به گزارش خبرگزاری فارس از بجنورد، اقوام ساکن در خراسان شمالی را بیشتر تات‌ها، کرمانج‌ها، ترک‌ها، ترکمن‌ها و فارس‌ها تشکیل می‌دهند. علاوه بر این قومیت‌ها اقوام عرب، بلوچ و لر نیز در چند روستای استان سکونت دارند. وجود اقوام مختلف با فرهنگها و آداب و رسوم متفاوت سبب شده این استان به گنجینه فرهنگها شهرت یابد.
در آستانه نوروز ۱۴۰۱ با هدف معرفی مناطق گردشگری خراسان شمالی روزانه یکی از شهرستان ها و مناطق دیدنی شان تقدیم نگاه تان می شود.
شهرستان شیروان در گوشه شمال شرقی استان، از شمال به کشور ترکمنستان، از جنوب به شهرستان اسفراین از شرق به شهرستان فاروج و از غرب به شهرستان بجنورد محدود می شود.
فاصله مرکز شهرستان شیروان تا شهر بجنورد ۵۲ کیلومتر و تا مشهد مقدس ۱۹۵ کیلومتر است که این شهرستان با مساحت حدود ۳۹۰۴ کیلومترمربع دارای چهار شهر، سه بخش، ۹ دهستان و ۱۶۹ آبادی است.
شهرستان شیروان با توجه به موقعیت راهبردی و قرار گرفتن در گذرگاه باستانی شرقی - غربی دره اترک از دیرباز مورد توجه جوامع انسانی بوده است.
تعدد تپه های باستانی متعلق به دوران پیش از تاریخ نشانگر رونق زندگی و جوامع تاریخی است که مهمترین شان« تپه‌ارگ‌نادری» در حاشیه شهر شیروان و «تپه دوین» در روستای دوین در زمره قدیمی‌ترین استقرارهای درۀ رود اترک به شمار می‌روند و قدمت سکونت در آنها به حدود شش هزار سال پیش می‌رسد.
شهرستان شیروان یکی از کانون‌های مهم تاریخی، فرهنگی و اجتماعی استان است و شکل گیری روستائی با معماری «دست‌کند» که امروزه به غارهای هُنامه شهرت یافته است، از آثار همین دوران بشمار می رود.
امروزه تنوع اقلیمی و قومی (کرمانج ،ترک و تات) جذابیت فرهنگی پایداری به این شهرستان بخشیده است.
در این شهرستان صنایع دستی متنوعی همچون گلیم، جاجیم، سفره کردی، چوخه بافی،کلاه و جوراب و دستکش سنتی و... تولید می شوند.
تپه باستانی ارگ نادری به شماره ثبت ملی ۷۰۳
تپه باستانی ارگ نادری یکی از مهمترین محوطه های باستانی شهرستان شیروان است که سابقه استقرار در آن به دورۀ پیش از تاریخ می‌رسد.
بررسی آثار موجود در این استقرار باستانی و به ویژه مطالعۀ سفال های به دست آمده از آن نشان دهندۀ روابطی با جنوب ترکمنستان در حدود ۶ هزار سال قبل است.
در دورۀ اسلامی گرداگرد تپه حصاری با چند برج ایجاد شده و به همین جهت به ارگ نادری نیز معروف شده است، مطالعات و کاوش باستان شناسی در این محوطه باستانی در پاییز سال ۹۵ با حضور و مشارکت هیئت باستان شناسی چینی آغاز شده است.
غارهای دست‌کند هُنامه به شماره ثبت ملی ۲۲۲۱۴
غارهای هنامه از مجموعه‌ای فضاهای دست‌کَند تشکیل شده که برای ایجاد یک روستا با موقعیت تدافعی ویژه در دل کوه کنده شده است که این مجموعه معماری دست‌کند شامل فضاهای متعدد مسکونی، انبار، آغل و...است که با اختلاف سطح و در سه طبقه ساخته شده اند.
