به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، طرح ساماندهی صنعت خودرو مدتی است که توسط نمایندگان مجلس، وزارت صنعت، خودروسازان و قطعه سازان بررسی می‌شود. در این خصوص جلسات مختلفی در وزارت صنعت و مجلس برگزار شده و پیشنهادات متفاوتی از سوی نمایندگان و خودروسازان مطرح شده است.
طبق برنامه‌ریزی انجام شده قرار است این طرح سه شنبه هفته جاری دوباره در کمیسیون صنایع مجلس مورد بررسی قرار گیرد. یکی از مواردی که در طرح ساماندهی صنعت خودرو دیده شده، عرضه خودرو در بورس کالا است.
به گفته حجت الله فیروزی، سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس، هدف از طرح عرضه خودرو به بورس این بود که اولاً عرضه و تقاضا همسان شوند و هدف دیگر هم منطقی و رقابتی شدن قیمت آن بود.
وی می گوید: یکی از مسائلی که خودروسازان دائماً آن را مطرح می کنند این است که فاصله بین قیمت تمام شده تولید خودرو در کارخانه با قیمت بازار بسیار زیاد است و به خاطر همین قیمت گذاری دستوری، زیان می‌کنند و سود اصلی را دلالان و سوداگران می‌برند.
فیروزی ادامه می دهد: گلایه ما این است چرا طرحی که از مطرح شدن آن در کمیسیون 8 ماه می‌گذرد، همچنان در رفت و برگشت است.
* مخالفت وزیر صنعت با عرضه خودرو در بورس
علیرضا رزم حسینی، وزیر صنعت یکی از مخالفان عرضه خودرو در بورس است. وی می گوید: با اجرای طرح عرضه خودرو در بورس کالا موافق نیستم، زیرا اجرای این طرح کار کارشناسی شده‌ای نیست.
رزم حسینی در پاسخ به سوال خبرنگار فارس مبنی بر اینکه برای متعادل سازی قیمت خودرو وزارت صمت چه پیشنهادی بهتر از عرضه خودرو در بورس را دارد، می‌گوید: همکاری خوبی بین وزارت صنعت، معدن و تجارت و کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی وجود دارد، لذا طرحی وزارت صمت برای قیمت‌گذاری خودروها به مجلس ارائه داده است که کمیسیون اقتصادی مجلس هم با آن طرح موافقت کرده است. بنابراین در انتظار فرصتی برای اجرای این طرح هستیم و امیدواریم با اجرای این طرح قیمت‌ها بهتر شود.
وزیر صنعت، معدن و تجارت می‌گوید: در این طرح خودروها به دو گروه خودروهای عمومی و غیرعمومی ( مثلا خودرویی مانند دناپلاس که مشابه دارد و علاوه بر کمپانی خارجی مشابه آن را شرکت داخلی نیز تولید می‌کند) تقسیم می شود.
به گفته وی، در مورد جزئیات این طرح با شورای رقابت گفت و گو شده است و در تعامل با مجلس هستیم که امیدواریم اجرای آن روی قیمت‌ها تاثیرگذار باشد.
وی با بیان اینکه برای حل مشکلات قیمت گذاری خودرو باید در کنار تولید داخلی واردات معقول انجام شود، معتقد است: در این صورت فضا رقابتی می‌شود، تولید افزایش می یابد و قیمت ها نیز کاهش می‌یابد.
رزم حسینی با بیان اینکه قیمت‌گذاری دستوری تولید را افزایش نمی دهد، می گوید: ظرفیت تولید خودرو در ایران بالغ بر 2 میلیون خودرو است و با این میزان تولید کاملا نیاز داخل را می توان تامین کرد.
وی ادامه می دهد: در یک مقطعی یک میلیون و 600 هزار خودرو در کشور تولید می شد، در آن زمان برای خرید خودرو وام پرداخت می‌شد، لذا این مساله حاکی از آن است که تقاضایی برای خودرو نبوده است.
وی معتقد است: شرایط تحریم باعث شده که واردات خودرو قطع شود، لذا بازار خودرو رقابتی نیست.
* مکانیزم عرضه خودرو در بورس
علی پناهی، معاون سابق عملیات و نظارت بورس کالای ایران نیز در این مورد می‌گوید: چند سال است که ورود خودرو به بورس کالا مطرح شده و در جای خود ایده بسیار خوبی است.
وی ادامه می‌دهد: فرآیند عرضه خودرو در بورس در گذشته و در یک مقطع کوتاه یک بار انجام شد و معاملاتی هم شکل گرفت، اما به دلایل و موانع مختلف این کار ادامه پیدا نکرد.
