خبرگزاری فارس لرستان- نسرین صفربیرانوند، یکی از چالشهای محیط زیست استان شکار غیر مجاز پرندگان شکاری و گونههای شاخص جانوری است که بدون شک در صورتی که راهکار مناسبی برای برخورد با آن صورت نگیرد حیات پرندگان شکاری و گونههای جانوری با خطر مواجه میشود.
قاچاقچیان پرندگان شکاری که عمدتا از استانهای همجوار هستند از شهریور ماه به استان هجوم میآورند تا پرندگان را به خارج از استان که مقصد بیشتر آنها کشورهای حوزه خلیج فارس است انتقال دهند.
بارها و بارها این چالش از سوی رسانهها و دوستداران طبیعت و محیط زیست مطرح و پیگیری شده است، محیط بانان استان نیز با گشتهای مستمر با شکارچیان برخورد میکنند اما مشکلی که در این میان وجود دارد اندک بودن تعداد محیط بانان است.
از سوی دیگر به نظر میرسد برای جلوگیری از شکار و قاچاق پرندگان شکاری نیازمند آموزش جوامع بومی و محلی هستیم تا به منظور جلوگیری از شکار غیرمجاز پرندگان همکاری لازم را داشته باشند.
پرندگان شکاری در معرض تهدید بیشتری قرار دارند
معاون فنی اداره کل محیط زیست لرستان با اشاره به اینکه موقعیت جغرافیایی ایران باعث شده است کشورمان در مسیر و محدوده مهاجرت پرندگان مختلف قرار گیرد، عنوان میکند: هر ساله با شروع فصل سرما در سرزمینهای شمالی دریای خزر و نواحی سردسیر سیبری پرندگان کوچنده زیستگاههای تابستانی و محل تولید مثل خود را ترک و به نواحی جنوبی از جمله ایران و به خصوص لرستان مهاجرت میکنند.
نبی اله قائد رحمتی میگوید: لرستان از نظر جغرافیای زیستی، وجود رشته کوههای موازی و طولانی پیشکو و پشتکوه سبب جدا ماندن جمعیتهای خاصی از جانوران و گیاهان در طول میلیونها سال و گونه زایی در منطقه شده است.
وی میافزاید: این استان جایگاه ویژهی از نظر تنوع زیستی در کشور دارد به طوریکه لرستان را ایران کوچک نامیدهاند.
این مقام مسوول میگوید: با توجه به اینکه پرندگان شکاری در رأس هرمهای اکولوژیک و هرم غدائی قرار دارند تعداد آنها نسبت به سایر جانوران در محیط طبیعی کمتر بوده و احتمال تهدید برای آنها بیشتر از سایر پرندگان است.
معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست لرستان با اشاره به انواع پرندگان شکاری میگوید: پرندگان شکاری روز فعال و شب فعال هستند، از پرندگان شکاری روز فعال میتوان به خانواده عقاب ماهیگیر، قوشها و شاهینها اشاره کرد.
قائدرحمتی با اشاره به اینکه تاکنون حدود ۲۵ گونه پرنده شکاری شناسایی شده که چیزی در حدود ۶۰ درصد پرندگان شکاری کشور را تشکیل میدهند، عنوان میکند: قرقی، پیغو، ترلان، شاهین ،بحری، بالابان، عقاب شاهی، عقاب طلایی، عقاب صحرایی، سارگپه معمولی، سارگپه پابلند ،سنقرتالابی، سنقر سفید ،سنقر گندمزار، سنقر خاکستری، هما ،کرکس، دلیجه و دلیجه کوچک از جمله پرندگان شکاری استان هستند.
وی میافزاید: بر اساس معیارهای iucn(قوانین ملی حفاظت از محیط زیست) 20گونه یعنی چیزی در حدود ۸۰ درصد در وضعیت با کمترین نگرانی قرار دارد، پنج گونه یعنی چیزی در حدود ۲۰ درصد وضعیت آسیب پذیر و در خطر انقراض قرار دارند.
شایعه قیمتی بودن پرندگان شکاری
معاون محیط زیست لرستان با اشاره به اینکه بیشترین پرندگانی که صید و شکار میشوند شامل بالابان ،شاهین ،طرلان ، بحری و دلیجهها هستند، میگوید: موضوع دیگری که خیلی اهمیت دارد و بایستی در جلوگیری از قاچاق این پرندگان در دستور کار قرار بگیرد تکثیر پرندگان شکاری در اسارت است که در کشور وجود ندارد.
قائد رحمتی با اشاره به اینکه شایعه قیمتی بودن پرندگان شکاری باعث شده است که هر ساله تعداد زیادی از آنها توسط افراد سودجو صید و به بازارهای مجاز و غیرمجاز عرضه شوند، میگوید: متاسفانه پرندگان شکاری به خاطر حساسیتهای خاصی که دارند در صورت صید و زنده گیری و آسیب دیدن غیر قابل بازگشت به طبیعت هستند.
وی عنوان میکند: فقر علمی در زمینه پرندگان شکاری مانند سایر حیات وحش در کشور و به تبع آن در استان از چالشهایی است که میتوان مطرح کرد، بنابراین ضرورت دارد علاقه مندان به طبیعت با همکاری و همدلی و تبادل اطلاعات این خلاهای علمی موجود را در زمینه پراکنش، مسیرهای دقیق مهاجرت، جمعیت ، محلهای زادآوری و غیره برای صیانت از این پرندگان ارزشمند و مهم زیستی پر کنند.
