به گزارش خبرنگار موسیقی خبرگزاری فارس، فؤاد توحیدی، قومموسیقیشناس و عضو شورای علمی سیزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران، در رابطه با جزییات اجراهای روز سوم جشنواره گفت: اولین اجرای سومین شب، اجرای گروه موسیقی «کمنزیل» بود. کمنزیل نوعی مرغ جیرفتی است که مخصوص همان منطقه است. هوشنگ کردستانی و مجتبی سالمی (نوازنده نی) در این اجرا به هنرنمایی در قالب دوبیتیخوانی پرداختند.
وی با اشاره به اینکه در کرمان به مقام، «رو» به معنی راه گفته میشود، عنوان کرد: این گروه ابتدا «رو»ی مهرجون یا مهرگان و بعد کارون زنگیون، «رو»ی بیابونی و «رو»ی سرآوردی را اجرا کردند. مضمون تمام اینها دوبیتی است.
عضو شورای علمی سیزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران ادامه داد: پس از گروه کرمان، از سیستان حبیبالله قادر آتشگر اجرا داشتند. به نظرم قادرآتشگر نماد موسیقی سیستانی است. ایشان هم در نواختن قیچک تبحر دارند و هم خواننده خوب و دهلنوازی حرفهای هستند. در سیستان به دوبیتی، «سیتک» میگویند. دو ریشه برای سیتک در نظر گرفته شده که عدهای میگویند سیتک همیشه با سیتها و سهکاهها هستند. سهکاه همان سیستانیهای قدیم هستند که ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد از فلات شمالی ایران میآیند در کنار رود زره که الآن هیرمند نام دارد ساکن میشوند. از آن موقع به بعد به آن منطقه میگویند «سَکستان» و بعد عربها «سجستان» میگویند و در نهایت به سیستان تغییر نام پیدا میکند. سیتکها به فارسی است و برای شنوندگان فارسیزبان قابل فهم است.
توحیدی اظهار داشت: اجرای بعدی از رضا دیوسالار از روستای کردمحله، شهرستان نور، استان مازندران بود. کار جالبی که آقای دیوسالار کرد این بود که آوازهای منطقۀ شرقی مازندران را خواندند و بعد به سمت نواحی میانه رفتند و در نهایت به نواحی غربی مازندران آمدند. ابتدا آوازی حقانی و بعد مقام رِزمِقومِ حماسی عیسیخان که نوعی منظومه است را اجرا کردند. بعد امیری را خواندند که مربوط به میانۀ مازندران بود و بعد طالبا و نجمای غرب مازندران را خواندند. گویش و نوع تحریرها در این مناطق کاملاً با همدیگر متفاوت است.
وی در پایان گفت: در بخش پایانی حسن تایانلو از شیروان، خراسان شمالی به اجرا پرداختند. ایشان دوبیتیهایی خواندند که به صورت چهارخشتی بود و منظومۀ «اصلی و کرم» که منظومهای ترکی است را با ساز دوتار اجرا کردند. از کرمانشاه نیز فرزاد بساطپور بهعنوان نوازنده تنبور و خواننده، و سیدنوید کمری بهعنوان خواننده، مقامی مربوط به قرن چهارم و چند مقام دیگر اجرا کردند که تمام این آوازها بر پایه دوبیتیها بود.
اختتامیه سیزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران امشب سهشنبه ۱۳ آبان از ساعت ۱۹ تا ۲۱ در کاروانسرای گنجعلیخان به صورت آنلاین برگزار میشود. علاقمندان میتوانند مراسم اختتامیه را از طریق صفحۀ اینستاگرام جشنوارۀ موسیقی نواحی، انجمن موسیقی ایران، انجمن موسیقی استان کرمان، و همچنین صفحۀ جشنواره در سامانه آپارات مشاهده کنند.
*******************
موسیقی نواحی ایران، موسیقی تمامی ایران است
محمدرضا علیزاده، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمان، به سیزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران پیام داد.
در پیام علیزاده آمده است:
موسیقی نواحی ایران، با آن نگارههای رنگ رنگ و گسترۀ باشکوه اساطیریاش، گسترهای به وسعت ایران بزرگ را دربرمیگیرد، چرا که محدود به مرزهای جرافیایی و بعد مسافت نشده است و در هر شهر و دیاری ریشه زده و رشد کرده است.
موسیقی نواحی ایران، موسیقی تمامی ایران است. چونان بذر واحدی است که در همۀ نقاط این سرزمین کهن، پاشیده شده و به فراخور حال و مقال آدمی، ثمر داده است.
موسیقی نواحی، موسیقی انسان ایرانی است. گوشه گوشۀ روح انسانی ایران و بلکه روح ایرانی انسان، در هر گوشهای و مقامی، ساز و آواز سر داده و سرودن را پیشه نموده است.
سیزدهمین جشنوارۀ موسیقی نواحی ایران، امسال نیز چون سالهای گذشته، به لطف همدلی و همیاری تمامی مسئولان و هنرمندان و جامعۀ فرهنگی استان برگزار و در آستانۀ قرن جدید و به رغم همۀ فراز و فرودهایی که تجربه کرده، میرود تا وارد سومین دهۀ عمر خود شود.
جشنوارۀ امسال به تناسب شرایط عمومی کشور حال و هوای دیگری دارد ودر فضای مجازی از قلب گرم کرمان به تمامی دنیا هدیه میشود.
گرچه هنرها محتاج دل به دل دادن هنرمند و مخاطباند و فاصله افتادن مطلوب نیست، اما شرایط امسال فرصت مغتنمی فراهم نموده تا ظرفیتهای تازه و متفاوتی در عرصۀ تولید و عرضۀ هنرها به ویژه هنر موسیقی، فراهم آید.
یقین داریم این روزهای سخت کرونایی به زودی پایان خواهد یافت و ما همگی با تجربهای تازه و مجهز به زبانی نو، رسیدن روزهای بهتر را به انتظار خواهیم نشست.
و اکنون، آمادهایم تا در ایام هفتۀ وحدت و میلاد فخر آفرینش، پیامبر رحمت و مهربانی، حضرت محمد (ص) به رسم و روال سالهای گذشته، در دیار کریمان میزبان هنرمندان و اساتید موسیقی نواحی سرزمینمان باشیم و آواها و نغمههای آنان را از این سرزمین دیرسال و باشکوه به سرتاسر جهان و به همه جانهای مشتاق شنیدن ترنم باشکوه آوای نواحی ایران برسانیم.
در پایان، لازم میدانم از مدیریت ارشد استان و تمامی دستگاهها و نهادهای مرتبط و همیار و وزارت متبوع تشکر نمایم.
امید داریم سال آینده، بار دیگر بدون دغدغۀ کرونا، گردهم آییم و چهاردهمین دوره این جشنوارۀ نوا و نما را به شادی دیدار یکدیگر به شوق و شکوه برگزار نماییم.
محمدرضا علیزاده
آبان ۱۳۹۹
انتهای پیام/