به گزارش خبرنگار گروه تعلیم و تربیت خبرگزاری فارس، تولید مقالات و پایان‌نامه‌های دانشگاه‌ها آنگونه که باید هنوز نتوانستند جایگاه اصلی خودشان را که برطرف کردن نیاز جامعه است، پیدا کنند که این موضوع دلایل فراوانی دارد و باید طبق بیانیه گام دوم انقلاب بیش از هر زمان دیگری بر تولیدات با کیفیت راهگشا تمرکز کرد.
در این میان دانشگاه امام صادق(ع) از مراکز علمی و مورد توجه در علوم انسانی و اسلامی است که تربیت نیروی متخصص و تولید مقالات بر اساس راهبری‌های مقام معظم رهبری برای این دانشگاه از اهمیت بسزایی برخوردار است.
در این رابطه با معاون آموزش و تحصیلات تکمیلی دانشگاه امام صادق (ع) این موضوع را مورد بررسی قرار دادیم.
دانشگاه امام صادق(ع) از زیرمجموعه‌های جامعة الامام الصادق(ع) است؛ سیستم آموزشی این دانشگاه ترکیبی از علوم جدید و علوم حوزوی است. دانشگاه امام صادق(ع) یک دانشگاه غیرانتفاعی است که هزینه‌های خود را از سرمایه‌گذاری های هلدینگ جامعة الامام الصادق(ع) و مجموعه کارخانجات نساجی جامعه، تأمین می‌کند. اگرچه این دانشگاه در وزارت علوم غیرانتفاعی محسوب می‌شود، اما هیچ شهریه‌ای از دانشجویان خود دریافت نمی‌کند و تمامی امکانات رفاهی آن رایگان است.
غلامرضا گودرزی معاون آموزش و تحصیلات تکمیلی دانشگاه امام صادق(ع) حرف‌های زیاد و شنیدنی برای فعالیت‌های این دانشگاه و همچنین وضعیت پایان‌نامه‌های دانشجویان تحصیلات تکمیلی دارد.
وی درباره ویژگی‌ها، برنامه‌های درسی، انگیزه دانشجویان، حرکت در مسیر بیانات مقام معظم رهبری، چشم‌اندازهای کوچک و بزرگ علمی، مأموریت دانشگاه و زندگی در محیط علمی نکات قابل توجه و خوبی را عنوان و آینده را روشن و کاملا مثبت ارزیابی می‌کند.
آنچه در گفت‌وگوی ما با غلامرضا گودرزی می خوانید:
* اکنون دارای ظرفیت بالقوه از پایان‌نامه‌های مقطع تحصیلی دکتری هستیم
* نباید به مقوله علم صرفا به عنوان یک تجارت نگاه کنیم
* موضوعات پایان نامه‌ها باید به سمت مسأله‌محور کردن حرکت کند
* ایجاد مدارس فصلی برای جبران کاهش کیفی آموزش دانشجویان
* مسیر حرکت دانشگاه امام صادق(ع) رسیدن به مرجعیت در علوم اسلامی و انسانی
* رشته‌های تحصیلی بر اساس سلایق دانشجویان و نیازهای رشته‌ها انجام می‌شود
* تبدیل این دانشگاه به مرجعیت علمی از تاکیدات مقام معظم رهبری است
* برای تحقق جمله "آتش به اختیار" مقام معظم رهبری باید به اشتغال های صنایع کوچک توجه شود
* * برخوردهای متفاوت با پایان‌نامه‌ها و رساله‌های دانشجویی در دانشگاه‌ها
* آیا کمیته اخلاق علمی در معاونت پژوهش دانشگاه‌ها به طور جدی بر موضوع تخلفات پایان‌نامه‌های دانشجویی رسیدگی می‌کنند؟
موضوع پایان‌نامه دانشجویی و تولید مقالات علمی باید به طور کلی از ریشه برطرف شود به طوری که ما باید بدانیم که پایان‌نامه دانشجویان را در حد یک تک درس می‌بینیم یا به عنوان ثمره یک دوره تحصیلی دانشجویی به آن نگاه می‌کنیم در حال حاضر مشخص نیست چه انتظاری از پایان‌نامه‌های دانشجویی داریم چرا که برخوردهای متفاوت با پایان‌نامه‌ها و رساله‌های دانشجویی در دانشگاه‌ها می‌شود؛ این در حالی است که اساتید دانشگاه‌ها باید برای موضوع پایان‌نامه ارزش قائل شده و مسیر حرکت دانشجویان را در ارائه و روند کار تولید فعالیت‌های تحقیقاتی مشخص کنند.
