حوزه سیاسی خبرگزاری فارس، یادداشت مهمان- سید مصطفی موسوی پژوهشگر هسته مکتب امام خمینی (ره) مرکز رشد دانشگاه امام صادق (ع): بر اساس یک قاعده نانوشته اما محوری، تمامی انسان‌ها وقتی در دستگاهی قرار می‌گیرند که با مبنا و فرآیند مشخص و منسجمی شکل گرفته است، ملزم به رعایت مبانی، اصول و شاخصه‌های آن دستگاه می‌شوند. چرا که اگر حرکتی بر ضد و یا در جهت تضعیف هر یک از اصول و مبانی دستگاه از کسی سربزند، طبیعی است که به ضعف تمام سیستم منجر می‌شود.
ممکن است عقاید و سلیقه‌های متفاوتی در نحوه حرکت به سمت آرمان‌ها و اهداف دستگاه میان افراد وجود داشته‌باشد که از قضا وجود آراء مختلف و تضارب آن‌ها با یکدیگر می‌تواند مسیر را برای رسیدن به اهداف دستگاه هموارتر نماید؛ اما از گذشته تا کنون مسئله‌ای که سبب اختلاف و تضاد میان افراد یک دستگاه شده‌است، مسئله تمایز میان سلیقه‌های متفاوت و عقیده‌های گوناگون است. در این میان افرادی از این فرصت استفاده کرده‌اند و مرز سلیقه و عقیده را جابجا نموده و با نشان دادن عقیده به جای سلیقه در مسیر حرکت یک دستگاه، سعی کرده‌اند تا عقاید خویش که بعضاً در تضاد با اصول و شاخصه‌های سیستم است را به‌عنوان ایده محوری کل دستگاه نشان دهند و حتی سایر اجزاء را نیز به نپذیرفتن سلیقه‌ی مخالف خویش متهم می‌کنند.
این ماجرا منحصر به کسانی نمی‌شود که عقیده‌ای متعارض و یا متضاد با اصول دستگاه را دارند، بلکه شامل کسانی می‌شود که به‌ظاهر به اصول و شاخصه‌های اصلی دستگاه پایبندند اما در تطبیق اصول با فروع، نظر خود را بر اصول مکتب تحمیل می‌کنند و در تشخیص مصداق دچار اشتباه می‌شوند. این گروه نیز برای دستگاه مشکل‌ساز می‌شوند، چراکه طبق ضرب‌المثل معروف، برای اصلاح اَبروی دستگاه چشم آن را کور می‌کنند؛ به این دلیل که جایگاه اصول، شاخصه‌ها و اولویت‌های دستگاه و نحوه ارتباط آن‌ها با یکدیگر را درک نکرده‌اند؛ بنابراین دستگاه موجود با معضل دو گروهی مواجه است که یکی از آن‌ها قصد تحمیل عقیده به‌جای سلیقه را دارد و دیگری درک درستی از اصول و شاخصه‌ها ندارد. این‌چنین فضائی ممکن است در هر نظامی به وجود آید، چراکه قوه و تفکر انسان توانایی ابتکار، خلاقیت و خلق ایده‌های متنوعی را درون خود دارد.
نکته مهم این‌است که در بستر به وجود آمده و برای حفظ افراد در دستگاه و هم‌چنین حرکت آن به سمت اهداف خود، باید یک شاخص و معیار برای جلوگیری از به اشتباه افتادن افراد وجود داشته باشد که با نبود آن، میان افراد مختلف دو‌دستگی و اختلاف به وجود می‌آید و وجود آن باعث وحدت و حرکت سلیقه‌های مختلف به سمت هدفی واحد می‌شود.
