دهبار؛ روستایی ییلاقی با بیش از ۴۰۰ موقوفه و رقبه وقفی

به گزارش خبرگزاری فارس از طرقبه شاندیز، روستای دهبار در بخش طرقبه با بهره مندی از موقوفات بسیار و متنوع، در ۱۴ کیلومتری شهر طرقبه در کوه‌های بینالود قرار دارد که بعد از گذشتن از پیچ‌وخم‌های متعدد کوهستانی همچون نگینی سبز در دل انبوه کوها و دره‌ها می‌درخشد؛ روستایی سرسبز، خوش آب وهوا وبسیار سرد با باغ‌های فراوان و درختان سبز و بلندقامت که در برخی باغ‌ها آسمان آبی را به سختی می‌توانی دید.

 وارد روستا که می‌شوی، بافت سنتی وکاهگلی اغلب خانه‌ها با پنجره‌های چوبی و معجرهای پر از گلدان‌های شمعدانی، تو را مهمان گذشته‌های اصیل و ناب ایرانی می‌کند، اما سنگ‌فرش‌های قرمزرنگ کوچه‌ها و لوله‌های طویل گاز بر روی دیوارهای کاهگلی حکایت از زمان حال دارد، بیش از ۱۳۵ خانواده، جمعیت ثابت دهبار هستند و حدود ۴۵۰ خانوار نیز جمعیت شناور روستا است، مردمانی مهربان، خون گرم و باصفا و صمیمی که آرامشی عجیب و دوست داشتنی در نگاهشان موج می‌زند و تنها با یک سلام مهمان‌خانه‌های باسخاوت‌شان می‌شوی.

۱۹ شهید از افتخارات این روستا در راه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس است و به گفته ریش‌سفیدان و قدمای دهبار، رهبر معظم انقلاب طی سال‌های قبل انقلاب که تبعید بودند در خانه‌ای در این روستا به سر می‌بردند، دهبار همچنین از قدیم مهد علما و روحانیون بسیاری بوده است که از آن جمله می‌توان به آیت الله صدر حسینی و آیت الله ایازی اشاره  کرد.

روستای دهبار بالغ بر ۱۵۰ موقوفه و ۲۵۰ رقبه متصرفی و غیر متصرفی با نیت‌های مختلف دارد؛ قدمت وقف در این روستا به حدود ۲۰۰ سال قبل برمی‌گردد که وجود همین موقوفات دهبار را در بین روستاهای شهرستان طرقبه شاندیز از لحاظ تنوع و کثرت موقوفات موقعیتی ممتاز بخشیده است؛ موقوفاتی که بخش اعظم آن را باغ‌های کشاورزی، بیشه‌زار و ارغوان‌زار تشکیل می‌دهند.

نیات واقفان از تعیلم و تربیت کودکان و تامین مخارج زندگی زنان سرپرست خانوار تا وقف در جهت خیرات و مبرات و برگزاری مراسم‌های مذهبی را شامل می‌شود، حمام و بهداشت، ساخت حسینیه و مسجد، مدرس برای اطفال و روحانیون روستا، تعزیه‌داری محرم و صفر، تلاوت قرآن و روزه و نماز، زیارت حرم امام رضا(ع)، مراسم بر فاطمیه و افطاری ماه رمضان از جمله سایر نیات واقفین است.

واقفان خیراندیش به تامین مخارج زندگی زنان سرپرست خانوار هم توجه ویژه‌ای داشته‌اند و باغ‌هایی را با این نیت وقف کرده‌اند که از محل درآمد آنها کمک‌های نقدی و غیر نقدی به زنان بیوه و خانواده آنان اهدا می‌شود، همچنین به دلیل کمبود حمام در گذشته به ویژه در روستاها، بعضی از واقفان حمام را وقف کردند و علاوه بر آن استفاده از حمام برای بعضی از مردم از جمله بیوه زنان رایگان بوده است، موقوفه «حسن جان» از جمله این موقوفات است که درآمد آن صرف تعمیر حمام و تامین مخارج زندگی زنان سرپرست خانوار در روستای دهبار می‌شود، موقوفه حسینیه دهبار با ۲۲ رقبه نیز در میان سایر موقوفات جالب توجه است.

با توجه به این که دهبار مهد علما و روحانیون بوده است، واقفان نیک‌اندیش به فکر حمایت از این قشر نیز بوده و وقف‌هایی با نیت اسکان و رسیدگی به روحانی روستا داشته‌اند تا روحانی روستا بدون دغدغه به مشکلات مردم رسیدگی کند که از آن جمله می‌توان به موقوفه «ملا نوروز علی» اشاره کرد؛ باغی در روستای دهبار که غیر متصرفی بوده و از محل درآمد آن، هزینه‌های زندگی واسکان عالم و روحانی روستا تامین می‌شود.

۷۰ درصد موقوفات دهبار با نیت عزاداری اباعبدالله(ع)

مساجد و حسینیه‌های مختلف در این روستا بی‌شمار است و موقوفات با نیت عزاداری حضرت سیدالشهدا(ع) در راس است، بیش از ۷۰ درصد موقوفات روستای دهبار با نیت عزاداری ماه محرم و صفر وقف شده است که بیشتر نیات این موقوفات ویژه دهه اول محرم و دهه آخر صفر است.