* اکنون مسؤولیت رسیدگی و نظارت بر تولید مقالات و پایان‌نامه‌های دانشجویی مربوط به کدام معاونت دانشگاه‌هاست؟
در حال حاضر در دو معاونت آموزش و پژوهش در دانشگاه‌ها رسیدگی به پایان‌نامه دانشجویان را در مسؤولیت خود دارند اما این موضوع باعث شده در اجرای قوانین به خصوص در قانون‌گذاری همه دانشگاه‌ها دچار مشکلات مختلفی در رسیدگی به بررسی پایان‌نامه دانشجویان شده‌اند به طوری که ارائه موضوع پایان‌نامه توسط معاونت پژوهشی دانشگاه‌ها تعیین می‌شود و از لحاظ اجرایی نیز معاونت آموزشی مسؤولیت پایان‌نامه‌ها را بر عهده دارد؛ این در حالی است که هر دانشگاهی دارای یک کمیته اخلاق علمی در حوزه پژوهش است که اگر این کمیته به خوبی وظایف خود را انجام دهد بسیاری از مشکلات در خصوص ارائه با کیفیت پایان‌نامه حل خواهد شد.
** پایان‌نامه‌های کاربردی می‌تواند به عنوان یک نقشه راه در دستگاه‌های اجرایی و قانون‌گذاری مورد استفاده قرار گیرد
* برای رفع دوگانگی در پایان‌نامه‌های مقطع تحصیلی چه راهکاری را می توان انجام داد؟
باید برای رفع دوگانگی در رسیدگی به روند و فرآیند پایان‌نامه‌های دانشجویی یک مرزبندی مشخص که دارای شفاف‌سازی بوده انجام شود. از طرفی باید به این نکته اشاره کنم که اگر موضوع پایان‌نامه در دانشگاه‌ها از سوی حوزه صنعت و همچنین حوزه‌های اجرای مانند مجلس و مجمع تشخیص مصلحت و سایر دستگاه‌ها سفارش داده شود و به طور جدی مورد بررسی قرار گیرد بدون شک درصد بالایی از مقالات علمی و پایان‌نامه‌ها کاربردی بوده و می‌تواند به عنوان یک نقشه راه در دستگاه‌های اجرایی و قانون‌گذاری مورد استفاده قرار گیرد چرا که در حال حاضر ما دارای ظرفیت بالقوه از پایان‌نامه‌های مقطع تحصیلی دکتری هستیم.
** صنعتگران باید به توانایی‌های دانشگاه‌ها اطمینان کنند
* برای افزایش کیفیت پایان‌نامه‌های دانشجویی و همچنین در کنترل و نظارت بر آنها چه اقداماتی باید صورت گیرد؟
دانشگاه‌ها در کنترل و نظارت بر پایان‌نامه دانشجویان نقش محوری دارند به طوری که باید تعامل بین دانشگاه و صنعت تقویت شده و هر یک از آنها به رسمیت توسط دیگری شناخته شوند. به این معنی که صنعتگران باید به توانایی‌های دانشگاه‌ها اطمینان کنند و دانشگاه نیز نیازهای حوزه صنعت را به درستی توسط دانشجویان در قالب مقالات علمی و پروژه‌های تحقیقاتی انجام دهد. این در حالی است که نباید به مقوله علم صرفا به عنوان یک تجارت نگاه کنیم زیرا اگر به معنای واقعی کلمه مشکلات صنعت کشور را با ارائه راهکارهای علمی و پروژه‌های تحقیقاتی انجام دهیم بدون شک با گردش مالی خوبی روبه‌رو خواهیم بود. در واقع این نوع فرآیند ارتباط صنعت و دانشگاه می‌تواند یک ارزش افزوده ایجاد کند و همچنین هویت علم را حفظ کند. به طوری که اگر تعداد پایان‌نامه‌هایی که توسط اساتید و دانشجویان تولید می‌شود با کیفیت استاندارد همراه باشد و بتواند نیاز جامعه و صنعت را حل کند بدون شک با ارتقاء رشد علم و فناوری پیشرفت در حوزه اقتصادی همراه خواهیم بود.