مسئولان وزارت صنعت معتقدند قیمت پایه خودرو در بورس باید توسط خودروسازان تعیین شود اما نمایندگان مجلس بر لزوم تعیین این قیمت با مکانیزم سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان و توسط شورای رقابت تاکید دارند
معاون سابق عملیات و نظارت بورس کالای ایران، شفاف سازی و منصفانه شدن قیمت را دو هدف اصلی از عرضه خودرو در بورس کالا عنوان کرده و می‌گوید: هر کالایی که در بورس یا غیر بورس محدود شود، دلال بازی هم در آن شکل می‌گیرد.
به گفته پناهی، مکانیزم عرضه خودرو در بورس این است که کارگزاری ها ثبت سفارش کرده و خود نمایندگی ها به عنوان طرف خرید و در مقام کارگزاری ها نقش آفرینی کنند که در این صورت قیمت ها و فرآیند خرید و فروش شفاف سازی و تقاضای کاذب نیز حذف خواهد شد.
* اختلاف نظر بر سر تعیین قیمت پایه خودرو
به گفته علی جدی، عضو کمیسیون صنایع مجلس، یکی از مهم‌ترین محورهای طرح ساماندهی خودرو، عرضه خودرو در بورس است که موافقان و مخالفانی در کمیسیون صنایع دارد.
وی می گوید: وزارت صمت تلویحاً موافق این بند است، اما در مورد نحوه تعیین قیمت پایه اختلافاتی وجود دارد.
به گفته جدی، وزارت صمت معتقد است که تعیین قیمت پایه حق خودروساز بوده و خودروساز راساً باید قیمت پایه خودرو در بورس را تعیین کند اما نمایندگان تاکید دارند که قیمت پایه با ضابطه قیمت‌گذاری سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان و توسط شورای رقابت تعیین شود. در واقع مجلس معتقد است که این مبالغ باید در خزانه دولت برود و در صنعت خودرو هزینه شود نه اینکه برای خودروساز باشد. فعلاً روی این مسائل بحث زیاد است.
* جزئیات طرح ساماندهی خودرو
طرح مجلس برای ساماندهی عرضه خودرو آبان 99 در کمیسیون صنایع مجلس به تصویب اولیه رسید که بر این اساس، محدودیت خرید 3 سال یکبار برای خریداران در نظر گرفته شد و در عین حال مقرر شد خرید و فروش خودروهای پرتیراژ باید از طریق بورس صورت گیرد.
در این راستا مقرر شد عرضه همه خودروهای پرتیراژ در بورس کالا صورت گیرد و فقط خودروهایی که تیراژ تولید محدود دارند و یا شرکت‌هایی که تولیدشان بسیار محدود است، از این قاعده مستثنی می‌شوند. همچنین طبق طرح اولیه، خودروهایی که در بورس کالا عرضه نشوند، اعم از فروشنده و خریدار، جرم‌انگاری شده و مجازات می‌شوند و کالا نیز به عنوان کالای قاچاق محسوب می‌شود.
در واقع بر اساس طرح اولیه ساماندهی عرضه خودرو، در بورس کالا به هر خودرو توسط بورس یک شناسه یا کد تعلق می‌گیرد که به این شکل خرید و فروش خودرو قابل ردیابی خواهد بود و هر شخصی می‌تواند هر ۳ سال یک بار با یک کد ملی، یک خودرو در بورس کالا خریداری کند و قبل از پایان سه سال مقرر نمی‌تواند اقدام به فروش خودرو کند و اگر شخصی قبل از پایان ۳ سال، اقدام به فروش خودرو کند، باید ۸۰ درصد از مابه‌التفاوت قیمت پایه و قیمت فروش بازار را به عنوان مالیات به دولت پرداخت کند و این موضوع برای از میان برداشتن دلالی است.
بر اساس این طرح، از محل مازاد قیمت تمام شده هر خودرویی که توسط کارخانه‌دار ساخته و به بورس ارائه می‌کند، صندوقی در وزارت صنایع تشکیل می‌شود که از محل آن صندوق، ۱۰ درصد به عنوان پاداش به تولیدکننده خودرو بابت افزایش کمی و کیفی خودرو پرداخت می‌شود.
از محل این صندوق همچنین ۲۰ درصد به عنوان تسهیلات وام به زوج‌های جوان که توان خرید خودرو را ندارند، ۵۰ درصد به عنوان تسهیلات قرض‌الحسنه به خودروسازان برای تحقیق و توسعه، ۲۰ درصد برای شبکه حمل و نقل عمومی و جایگزین کردن خودروهای فرسوده و توسعه حمل و نقل تعلق می‌گیرد.
حال باید ببینیم در بررسی بیشتر طرح ساماندهی عرضه خودرو چه تغییراتی در خصوص موارد پیش بینی شده اتفاق خواهد افتاد و چه نکاتی در این طرح، حذف یا اضافه خواهد شد.
برخی کاربران سامانه «فارس من» با ثبت سوژه‌ای با عنوان «عرضه خودرو در بورس کالا به کجا رسید؟» خواستار پیگیری این موضوع شدند.
انتهای پیام/ب
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
