حکم و تشریع الهی، حق حاکمیت بر جامعه را بر عهده فقیه جامع شرایط گذاشته است

به گزارش خبرگزاری فارس از شیراز، تولیت حرم مطهر در این جلسه پیرامون «انتصاب» به عنوان دومین مفهوم کلیدی در نظریه «ولایت فقیه» به ایراد سخن پرداخت.

وی در ابتدا به بیان معنا و مفهوم واژه «انتصاب» پرداخت و گفت: «انتصاب»، واژه ای عربی و مصدر از ماده «نصب»، به معنای «تعیین کردن» و «منصوب کردن» است. مفهوم اصلی در کاربرد واژه ی انتصاب این است که شخصی که به لحاظ مقام و مسئولیت در موقعیت بالاتری قرار دارد و در حوزه ی معینی صاحب اختیار است، شخص دیگری را برای مسئولیت و انجام کار معینی در بخشی از همان حوزه ای که خودش اختیار دارد بر می گزیند و نصب می کند.

تولیت حرم مطهر، یادآور شد: در جلسات گذشته جمله ای از کتاب ولایت فقیه حضرت امام خمینی(قدس سره) آوردیم که ایشان با صراحت، فقیهان را از جانب خداوند بزرگ، منصوب به ولایت در عصر غیبت می دانند.  منصوب بودن فقیه به ولایت بدین معناست که وی مسؤلیت و حق حاکمیت بر جامعه را از ناحیه تشریع و حکم خداوند دریافت کرده است. 

وی ادامه داد: در حقیقت این حکم و تشریع الهی است که این تکلیف را بر عهده فقیه جامع شرایط گذاشته و حق حاکمیت را در عصر غیبت به او منحصر ساخته است. حکم و تشریع الهی در خصوص ولایت فقیهانِ جامعِ شرایط در عصر غیبت همانند حکم و تشریع الهی در قرار دادن ولایت برای پیامبر (ص) و ائمه معصومین (ع) در عصر حضور آنان است؛ در آیه ۵۵ سوره مائده می خوانیم: «اِنَّماوَلیُّکُم اللهُ وَ رَسُولُه وَ الَّذینَ آمَنوا الّذین یُقیمونَ الصَّلاةَ وَ یُؤتونَ الزَّکاةَ وَ هُم راکِعون» یعنی ولیّ امر و یاور شما تنها خدا و رسول و مؤمنانی خواهند بود که نماز به پا داشته و به فقرا در حال رکوع زکات می‌دهند.

حجت الاسلام والمسلمین کلانتری بر این نکته تاکید کرد که انواع ولایت های تشریعی نیز که در فقه مطرح شده است همگی مستند به جعل و تشریع الهی هستند.

رئیس انجمن علمی انقلاب اسلامی در تشریح اقسام نصب گفت: نصب و تعیین فرد یا افرادی برای انجام امر و یا اموری معین، می تواند به دو صورت نصب خاص و یا نصب عام انجام شود. نصب خاص بدین معنا است که مقام بالاتر یعنی نصب کننده، شخص دیگری را به صورت مشخص و با ذکر نام (و یا با ذکر مشخصات و اوصافی که در شخص او وجود دارد)، برای مسئولیت و کار معینی تعیین می کند. از باب مثال نصب مالک اشتر نخعی به ولایت مصر توسط امام علی (ع)، از نوع نصب خاص است.  امام (ع) در نامه ی خود به مردم مصر - که در نهج البلاغه نامه 38 آمده است - در خصوص وی چنین آورده: «بنده ای از بندگان خدا را به سوی شما فرستادم، که هنگام وحشت نخوابد، و به وقت هراس به دشمن پشت نکند، و بر بدکرداران از آتش دوزخ سوزان تر باشد. او مالک بن حارث از قبیله مَذحج است ...» .

وی اظهار کرد: امام علی علیه السلام در نامه ای به مالک اشتر، که به «عهدنامه مالک اشتر» شهرت یافته، منشور بلند و دقیقی از چگونگی اداره جامعه  اسلامی در پرتو تعالیم اسلام ناب، برای وی و نسل های پس از او پدید آورده است. در طلیعه ی آن نامه، امام(ع) چنین نگاشته است: «هذا ما اَمَرَ بِهِ عَبْدُاللّهِ عَلِىٌّ اَمیرُ الْمُؤْمِنینَ، مالِکَ بْنَ الْحارِثِ الاْشْتَرَ فى عَهْدِهِ اِلَیْهِ حینَ وَلاّهُ مِصْرَ...» این فرمانی است که بنده ی خدا،  علی امیر مؤمنان در پیمان خود  به مالک بن حارث اشتر ابلاغ کرد، آنگاه که او را به ولایت مصر برگزید...». نمونه های متعددی از اینگونه نصب را می توان در منابع اسلامی جستجو کرد.

تولیت حرم مطهر در ادامه به مثال های دیگری از نصب خاص اشاره کرد و گفت: نمونه دیگری از این دست، نصب اَبان بن تَغلِب به منصب اِفتاء، توسط امام محمد باقر علیه السلام است. امام باقر(ع) خطاب به ابان می گوید: «اِجلِس فی مسجد المدینة و اَفتِ النَّاسَ فاِنّی اُحِبُّ اَن یُری فی شیعتی مِثلُکَ، فَجَلَسَ»، در مسجد مدینه بنشین و برای مردم فتوا بده، من دوست دارم که امثال تو در شیعیانم دیده شوند. ابان نیز چنین کرد.

رئیس انجمن علمی انقلاب اسلامی در ادامه بر این نکته تاکید کرد که در نصب خاص، صورت قضیه از نوع قضایای خارجیه است، اما در نصب عام، صورت قضیه از نوع قضایای حقیقیه است.

انتهای خبر/خ