* باید ارتباط معاونت آموزش و پژوهش دانشگاه‌ها نزدیک‌تر شده و با مرزبندی و شفافیت فعالیت کنند
* به نظر شما ریشه مطلوب نبودن کیفیت پایان نامه‌های دانشجویی در فرایند تولید چیست؟
در حال حاضر خیلی از دانشجویان به دلیل اینکه در دوران دانش‌آموزی آموزش لازم و کافی برای نحوه تحقیق و پژوهش را ندیده‌اند اکنون در دوران دانشجویی توانایی تولید مقالات علمی و پایان‌نامه را ندارند. این در حالی است که ما در برخی از رشته‌های تحصیلی می‌توانیم به جای تولید پایان‌نامه توسط دانشجویان در قالب ۴ یا ۶ واحد درسی را جایگزین پایان‌نامه کنیم. همچنین یکی دیگر از راهکارهای بهبود وضعیت تولید پایان‌نامه این است که ارتباط بین معاونت آموزش و پژوهش دانشگاه‌ها نزدیک‌تر شده و با مرزبندی و شفافیت بهتر فعالیت‌های خود را انجام دهند.
در دانشگاه امام صادق (ع) در حال پیگیری هستیم تا بتوانیم در برخی از رشته‌ها چندین درس را جایگزین تولید پایان‌نامه دانشجویان کنیم.
*در حال پیگیری هستیم تا بتوانیم در برخی از رشته‌ها چندین درس را جایگزین تولید پایان‌نامه دانشجویان کنیم
* برای تولید مقالات علمی باکیفیت و پایان‌نامه‌های کاربردی چه راهکاری می تواند مفید واقع شود؟
مهمترین راهکار برای تولید مقالات علمی باکیفیت و پایان‌نامه‌های کاربردی این است که باید همه دانشگاه‌ها و مراکز علمی تلاش کنند موضوعات قبل از سفارش به دانشجو به سمت مسأله‌محور کردن حرکت کند چرا که در این روش تلاش علمی دانشجو به معنای واقعی نشان داده می‌شود البته ما در دانشگاه امام صادق (ع) در حال پیگیری هستیم تا بتوانیم در برخی از رشته‌ها چندین درس را جایگزین تولید پایان‌نامه دانشجویان کنیم.
** در آموزش مجازی دانشجویان نسبت به آموزش حضوری شاهد افت کیفی هستیم
* آیا برای جبران کاهش کیفی آموزش دانشجویان در دوران شیوع ویروس کرونا برنامه ریزی کرده اید؟
بله ، در حال حاضر وضعیت آموزش مجازی دانشجویان مطلوب است اما نسبت به آموزش حضوری به طور طبیعی شاهد افت کیفی هستیم به طوری که در برخی از دروس از نظر کمی شرایط خوبی داریم و در برخی دروس دیگر نیز از نظر کیفی شاهد رشد و افزایش میزان یادگیری دانشجویان هستیم. البته باید به این نکته اشاره کنم که برای جبران کاهش کیفی آموزش دانشجویان مدارس تابستانه را که اکنون به مدارس فصلی تبدیل شده‌اند پیش‌بینی کرده‌ایم. به طوری که در طول یک ترم که دانشجویان ۱۶ هفته آموزش می‌بینند در مدارس فصلی دانشجویان در سه جلسه به رفع اشکال، مهارت‌افزایی و حرکت به سمت کاربردی کردن موضوعات علمی می‌پردازند.
** دانشگاه امام صادق(ع) در تحقق راهبردهای مقام معظم رهبری فعالیت می‌کند
فارس: اکنون دانشگاه امام صادق چه تعداد دانشجو تحصیلات تکمیلی دارد و چشم انداز این دانشگاه چگونه ترسیم شده است؟
دانشگاه امام صادق (ع) در حال حاضر دارای دو هزار دانشجو است که از این تعداد ۲۰۰ دانشجوی دکتری سایر دانشجویان در مقطع کارشناسی ارشد تحصیل می‌کنند که رشته‌های مدیریت معارف اسلامی، حقوق از رشته‌هایی است که بیشترین دانشجویان را به خود اختصاص داده است. این در حالی است که بر اساس تأکید مقام معظم رهبری و آیت‌الله مهدوی کنی رسیدن دانشگاه امام صادق در رسیدن به مرجعیت در علوم اسلامی و انسانی و همچنین تحقق راهبردهای مقام معظم رهبری فعالیت می‌کند.