فلسفه وجود ولایت‌فقیه و رهبری در جامعه اسلامی این‌است که با ملکه فقاهت و عدالت، از نظام اسلامی و حرکت آن به سمت اهداف و آرمان‌های خویش پاسداری کند. رهبری به‌عنوان علمدار نظام اسلامی جهت حرکت نظام را به سمت آرمان‌های خویش مشخص می‌کند، هرچند ممکن است مسیرهای متعددی برای رسیدن به آرمان به ذهن کارگزاران جامعه برسد. این مسئله بلااشکال است، چراکه فلسفه مشورت و تصمیم‌گیری در جامعه مؤید همین مسئله است؛ اما نظام به هر نحوی که حرکت می‌کند، این حرکت باید در جهت مشخص شده باشد و الا عواقب جبران ناپذیر در جامعه به وجود می‌آید.
در این میان اگر افرادی که سکان‌دار مناصب مهم و حیاتی نظام‌اند به بهانه سلیقه متفاوت خویشتن، عقیده نادرست خود را بر دستگاه تحمیل کنند، این مسئله باعث می‌شود که رهبری در نگاه ایشان صرف یک فرد بوده و دیگر رَه‌بر نباشد.
برای روشن شدن این مسئله به این نمونه دقت کنید! از مهم‌ترین اصول مکتب امام خمینی(ره) به بیان رهبر معظم انقلاب، اصل وحدت و انسجام اجتماعی است. وقتی این مسئله به‌عنوان یک اصل از جانب ایشان مطرح می‌شود، به این معناست که وقتی امری وحدت جامعه را خدشه‌دار کند، به هیچ عنوان قابل‌قبول نیست و باید در مقابل آن ایستاد. چراکه با به وجود آمدن شکاف در بدنه اجتماع، پشتوانه نظام مردم‌سالاری دچار اختلاف شده و با ایجاد دو‌دستگی در این قسمت، زمینه برای تزلزل پایه‌های نظام اسلامی فراهم می‌شود. بر همین اساس کسانی که در صدر امور اجرائی کشور حضور دارند باید با مراقبت تمام نسبت به این اصل که با وجود شرایط سخت اقتصادی زمینه مخدوش شدن آن بیشتر است، عمل کنند.
حال پرسش اینجاست که چرا مسئولین امر با انحراف افکار عمومی به سمت مسائل بی اهمیت و بعضاً بی‌مورد و هم‌چنین با دم‌زدن از اختلافات خویش با دیگر مسئولین به‌طور صریح در رسانه‌های اجتماعی با مخاطب بالا، زمینه را برای ایجاد شکاف در جامعه به وجود می‌آورند؟
با یک تحلیل جامعه‌شناختی می‌توان این مسئله را در حالتی دوسویه ملاحظه کرد. از یک سو باید به این مسئله واقف بود که وقتی عقیده‌ای در یک جایگاه با شکست مواجه می‌شود و درشرایطی که ایده‌پردازان آن عقیده در جامعه مقبولیت و محبوبیت خود را از دست می‌دهند، در این حالت صاحبان آن عقیده با فرآیند ایجاد اختلاف و شکاف در بستر نظام اسلامی، سعی می‌کنند فضا را غبارآلود، فتنه‌گون و شکننده نشان داده و از سردرگمی به وجود آمده در جامعه نهایت استفاده را برای انجام مقاصد خویش ببرند. در حالی که در مکتب امام خمینی (ره) فلسفه حکومت در یک جامعه خدمت به مردم بوده و گزارش مستمر و پی‌درپی به مردم نیز برای دلگرمی و امیدبخشی به آن‌هاست و به همین دلیل این اقدام باید از تریبون‌های رسمی صورت پذیرد؛ ما امروزه شاهد طرح مباحثی بدون اولویت، بیهوده و بعضاً مضر در تریبون‌های رسمی کشور هستیم.
تریبون رسمی مسئولین جمهوری اسلامی در وضعیت امروز باید نمایانگر حمایت ایشان از توده ضعیف جامعه باشد، در حالی که به محلی برای طرح دعواهای سیاسی، عقده‌های درونی و ایجاد اختلاف در جامعه برخلاف اصول نظام جمهوری اسلامی تبدیل شده‌است. البته انتقاد، اشکال و ارائه پیشنهاد مشکلی ندارد، به شرطی که صرفاً از تریبون صدای اختلاف شنیده نشود.
