به گزارش خبرگزاری فارس از گرگان، در ۱۸ ذیحجه سال دهم هجری قمری در زمین «جحفه» و در کنار برکهایی به خم رسول الله خطبه بسیار مهم و تداوم بخش مبانی و روش حکمرانی اسلامی را در اجتماع بزرگ حجاج ایراد کرد. خطابهایی که در آن رسول خدا بیش از ۵۰ بار مردم را با عنوان «معاشر الناس» مخاطب خود قرار داد و در هر بار اصلی از اصول اسلام و نکاتی از تاریخ و معارف قرآن و نیز راه طی شده را برای مردم بیان میکرد، عبارت «... من کنت مولا و هذا علی مولا و انصر من نصره و اخذل من خذل ...» زیر بنا و اساس خطبه است.
حدیث غدیر، حدیثی نیست که فقط از سوی محدثین، متکلمین و فقیهان شیعی طرح شده بلکه حدیثی است متواتر و پر استناد که در قرون مختلف از سوی علما، راویان و محدثان بزرگ سنی مذهب نیز بیان شده است.
علامه امینی در کتاب الغدیر خود با فراست و دقت مجموعه روایتها را از سوی هر دو مذهب جمعآوری و در چندین جلد تحریر و تدوین کرد.
غدیر صرفا یک واقعه تاریخی محض نیست که هر سال در موسمی در جشنوارهها یادی از آن شود و یا عیدی برگزار شود بلکه غدیر معرف یک مکتب، گفتمان جامع، پویا از قرآن و سنت رسولالله است و به عبارتی میتوان گفت که صیرورت تاریخ اسلام با غدیر رقم خورده است.
دانایان حاضر در اجتماع غدیر با استماع سخن پیامبر مکرم خدا به عمق راهبردی و آیندهبینی رسولالله پی برده و زان پس کوشیدند که در فهم و نیت رسولالله به گونهایی خطبه روایت شود که موجب جلب افکار و اذهان جامع و تازه مسلمانان شود و به یک معنا مدیریت جامعه و مرجعیت دینی و نیز هدایت افکار به واسطه فردی چون «علی» صورت نگیرد.
تحقق این راهبرد و رویکرد به همگرایی فکری و همبستگی قبیلگی نیاز داشت و در فاصله ۷۰ روز زندگی پیامبر رحمت و محبت، ذهنیت جامعه معطوف به نحوه اداره حکومت نو پای اسلامی پس از رحلت رسولالله بود.
نشست جمعی از مسلمانان مدنی، مکی و یا انصار و مهاجر در سقیفه بنیساعده دلالت بر همگرایی فکری، همبستگی قبیلگی و دریافت عمق پیام غدیر بوده و برای فتح آینده و به دست گرفتن اداره جامعه و عدم تحقق پیام غدیر، آن نشست برگزار شد و در نتیجه نظام خلافت برای اداره حکومت و دین اسلام به وجود آمد.
گرچه مسلمانان صدر اسلام با تفکر محدود و قبیلهنگر، خلافت را ملاک مشروعیت اداره جامعه دانستند اما برای بخشی از مسلمانان صدر اسلام این امر و نگرش پذیرفته نشد و تقابل فکری و گفتمانی در دریافت جوهره پیام غدیر و پیام قرآن در استمرار رسالت رسولالله به وجود آمد.
منتقدین به تصمیم نشست سقیفه، نظام امامت را از خطبه غدیر فهم کرده و «علیبنابیطالب» را امام و ولی جامعه میدانستند و برای اثبات نظریه خود و حفظ حقیقت خطبه غدیر با بهرهگیری از گنجینه معارف ائمه هدی به تدوین مبانی معرفتی امامت پرداختند.
به موازات تحولات تاریخی و شکلگیری روشهای اقتضایی در تعیین خلیفه، گفتمان و مکتب امامت در بدنه جامعه فعال بوده و برای حفظ میراث گرانبهای رسولالله به صورت فردی و یا گروههای محدود به اقتضای زمان جهاد فکری داشتند. حضور دو نیم قرن ائمه هدی در طراحی و تبیین نظام امامت و تفسیر حقیقت پیام غدیر برای پیروان مکتب امامت بسیار ارزشمند بوده واین سرمایه معنوی همچنان مبنای شناخت اسلام نابمحمدی است.
