به گزارش خبرگزاری فارس از شیراز، هنجارهای فرهنگی و اجتماعی رایج و آنچه عرف به عنوان ارزش می‌شناسد، اساس یک جامعه پیشرو فرهنگی است.
پذیرفتن هنجارها از سوی همه اقشار و گروه‌های سنی با تفکرات متفاوت، میسر نیست.
در این میان اگرچه امکان تابعیت مطلق از این هنجارها وجود ندارد اما تابعیت نسبی مورد انتظار و مقبول جامعه با معیارهای دینی، سنتی و آیینی ما است.
یکی از هنجارهای فرهنگی، نوع پوشش و لباس به ویژه برای بانوان و سطح اثرگذاری آن در مجامع عمومی است، در این مجال قصد داریم به بررسی روند تولید و عرضه لباس و تناسب آن با ملاک‌های فرهنگ بومی بپردازیم.
با گذری در سطح شهر، اماکن عمومی یا مجتمع‌های تجاری و واحدهای صنفی پوشاک متوجه می‌شویم که برخی از لباسها و نحوه پوشش، مغایر با فرهنگ بومی و مذهبی جامعه ما است که در نهایت ما را با پدیده بدحجابی یا حجاب نامناسب مواجه می‌کند.
ریشه‌یابی این امر شامل زنجیره طراحی، تولید، عرضه و تقاضا می‌شود که اگر این زنجیره با سلامت و ملاک‌های ارزشمند همراه شود می توان شاهد تضادهای کمتری در فرم پوشش در جامعه بود.
این تضاد، گاهی ناشی از شکاف بین نسلی نیز هست؛ چرا که برخی مواقع در مقایسه نوع پوشش نسل گذشته با فرزندان خود، تفاوت قابل ملاحظه‌ای دیده می‌شود.
چنانچه با بانوان نسل قبل صحبت کنیم شاید از این موضوع گلایه داشته باشند که فرزندان آنها (دختر یا پسر) نحوه پوشش مغایر با فرهنگ خانواده را انتخاب می‌کنند و بیشتر تمایل به شکل پوشش گروه‌های دوستان یا همکلاسی‌ها دارند.
وقتی در سطح یک خانواده نمی‌توان به یک فرم فرهنگی واحد رسید، انتظار از اینکه در سطح جامعه به شکل واحدی از نوع پوشش و گرایش به معیارهای دینی و بومی برسیم، دور از ذهن است.
در نهایت می‌توان با معرفی المان‌های فرهنگی متناسب با فرهنگ بومی و مذهبی و ارائه طرح‌های ایرانی-اسلامی به شکل موثری در این روند حرکت کرد.
خلاء اقدام فرهنگی منجر به اقدام سلبی می‌شود
در این زمینه، رئیس اداره نظارت بر اماکن عمومی فرماندهی انتظامی فارس در گفتگو با خبرنگار فارس می‌گوید: خلاء اقدام فرهنگی در حوزه پوشاک به اقدام سلبی می‌انجامد.
سرهنگ محمد باستانی ادامه می‌دهد: نوع ذائقه عمومی به شکل مطالبه درمی‌آید و باعث می‌شود که فروشندگان به سمت لباسی بروند که بیشتر مورد تمایل جوانان و نوجوانان باشد.
وی ضمن تاکید بر حمایت از تولیدکنندگان داخلی و بومی پوشاک اظهار می‌دارد: وقتی از پوشاک داخلی حمایت نمی‌شود، جنس خارجی به میدان می‌آید که هم اثرات سوء اقتصادی دارد و هم تبعات منفی فرهنگی با ورود محصول غیربومی ایجاد می شود.
فرهنگ‌سازی مقطعی ابتر می‌ماند
باستانی ضمن تاکید بر تولید محتوا در حیطه پوشش ایرانی-اسلامی، سینما و صدا و سیما را در زمینه ترویج فرهنگ و پوشش بومی و مذهبی کارآمد و تاثیرگذار می‌داند و از سریال‌های تاریخی که لباسهای فاخر ایرانی-اسلامی را به نمایش در آورده، یاد می‌کند.
این مسؤول ادامه می‌دهد: هرچند این اثرگذاری مقطعی است و با وجود سریال‌های دیگر که اثرات سوء فرهنگی دارند، اثر فرهنگی سریال‌های تاریخی از بین می‌رود.
