خبرگزاری فارس؛ سید علیرضا شریفی: دوره جدید مسابقات لیگ برتر فوتبال ایران از امروز آغاز می‌شود اما جذابیت فوتبال فقط در توپ گرد و مستطیل سبز خلاصه نمی‌شود و فصل نقل و انتقالات نیز به دلیل رد و بدل شدن میلیاردها پول و کلک‌های تبلیغاتی جذابیت‌های خاص خود را دارد.
نقل و انتقالات لیگ برتر از ۲۳ خرداد آغاز شد و تا ۹ شهریور ادامه دارد به همین دلیل خریدهای ۲۰ میلیاردی پرسپولیس، بریز و به‌پاش‌های سپاهان و حقوق‌های نجومی بازیکنان استقلال سر زبان‌ها افتاده و تیم‌های صنعتی و دولتی دیگر نیز در سکوت این بریز و بپاش‌ها را انجام می‌دهند.
سوال اصلی و موضوع تکراری این روزها این است که فوتبال ارزش این همه هزینه را دارد یا خیر؟ پاسخ روشن است اما برای درک موضوع باید نمونه‌های موفق این صنعت را بررسی کرد.
فوتبال امروز به یک صنعت تبدیل شده و کشورهای پیشرفته به دنبال درآمدزایی از آن هستند به همین دلیل باشگاه‌ها با ترسیم نقشه راه به‌دنبال محقق کردن موفقیت، قهرمانی و سودآوری مالی هستند.
درآمدهای میلیون دلاری از صنعت فوتبال
به دلیل درخشش مهدی طارمی در فوتبال پرتغال، پورتو در یکی دو سال اخیر به نامی آشنا در ایران تبدیل شده است. این باشگاه در یک سال اخیر از طریق شناسایی استعدادهایی مانند ویتینیا، فابیو ویرا و لوییس دیاز ۱۲۷ میلیون یورو درآمدزایی کرد در حالی که برای جذب این بازیکنان فقط ۷ میلیون یورو هزینه کرده بود.
پورتو در دو سال اخیر از طریق فروش الکس تلس، سرجیو اولیویرا و ژسوس کرونا هم ۳۵ میلیون درآمد کسب کرده بود.
این سود ۱۵۰ میلیون یورویی در دو سال اخیر محقق شده و آنها در یک دهه اخیر بازیکنان بزرگی مانند خامس رودریگز، الکس ساندرو، روبن نوس، آندره سیلوا، فالکائو، اوتامندی، هالک و میلیتائو را راهی تیم‌های درجه یک اروپایی کردند و میلیون‌ها دلار به جیب زدند.
در ۸۹ سال عمر پریمیر لیگ پرتغال، اژدهاها صاحب ۳۳ قهرمانی شده‌اند و در تاریخ ۱۲۸ ساله خود یک بار قهرمان لیگ قهرمانان اروپا و یک بار قهرمان جام باشگاه‌های اروپا شده‌اند.
پورتویی‌ها هرچند با هر حضور خود در لیگ قهرمانان درخشیدند و در فصل ۲۰۲۰-۲۱ هم به یک قدمی فینال رسیدند اما جام‌های اروپایی هیچوقت در اولویت آنها نبود چرا که سودآوری از صنعت فوتبال در صدر اهداف مدیران آنها قرار دارد.
این موضوع در مصاحبه چندماه پیش سرمربی پورتو هم قابل مشاهده است وقتی که از او درباره فروش بازیکنانش در نقل و انتقالات نیم فصل پرسیدند، پاسخ داد: «اینها سختی و واقعیت کار در فوتبال پرتغال است».
توجه به آکادمی در کنار جذب ستاره‌ها
بارسلونا یکی از تیم‌های نامدار اروپایی است و به دلیل موفقیت‌های چشمگیر در هزاره جدید توانست طرفداران زیادی برای خود ایجاد کند.
کاتالان‌ها هرچند موفقیت را قهرمانی پی در پی در اروپا و اسپانیا می‌دانند اما برای رسیدن به آن معتقدند که ترکیب اصلی تیم باید تلفیقی از ستاره‌ها و بازیکنان آکادمی باشد. آنها حتی فلسفه تیکی تاکا را خلق کردند تا پیروزی‌ها از مسیر بازی چشم نواز بگذرد.
این باشگاه با تکیه بر فلسفه ذاتی خود مسی، اینیستا، ژاوی، بوسکتس و... را پرورش گاوی، نیکو، پنیا و پدری را رشد و سوارز، نیمار، دمبله، کوتینیو، لواندوفسکی، ژول کنده و رافینیا را جذب کردند.
ما حصل ترسیم نقشه راه مدیران کاتالان برای بارسا ۱۰ قهرمانی در لالیگا، ۴ قهرمانی در CL و ۷ کوپا دل‌ری در هزاره جدید بود.
قهرمانی با هزینه کرد پول موفقیت نیست!
مرور عملکرد سومین نمونه مدیریت فوتبال کمی عجیب است و نسبت به شرایط روز غریب؛ اتلتیک بیلبائو از همان بدو تاسیس قانون نانوشته‌ای برای خود تعریف کرد که طبق آن همه بازیکنان تیم فوتبال باید اهل باسک باشند.
