خطای انسانی مثل اتصال برق سه فاز به اینورترهای تکفاز که در این صورت وریستورهایی که در ورودی قرار دارند، شوک الکتریکی وارد شده به اینورتر را دفع می کنند اما اگر مدت زمان طولانی این ولتاژ بالا به اینورتر اعمال شود قطعا قسمتهای دیگر آسیب میبیند.یا اتصال برق ورودی به خروجی اینورتر که منجر به انفجار IGBT می شود و یا اتصال برق 220 ولت به ترمینال 24 ولت روی مدار فرمان اینورتر.عامل دیگر خرابی اینورتر عدم نگهداری صحیح است. وجود گرد و خاک در طولانی مدت باعث کاهش عمر اینورترها می شود. در بعضی موارد خرابی اینورترها مربوط به نوسانت برق می باشد.اینورترها هم مانند سایر لوازم برقی در مقابل آب مصون نیستند و در صورت پاشیدن مایعات دچار قوس الکتریکی و اتصال کوتاهی می شوند.پس باید برای حفظ و نگهداری اینورتر ها از تابلو استفاده شود.
امروزه در صنعت برق از برندهای مختلفی استفاده می شود که اکثرا ساخت کشور چین هستند.تا قبل از تحریم ها برندهای اروپایی مورد توجه بود .بعد از آن فروش اینورتر دلتا مورد توجه اتوماسیون کاران قرار گرفت و نمایندگی دلتا در اکثر شهرهای ایران جهت فروش سروو موتور دلتا و ... همچنین ارائه خدمات پس از فروش به مشتریان شکل گرفت.در این مقاله قصد داریم به طور مختصر به توضیخ در مورد تعمیر اینورتر بپردازیم.
همه اینورترها از دو قسمت تشکیل شده اند که باید به آن توجه کرد:
برد تغذیه که معمولا در قسمت انتهایی درایو قرار دارد که به آن POWER BOARD هم می گویند.
کنترل برد یا برد فرمان که به آن CPU برد هم می گویند که در قسمت بالای اینورتر قرار دارد.
بردهای تغذیه شامل سه قسمت می شود پل دیود (یکسو کننده)، IGBT و مدار سوئیچینگ.
پل دیود:در اینورتر های تکفاز و سه فاز مدل آن متفاوت است و ممکن است یک قطعه مجزا باشد یا به همراه IGBT پک شده باشد.در اینورترهایی که پل دیود از IGBT مجزا نیست با خراب شدن پل دیود باید کل پک عوض شود و برعکس.
IGBT ها : که مهمترین قطعه در اینورترها محسوب می شود.که مدلهای مختلفی دارد.برخی از آنها تکی هستند و برخی دیگر به همراه پل دیود پک شده اند.
دقت کنید در اینورترها دو ترمینال مثبت باید به هم پل شود در غیر اینصورت در صورت سالم بودن اینورتر بعد از اعمال برق ورودی اینورتر روشن نخواهد شد.دقت کنید در ابتدای کار وقتی با یک اینورتر خراب مواجه هستید باید اطمینان حاصل کنید که اتصال برد تغذیه و فرمان برقرار باشد.ترمینال مثبت به یکدیگر متصل باشند.در صورت صحیح بودن اتصالات سراغ مدار سوئیچینگ میرویم.در این مرحله باید ولتاژ ترمینال ورودی اینورتر (R S Tیا L1 L2 L3) را بررسی کنیم.در نهایت ولتاژ DC بین ترمینال مثبت و منفی اینورتر را بررسی میکنیم که در صورت سه فاز بودن اینورتر مقدار ان باید بین 530تا 560 ولت باشد.اگر این مقدار درست بود ایراد در قسمت سوئیچینگ است و باید مدار ان با دقت بررسی شود اگر مقدار ولتاژ DC صفر بود باید قسمتهای دیگر را بررسی کنیم.
اگر به این نتیجه رسیدید که اینورتر اسیب دیده و باید باز شود حتما بعد از باز کردن اینورتر در صورت کثیف بودن آن با پاک کننده های مناسب مثل اسپری های شست و شوی برد، برد قدرت و کنترل برد را تمیز کنید. این کار به تعمیرات شما سرعت می بخشد.