رئیس اداره نظارت بر اماکن عمومی فرماندهی انتظامی فارس تاکید می‌کند: ما خرده فرهنگ‌های متعددی در کشور داریم که می‌توان از آنها در مد و لباس استفاده کرد که هم با فرهنگ اسلامی و بومی تناسب دارد و هم مورد استقبال عموم واقع می‌شود اما حمایت لازم از آنها نشده است.
وی خاطرنشان می‌کند: اتحادیه مرجع، ۶ هزار واحد صنفی در سطح شیراز دارد و بیشتر فروشندگان آن را بانوان تشکیل می‌دهند، با وجود گستردگی صنف پوشاک، شرکت در کلاس‌‌های برگزار شده توسط اتاق اصناف، برای همه الزامی نیست در حالی که بهتر است حضور همه فروشندگان در این کلاس‌ها الزامی باشد تا شاهد خروجی مناسب‌تری باشیم.
باستانی با اشاره به نحوه نظارت بر واحدهای صنف پوشاک، بیان می‌کند: بیشتر نظارت در مجتمع‌های تجاری وجود دارد که شامل نظارت بر پروانه کسب و وضعیت کالای موجود است همچنین مکاتبات و هنجارهای قانونی را به آنها اعلام کردیم.
این مسؤول اظهار می‌دارد: واحدهایی که لباس زنانه و لوازم آرایشی عرضه می‌کنند نیز مورد نظارت هستند.
برخورد با افرادی که هدفمند هنجارشکنی می‌کنند
وی خاطرنشان می‌کند: لباسهای بدن‌نما، شیشه‌ای و دارای نمادهای انحرافی و غربی که در کشورهای صادرکننده نیز توسط اقشار خاص و با سطح پایین فرهنگی استفاده می‌شود، ممنوعیت دارد و در این موارد منتظر اتاق اصناف و اتحادیه پوشاک نمی‌مانیم بلکه با هماهنگی دستگاه قضایی ورود می‌کنیم.
رئیس اداره نظارت بر اماکن عمومی پلیس فارس با بیان اینکه این‌گونه البسه چنانچه ارائه شود، جمع‌آوری می‌گردد، بیان می‌کند: در این زمینه بستگی به نوع کار دارد و اگر کسی تمام کالاهایش مشکل‌دار بوده و به صورت هدفمند به دنبال ایجاد ناهنجاری باشد، برخورد قاطع‌تری خواهیم داشت، در نهایت البسه‌ای که اصلا امکان استفاده ندارند، ضبط می‌شوند.
باستانی با اشاره به اینکه اداره اماکن عمومی پلیس بیشتر بر واحدهای صنفی و روند عرضه لباس نظارت دارد، اضافه می‌کند: علاوه بر واحدهای صنفی، اگر تخلفی از تولیدی‌ها نیز ارجاع دهند، ورود می‌کنیم که در این زمینه سال گذشته با تولیدی غیراستانداردی که متعلق به اتباع بیگانه بود، برخورد صورت گرفت.
وی می‌گوید: کار در صنف پوشاک به ظاهر نیاز به تخصص خاصی ندارد و صرفاً نیاز به شناخت بازار و روند عرضه است اما وقتی وارد بطن کار شوید، مشخص می‌شود که به لحاظ فرهنگی چقدر شرایط حساس می‌باشد.
باستانی خاطرنشان می‌کند: نمایشگاه‌های لباس اسلامی، مؤید الگوهای رفتاری و امانتدار خوبی برای ارائه مولفه‌های فرهنگی و آموزه‌های اصیل ایرانی است بنابراین اگر خشت اول یعنی تولید محتوا را درست بگذاریم، بقیه کار به درستی پیش می‌رود.
ایجاد جذابیت با به روز کردن مدلهای سنتی و آیینی لباس
یک طراح لباس ایرانی-اسلامی در گفتگو با فارس ضمن تاکید بر حمایت از طرح‌های بومی-اسلامی می‌گوید: طراحی لباسهای متناسب با فرهنگ بومی، چنانچه با همکاری مردم و سیستم دولتی همراه نباشد، ابتر می‌ماند.
سیده مریم الشریعه رضازاده در حیطه طرح‌های پوششی در بستر نمایشگاه، همایش‌های محتوایی و مسابقات طراحی مانتو با همکاری طراحان توانمند شیراز و تهران همکاری داشته است.
وی بیان می‌کند: از سال ۸۳ به مدت ۱۵ سال در زمینه طراحی لباس فعالیت کردم و معتقدم ما غنی‌ترین و متنوع‌ترین فرهنگ را جهت طراحی لباس و پوشش داریم و لباسهای سنتی جوامع محلی در استان های مختلف و قومیت‌ها به راحتی قابلیت تبدیل شدن به مدل روز را دارند.