تقاضا برای خرید از سوی کشورهای حوزه خلیج فارس
این مسوول بیان میکند: تخریب زیستگاه در اثر عوامل طبیعی و انسان، عدم شناخت آگاهی مردم نسبت به اهمیت پرندگان شکاری به عنوان جانوران راس هرم غذایی و تقاضا برای خرید پرندگان شکاری در کشورهای حوزه خلیج فارس از جمله مواردی است که حیات پرندگان شکاری را با خطر مواجه کرده است.
قائد رحمتی عدم وجود پشتوانه قوی در خصوص پیگیری جرایم مربوط به شکار و صید، شکار و صید غیر مجاز، مسمومیت با طعمههای مسموم نظیر جوندگان به خصوص در پرندگان لاشه خوار را از دیگر تهدیدات پرندگان شکاری عنوان میکند.
وی به برخی اقدامات محیط زیست استان اشاره میکند و میگوید: گشت و کنترل مستمر محیط بانان پرتلاش در زیستگاهها و مسیرهای پرندگان شکاری، تیمار پرندگان آسیبدیده با همکاری کلینیکهای دامپزشکی و سمنهای زیست محیطی داوطلب از جمله کارهایی است که انجام شده است.
تخریب پنجاه کوخه و تور پرندهگیری
معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست، نمونه برداری جهت نگهداری در بانک ژن و رهاسازی پرندگان کشف و ضبط شده از متخلفین همچنین تخریب کوخهها و تورهای پرندهگیری را از دیگر اقدامات عنوان و میگوید: به طور متوسط سالانه بیش از پنجاه کوخه و تور پرندهگیری تخریب میشود.
وی راهکارهایی را در خصوص حفاظت از پرندگان شکاری عنوان میکند و میگوید: حفاظت از زیستگاه پرندگان شکاری خصوصا در منطقه جوجه آوری، پایش سالانه پرندگان شکاری به لحاظ جمعیت و تنوع گونهی، بررسی میزان برداشت غیرمجاز پرندگان شکاری در سطح کشور و ارتقای سطح آگاهی جوامع محلی از راهکارهایی است که میتوان عنوان کرد.
معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست لرستان میافزاید: تعامل با نهادهای بین المللی در راستای حفاظت از پرندگان شکاری از دیگر راهکارهایی است که میتوان مطرح کرد.
قائد رحمتی معتقد است: مطالعه و پژوهش سالانه پرندگان شکاری در کنار سایر پرندگان و نیز سرشماری آنها میتواند منجر به بهبود و افزایش جایگاه آنها شده و در پایداری اکوسیستمها نقش اساسی داشته باشند.
وی در پایان صحبتهای خود میگوید: تمامی پرندگان شکاری حمایت شده و تحت حفاظت هستند و شکار و صید و زنده گیری و نگهداری این پرندگان بدون دریافت مجوز از محیط زیست ممنوع و دارای جرایم سنگینی است.
رییس اداره یگان حفاظت محیط زیست لرستان با اشاره به اینکه بیشترین گونههای شاخص جانوری استان در دو منطقه تحت مدیریت سفیدکوه خرمآباد و اشترانکوه ازنا هستند، عنوان میکند: در این دو منطقه بیشتر کل و بز وجود دارد، اما پناهگاه حیات وحش ازنا محل زندگی قوچ و میش هستند، بیشترین شکار هم در این منطقه صورت میگیرد.
قاسم دلفان میگوید: اما پرندگان شکاری بیشتر در دشتهای وسیع و تالابها هستند و شکارچیان نیز در این مناطق اقدام به شکار میکنند.
وی با بیان اینکه شکار پرندگان شکاری از بیست شهریور شروع میشود، میافزاید: پرندگان شکاری که بیشتر مهاجر هستند در این زمان به استان مهاجرت میکنند و شکارچیان با توجه به اینکه از این موضوع آگاه هستند به استان هجوم میآورند.
رییس اداره یگان حفاظت محیط زیست لرستان عنوان میکند: شکارچیان با موتور به مناطقی که محل زندگی پرندگان شکاری است رفت و آمد میکنند، محیط زیست استان هم امسال با خودرو و موتورسیکلت مانع قاچاق پرندگان میشوند، گشتهای کنترل محیط زیست به طور مستمر در مناطقی که شکارچیان حضور دارند کنترل لازم را انجام میدهند.
قوانین بازدارنده است اما برخی کوتاه نمیآیند
دلفان میگوید: با وجود گشت و بازرسی اما متخلفانی هستند که اقدام به شکار پرندگان و دیگر گونههای جانوری میکنند.
وی معتقد است: قوانین و جرایم در خصوص شکار غیر مجاز پرندگان و گونههای جانوری بازدارنده است اما هستند افرادی که خودشان را به راه دیگر میزنند و به این نکته توجه نمیکنند که ارزش یک پرنده در طبیعت به مراتب بیشتر از بودن در قفس است.
رییس اداره یگان حفاظت محیط زیست لرستان بیان میکند: در کنار شکارچیانی که با وجود جرائم باز به کار خود ادامه میدهند، اما هستند شکارچیانی که از کار خود پشیمان و اکنون همیار محیط زیست هستند.
برخورد قاطع دادگستری با متخلفان
دلفان میافزاید: ظرف چند سال گذشته دادگستری در خصوص برخورد با متخلفین و شکارچیان غیر مجاز همکاری خوبی انجام دادهاند.
رییس اداره یگان حفاظت محیط زیست لرستان اظهار میکند: ما البته آموزش محیطبانان را در خصوص بکارگیری سلاح و آموزش ضابطین دادگستری در دستور کار قرار داریم.
به گفته وی در شش ماهه اول سال جاری ۵۹ مورد شکار غیر مجاز پرندگان را داشتهایم.
انتهای پیام/خ