* چه زمانی فعالیت‌های علمی این دانشگاه گسترش پیدا کرد؟
رویکرد اسلامی در همه دروس در کنار آموزش های تئوری از اهداف مهم دانشگاه بود که از سال ۱۳۶۹ چند بخش دیگر مانند مدیریت، حقوق،الهیات، معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات راه اندازی شد، البته توانمندی به زبان عربی و زبان خارجی دو بخش دیگر بود که از ضروریات دانشگاه محسوب می‌شد به مجموعه رشته های تحصیلی اضافه شد اما این روند ادامه داشت تا اینکه در حال حاضر ما دارای ۶ دانشکده، یک پردیس و مرکز زبان های انگلیسی، عربی و فرانسه هستیم.
** تحولات در دانشگاه بر اساس نیازمندی دانشجویان
* افزایش رشته و راه اندازی مرکز زبان های خارجی این دانشگاه چقدر براساس نیاز دانشجویان بوده است؟
نکته خوبی را اشاره کردید در واقع می توانم بگویم بیشتر تغییر تحولات در دانشگاه در مرحله اول بر اساس نیازمندی دانشجویان و در مرحله بعد سیاست گذاری هیئت امناء است، درباره مرکز زبان خارجی ما به سوی گسترش زبان ها گام برداشته ایم و امیدواریم بتوانیم زبان های دیگر را اضافه کنیم از طرف دیگر باید به این نکته اشاره کنم که رشته ها ی تحصیلی بر اساس سلایق دانشجویان و نیازهای رشته‌ها انجام می‌شود.
* تفاوت دانشگاه امام صادق (ع) با دیگر دانشگاه‌ها در چیست؟
درباره تفاوت باید به برنامه درسی اشاره کنم که دانشجویان این دانشگاه دروس معارف اسلامی را می خوانند به این معنی که همه دانشجویان در رشته و دانشکده های مختلف دروسی مانند تفسیر ، فقه ، اصول ، فلسفه ، کلام ، تاریخ اسلام و مهدویت را می گذرانند و همچنین در رشته زبان خارجی و عربی در سطح مکالمه و نوشتار آموزش می بینند در واقع دانشجویان ما علاوه برگذراندن درس های تخصصی همانند دیگر دانشگاه ها در این دانشگاه که رویکرد اسلامی دارد یکسری رشته هایی که اشاره کردم را می خوانند البته ما پردیس خواهران هم داریم که مستقل بوده و فعالیت های خوبی دارند و تنها از نظر آموزشی و سیاستگذاری با ما ارتباط دارند.
** مقام معظم رهبری ۱۲ راهبرد را در افق ۱۰ ساله ابلاغ و مسیر حرکت دانشگاه را ترسیم کردند
* از ویژگی های دانشگاه امام صادق (ع) بگویید؟
مهم ترین ویژگی انگیزه موجود در دانشجویان ، اساتید و کارمندان است حجم زیادی از نیروهای ما کار کردن در دانشگاه را تکلیف و عبادت می دانند به این معنی که انگیزه ایمانی پر رنگ است در واقع به جای نظارت بیرونی، دانشجویان با کنترل درونی رفتار می کنند، از طرف دیگر باید بگویم در سال ۱۳۸۴ به دیدار رهبری رفتیم که ایشان تصویری که از دانشگاه دادند ۲ نکته بود که اولینش این بود که دانشگاه را پدیده ممتاز دانستند و خواستند با دیگر دانشگاه ها مقایسه نشود و دومین نکته ، تبدیل این دانشگاه به مرجعیت علمی است که در این راستا ۱۲ راهبرد را در افق ۱۰ ساله ابلاغ و مسیر حرکت دانشگاه را ترسیم کردند.
در سال ۱۳۸۴ به دیدار رهبری رفتیم که ایشان تصویری که از دانشگاه دادند ۲ نکته بود که اولین آن این بود که دانشگاه را پدیده ممتاز دانستند و خواستند با دیگر دانشگاه ها مقایسه نشود و دومین نکته ، تبدیل این دانشگاه به مرجعیت علمی است که در این راستا ۱۲ راهبرد را در افق ۱۰ ساله ابلاغ و مسیر حرکت دانشگاه را ترسیم کردند.
