خبرگزاری فارس- مرتضی مزینانی: بی‌تدبیری در تأمین منابع آبی پایدار در طول سالیان گذشته فاجعه‌ای به نام فرونشست‌های گسترده زمین در حاشیه شهرهای مرکزی ایران را رقم زده است.
این واقعه تأسف‌آور هر سال بیش از قبل رخ می‌نمایاند و بیخ گوش پایتخت و شهرهای مرکزی ایران به تهدید بالقوه برای زیرساخت‌های اساسی کشور و جان مردم تبدیل شده است.
مشکل کم‌آبی در استان‌های مرکزی ایران به‌خصوص استان سمنان سال‌هاست با ساده‌ترین کار ممکن یعنی حفر چاه انجام می‌شود و این امر سبب شده است تا عمق حفر چاه برای رسیدن به آب‌های زیرزمینی افزایش قابل‌توجهی یابد.
تصاویر بخش‌های مختلف استان سمنان نشان می‌دهد که فرونشست زمین را باید بیش از هر تغییر دیگری در طبیعت جدی گرفت؛ این فیلم را ببینید:
تهدید فرونشست؛ تشدید زمین‌لرزه
حسین امجدی، یک کارشناس ارشد زمین‌شناسی در گفت‌وگو با فارس، درباره پدیده فرونشست زمین و تهدیدهای آن در استان سمنان می‌گوید: بهره‌برداری بی‌رویه از منابع آبی زیرزمینی بحران ایجاد می‌کند. از نظر استانداردها، اگر بیش از ۴۰ درصد منابع آب زیرزمینی برداشت شود، بحران تلقی می‌شود.
او گفت: برداشت‌های بی‌رویه از جمله عوامل نشست زمین تلقی می‌شود و برداشت بیش از ۸۰ درصد از منابع آب زیرزمینی در برخی مناطق استان سمنان را امروز متأسفانه شاهد هستیم.
این کارشناس ارشد زمین‌شناسی اضافه کرد: این نوع برداشت تهدیدزاست و مسائلی مانند نشست زمین را به همراه دارد.
امجدی با اشاره به اینکه پدیده نشست زمین مشکلات و تهدید جدی برای تأسیسات و ساختمان‌ها بوده و حتی تشدید زلزله می‌تواند از اثرات آن باشد، اظهار کرد: نیاز است تا فکری اساسی برای این موضوع شود.
شاید زمانی که به‌وفور چاه آب در زمین‌های عموماً جنوب سمنان حفر می‌شد،
مسؤولان امر هرگز فکر نمی‌کردند چنین روزی زمین تا این حد دهان باز کند!
شاید مدیران نمی‌شنوند!
منصور همتی، یک فعال اجتماعی در سمنان هم می‌گوید: تغییر اقلیم و گرمایش زمین، تأثیرش را بسیار با وضوح در شهر و استانمان نشان داده و بسیار جدی با توجه به کاهش شدید نزولات آسمانی و تبخیر زیاد آب در استان سمنان موجب شده است تا زنگ خطر را زودتر از استان‌های دیگر بشنویم؛ گرچه شاید مدیران نمی‌شنوند!
او عقیده دارد: فرونشست زمین و فرسایش بسیار زیاد خاک، کارشناسان را به این نتیجه رسانده که ایران در حال خشک شدن مطلق بوده و دیگر نمی‌توان ادعا کرد که ایران دارای اقلیم خشک و نیمه‌خشک است.
این فعال اجتماعی می‌گوید: تاب‌آوری مردم سمنان به خاطر عدم فعالیت و عمل نمایندگان فعلی یا قبلی در مورد عملیاتی ساختن انتقال آب از دریای خزر کم و موجب مهاجرت‌های زیادی از سمنان شده است.
همتی افزود: سمنان، ششمین استان پهناور کشور است؛ اما به دلیل نبود آب پایدار، کم‌جمعیت‌ترین استان کشور شده و اگر نمایندگان استان‌های شمالی مانعی برای انتقال آب هستند، باید به ایشان گفت که کشور هلند کمی بزرگ‌تر از دو استان گیلان و مازندران است و بارش نزولات آسمانی هلند کمتر از این دو استان؛ اما برابر آمارها جهانی بیش از ۱۰۰ میلیارد یورو صادرات محصولات کشاورزی و لبنی دارد!
او تصریح کرد: این دست مقایسه‌ها نشان می‌دهد در حوزه شمالی کشور، عدم استفاده بهینه از آب به‌وضوح دیده می‌شود و نباید مشکلشان را در انتقال حوضه‌ای آب ببینند.
پدیده فرونشست زمین که این روزها دامنه اثر آن به نزدیکی ریل‌های آهن
مسیر اصلی تهران- مشهد هم کشیده شده، رخدادی نیست که بتوان به‌سادگی از کنارش گذشت
این یعنی فاجعه!
