیر رسانه با بمب اتم قدری اغراق آمیز باشد. اما بدون شک هم اکنون به هیچ عنوان نمی‌توان قدرت و نقش رسانه را در شکل‌دهی به افکار عمومی انکار کرد و در واقع باید پذیرفت که «وسایل ارتباط جمعی، ابزاری اجتماعی-فرهنگی به معنای عالی آن هستند» (ساروخانی،۱۳۸۲: ۱۰۰)
«مک لوهان» تئوریسین رسانه‌ها، رسانه‌ها را به سرد و گرم تقسیم می‌کند. از نظر او یک تفاوت عمده میان رسانه‌های گرمی مثل رادیو، ماهواره و غیره و رسانه سردی چون تلفن وجود دارد. از نظر وی وقتی که رسانه‌ای بتواند یکی از حواس انسانی را امتداد بخشد و حساسیت بالایی را ایجاد سازد، رسانه گرم خوانده می‌شود. هر چند در این بخش بیشتر آن چیزی که مد نظر است رسانه گرم است اما به هر حال از تأثیرات رسانه‌های سرد نیز نباید غافل ماند.
به طور کلی آنچه مهم است رسانه‌ها این روزها توانسته‌اند خود را به زندگی ما تحمیل کنند و حضور آن‌ها را در تمام زوایای زندگی به هیچ عنوان نمی‌توان انکار کرد. شکل‌های مختلف رسانه‌ها را همگی به خوبی می‌شناسیم (از کتاب و روزنامه گرفته تا رادیو و تلویزیون، ماهواره، اینترنت و امروز که رسانه‌های اجتماعی و شبکه‌هایی که تعاملی هستند و همه و همه جزو دنیای رسانه‌ای قرار می‌گیرند.)
حال بُعد دیگر این رسانه‌ها و اخبار را بررسی می‌کنیم، جایی که رسانه‌هایی با شرایط و قدرتی بالاتر وارد جامعه امروزی شده است.
با این شرایط رشد رسانه‌ها، شناخت اطلاعات واقعی از شبه اطلاعات یا اطلاعات آلوده کار دشواری است و از سویی دیگر رشد قارچ گونه کانال‌ها و شبکه‌های اجتماعی بسیاری از مخاطبان را نیز به خطا می‌برد و موجبات تشویش اذهان جامعه را فراهم می‌کند، شاید برخی از مدیران و مخاطبان به تعداد ممبرهای یک کانال به عنوان دلیلی بر رجوع به آن کانال بنگرند، این در حالی است که تعداد ممبر و یا عضوهای آن کانال به هیچ وجهی نشان دهنده استناد به آن کانال و یا پِیج نیست.
انواع و اقسام داده‌های جعلی و شایعات ساختگی روزانه درباره مسائل مختلف براساس اهداف مختلف در حال تولید شدن است.
علت اصلی ترویج شایعات ذکر شده را می‌توان این چنین دانست که وقتی ابهام در زمینه یک موضوع خاص، بالا باشد و اهمیت زیادی نیز در همان موضوع خاص وجود داشته باشد، شایعه شکل می‌گیرد. ابهام ضربدر اهمیت موضوع، باعث شکل‌گیری شایعه می‌شود و هر چه شدت این دو خصیصه بالاتر برود، شایعه بزرگتر خواهد بود و متأسفانه در حال حاضر در جامعه ما، جنبه‌های ناشناخته موضوعاتی همانند علل گرانی و رشد قیمت‌ها و حتی بعد از گذشت بیش از ۷ ماه از بیماری و ویروس کرونا بالا است و معمولاً در شرایط بحرانی اکثر مردم به جای خواندن و مطالعه کردن و کسب اطلاعات، بیشتر به شنیده‌ها بسنده و استناد می‌کنند؛ غافل از اینکه شنیده‌ها ناقص است و هر کس، آن بخشی از اطلاعات خود را که به نظر خودش جذاب‌تر است منتقل می‌کند و این به جای کمک به خوانندگان بعدی آن‌ها را سردرگم‌تر می‌کند.
به طور روزمره ما شایعات، اخبار و ویدئوهایی را می‌بینیم که غربال کردن آن‌ها در مواردی حتی برای کارشناسان هم دشوار است و بخشی از آن اصالت ندارد و به عبارتی آلودگی اطلاعاتی دارد؛ بدین معنا که داده‌ها و تحلیل‌های آن قابل استناد و باور نیست.
بخش زیادی از این آلودگی اطلاعاتی از سوی رسانه‌های شهروندی ایجاد می‌شود.
اگر پیش از این نهادهای آموزشی و رسانه‌ای، سواد اطلاعاتی و رسانه‌ای را به فراخور حال مردم آموزش داده بودند؛ افراد در مواجه با این شبه اطلاعات و اطلاعات آلوده در قالب خروجی‌هایی مثل اخبار، گزارش، عکس و فیلم موضع تدافعی حتی به صورت حداقلی هم که شده می‌گرفتند.
سواد رسانه به این معنا که مخاطبان و کاربران قبل از استفاده از اطلاعات و اخبار کمی تأمل کنند و درباره منبع آن و صحت اطلاعات بیندیشند و اصولاً این اطلاعات را با عقلانیت خود بسنجند.
بسیاری از مصرف کنندگان اطلاعات در قامت مخاطب و کار فضای مجازی عادت کرده‌اند که به نهضت «کپی – پیست» بپیوندند و هر اطلاعات و شبه اطلاعاتی را بدون توجه به محتوا به دیگران ویروس‌وار منتقل کنند.
حتی صدها شایعه و اطلاعات دروغ و حاشیه‌های برجسته شده هر ساعته خَلق که باعث می‌شود اطلاعات درست، صحیح و شفاف گم شود.
برخی مخاطبان دقت و توجه کافی به محتوا ندارند در حالی که محتوا می‌تواند دستکاری شده، سخیف، بی‌ارزش و غیرواقعی باشد.
منظورم از محتوا صرفاً سیاسی نیست و گاهی در قالب اخبار بهداشتی همانند ویروس کرونا باشد و گاه در شکل اطلاعات تاریخی و مواردی درباره کمبود کالا و دیگری مواردی که می‌تواند در جامعه تشنج ایجاد کرده و باعث نگرانی و دلهره همگان شود.
راه مقابله با این غبارگرفتگی خبری، داشتن رسانه‌هایی فعال و به دور از حاشیه و ارائه اطلاعات واقعی و جلب اعتماد مردم است که مردم به رسانه‌های معتبر رجوع داشته و بتوانند با اطمینان اخبار مورد نظر را در اختیار داشته باشند و تفکیکی قائل شدن از سوی مخاطبان برای انتخاب رسانه‌های خود است که ضمن دریافت اطلاعات بتوانند با سواد رسانه‌ای و آموزش‌هایی که داشتند قدرت تشخیص را داشته باشند.
انتهای پیام/۶۷۰۵۲/ی/س
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
