به گزارش خبرنگار آموزش و پرورش خبرگزاری فارس، مراسم ملی بزرگداشت هفته پژوهش در وزارت آموزش و پرورش با حضور یوسف نوری وزیر آموزش و پرورش، حجت‌الاسلام والمسلمین علی لطیفی معاون وزیر و رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، علی محبی رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش، تعدادی از معاونان و رؤسای حوزه ستادی وزارت آموزش و پرورش، مسؤولان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، دانش آموزان، معلمان و دانشجو معلمان و منتخبان هفته پژوهش در اردوگاه شهید باهنر تهران برگزار شد.
اسامی برگزیدگان هفته پژوهش در وزارت آموزش و پرورش را می‌توانید دانلود کنید: 
دانش‌آموزان پژوهشگر معلمان پژوهشگر
* جامعه دانش‌بنیان در آموزش و پرورش ساخته می‌شود
یوسف نوری وزیر آموزش و پرورش در این مراسم اظهار کرد: اگر انسان بخواهد مسیر کمال را طی کند راهی ندارد جز اینکه در راستای توسعه علم حرکت کند و در این راستا باید برخی انگاره‌ها تغییر کنند.
وی با بیان اینکه جامعه دانش‌بنیان در آموزش و پرورش ساخته می‌شود، گفت: اگر جامعه، دانش‌بنیان نباشد، تولید ندارد و اگر تولید نداشته باشد، اشتغال هم ندارد؛ از سوی دیگر پایه‌های اولیه توسعه در آموزش و پرورش ساخته می‌شود.
وزیر آموزش و پرورش تصریح کرد: مدرسه، دوره شروع و پایه است و اگر آن را دریابیم، جامعه از نظر تولید و اشتغال دچار تحول خواهد شد ولی اگر تمرکز فقط بر دانشگاه باشد و از این دوره غفلت کنیم، اشتغال ناپایدار و تولید غیر بهره‌ور خواهد شد.
وی با تأکید بر اینکه آموزش و پرورش آمادگی لازم را دارد تا با همکاری وزارت علوم، معاونت علمی ریاست‌جمهوری و دیگر نهادها این زنجیره ارزش را تکمیل کند، گفت: باید سکوی استعدادیابی برای دانش‌آموزان داشته باشیم به‌گونه‌ای که در هر ساحت تربیتی استعدادهایی شناسایی و شکوفا شوند.
نوری با بیان اینکه سکوی استعدادیابی در حال اجرایی شدن است و مقدمات آن فراهم شده است، گفت: پس از شناسایی استعدادها باید دانش‌آموزان را به سمت مراکز علمی هدایت کنیم که وزارت علوم هم استقبال و آمادگی‌اش را اعلام کرده که درِ خانه‌های خلاق، مراکز رشد، خانه‌های نوآوری و پارک‌های دانش‌بنیان به‌روی دانش‌آموزان باز است.
وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه رئیس‌جمهور نیز بر برگزاری اردوهای راهیان پیشرفت تأکید دارند، ادامه داد: باید زمینه را فراهم کنیم تا بچه‌ها بروند و ببینند که چه کارهایی انجام شده است و ما در قله‌های برتر علمی قرار گرفته‌ایم.
* چالش‌های پیش روی آموزش و پرورش
حجت‌الاسلام و المسلمین علی لطیفی رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی نیز در این مراسم با اشاره به برخی چالش‌های پیش روی آموزش و پرورش، اظهار کرد: اگر به فهم درستی از نقاط چالش‌خیز برسیم، می‌توانیم همراهی و همگامی بهتری برای فائق‌آمدن بر چالش‌ها داشته باشیم.
وی با بیان اینکه چالش نخست «نگاه عرفی و ساده‌انگارانه به مسائل تعلیم و تربیت» است، افزود: گویا تصور غالب این است که «آموزش و پرورش در تربیت کردن پژوهش نمی‌خواهد و کارش مشخص است»؛ اما این دست‌کم گرفتن مسأله تربیت در سطوح مختلف، چالش بنیادینی است که موجب کندی روند پژوهش می‌شود و چالشی از حیث نگرش است که اصلاح مسیر را دشوار می‌کند. پس اولین مأموریت ما اصلاح نگرش‌هاست.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، چالش دوم را «عدم توجه به تنوع مطالعات مورد نیاز آموزش و پرورش» دانست و گفت: نیازمند گونه‌ها و انواع مختلف پژوهش به جهت پیچیدگی‌هایی هستیم که مسائل آموزش و پرورش دارند. تجربه‌نگاری یکی از انواع پژوهش است که بسیار به آن بی‌توجهیم.
وی با بیان اینکه چالش سوم، «دانشگاه‌زدگی در مسائل تربیتی» است، افزود: باید از ظرفیت‌های دانشگاهی استفاده کرد، اما گذاشتن بار سنگین پژوهش در آموزش و پرورش بر دوش دانشگاهیان و غفلت از ظرفیت‌های موجود که در میدان مشغول کار هستند یک چالش جدی است؛ باید عمده‌ای از پژوهش‌ها را خود عاملان و کنش‌گران عرصه تعلیم و تربیت به دلیل ویژگی‌هایی که این عرصه دارد، انجام دهند.
