به گزارش خبرگزاری فارس از اصفهان، پیشرفتهای کشور پس از انقلاب شکوهمند اسلامی و در ۴۰ سال اخیر در همه زمینهها، چشمگیر بوده است؛ یکی از حوزههایی که بعد از انقلاب، شاهد تحولی شگرف بوده، حوزه بهداشت و سلامت و درمان مردم است.
افزایش امید به زندگی در میان مردم، گسترش شبکهها و زیرساختهای نظام سلامت، کاهش نرخ مرگ و میر مادران و کودکان، افزایش تعداد کل پزشکان دارای کارت نظام پزشکی، افزایش دانشگاههای علوم پزشکی کشور، افزایش سرمایهگذاری در بخش بهداشت و درمان، پیشرفتهای دارویی و کشف و تولید داروهای جدید و نوترکیب، پیشرفت در حوزه تخصصهای جراحی و ابداع روشهای جدید درمانی، ریشهکن کردن بعضی از بیماریها، توجه ویژه به مهندسی پزشکی از جمله پیشرفتهای کشور در حوزه سلامت عمومی بعد از انقلاب اسلامی بوده است.
همچنین دانش پزشکی در ایران به ویژه در حوزههایی، چون سلولهای بنیادین، ترمیم ضایعات نخاعی، تولید داروهای راهبردی، شبیهسازی حیوانات پیشرفتهای چشمگیری داشته و ایران در ردیف اولینها قرار گرفته است.
وابستگی کشور به پزشک خارجی در زمان طاغوت
کشور ایران در سال ۵۶ با ۳۳ میلیون جمعیت، نیازمند ورود پزشک خارجی از سایر کشورها بوده است، اما هم اکنون با جمعیتی بیش از دو برابر و به تبع آن با نیازی بیشتر به پزشک، با مازاد پزشک روبه رو است. در سال ۵۷ قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، تعداد کل پزشکان دارای کارت نظام پزشکی در کشور ۱۴ هزار و ۷۰۰ نفر بودند که از این میزان، حدود ۶ هزار نفر پزشکان خارجی بودند؛ یعنی نیمی از بخش بهداشت، سلامت و درمان کشور در قبل از انقلاب در حوزه پزشک عمومی یا متخصص، وابسته به پزشکان خارجی بود. اما بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و طی سالهای گذشته، بیش از ۱۴۰ هزار پزشک در دانشگاههای علوم پزشکی سراسر کشور تربیت شدهاند.
رشد چشمگیر پزشکی تخصصی در کشور
سال ۵۷ در کشور کمتر از ۱۰ هزار نفر پزشک و دندانپزشک عمومی و متخصص مشغول به کار بودهاند. هم اکنون بیش از ۴۲ هزار پزشک عمومی، ۳۹ هزار متخصص، ۱۴ هزار رزیدنت در حال تحصیل برای تخصص و ۲۰ هزار نفر دندانپزشک در کشور مشغول به کار هستند که در مجموع بیش از ۱۱۷ هزار نفر شاغل در کشور پزشک و دندانپزشک عمومی و متخصص و فوق تخصص و یا در حال تحصیل برای تخصص داریم که افزایش ۱۲ برابری داشته است که در مقایسه با افزایش ۲.۲ برابری جمعیت کشور است. از این تعداد بیش از ۳۹ هزار نفر یا تقریباً ۴۰ هزار نفر متخصص و فوق تخصص ۱۴ هزار نفر به صورت انحصاری فقط در مراکز دولتی و ۲ هزار و ۴۸۰ نفر به طور انحصاری در مراکز عمومی غیردولتی مثل ارتش و تأمین اجتماعی فعالیت میکنند و ۸۳۷ نفر به طور مشترک در دولت و نهادهای عمومی غیردولتی فعالیت کرده و مجموع این سه گروه هیچگونه فعالیت خصوصی ندارند.
پیشرفتهای پزشکی در اصفهان در طول ۴ دهه پس از انقلاب
اما اصفهان پس از انقلاب اسلامی در عرصه ارائه خدمات درمانی تخصصی و فوق تخصصی به بیماران جایگاه بسیار خوبی پیدا کرده است؛ به طوری که هر ساله شاهد مراجعه بیماران زیادی از سایر نقاط کشور و حتی کشورهای همجوار به اصفهان برای دریافت این دست از درمانها هستیم.