سوی دیگر مسئله، تحمیل عقیده به جای سلیقه در اصول کلان نظام است. وقتی نظامی بر پایه‌ی استکبارستیزی و مقابله با نظام سلطه بنا گشته‌است، شاید مذاکره به‌عنوان یک سلیقه مطرح شود، سلیقه‌ای که اگر زمینه تسلط دشمن را به وجود نیاورد مطلوب باشد. اما اگر باعث چراغ سبز نشان دادن به دشمن و گره زدن راهبردی‌ترین امور جاری کشور به آن باشد، دیگر بحث سلیقه مطرح نیست، بلکه عقیده‌ای به اسم سازش به‌جای مقاومت در برابر دشمن در سیاست‌گذاری امور نشسته و باعث بیشترین فشار در عین واگذاری بیشترین امتیاز به دشمن می‌شود. اینجاست که تحمیل عقیده اشتباه، در تضاد با اصول اولیه انقلاب باعث انحراف در سیاست‌گذاری و در نهایت عقب‌گرد جامعه از مسیر پیشرفت خود خواهدشد. این مسئله نیز باعث از بین رفتن اعتماد عمومی به نظام و در نهایت آسیب جدی به وحدت بنیادین جامعه می‌گردد.
با نگاه دو سویه به این ماجرا می‌توان به این نتیجه رسید، وقتی رهبر در نگاه مسئولین رَه‌بر نباشد، و مسئولین بعضاً با عقائد کاملاً متضاد با ایشان، از جانب مردم، سکان‌دار امر حکومت‌داری در جامعه شوند، این مسئله باعث می‌شود که در عین نشان داده شدن جهت درست از جانب رهبر جامعه، تذکرات فراوان، ملاحظات محوری در امور جاری از جانب ایشان، مجدداً مسئولین مذکور مسیر را از جهت اصلی خویش منحرف کرده و به سمت عقیده خویش و نه سلیقه‌ای در جهت اهداف نظام حرکت دهند. با انحراف مسیر حرکت نظام و یا درجا زدن آن، همین مسئولین با پنهان شدن در پشت سر مقام رهبری سعی می‌کنند مهر تأیید ایشان را در امور مختلف به‌عنوان دستاویزی برای تأیید اقدامات خویش به کار گیرند، غافل از آنکه که مواضع صریح رهبری نشان از تفاوت بنیادین نگاه ایشان با مواضع به ظاهر بیان شده دارد. در نهایت باید مشکل اصلی را در هم‌افق نبودن نگاه و تعقل در دامنه اندیشه رهبر و ولی جامعه خلاصه کرد.
وقتی مسیر تعقل و تفکر کارگزاران از مسیر و جهت نگاه ولی جامعه که منطبق بر مکتب اسلام است گذر نکند، رهبری برای این جماعت رَه‌بر نمی‌شود و ایشان با اعمال نظرات و عقاید متضاد خویش سعی در میان‌تهی کردن نظام و حفظ شاکله آن می‌کنند؛ امری که رهبر انقلاب از عنوان نفوذ با آن اسم برده‌اند. نفوذی که همین امر برای ما روشن می‌کند که با عین اینکه ظاهر خود را حفظ می‌کنند، اما در جهت خلاف نظام حرکت می‌کنند.
در نهایت با رصد حوادث پیش‌آمده می‌توان به این نتیجه رسید که اگر مسئولین و متولیان امر رهبری را رَه‌بر خود بدانند، همانند شهید حاج قاسم سلیمانی که الحق اسوه ولایتمداری بود، بر فتنه‌های زمان خویش غلبه یافته و خداوند متعال میان قلوب عامه مردم محبت ایشان را قرار می‌دهد. در مقابل اگر رهبری برایشان رَه‌بر نبود و بر همین اساس مسیر حرکت جامعه را با توجه به اصول و مبانی انقلاب اسلامی تنظیم ننمایند، آن هنگام است که خسارت جبران ناپذیر بر پیکر جامعه وارد خواهد شد و نظام اسلامی به دست همین افراد تضعیف شده و از جانب دشمن سیلی محکمی خواهد خورد.
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
