به گزارش خبرگزاری فارس از شیراز، وقتی زمستان میآید و آدمها از سرمای هوا به گرمای دلچسب و دلنشین خانهها پناه میبرند یا مسافران در چادرهای مسافرتی به دنبال گرم شدن با پیک نیک هستند، شاید ندانند که همیشه این گرما، زندگیبخش نیست و گاهی گرمایی که باید خانه و کاشانه را گرم کند به ناگاه ریشه خانوادهای را میسوزاند.
آنچه باعث می شود، جمع گرم یک خانواده خوشبخت از هم بگسلد و داغ مرگ و درد بیماری و کسالت در خانه ها کاشانه کند، لولههای غیراصولی و غیراستاندارد دودکش بخاری ها است و چه بسیارند خانوادههایی که غافلگیرانه در دام این حادثه میافتند.
چقدر برایمان سخت و ناگوار است وقتی خبردار میشویم که یک هواپیما با ۲۰۰ سرنشین سقوط کرده یا یک اتوبوس به ته دره رفته است، اما آمار بالای مرگ و میر و مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن، سالانه در کشور ما با سرنشینان بیش از ۵۰ اتوبوس وی آی پی و حدود ۳ هواپیمای مسافربری برابری میکند و این تعداد روز به روز بیشتر و بیشتر میشود.
شنیدن اخبار تلخ از مسمومیت و مرگ ناشس از گاز منواکسید کربن، همیشه غم انگیز و رقت بار است اما وقتی مصدومین را از نزدیک بشناسیم، برایمان دردآورتر می شود.
پس از گازگرفتگی و مرگ خانواده رحیم نژاد هنرمند شیرازی، ملینا صمدی دانش آموز معصوم و شیده لالمی همکار خبرنگارم، به این فکر افتادم که باید در این زمینه، کاری انجام بگیرد تا آمار مرگ و میر هم وطنانمان در اثر مسمومیت با گاز co کمتر شود.
به این منظور با سازمان آتش نشانی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، سازمان دانش آموزی استان فارس، شرکت گاز و سازمان نظام مهندسی استان جلسه هماهنگی برگزار شد و یک پویش مردمی با عنوان "پویش مردمی پیشگیری از مرگ خاموش" راه اندازی گردید.
در این پویش از همه مردم و دانش آموزان خواسته شد که با مراجعه به صفحه پویش در فضای مجازی، آموزش های لازم را مشاهده کنند و سپس به بازدید اصولی و استانداردسازی لوله های دودکش بخاری ها و وسایل گرمایشی منازل و اماکن مختلف اقدام کنند و از مراحل کار خود، عکس و فیلم تهیه کنند و به دبیرخانه پویش ارسال نمایند.
همه آثار رسیده در صفحه پویش بارگزاری و توسط مردم داوری شدند و مراسم اختتامیه این پویش و تقدیر از آثار منتخب، با حضور دانش آموزان منتخب و نماینده دستگاه های حامی پویش، به تازگی در مجتمع ولایت علوم پزشکی شیراز برگزار شده است.
آمار بالای فارس در مرگ ناشی از مسمومیت مونو اکسید کربن فارس
جویا از اورژانس فارس در این مراسم گفت: استان فارس در سال های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ رتبه چهارم و پنجم آمار مرگ و میر مسمومیت ناشی از مونوکسید کربن را داشته است.
وی همچنین تاکید کرد که آمار پزشکی قانونی از این تعداد هم بالاتر است و باید به نکته توجه داشته باشیم که تعداد مصدومان بسیار بیشتر از آمار کسانی است که جان خود را در این حوادث از دست دادهاند، افرادی که اگرچه پس از مسمومیت با co زنده ماندهاند اما با ضایعات مغزی بسیاری روبرو شدهاند و متاسفانه این تعداد هر سال در حال افزایش است.