رضازاده اضافه می‌کند: در کشورهای دیگر طرح‌های سنتی ما مورد استقبال و توجه قرار می‌گیرد اما در کشور خودمان این گنجینه مورد توجه نیست.
این فعال فرهنگی به فعالیت خود در عرصه طراحی لباس اشاره کرده و ادامه می‌دهد: طراحی لباس های دوران باستان یا ادیان مختلف را انجام داده و لباسی که زنان ایرانی مسلمان، مسیحی و یهودی می‌پوشیدند، موید این است که در همه دوران‌ها، زنان ایرانی عفیف بوده‌اند.
طراحی لباس بومی-اسلامی مورد حمایت نیست
رضازاده که در گذشته تندیس بلورین جشنواره زنان سرزمین من را دریافت کرده، می‌گوید: در این جشنواره، ترکیب رنگ‌آمیزی و مدلهای بومی و سنتی در استانهای مختلف را به روز کرده و طرح‌ها را رایگان به تولیدکنندگان عرضه نمودیم.
وی همچنین در مسابقات طراحی لباس که توسط شهرداری و آموزش و پرورش برگزار شده، شرکت نموده و با ارائه طرح‌های نوین در این زمینه اثرگذار بوده است.
وی معتقد است که هم می‌توان معیارهای اسلامی و بومی را در طرح‌های لباس اجرا کرد و هم در کنار آن ذائقه مردم به ویژه نسل جوان را تامین نمود.
این ایده‌پرداز فرهنگی بیان می‌کند: برای مدلهای اسلامی می‌توان از همین مدلهای رایج و متداول استفاده کرد منتها لباسهای کمی گشادتر و بلندتر اما متاسفانه در حال حاضر لباسهای بدن‌نما مد شده و دختر جوانی که به دنبال تنوع و طرح‌های جدید است، به سمت آن کشیده می‌شود.
رضازاده تاکید می‌کند: صنف پوشاک باید از تهران و در مرکز کنترل شود و طراحی لباس با موازین شرعی انجام گیرد همچنین مدیران فرهنگی در سطح کلان به قوانین موجود در حوزه پوشش و حجاب عمل کنند.
وی که نرم‌افزاری از لباسهای اسلامی تهیه کرده است، اظهار می‌دارد: برای ساخت نرم افزار خدمت آیت الله مکارم رسیدیم سپس از محتوای سخنرانی ایشان در نرم افزار بهره بردیم؛ از ایشان راجع به تنوع رنگ و طرح سئوال کردم و نظر ایشان این بود که اسلام با تنوع رنگ و طرح مخالفتی ندارد بلکه با تبرج و جلوه‌گری مخالف است.
رضازاده بیان می‌کند: چند سال قبل پیشنهاد فروشگاه خاص لباسهای اسلامی را به امور بانوان استانداری دادیم که حمایت نشد و با همکاری سپاه و با مشقت کار را در موسسه شلمچه آغاز کردیم اما پس از سه ماه مکان را از ما گرفتند و اگر این برنامه تداوم می‌یافت، جهت نهادینه شدن پوشش مناسب موثر بود.
مافیایی که به دنبال ترویج بی‌حیایی است
این فعال فرهنگی ضمن انتقاد از نظارت ضعیف صنفی می‌گوید: اکثر شلوارهایی که به صورت پاره در ایران عرضه می‌شود، تولید داخلی است و نظارت مناسبی برای مقابله با تولید و عرضه آن نیست.
وی اضافه می‌کند: مافیایی پشت صحنه است که برای ترویج بی‌حیایی حرکت می‌کند و مدلهای توری یا لباسهایی با چاک بلندتر روانه بازار می‌نماید.
رضازاده تصریح می‌کند: این مافیا بر روی تولیدی‌ها اثرگذار است و هنگامی که سود اقتصادی بیشتری نصیب آنها می‌شود، بیشتر مورد استقبال قرار می‌گیرد.
به گزارش فارس، معیارهای مورد نظر در تولید لباس سنتی و اسلامی، چنان چه از مرحله ایده و طراحی تا دوخت، تولید و عرضه با وحدت رویه همراه گردد، می‌توان به شکل بهتری از پوشش عمومی رسید.
در این میان نقش متولیان فرهنگی و اقتصادی در اقناع ذائقه عمومی و جهت‌دهی به سلیقه مردم به ویژه نسل جوان و نوجوان، امری بدیهی است که باید بیش از پیش به آن توجه کرد.
انتهای پیام/ن
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