اصفهان در حوزه احداث بیمارستانهای تخصصی و فوق تخصصی در ۴ دهه گذشته پیشرفتهای قابل ملاحظهای داشته است، بیمارستانهای تخصصی و فوق تخصصی الزهرا(س)، فیض، امام موسی کاظم(ع)، خورشید، امام حسین(ع)، چمران و کاشانی نمونهای از بیمارستانهای تخصصی در اصفهان است؛ بزرگترین بیمارستانی که پس از انقلاب در استان اصفهان با تلاش دولت به بهرهبرداری رسید، بیمارستان فوق تخصصی و سطح ۴ ریفرال جنوب کشور الزهرا(س) است که در سال ۷۱ ساخته شد و روز به روز مجهزتر شده است.
بیمارستان کاشانی به بهترین مرکز ترومای کشور و مرکز تخصصی درمان صرع مبدل شده و این در حالی که این بیمارستان مرکز درمان تخصصی ام اس نیز است. مرکز آموزشی درمانی کودکان امام حسین(ع) امروز یکی از بیمارستانهای تخصصی اطفال در اصفهان است.
مجتمع آموزشی درمانی پژوهشی خورشید با توسعههای که صورت گرفته یک بیمارستان تخصصی داخلی و مجهز به بخش اورژانس مسمومان است.
اصفهان یکی از قطبهای تولید تجهیزات پزشکی است
در حال حاضر اصفهان یکی از قطبهای تولید تجهیزات پزشکی است، بیش از ۱۱۰ واحد تولیدی در زمینه تجهیزات پزشکی فعال است و بیش از ۱۸۰ قلم تجهیزات پزشکی در استان تولید می شود.
اکنون بیش از چهل سال از آن دوران میگذرد، دورانی که کشور ایران با کمبود پزشک مواجه بود و بسیاری از مردم جامعه برای درمان با مشکلات عمدهای مواجه بودند، و حتی اگر پزشکی را برای درمان پیدا میکردند این تفاوت زبان و ناکافی بودن دانش این پزشکان کمک چندانی به درمان بیماران نمیکرد.
از جولان پزشکان هندی تا ایستادن بر قله پزشکی دنیا
سعید کریمی، مدیر سابق بیمارستان امام موسی کاظم(ع) اصفهان در گفتوگو با خبرنگار فارس در اصفهان با اشاره به وضعیت بهداشت و درمان در قبل از انقلاب در اصفهان میگوید: در زمان قبل از انقلاب تعداد پزشکان آنقدر کم بوده که به غیر از شهرهای بزرگ مانند تهران، اصفهان، مشهد، شیراز و تبریز مابقی شهرها و حتی شهرستانهای کلان شهرها بیشتر پزشکان هندی بودند، و آنها مردم را ویزیت میکردند.
وی با بیان اینکه مشاغل پرستاری، بهیاری و کمک بهیاری در کلان شهرها و در بیمارستانهای خیلی معروف مانند بیمارستان خورشید و کاشانی وضعیت آن بد نبود، گفت: سایر بیمارستانها معمولاً نیروهای آنها تجربی بودند و کار پرستاری را انجام میدادند.
کریمی با اشاره به اینکه میزان اعمال جراحی هم خیلی کم بود و بیشتر در شهرهای بزرگ انجام میشد، ادامه میدهد که آمار مرگ و میر بانوان باردار به دلیل اینکه امکانات به شدت در شهرها و روستاها کم بود بسیار بالا بود، بعضی از زنان باردار نیاز به عمل جراحی سزارین داشتند که آن زمان فقط در شهرهای بزرگ انجام میشد و تا مادر باردار به شهر بزرگ منتقل میشد، آمار مرگش بسیار بالا بود و در حال حاضر یکی از افتخارات کشورمان این است که این آمار به شدت کاهش پیدا کرده است.
مدیر سابق بیمارستان امام موسی کاظم(ع) اصفهان با تأکید بر اینکه مهمترین چیزی که در پزشکی کشورمان جهش پیدا کرد و کل پزشکی را بهبود بخشید بحث دفاع مقدس بود، تصریح کرد: در دفاع مقدس وقتی علاوه بر نیازهای روزمره جامعه نیاز به پزشک و پرستار پیدا کردیم، با جنگی روبهرو شدیم که آمار مصدومان به شدت افزایش پیدا کرد، در این شرایط دانشکدههای پزشکی و دانشگاههای علوم پزشکی مجبور شدند تربیت پزشک و سایر مشاغل مرتبط آمار پذیرش را بالا ببرند.
پذیرش بیشترین دانشجوی پزشکی در کشور در سال ۱۳۶۵
وی با بیان اینکه در طول تاریخ جمهوری اسلامی ایرانی چه قبل و چه بعد از انقلاب بیشترین دانشجوی پزشکی که گرفتیم در سال ۱۳۶۵ بود، بیان کرد: آمار ورودیهای دانشگاه از اول انقلاب افزایش پیدا کرد، وقتی انقلاب دست انقلابیون افتاد، مستشاران آمریکایی از کشور خارج شدند و بیمارستانها صفر تا صد آن توسط بچههای انقلابی اداره میشد و پزشکان خیلی خوب کشورمان رؤسای بیمارستانها شدند و سیاست دانشگاه علوم پزشکی به سمت افزایش گرفتن دانشجو پیش رفت.