* با توجه به اینکه گفتید این دانشگاه درسال های اخیر به سمت کمیت گرایی نرفته و کیفیت آموزشی را افزایش داده اکنون نتیجه مطلوب را کسب کرده است؟
دانشگاه امام صادق (ع) از سال تاسیس به دلیل بحث‌های اسلامی و تئوری آموزشی مورد اقبال دانشگاه های داخلی قرار نگرفت اما پس از گذشت زمان در سال های ۱۳۶۸و ۱۳۶۹بیشترین آمار قبولی و اعزام مقطع دکتری را به خارج در رشته هایی مثل علوم اقتصاد و علوم سیاسی با ۱۰۰ درصد قبولی را کسب کردیم که با این اتفاق در فضای رقابت علمی جایگاه ما مشخص شد از طرفی از همان زمان ارتباط با دانشگاه های خارجی تا کنون وجود دارد.
فارس: چرا دانشگاه امام صادق (ع) جذب دانشجوی خارجی ندارد؟
علت نگرفتن دانشجوی خارجی طولانی بودن دوره آموزشی است به طور مثال در مقطع کارشناسی ارشد پیوسته مدت تحصیل تا ۷ سال طول می کشد زیرا حجم واحدهای معارف اسلامی زیاد است و تحقیقات هم در کنار آموزش تئوری دارند در واقع مدل تربیتی خاصی داریم.
* آیا برنامه ای برای جذب دانشجوی خارجی در سال جاری و سال آینده دارید؟
بله ، با توجه به رویکرد دانشگاه در حوزه علوم اسلامی در حال تبدیل دوره های مختلف آموزشی مقطع کارشناسی ارشد به دوره فشرده در مدت زمان ۲ سال هستیم که اکنون در حال برنامه ریزی بوده تا سال آینده انجام دهیم از طرف دیگر مقطع دکتری نسبت به کارشناسی ارشد دوره‌های آموزشی کوتاه تر است که برای جذب دانشجوی خارجی در حوزه علوم اسلامی چه در داخل و چه در خارج از کشور حرکت کرده ایم به طوری که اکنون در حال طراحی و برنامه ریزی هستیم.
** راه اندازی دوره تخصصی فضای مجازی
* دانشگاه در زمینه نرم افزارهای جدید و به روز رسانی اطلاعات فعالیتی دارد؟
بله ، یکی دیگر از اقدامات دانشگاه راه اندازی دوره تخصصی فضای مجازی است که در مرحله طراحی و برنامه ریزی قرار دارد. دانشگاه امام صادق (ع) پس از ایجاد زیر ساخت، تامین امکانات نرم افزاری و فضای فیزیکی اکنون به ظرفیتی رسیده است تا بتواند جهش علمی کند.
** ماموریت دانشگاه در سال جاری تبیین شعار جهش تولید است
فارس: آیا فعالیتی برای شعار سال دارید؟
بله، ماموریت دانشگاه در سال جاری تبیین شعار جهش تولید است و نقش خاصی در گفتمان سازی تولید و رونق دارد به طوری که به مقوله " فرهنگ تولید" می پردازد از طرفی به مجموعه دولت و نهادهای حاکمیتی و بخش خصوصی در حل مسائل کمک می کنیم به طور مثال اگر در اشتغال گره و مشکل وجود دارد دانشکده اقتصاد بخشی از توانایی خود را به رفع این مسأله برده و راهکار ارائه می کند یا در صنایع کوچک اگر با مسائل حقوقی مشکل داریم دانشکده حقوق ما وارد میدان می شود.
** تمرکز بر جهش تولید و اقتصاد مقاومتی برای حفظ منافع و اقتصاد کشور
* به عنوان یک استاد دانشگاه پیشنهادی برای تحقق "رونق تولید" در کشور دارید؟
بله، به عقیده من جهش تولید و اقتصاد مقاومتی از ماموریت های انقلاب اسلامی بوده و باید این شعارها نه تنها برای یکسال بلکه همیشه برای حفظ منافع و اقتصاد کشور به آنها پرداخته شود در واقع برای تحقق جمله "آتش به اختیار" مقام معظم رهبری باید به اشتغال های صنایع کوچک پرداخته شوددر قالب اردوی مدیریت جهادی باید از تولید حمایت کرد.ما در دانشگاه امام صادق(ع) به سمت استفاده از تولیدات داخلی و کاهش هزینه حرکت کرده‌ایم.
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