جویا با تاکید بر آموزش و فرهنگ سازی در این زمینه گفت: با آنکه نکات ایمنی بارها و بارها در رسانهها توضیح داده شده اما حتی در برخی خانوادههای آگاه و تحصیلکرده هم به علت غفلت و سهل انگاری، این اتفاق دیده میشود.
حتی علائم خفیف گازگرفتگی را جدی بگیرید
مرادی، رئیس گروه بیماری های غیرواگیر دانشگاه علوم پزشکی شیراز، در پاسخ به اینکه تنفس با گاز مونوکسید کربن چه فعل و انفعالاتی را در بدن به وجود میآورد که منجر به مسمومیت میشود، گفت: هنگام تنفس در ریههای ما اکسیژن با هموگلوبین خون ترکیب شده و با جریان خون، اکسیژن به عنوان غذای سلولها به همه اجزای بدن میرسد.
وی افزود: با کاهش اکسیژن در هوای محیط و بالا رفتن غلظت مونوکسید کربن در هوایی که تنفس میکنیم، میزان مونوکسید کربن در ریه زیاد میشود و چون تمایل ترکیب هموگلوبین با مونوکسید کربن ۲۵۰ برابر بالاتر از تمایل به ترکیب با اکسیژن است، هموگلوبین خون مونوکسید کربن را به جای اکسیژن به همه سلولهای بدن میبرد.
مرادی تاکید کرد: دسترسی نداشتن سلولهای بدن به اکسیژن و خصوصاً سلولهای مغزی، مرگ سلول را به همراه دارد و در بلندمدت یعنی بین ۲ تا ۶ ساعت موجب مرگ فرد میشود.
به گفته مرادی، این روند بر همه ارگانهای بدن و در همه سنین اثر میگذارد، اما کودکان و سالمندان آسیب پذیرتر هستند. حتی جنین داخل شکم مادر نیز در اثر گاز مونوکسید کربن مسموم میشود و ممکن است از بین برود.
مرادی ادامه داد: اگر مصدوم مدت زمان کوتاهی در معرض گاز باشد و گاز زیادی تنفس نکرده باشد عوارض کم و کوتاه مدت هستند و ممکن است مصدوم بدون هیچ عوارضی به زندگی معمولی خود باز گردد، اما در شرایطی که حجم گاز تنفس شده توسط مصدوم و مدت زمان آن زیاد باشد، منجر به زندگی نباتی شخص یا تشنج و مرگ او میشود و در صورت زنده ماندن ضایعههای مغزی جبران ناپذیری از جمله اختلال شخصیتی، اضطراب و پرخاشگری، اختلالات حافظه و حتی ضعف در بینایی و فلج ناحیههایی از بدن را در فرد ایجاد میکند.
مرادی علائم گاز گرفتگی و مسمومیت با گاز مونوکسید کربن را شبیه علائم سرماخوردگی دانست و ادامه داد: سردرد مبهم، ضعف عضلانی، سرگیجه، حالت تهوع و استفراغ، تنگی نفس، احساس فشار در ناحیه قفسه سینه، تپش قلب و تاری دید، کبودی لب و اختلال حرکتی میتواند از علائم شایع مسمومیت با گاز منواکسید کربن باشد که متاسفانه در این شرایط ممکن است با علائم بیماری کرونا دچار همپوشانی شود و تشخیص علت علائم دشوارتر گردد.
وی در مورد چگونگی برخورد افراد با مصدومی که دچار گازگرفتگی شده است، گفت: اولین و مهمترین کاری که تا قبل از رسیدن اورژانس میتوان برای این افراد انجام داد، خارج کردن شخص از محل آلوده به گاز است و در درجه بعد باز کردن در و پنجرهها همچنین بستن شیر اصلی گاز یا دور کردن عامل ایجادکننده مسمومیت است.