کریمی ادامه داد: اتفاق دیگری که در حوزه پزشکی افتاد این بود که پزشکان در درمان بیماران به ویژه مصدومان و مجروحان جنگ به شدت حاذق شدند، آمار مجروحان جنگ که بالا رفت، عملهای جراحی افزایش پیدا کرد، بنابراین پزشکان بیشتر کار یاد گرفتند.
مدیر سابق بیمارستان امام موسی کاظم(ع) اصفهان با بیان اینکه مدیریت جهادی را نیز باید به تخصص پزشکان اضافه کنیم، ادامه میدهد که در اوایل انقلاب، نسل انقلاب در ۲۴ ساعت ۴ ساعت استراحت نمیکرد یا در بیمارستان بود یا ۲۰ روز جبهه بود، موقع عملیاتها تیمهای اضطراری جنگ بلافاصله عملیات میرفتند تا به اصفهان باز میگشتند، بیمارانشان مانده بود و باید تمام بیمارانشان را ویزیت میکردند.
وی اضافه کرد: این روند همین طور ادامه داشت و این طور شد که نسل انقلاب و نسل دهه ۶۰، نسلی بسیار کاربلد شدند و این خودش را وقتی نشان داد که این افراد جزو اساتید دانشگاه علوم پزشکی شدند، در یک دهه هم تعداد اساتید و هم پزشکان افزایش پیدا کرد.
کریمی با اشاره به اینکه در قبل از انقلاب زیر ۲۰ دانشگاه پزشکی در کشور داشتیم و بعد از انقلاب این آمار به ۸۰ دانشگاه و دانشکده پزشکی رسید، گفت: در خود اصفهان هم دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و هم کاشان، دانشگاه آزاد خوراسگان و نجفآباد را داریم و به همین نسبت آمار پذیرش پرستاران نیز بالا رفته است.
در دهه اول انقلاب در همه روستاها به صورت مویرگی نیرو و بهورز داشتیم
مدیر سابق بیمارستان امام موسی کاظم(ع) اصفهان افزود: دهه اول انقلاب، دههای بود که بسیار خوب به بهداشت توجه شد و در همه روستاها به صورت مویرگی نیرو و بهورز داشتیم و خدمات بهداشتی یک خدمات جامع و فراگیر بود، امروز بهداشت از درجه یک بودن خارج شده، در دهه اول انقلاب چون پزشک کم داشتیم خیلی از کارها را بهورزها به ویژه در روستاها انجام میدادند، وقتی بهورزها کمکم بازنشسته شدند کسی جایگزین آنها نشد و در دهه دوم و سوم و چهارم توجه وزارت بهداشت به سمت درمان رفت و میزان توجه به بهداشت کم شد.
وی اعتقاد دارد که اگر با آن سرعتی که در دهه اول به بهداشت توجه کرده بودیم در دهههای بعد هم توجه کرده بودیم به طور یقین وضعیت سلامتی در جامعه بسیار خوب بود.
امروز بیش از نیاز واقعیمان پزشک و بیمارستان و مراکز درمانی داریم
کریمی با بیان امروز امروز وضع اصفهان نسبت به قبل از انقلاب بسیار بهتر شده است و بیش از نیاز واقعیمان پزشک و بیمارستان و مراکز درمانی داریم، خاطرنشان کرد: در بعضی از شهرستانها که نیرو کم داریم به دلیل آن است که نتوانستهایم یک توازن درآمدی ایجاد کنیم.
مدیر سابق بیمارستان امام موسی کاظم(ع) اصفهان تصریح کرد: همه امکاناتمان نسبت به قبل از انقلاب و حتی نسبت به یک دهه قبل بسیار خوب شده و پزشکان بسیار حاذقی داریم.
شانس باروری زوجهای نابارور در پژوهشکده زیست فناوری رویان اصفهان
یکی دیگر از افتخارات اصفهان در بعد از انقلاب پژوهشکده زیست فناوری رویان است که به همت زنده یاد دکتر سعید کاظمی آشتیانی و تلاش دکتر محمد حسین نصر اصفهانی در سال ۱۳۸۳ و در فضایی محدود در یک ساختمان استیجاری با عنوان پایگاه تحقیقات علوم سلولی رسماً شروع به فعالیت کرد. پژوهشکده رویان با تولید رده سولهای بنیادی جنینی، نام ایران را در بین ۱۰ کشور برتر دنیا که به این فناوری دست یافتهاند، قرار داد. ایران بعد از کشورهای آمریکا، استرالیا، سوئد، انگلیس، هندوستان، کره جنوبی، ژاپن و سنگاپور، موفق به تولید این سلولها شده است.