مدیران این باشگاه معتقدند با پول می‌توان جام‌ها را درو و لیگ‌ها را فتح کرد اما این به معنی بهتر شدن نیست چرا که رشد نوجوانان باسکی را با اختلال مواجه می‌کند.
سران اتلتیک بیلبائو سالانه ۴۰ میلیون یورو برای پیشرفت جوانان ایالت باسک در نظر گرفته‌اند و با امضای توافق نامه‌ای با ۱۲۰ باشگاه آماتور ایالت باسک این تیم را به‌عنوان اولین گزینه انتخاب پسربچه‌های باسکی معرفی کرده‌اند.
۲۴ قهرمانی جام حذفی و ۸ بار فتح لالیگا تنها موفقیت‌های اتلتیک بیلبائو در ۱۲۴ سال فعالیت فوتبالی‌شان است اما این عدم موفقیت‌ها سبب نشده که اهالی باسک در بازی‌های خانگی بیلبائو ۵۳ هزار و ۲۸۹ صندلی ورزشگاه سن مامس را پر نکنند؛ باسکی‌ها اتلتیک بیلبائو را دوست ندارند بلکه به آن اعتقاد دارند، دقیقا همان چیزی که مدیریت باشگاه ATHLETIC CLUB می‌خواهد.
کهکشانی به سمت قهرمانی
رئال مادرید فقط قهرمانی می‌خواهد، این ایده اول و آخر سفیدهای مادریدی است.
هرچند قوهای سفید در سال‌های اخیر محتاط‌تر دست به جیب می‌شوند اما آنها هیچ ابایی برای هزینه کردن ندارند چرا که می‌خواهند تیمشان اول باشد.
رئالی‌ها در این مدت استعدادهایی مثل راموس و بنزما را خریدند، بهترین‌هایی مانند رونالدوی برزیلی، کاکا، کارلوس و زین الدین زیدان را جذب کردند و رونالدو و بکهام را از تئاتر رویاها به جمع کهکشانی‌ها اضافه کردند.
جالب است بدانید رئالی‌ها در ۲۲ سال گذشته دو میلیارد یورو برای ۵۰ نفر از بهترین‌های دنیای فوتبال هزینه کرد و با کسب ۷ قهرمانی در لیگ قهرمانان در این مدت لقب پادشاه CL را به خود اختصاص دادند.
خامه‌ای‌ها هر چیزی غیر از قهرمانی را ناکامی می‌دانند و به‌دنبال راهی برای پایان دادن به آن هستند. این استراتژی رئال مادرید است که سبب شده بزرگ‌ترین بازیکنان فوتبال عاشق بازی در سانتیاگو برنابئو باشند.
فوتبال در ایران، هزینه کرد پول بدون هیچ ایده‌ای برای خلق پول
دولتی بودن فوتبال در ایران سبب شده که مدیران باشگاه‌ها به دنبال برنامه ریزی‌های طولانی مدت و موفقیت‌های ساختاری نباشند بلکه آنها می‌کوشند با مدیریت هزینه تیم‌های خود را به موفقیت‌های مقطعی برسانند.
نگاهی به نقل و انتقالات امسال نشان می‌دهد که بریز و به‌پاش‌ها ناشی از تمرکز مدیران و مربیان بر نتیجه است و به همین دلیل بدون تضمین بازگشت این وجوه(از تبلیغات و فروش بازیکن) اقدام به خرید بازیکن کرده‌اند.
هرچند سازمان لیگ و فدراسیون فوتبال می‌کوشند با تعیین سقف هزینه‌ها جلوی خریدهای میلیاردی را بگیرند اما عملا این اتفاق نمی‌افتد؛ شاید منع دولتی‌ها و نیمه دولتی‌ها از این هزینه‌های سرسام آور نتیجه بهتری داشته باشد.
مدیران فوتبالی باید توجه داشته باشند که بازیکنان خوب خیلی زود راهی لیگ‌های معتبر می‌شوند و بسیاری از بازیکنان ایرانی در صورت داشتن پیشنهاد خارجی اصلا به حضور در ایران فکر هم نمی‌کنند.
نمونه این نقل و انتقالات حضور پژمان منتظری در لیگ دو قطر، حضور فرشاد احمدزاده در شلاسک وروتسواف لهستان و عده دیگری از بازیکنان در لیگ‌های تایلند، بنگلادش و آذربایجان است.
نتیجه گیری
واگذاری تیم‌های دولتی و نیمه دولتی به بخش خصوصی، داشتن برنامه ریزی منسجم برای ترسیم نقشه راه تیم‌ها، تمرکز بر پرورش بازیکنان آکادمی، تغییر سیاست‌های پولی به سمت توسعه زیرساخت‌ها و هوش مالی از الزامات گذر تیم‌های ایرانی از هزینه کردهای میلیاردی بدون رسیدن به سود مالی است.
با وجود ساختار فعلی، تیم‌های متعلق به بخش خصوصی هم توان رقابت پیدا نمی‌کنند چرا که شرط آنها برای هزینه کرد، رسیدن به سود مالی است و این موضوع در وضعیت امروز فوتبال ایران میسر نیست.
به همین دلیل تیم‌هایی مثل استقلال اهواز دیگر جایی در فوتبال ندارند و پدیده هم با چوب حراج زدن به سرمایه‌هایش به لیگ آزادگان سقوط کرد.
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