نکات ایمنی که باید بیش از پیش به آن توجه کرد
امیدوار، کارشناس آتش نشانی شیراز نیز در ادامه این جلسه گفت: وقوع این نوع حوادث را میتوان با رعایت نکات ریز و دستورالعملهای ساده پیشگیری کرد به طوری که هنگام سوختن ماده سوختنی اعم از جامد و مایع و گاز، اگر اکسیژن کافی در محیط وجود داشته باشد، شعله به رنگ آبی میسوزد، اما کمبود اکسیژن باعث زرد رنگ شدن شعله و تولید گاز منو اکسید کربن میشود، پس ما باید راهکارهایی داشته باشیم که جلوی کاهش اکسیژن هوای محیط و افزایش گاز منواکسید کربن را بگیرد.
وی تاکید کرد: بازدید و چک کردن مستمر دودکشها در شروع فصل زمستان باید انجام شود و برای اطمینان از باز بودن کامل لوله دودکش یک جسم سنگین را به طناب بسته و از پشت بام داخل لوله دودکش کنید تا جایی که جسم در ابتدای لوله مشاهده شود. سپس انتهای خروجی لوله را کلاهک H قرار داده و کلاهک را هم حتما با بست محکم کنید تا باد یا زمین لرزه نتواند آن را از محل خود جابجا کند و کاغذی را آتش بزنید و در ورودی دودکش بگیرید، دود و آتش باید به سمت بالا کشیده شوند.
به گفته وی، فاصله کف پشت بام تا انتهای دودکش حداقل یک متر و فاصله دودکشها تا دیوار و ساختمانهای کناری حداقل یک و نیم متر باید باشد و طول لوله دودکش در داخل ساختمان باید کوتاه و بدون پیچ و خم باشد.
امیدوار از دیگر نکات ایمنی پیشگیری از مرگ ناشی از مسمومیت با گاز مونوکسید کربن را توجه به اینکه دودکشها حتما در دیوار تعبیه شده باشند و از پنجره خارج نشده باشند، دانست و افزود: گاهی دیده شده که خروجی دودکشها در حیاط خلوتی قرار داده شده که دارای سقف است که این کار بسیار خطرناک بوده و باعث پس زدگی گاز به درون خانه میشود.
وی ادامه داد: در اثر بازی کودکان و ضربه به بخاری ممکن است لولههای دودکش از جای خود خارج شود که این موضوع باید حتماً به صورت روزانه بررسی شود.
وی همچنین گفت: دریچههای کوچک تعبیه شده در ساختمانها که معمولا ۳۰ در۳۰ سانتی مترهستند را به هیچ عنوان مسدود نکنید و در اتاقهای خواب و فضاهای بسته، زیر درها را نپوشانید و حتماً از سنسورهای تشخیص و هشدار مونوکسید کربن در منزل و در محل خواب استفاده کنید و تا حد امکان در اتاق کودکان از بخاری استفاده نشود. خصوصاً استفاده از بخاریهای بدون دودکش بسیار خطرناک است.
کارشناس سازمانآتش نشانی فارس در ادامه گفت: روشن نگه داشتن طولانی مدت اتومبیل در پارکینگهای سرپوشیده نیز خطرناک است و احتمال مسمومیت با گاز مونوکسید کربن را به همراه دارد.
وی گفت: توصیه میشود همه اتصالات شیر و شلنگ گاز و بخاریهای منزل را دورهای چک کنند که دچار پوسیدگی نشده باشد و از کارهای غیراصولی و غیرایمن مانند روشن کردن زغال یا پیک نیک در محیط بسته و چادر مسافرتی خودداری کنند.
امیدوار در پایان از نجات جان ۵۲ هم وطن در نوروز امسال توسط نیروهای آتش نشانی خبر داد و گفت: با پایش مستمر شبانه از چادرهای مسافران نوروزی در سطح شهر شیراز، متوجه مسمومیت تعدادی از خانواده ها و انتقال آن ها به بیمارستان شدیم که خوشبختانه این کار باعث نجات جان ۵۲ هم وطن گردید.
در پایان این مراسم با اهدای جوایزی از دانش آموزان منتخب در پویش تقدیر شد.
انتهای پیام/س