از دیگر موقوفات شاخص و قابل توجه این روستا، وقف بر مدرس اطفال است  که حاکی از علاقه مردم دهبار به علم آموزی است؛ موقوفه «حاج حسین ولد ملا محمد حسین »با نیت تعلیم اطفال روستا در مکتب خانه با اذن متولی وقف شده است و درآمد حاصل از این موقوفه برای کسانی است که به کودکان روستا آموزش دهند، این موقوفه که در سال ۱۳۳۲هجری قمری به ثبت رسیده، شامل ۲ قطعه زمین و دالستان می باشد اکنون به باغ تبدیل شده است.

از دیگر موقوفات جالب توجه دهبار، موقوفه «حاجی محمد حسین فرزند نوروز علی» با نیت خیرات و مبرات است. واقف، یک قطعه محوطه اشجار را که در بین مردم روستا به «پیش جمعه » مشهور است، با این نیت وقف کرده که مردم روستا از ثمرات و میوه‌هایش استفاده کنند و مرحوم را با ذکر خیر نام برند، آخوند ملا عبدالله  به عنوان عالمی فاضل، در کنار چند مزرعه و یک باب منزل، حتی کتاب‌های دینی مذهبی خود شامل: تفسیرصافی، شرح اللعمه، قوانین، محاکم و تفسیر جامی را نیز وقف کرده است.

نیمی از مردم دهبار مستاجر موقوفات هستند

روستای دهبار از موقوفات با نیات اجتماعی هم برخوردار است، موقوفات در حوزه‌های تعمیر و ساخت و ساز اماکن عمومی، سرویس‌های بهداشتی و حمام‌ها و مساجد و حسینیه از جمله این موارد است؛ بیشتر موقوفات روستای دهبار زمین کشاورزی و باغ است و هنوز هم از همان باغات محصولاتی شامل گلابی، گیلاس، آلبالو، سیب و گردو برداشت می‌شود، جالب است بدانید در حال حاضر حدود ۱۳۵ خانوار در روستای دهبار زندگی می‌کنند و این رقم بالای وقف و موقوفات در این روستا با توجه به جمعیت گذشته روستا نشان دهنده اعتقادات قوی دینی مردم روستا است.

حدود نیمی از مردم روستای دهبار مستاجرین موقوفات هستند و جزو خانواده وقف، که اجداد و پدران آنها در گذشته وقفی انجام دادند و امروزه نیز مردم روستای دهبار که در حقیقت میراث‌داران وقف هستند در حفظ و نگهداری باغات وقفی همکاری خوبی با اداره اوقاف و امور خیریه طرقبه شاندیز دارند.

دهبار روستایی عالم‌خیز و عالم‌پرور است 

رییس اداره اوقاف طرقبه شاندیز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس، در زمینه موقوفات دهبار بیان کرد: دهبار یکی از روستاهای شاخص وقف در شهرستان طرقبه شاندیز است که موقوفات متنوع آن ریشه در اصالت مردم روستا دارد.

حجت الاسلام حبیب صادقی تصریح کرد: دهبار روستایی عالم‌خیز و عالم‌پرور است و علمای زیادی در این روستا پرورش یافتند که وجود همین علما باعث شده که مردم روستا به سمت کارهای خیرخواهانه که در راس آن وقف است سوق داده شوند، این موقوفات یادگاری به جامانده از آنهاست.

وی با اشاره به اینکه موقوفات دهبار نشان‌دهنده دیدگاه باز و روشن و جامعیت مردمی است که این وقف‌ها را انجام داده‌اند، اظهار کرد: در راس موقوفات دهبار موقوفات با نیت عزاداری امام حسین(ع) است و در کنار آن موقوفات اجتماعی فرهنگی، بهداشتی و موقوفات علم ودانش است که وقتی در کنار هم قرار می‌گیرند جامعیت در تصمیم‌گیری و اعتقادات دیده می‌شود در حال حاضر مردم دهبار در نگهداری و حفظ موقوفات و دفاع از حقوق موقوفات کوشا هستند و اقدامات خوبی در این زمینه انجام می‌دهند.

رییس اداره اوقاف و امور خیریه طرقبه شاندیز خاطرنشان کرد: در ایام شیوع بیماری کرونا از محل موقوفات عزاداری بسته‌های معیشتی تهیه و بین نیازمندان توزیع شد؛ البته باتوجه به اینکه امسال خشکسالی پیش آمده بعضی از باغات موقوفات که آبیاری آنها از طریق آب‌های سطحی و رودخانه‌ها تامین می‌شد آسیب زیادی دیده‌اند و امیدواریم در ماه‌های پیش رو بارش نزولات اسمانی باعث سرسبزی و رونق دوباره باغ‌های موقوفات دهبار شود.