طبقه اول باره - بند یا محل نگهداری احشام و طبقات دوم و سوم محل انبار آذوقه و اسکان مردم بوده است. بر اساس مطالعۀ سفال های به دست آمده در اطراف این مجموعه و نیز مطالعات تطبیقی صورت گرفته، غارهای هنامه در قرون ۵-۴ هجری ساخته شده و در دوره های بعد و به ویژه در زمان نا امنی مورد استفاده بوده است.
بقعه متبرکه امامزاده حمزه ابن موسی الرضا (ع) به شماره ثبت ملی ۷۰۴
بقعه امامزاده حمزه رضا (ع) از معروف‌ترین اماکن تاریخی و مذهبی استان است که در ابتدای شهر زیارت واقع شده و به حمزه ابن موسی الکاظم، از برادران امام رضا (ع) منسوب است. این بنای تاریخی پلان مستطیلی و چهار ورودی در جهات اصلی دارد.
ایوان باشکوه و مزین به کاشی کاری و .. و گنبد خانه و ضریح فلزی پر تکلف از ویژگی های این بقعه تاریخی است.
تاریخ دقیق ساخت این بنای تاریخی معلوم نیست ولی با توجه به سبک و سیاق معماری بقعه به احتمال زیاد در دوره صفوی ساخته و بعدها مکرراً تعمیر و مرمت شده است.
چهار تـاقی تیموری به شماره ثبت ملی۴۸۰۸
بنای تاریخی «چهار تاقی تیموری» در ۶ کیلومتری شهر شیروان واقع شده است که این بنای آرامگاهی به «عیدخواجه» یکی از سرداران تیمور گورکانی منسوب است.
بنای آرامگاه از بیرون دارای نمای هشت ضلعی و از داخل به‌صورت نقشه چهار ضلعی است، گنبد بنا در اصل از نوع دو پوش منفصل بوده که به مرور پوشش خارجی آن از بین رفته است.
عناصر مختلف از جمله تاق نماهایی با پوشش جناقی و آجرچینی خفته راسته در قسمت ساقۀگنبد نمای خارجی بنا را تزیین کرده است.
داخل بنا با اندود گچ پوشیده شده، اما نقاشی‌های منحصر بفردی از صحنه شکار و نقوش گیاهی زوایای داخل آرامگاه را زینت بخشیده است. همچنین یک نوار کتیبه گچبری زیبا به خط ثلث با مضمون آیاتی از سورۀ مبارکه آل عمران زیر قوس گنبد را مزین نموده است.
زیارتگاه زکریـای پیغمبر (ع)
این زیارتگاه در فاصله ۷۰ کیلومتری شمال شرق شهر شیروان، در حد فاصل روستای نامانلو و منطقه حفاظت شده گلیل، برفراز یکی از بلند ترین قلل این ارتفاعات در جهت جنوب شرقی سد گلیل قرار دارد.
به استناد روایات کهن و ادبیات شفاهی، در این بقعه سر مبارک زکریای نبی (ع) دفن شده و بدن مطهرآن بزرگوار جداگانه در فاصلۀ نزدیکی از بارگاه اصلی خاکسپاری شده است.
اهالی نامانلو و روستاهای اطراف در یکی از روزهای تابستان برای انجام مراسمی کهن به سوی زیارتگاه زکریا (ع) رهسپار می شوند و بر فراز قله و در جوار آرامگاه، مراسم شکرگزاری برداشت محصول خود را به جای می آورند.
در این مراسم مردم برای شکرگزاری از خوان پر نعمت و بیکران ایزدی به قربانی و نذر و نیاز می پردازند. این آیین ریشه دار به شماره ۵۵ در فهرست میراث معنوی ایران به ثبت رسیده است.
منطقه حفاظت شده ونمونه گردشگری گلیل (گلول)
منطقه حفاظت شده گلیل‌وسرانی در فاصله ۸۵ کیلومتری شمال شرق شهر شیروان، در نوار مرزی ایران و ترکمنستان واقع شده و طبیعتی بکر و دست نخورده دارد.