مرکز آموزش پژوهشکده زیست فناوری اصفهان با پشتوانه گسترهای از فعالیتهای پژوهشی در زمینه سلولهای بنیادی، آندرولوژی، ژنتیک، جنین شناسی، نانو فناوری، پروتئینهای نوترکیب و مهندسی بافت، از جمله مراکز آموزشی پژوهشگاه رویان بوده است، پژوهشگاه رویان از سه پژوهشکده تشکیل شده که در تهران واقع و در سال ۱۳۷۱ تأسیس شد. این پژوهشکده ها شامل پژوهشکده بیولوژی تولید مثل در زمینه نازایی، پژوهشکده سلولهای بنیادی در زمینه سلول های بنیادی و پژوهشکده بیوتکنولوژی است، پژوهشکده بیوتکنولوژی در اصفهان قرار دارد.
اوایل انقلاب اگر فردی دچار مشکل ناباروری بود برای درمان باید به کشورهای دیگر مانند انگلیس، فرانسه یا آمریکا سفر میکرد اما امروز در کشورمان حدود یکصد مرکز درمان ناباروری داریم که سه مرکز آن در اصفهان فعال است و حتی از خارج از کشور به این مراکز مراجعه میکنند.
محمدحسین نصراصفهانی، مدیر پژوهشکده زیست فناوری رویان در این باره میگوید: در بیولوژیِ تولید مثل ما در زمینه نازایی کار میکنیم و هدف تحقیقات این است که شانس باروری زوجهای نابارور را افزایش دهیم و کاری بکنیم که این افراد هم سریعتر باردار شوند و هم بچههای سالمی را به دنیا بیاورند. به هر حال امروزه معضل نازایی به خصوص با افزایش سن باروری و آلودگیهایی که در سطح اجتماع وجود دارد، این راهها میتواند تأثیرگذار باشد و ما تحقیقات خودمان را بیشتر روی این زمینهها معطوف کردیم.
اصفهان بر بلندای افتخارات پزشکی
به گزارش فارس، با گذشت بیش از چهل سال از انقلاب اسلامی ایران، روز به روز به تعداد پزشکان ایرانی افزوده و خدمات پزشکی در ایران گستردهتر شد که این پیشرفتهای چشمگیر همچنان در حال افزایش است بهطوری که اگر در گذشته و قبل از انقلاب پزشکان هندی و پاکستانی به معالجه بیماران ایرانی میپرداختند، امروز مردم کشورهای منطقه برای امور درمانی خود به ایران میآیند.
آنچه مسلم است، ایران بعد از انقلاب، علاوه بر تحولات سیاسی، تحولات علمی چشمگیری را پشت سر گذاشته و دستاوردهای پزشکی طی این سالها، منجر به ریشهکن شدن بسیاری از بیماریها شده، در عین حال، توسعه دانشگاههای علوم پزشکی برای تربیت پزشک نقشی تعیینکننده دارد.
استان اصفهان در سالهای پیش از انقلاب اسلامی تعداد کمی پزشک و متخصص داشت که بر اساس برخی آمار حدود ۳۵۰ پزشک در سال ۵۷ برآورد میشود اما در زمان حاضر بیش از ۳ هزار و ۸۰۰ پزشک عمومی و ۳ هزار و ۲۷۰ پزشک متخصص و فوق تخصص در این خطه مشغول خدمترسانی به مردم هستند.
بر اساس شواهد و مدارک موجود در سالهای پیش از انقلاب اسلامی حدود ۴۵ درصد از خانوارهای روستایی در استان اصفهان به شبکههای بهداشتی و اماکن عمومی دسترسی داشتند که اکنون به نزدیک ۱۰۰ درصد رسیده است. شاخص امید به زندگی در اوایل انقلاب حدود ۵۷ سال بود که این نرخ در زمان حاضر در استان اصفهان به ۷۵ سال رسیده است.
اصفهان امروز حرف زیادی در زمینه سلولهای دانش بنیان، سلول درمانی، شبیه سازی، درمان ناباروری، درمانهای تخصصی بیماریهای غیرواگیر مانند ام اس و صرع، شکاف لب و کام، پیوند اعضا و جراحی چشم دارد و یکی از قطبهای کشور در زمینه آموزش مهارتهای بالینی، آناتومی، علوم تشریحی، پرستاری و تغذیه است.
انتهای پیام/۶۳۱۰۱/ج/م