سراغ یکی از اهالی روستای دهبار می‌رویم و پای صحبت‌های دلنشین و شیرین او می‌نشینیم مردی که امین موقوفات روستای دهبار است و بیش از ۲۰ سال است موقوفات روستای دهبار را رسیدگی می‌کند و کارهای مربوط به اجرای نیات موقوفات را انجام می‌دهد و در تمام این ۲۰ سال حتی یک ریال بابت زحماتش نگرفته و فقط برای رضای خدا و امام حسین(ع) در راه وقف و موقوفات فعالیت دارد.

کار برای خدا و امام حسین(ع) برکات خوبی در زندگی‌ام داشته است

غلامرضا حسین پور دهبار، متولد سال ۱۳۳۶ و ساکن روستای دهبار که شغلش کشاورزی و باغداری است، کسی که به گفته خودش بیش از ۱۰۰ موقوفه از موقوفات روستای دهبار را به مدت ۲۰ سال است که به عنوان امین موقوفات به آنها رسیدگی می‌کند و کارهای مربوط به باغ های موقوفات را انجام می‌دهد، او  باغ‌ها را به مستاجرین جهت اجاره می‌دهد و هزینه‌های حاصل از اجاره را به اداره اوقاف تحویل می‌دهد تا بنا بر نیت هر موقوفه مصرف شود.

وی در پاسخ به این سوال که چطور شد مدت ۲۰ سال وظیفه امین موقوفات را بدون حقوق و مزایا و کاملا رایگان انجام داده به خبرنگار فارس در طرقبه گفت: در تمام این ۲۰ سال همه کارهایی را که برای موقوفات انجام دادم برای رضای خدا و امام حسین(ع) انجام دادم و راه خدا و امام حسین(ع) الحمدالله برکات فراوانی داشته که در زندگی خود دیده‌ام  و خدا همه کارها را درست کرده است.

حسین‌پور با اشاره اینکه موقوفات دهبار بیشتر باغ است و رسیدگی به آنها هر چند سختی‌های خودش را دارد اما شیرین است، تصریح کرد: البته کاری که برای خدا باشد سختی ندارد، در ۱۰ روز اول ماه محرم و ۱۰ روز آخر ماه صفر در حسینیه دهبار برنامه عزاداری داریم و وسایل پذیرایی از عزاداران حسینی و سایر کارهای مربوط به آن را آماده می‌کنیم و ماه مبارک رمضان هم بستگی به درآمد دارد که اگر مناسب باشد افطاری تهیه می کنیم.

دهبار از قدیم به دارالمومنین معروف است

 وی با بیان اینکه در روستای  دهبار علما و روحانیون بزرگی تربیت شده‌اند، افزود: از زمان قدیم دهبار به دارالمومنین معروف بوده است، مردم روستا، مردمی دیندار و باایمان هستند، مکتب‌خانه دهبار همان جایی است که علما درس خواندند و به رتبه‌های عالی رسیدند موقوفاتی داریم که باغ است و متعلق به همین مکتب‌خانه است و هر عالمی بیاید و به بچه‌ها درس قرآن آموزش دهد درآمد این باغ را به آن عالم می‌دهیم، زمانی که ما بچه بودیم خانواده‌های ساکن روستا بیشتر بودند اما حالا کم کم بعضی از مردم به مشهد رفتند و فقط تابستان‌ها به روستا می‌آیند و زمستان را در مشهد هستند.

وی احساس خود در مورد امین موقوفات بودن را اینگونه بیان کرد: احساس خوبی دارم که برای رضای خدا و اهل بیت(ع) کاری انجام می‌دهم، جانم فدای امام حسین(ع) تا زمانی که زنده باشم و اوقاف بخواهد در خدمت وقف و  موقوفات هستم.

حسین‌پور با بیان اینکه امین موقوفات حقوق و مزایایی ندارد و کاملا رایگان است، اظهار کرد: معجزه‌ها و کرامات زیادی به چشم خود در راه خدمت به اهل بیت(ع) و به ویژه امام حسین(ع) دیده‌ام، وقتی آدم این معجزه‌ها را می‌بیند دیگر نباید طمع پول و حقوق و مزایا داشته باشد به عنوان مثال سه سال پیش در شب شام غریبان امام حسین(ع) در روستا مجلس عزاداری داشتیم و برای شام آبگوشت بود، در حسینیه حدود ۵۰۰ مرد و ۳۰۰ زن بودند در حالی که نان فقط ۳۰ عدد بود که زیر پرده چیده بودیم، همه مهمانان را اطعام کردیم با همین تعداد نان، آخر مجلس دیدیم باز همان ۳۰ عدد نان سرجای اولش هست، از این موارد کرامات در مجالس اهل بیت(ع) زیاد دیدیم، قبل از شیوع کرونا در مراسم عزاداری امام حسین(ع) هرشب حدود ۹۰۰ نفر مرد و زن و کودک شرکت داشتند.

امین موقوفات روستای دهباربیان کرد: مردم روستا به ما اعتماد دارند و هر فردی در روستا نذری یا کمکی برای نیازمندان دارند به ما تحویل می دهد تا به دست نیازمندان برسانیم.

=====================

گزارش از: اعظم دوست حصار

=====================

انتهای پیام/ ۷۰۰۷۳