نحوه تست پل دیود:
برای این کار به یک مولتی متر نیاز دارید کافی است مولتی متر را روی حالت دیودی قرار داده و دقت کنید که باید پراب مشکی را روی ترمینال مثبت قرار دهید و پراب قرمز را به ترتیب روی ترمینال های L1 L2 L3 یا همان R S T بگذارید که مقدار آن اگر بین 0.3 تا 0.5 باشد در این صورت پل دیود سالم است در صورت ظاهر شدن عدد صفر پل دیود سوخته و باید تعویض شود.سپس همین کار را برای ترمینال منفی انجام انجام میدهیم که مقدار مشاهده شده شبیه حالت قبل خواهد بود.
تست BRAKE
برخی اینورترها دارای مدار چاپرهستند برای اطمینان از سالم بودن BRAKE باید طی دو مرحله تست بررسی شود.ابتدا تست ترمینال مثبت با BR و تست ترمینال منفی با BR برای پایه مثبت کاملا مشابه تست دیودی است و برای آن نیاز به یک مولتی متر داریم فقط این بار ابتدا پراب قرمز رنگ را روی ترمینال BR قرار میدهیم که مقدار ان باید بین 0.3 تا 0.5 باشد. برای قسمت دوم پراب قرمز را روی ترمینال منفی و پراب مشکی را روی ترمینال BR قرار دهید. این مقدار باید تقریبا 1.8 باشد.در غیر اینصورت مدار چاپر اسیب دیده است.
نحوه تست IGBT
تست IGBT مشابه تست پل دیود است ابتدا مولتی متر را روی حالت دیودی قرار داده سپس پراب مثبت را روی ترمینال منفی و پراب منفی را به ترتیب روی ترمینالهای U V W گذاشته که مقدار ان معمولا بین 0.3 تا 0.5 خواهد بود در غیر اینصورت IGBT اسیب دیده و باید تعویض شود و در ادامه همین فرایند را برای ترمینال مثبت اجرا میکنیم که مقدار ان مشابه مقدار بالا خواهد بود.
بررسی چشمی
در این مرحله با دقت تمام اتصالات اینورتر ها چک می شود قطعات سوخته شناسایی و قطعه سالم جایگزین آن می شود.
نکات ایمنی در تعمیر اینورتر
استفاده از دستکشهای مناسب و عایق برای ایمنی بیشتر.
همیشه بعد از خاموش شدن اینورتر بلافاصله اقدام به تعمیر نکنید بعد از 5 دقیقه کار خود را اغاز کنید.
در بسیاری از موارد به دلیل عدم دشارژ خازنها (انرژی ذخیره شده در خازن ها) با وجود خاموش بودن اینورتر بهتر است با استفاده از لامپ سری با توان مناسب اقدام به دشارژ خازنها از طریق ترمینالهای dc bus کنید.
خرابی های رایج در اینورتر
مشکل رایج در اینورترها خرابی خازنهای الکترولیتی در تغذیه یا سوئیچینگ است.زیرا خازنها بسیار ضعیف هستند و طول عمر کمی در مقایسه با سایر قطعات دارند.در هنگام تعویض به جهت ان دقت شود.
وقتی اتفاق می افتد که شما بعد از چک کردن IGBT و پل دیود که سالم هستند به اینورتر ولتاژ می دهید ولی کی پد آن روشن نمی شود.که این مساله دلایل زیادی می تواند داشته باشد که ساده ترین ان عدم اتصال برد قدرت به کنترل برد است و در حادترین حالت از بین رفتن CPU می باشد.
زمانی که اینورتر روشن میشود ولی موتور را راه اندازی نمی کند.در این مرحله اولین قدم بررسی تاریخچه خطاهای اینورتر است که این کار به شما کمک میکند تا سریعتر متوجه شوید کدام قسمت دچار مشکل شده.عموما در این خرابی IGBT اسیب میبیند.اگر IGBT سالم بود حتما مدار آن و IC DRIVR بررسی شود.در این حالت حتما از سالم بودن فن اطمینان حاصل کنید.در صورت خراب بودن فن سوکت ان را از برد جدا کنید و مجددا اینورتر را راه اندازی کنید.اگر اینورتر راه اندازی شد با تعویض فن مشکل برطرف می شود.
از دیگر مشکلات اینورتر ها گرم شدن بیش از حد می باشد اگر اینورتر تهویه مناسبی نداشته باشد با گرم شدن دیود ها و بخش قدرت IGBT اسیب میبیند.
