روند کاهشی تنوع زیستی در زاگرس/ زنگ خطر انقراض گونه‌ها به صدا درآمده است

خبرگزاری فارس لرستان، تنوع زیستی از سه مفهوم مرتبط به هم تنوع ژن، تنوع گونه و تنوع بوم (اکوسیستم) تشکیل شده و تنوع زیستی گوناگونی حیات است. 

همچنین می‌توان گفت که تنوع زیستی مجموعه‌ای از موجودات زنده به شکل‌های گوناگون است و عملاً توانایی انواع گونه‌ها را در برابر ناسازگاری‌های محیط طبیعی افزایش می‌دهد. به عبارت دیگر، تمام این گونه‌های کوچک و بزرگ دارای یک وظیفه بسیار بزرگ هستند و ترکیب عملکرد این گونه‌ها در مجموع، باعث افزایش توانایی اکوسیستم و افزایش مقاومت در برابر انواع مختلف صدمات و خسارات احتمالی، همچنین بهبود و بازسازی خسارات وارده می‌شوند. 

بنابراین تنوع زیستی برای انسان بسیار مهم است زیرا تنوع و افزایش گونه‌های گیاهی به معنی افزایش محصولات غذایی برای انسان و تنوع و افزایش گونه‌های جانوری به معنی پایدار بودن محیط‌زیست در جهت تعادل طبیعت است.

متاسفانه طی دهه‌های اخیر و در نتیجه تغییرات جمعیت، نظام‌های اقتصادی و اجتماعی و کاهش روش‌های مدیریت و کاربری سنتی زمین، در اثر توسعه ناپایدار و نامتوازن، تنوع زیستی زاگرس، در مناطق حفاظت شده و محیط‌های پیرامونی، رو به کاهش نهاده است. چنانچه شیوه‌های کنونی استفاده از منابع طبیعی و محیط زیست تغییر داده نشود، دیری نخواهد پایید که بسیاری از گونه‌های موجود، منقرض خواهند شد.  

سال‌ها است سازمان‌های دست‌اندر کار توسعه در استان از مطالعات آمایش و توسعه پایدار برخوردارند و در اجرا نیز سعی در رعایت موازین مربوطه دارند اما برآیند اقدامات در عرصه طبیعت نتایج مطلوبی در پی نداشته است.

این فعالیت‌ها جزیره‌ای و ناهماهنگ بوده و مشارکت جوامع محلی را به همراه نداشته است و برآیند آن تاثیری در حفظ تنوع زیستی و توان اکولوژیک نداشته است.

متاسفانه عوامل متعددی مانند بهره‌برداری ناپایدار از منابع پایه و فعالیت‌های انسانی مخرب، تخریب زیستگاه‌ها و جزیره‌ای شدن آنها، شکار غیرمجاز، استفاده از اسلحه‌های مجاز و غیرمجاز در زیستگاه‌های گونه‌ها، بحث بیماری‌ها، چرای دام بیش از ظرفیت منابع و قاچاق گونه‌ها تنوع زیستی استان را به شدت تهدید می‌کند.

برای همین و به منظور حفاظت از تنوع زیستی موجود، نمونه‌های شاخصی از طبیعت و زیستگاه‌های استان در قالب یک اثر طبیعی ملی، ۲ پناهگاه حیات وحش، ۴ منطقه حفاظت شده، ۶ منطقه شکار ممنوع و چندین زیستگاه حساس و تالابی حفاظت می‌شوند که به بیانی دیگر بیش از ۱۵ درصد مساحت استان تحت مدیریت اداره کل حفاظت محیط زیست استان قرار گرفته است.

نگارنده: نبی الله قائدرحمتی، معاون اداره کل محیط‌زیست لرستان

انتهای پیام/