مطالعه تاریخ اسلام نشان میدهد که بعضی از حکمرانان و دانایان کوشیدند با راه انداختن جنگ نرم و سخت پایه و اساس نظام امامت را از بین ببرند و در این زمینه طرحهای زیر را عملیاتی کردند:
منع کتابت احادیث رسولالله
ساخت احادیث جعلی
تحریف روایات و اثرپذیری از اسرائیلیات
سب و لعن امام علی و پیروانش
تعقیب و قتل ائمه اطهار
اذار و شکنجه و تبعید و کشتن علویان و فقیهان امامیه
افزون بر این نظام امامت و معارف آن به واسطه غلو و تفاسیر افراطی و ناصواب بعضی از پیروان مورد هجمه قرار گرفت و در این فضای تاریک تنها قطبنمایی که درست کار میکرد و با اطمینان میتوانست راه شناخت اسلام ناب محمدی را به زمان و زمانه نشان دهد، قطبنمای امام معصوم بود و هرچه تلاش کردند که این قطبنما محور و اساس هدایت قرار نگیرد، با شکست مواجه شدند و غدیر معرف حقیقت اسلام ناب محمدی است و پهنه و دامنه این معرفت محدود در یک مذهب و جمعیت نیست بلکه احاد بشری به راحتی میتوانند با آن ارتباط برقرار کنند.
کربلا، مشهد،کاظمین، سامرا، نجف، هر یک بر آمده از مکتب غدیر و پرورشدهنده آن بودند و اکنون روضه منور آنان قبله آمال عاشقان و حقیقت جویان جهان بشری است.
انقلاب اسلامی در پرتو درک عمیق از غدیر به یمن علما و ملت عزیز ایران با هر مذهب، به سلطنت طاغوت و سلطه پهلوی پایان داد و در ادامه راه با جبهه سخت جاهلیت مدرن به مدیریت آمریکا و اذنابش در منطقه و بعضا عوامل داخلی در نبرد است.
نبردی که تمام ابعاد زندگی ایران اسلامی را تحت شعاع قرار داده و میکوشد با با طرحهایی چون:
تحریف روایات از حقیقت انقلاب و آرمانهای آن، تحریم حداکثری، ترور و انفجار، اختلاف و فرقهگرایی و قومگرایی، فساد و سوءمدیریت، نفوذ در ارکان تصمیمسازی و تصمیمگیری، اشاعه یاس و ناامیدی افکار مردم را جلب و با در تنگنا قرار دادن معیشت مردم جمهوری اسلامی را به سمت دره سقوط بکشاند.
اما خورشید انقلاب منبعث از شمس غدیر با هوشمندی و فهم و آگاهی سیاسی و اسلامی مردم ایران تابانتر خواهد شد و همانطوری که حکمرانان ستمگر نتوانستند غدیر را در زمین دفن کنند در این روزگار هم، استکبار جهانی به سرکردگی آمریکا و جمیع نیروهایش نمیتوانند جمهوری اسلامی را براندازند.
راز و راه بقاء جمهوری اسلامی به تعبیر امام خمینی (ره) در وحدت و انسجام درونی و نیز اتکاء به خداوند تحت ولایت فقیه و اطاعت از مکتب امام و رهبری است و از سوی دیگر سپردن قوای حاکمه به افرادی که تخصص، دانش لازم و کافی در هرمسئولیتی که واگذار میشود را دارا بوده و همینطور تعهد به گفتمان جامع انقلاب را داشته باشد.
تجربه نشان داده که تفکر التقاطی و روش حکمرانی التقاطی با شکست مواجه شده و نتیجهایی جز کوچک شدن سفره مردم و تشویش اذهان نداشته است.
=========================
مصیب عباسی استاد دانشگاه گلستان
=========================