کوهستان این منطقه پوشش گیاهی مطلوب و جنگلی تنک و به‌ویژه ارس‌های کم نظیر دارد و انواع گونه‌های وحشی همچون قوچ، بزکوهی، غزال، پلنگ، گرگ و انواع پرندگان همچون کبک، تیهو و ... در آن زندگی می کنند.
این منطقه ییلاق عشایر کرمانج است و سیاه چادرهای زیبا و شیوه زندگی و آداب و رسوم و صنایع دستی آنها در کنار مناظر چشم‌نواز و کوه‌های سرسبز و بلند، گلیل را به یک منطقه ویژه گردشگری بدل ساخته است.
سد گلیل نیز در دل این منطقه بکر به این جاذبه‌ها افزوده و چه بسیار روزها و مناسبت‌ها و برنامه‌های فرهنگی طبیعت دوستان شیروانی و گردشگران که در مجاورت و مشرف به چشم انداز سد و طبیعت پیرامونش، به خاطراتی ماندگار تبدیل شده و در آینده نیزخواهند شد.
این طبیعت زیبا همچنین به‌عنوان منطقه نمونه گردشگری تعیین و تصویب شده است.
منطقه نمونه و روستای هدف گردشگری زواِرَم
روستای زوارم در فاصله ۲۸کیلومتری جنوب غرب شیروان واقع شده است، زوارم که به معنای دره بهشت است، سابقا دوالدرم نام داشت و یکی از روستاهای تاریخی منطقه شیروان است.
زوارم در دهانه دره‌ای ژرف و طویل و سرسبز یکی از مناطق بکر و ییلاقی در شمال خراسان واقع شده است. از آثار تاریخی این روستا می‌توان به تپه دست ریز ارک، خیرات حقه، تپه پایین ده ،امامزاده، چنارهای کهنسال روستا و قزلر قلعه اشاره کرد.
منطقه نمونه و روستای هدف گردشگری اسطرخی
روستای زیبای اسطرخی در ۲۸ کیلومتری جنوب شهر شیروان در دامنه کوهستان و میان دهانه دو دره واقع شده و باغات انبوه و سرسبز بسیار زیبایی طرفین آن را فراگرفته است.
رودخانه اسطرخی با عبور از باغات دره شرقی، آبشاری به نام «شارشار» به ارتفاع حدود ۲۰ متر را شکل می دهد که منظره ای بس چشم نواز دارد که امروزه به یکی از مهمترین جاذبه های مورد توجه گردشگران تبدیل شده است.
از دیگر جاذبه های طبیعی اسطرخی می‌توان به یک ارس تنومند و کهنسال در حد فاصل چشمه و آبشار اشاره کرد که دور تنه آن به ۵ متر می رسد. همچنین بقعه شاهزاده عبدالرحمان(ع) از فرزندان امام سجاد (ع) در مرکز روستا قرار دارد و بسیار مورد احترام اهالی می باشد.
منطقه نمونه گردشگری اوغاز
روستای اوغاز در فاصله ۴۵ کیلومتری شمال شرقی شیروان قرار دارد که از شمال به کوه‌های گنه و کلاته بالی و از جنوب به کوه کیسمار و روستای چپانلو و از شرق به کوه های کل داغ و زو و از غرب به تازه اوغاز محدود می گردد.
اوغاز قدمتی ۶۰۰ ساله دارد و از مناطق سر سبز و با صفای شیروان است که چشمه سارهای زلال وسرد آن در تابستان ها بر زیبایی و جذابیت آن می افزاید.
کوه معروف آن کیسمار و دره های حاصل از فرسایش آب‌های جاری آن معروف به «سوله‌زو» و «قره‌زو» می باشد. در قله کوه کیسمار بقایایی کهن به نام قزلر قلعه وجود دارد.
طبیعت زیبا و باغات سرسبز اوغاز و فرهنگ و نوع زندگی و معیشت ساده و بی آلایش روستایی اهالی اوغاز از جمله دلایل تصویب این منطقه نمونه گردشگری است.
انتهای پیام/آ
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