این فعال اجتماعی تصریح می‌کند: عمق حفر چاه برای برداشت آب‌های زیرزمینی در سمنان از ۳۵۰ متر عبور کرده و این یعنی فاجعه؛ با این ملاحظه که بسیاری از این چاه‌ها در حال خشک شدن است.
همتی بیان کرد: در استان سمنان، سه هزار و ۵۷۴ حلقه چاه عمیق و نیمه‌عمیق رسماً وجود دارد، آمار غیررسمی جای خود قابل‌تأمل است. آیا این چاه‌ها دیگر می‌گذارند آبی در زیرزمین باقی بماند؟!
او گفت: میزان برداشت آب از چاه‌های عمیق و نیمه‌عمیق استانمان از میانگین کشوری بالاتر است و میانگین کشوری هم از میانگین جهانی بالاتر و این یعنی عمق فاجعه! نتیجه این استحصال‌ها یعنی آب شور و بی‌کیفیت و فرونشست مکرر دشت‌ها که باید برای آن فکری شود.
این فعال اجتماعی اضافه کرد: آیا چاره‌ای غیر از انتقال آب از دریای خزر وجود دارد و انتقال آب از خزر یعنی توزیع آن از ایوانکی تا فرومد؛ نمایندگان استان صاحب رأی هستند و انتظار می‌رود جای پرداختن به کارهایی که تقدم و تأخرش آن‌قدر به‌اندازه حیات یک استان مهم نیست، کمتر و فقط به بحران آب توجه شود.
همتی افزود: بیش از ۸۰ درصد آب استان سمنان از زیر زمین تأمین می‌شود؛ وقتی کارشناسان خبره و رسمی می‌گویند سمنان از ۸۰ درصد آب‌های زیرزمینی خود استفاده کرده است، باید باورتان شود و فکری برای آن کنیم.
او بیان کرد: وقتی میزان آب برداشتی بیش از ورودی آن باشد، یعنی بزرگان و نمایندگان در این دو سه دهه اخیر هیچ کار قابل‌توجهی برای حوزه انتخابیه خود انجام نداده‌اند.
بحران بیخ گوش دشت‌ها و مناطق جنوبی استان سمنان کمین کرده است
و دستکاری انسان در طبیعت، اثر وضعی خود را این‌طور واضح نشان دهد
کم‌آبی و درد موج‌سواری!
عبدالرحمان رستمیان، نماینده مردم دامغان در مجلس نهم در گفت‌وگو با خبرنگار فارس درباره کم‌آبی استان سمنان عقیده دارد: کم‌آبی به‌عنوان معضل اصلی استان سمنان تنها در بحث آب موردنیاز بخش‌های کشاورزی و صنایع مطرح نیست؛ بلکه معضل کم‌آبی استان به حوزه آب شرب هم سرایت کرده است.
او تصریح کرد: راهکارهای رفع معضل کم‌آبی استان سمنان نباید درگیر موج‌سواری‌های سیاسی شود؛ رفع معضل کم‌آبی استان، یک پروژه ملی است.
نماینده مردم دامغان در مجلس نهم با تأکید بر اینکه کشاورزی و صنعت در استان سمنان تحت تأثیرات منفی کم‌آبی قرار گرفته است، اضافه کرد: کم‌آبی به مشکلاتی مانند کمبود نقدینگی کارخانه‌ها در استان اضافه شده است.
رستمیان با بیان اینکه دولت در رفع مشکلات مردم در بحث آب شرب باید این امر را وظیفه اصلی خود بداند، تصریح کرد: معضل کم‌آبی در استان سمنان به مرز بحران رسیده است و باید به‌سرعت اقدامات لازم در این زمینه انجام شود.
نشست زمین بیش از چهار میلی‌متر در سال در جهان بحران نامیده می‌شود
اما در دشت سمنان به‌طور میانگین سالانه ۱۰ تا ۱۲ سانتی‌متر نشست اتفاق می‌افتد
چرا این همه تأخیر؟
امروز مردم استان‌های مرکزی کشور و سمنانی‌ها می‌پرسند وقتی طرح انتقال آب دریای خزر به کویر مرکزی ایران به گفته رئیس‌جمهوری سابق، با موافقت سازمان حفاظت محیط‌زیست، همراهی بسیاری از متخصصان، کارشناسان، مردم و دلسوزان همراه شده، چرا تا امروز این همه به تأخیر افتاده است؟
برداشت بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی تا چه زمانی باید ادامه یابد تا اندک آبی برای مصرف شرب استحصال شود؛ آن هم به قیمت تهدید زیرساخت‌ها؟!
این فیلم را ببینید:
انتهای پیام/۷۴۰۰۱/م/م
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