حجت‌الاسلام والمسلمین لطیفی با بیان اینکه به معلمان پژوهشگر آنطور که باید ارج نهاده نمی‌شود، به چالش‌های فرایندی و ساختاری نیز اشاره کرد و ادامه داد: باید تلاش کنیم جریان پژوهش‌محوری را نهادینه کنیم.
وی «ضعف روحیه پرسشگری، گفت‌وگو و تعامل در فضای آموزش و پرورش» را چالش پنجم در عرصه پژوهشی وزارت آموزش و پرورش عنوان کرد و افزود: مواجهه ما کمتر از حیث گفت‌وگو است و کمتر اجازه پرسشگری می‌دهیم که به ضعف درونی ما در آموزش و پرورش برمی‌گردد.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی با بیان اینکه دانش‌آموز و معلمی که پرسشگر نباشد نمی‌توان چشم‌انداز مطالعاتی خوبی را در آینده برایش متصور بود، اظهار کرد: متاسفانه زمینه، موقعیت و فرصت کمتر در اختیار پرسش و پرسشگری قرار می‌گیرد.
وی تصریح کرد: در دوره فعلی نگاه حمایتی از سوی نهادهای حمایتی به تقویت پژوهش در آموزش و پرورش به وجود آمده که باید این فرصت را قدر دانست؛ یک فرصت دیگر، اتفاقات جامعه است که توجهات را به آموزش و پرورش جلب می‌کند، از جمله وقایع اخیر که توجه مردم به این سمت جلب شد که سرمایه گذاری در آموزش و پرورش، هزینه نیست و به‌معنای واقعی سرمایه است.
معاون وزیر آموزش و پرورش گفت: وجود تعداد قابل توجهی از معلمان فرهیخته که به پژوهشگری معتقدند نیز یک زمینه و فرصتی مهم دیگری است که باید از آن به نحو احسن بهره برد.
* پروژه طراحی الگوی «مدرسه در تراز سند تحول بنیادین» تا پایان آذر نهایی می‌شود
علی محبی رئیس ستاد بزرگداشت هفته پژوهش در آموزش و پرورش از تهیه اولویت‌های پژوهشی و سند راهبردی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش خبر داد و اظهار کرد: پروژه طراحی الگوی «مدرسه در تراز سند تحول بنیادین» نیز در همین راستا انجام شده که تا پایان آذر نهایی می‌شود.
وی با بیان اینکه امروز، مهم‌ترین رویداد عرصه تحقیق و پژوهش در آموزش و پرورش است، گفت: در هفته پژوهش به‌صورت نمادین از دستاوردهای پژوهشی تجلیل و فرصتی به ما داده می‌شود که بگوییم در سال گذشته چه کرده‌ایم و برنامه‌های آتی چیست.
محبی با اشاره به اینکه تکریم عالم، تکریم علم است و تکریم علم موجب ترویج و رونق انتشار آن می‌شود، افزود: پژوهش در مبانی دینی، سیره معصومین(ع) و بزرگان دین، بالاترین جایگاه را دارد و چیزی مهم‌تر از علم و تحقیق نمی‌یابیم.
وی تصریح کرد: اگر نظام پژوهش را فرایندی بدانیم که یک ورودی و یک خروجی دارد، در بخش ورودی که سهم بودجه و اعتبارات پژوهشی از تولید ناخالص ملی است، پایین‌ترین جایگاه را در کشورهای منطقه داریم و سهم پژوهش از این اعتبارات یک درصد و کمتر از آن و یک پنجم بودجه کشورهای دیگر برای این امر است؛ حال آنکه متأسفانه نسبت به سال‌های قبل سیر نزولی هم داشته‌ایم.
رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش با بیان اینکه از حیث دستاوردهای پژوهشی جایگاه خوبی داریم و باعث نشده است در زمینه پیشرفت علمی، از کشورهای دیگر عقب بمانیم، گفت: یک سند راهبردی دقیقی را ابتدای امسال تدوین کردیم؛ این سند بر‌اساس آنچه که سند تحول بنیادین، زیرنظام پژوهش و ارزشیابی، بیانیه گام دوم و سایر اسناد از ما خواسته‌اند و همچنین مطالعات تطبیقی و آسیب‌شناسی که انجام دادیم، تدوین شده است.
وی افزود: زیربنای هر توسعه‌ای، انسان است و اساس توسعه انسان نیز آموزش و تربیت است. شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری، کمیسیون آموزش و تربیت ندارد. پیشنهاد دادیم چنین کمیسیونی در شورای عتف ایجاد شود و 10 درصد بودجه شورای عتف نیز به این کمیسیون اختصاص یابد. همچنین آمادگی ایجاد دوره دکترای سیاستگذاری تعلیم و تربیت را داریم.
محبی افزود: از وزیر آموزش و پرورش نیز درخواست‌هایی داریم که ارتقای جایگاه پژوهش در آموزش و پرورش، اجرایی‌کردن الزام طرح‌های کلان به پیوست پژوهشی از آن جمله است. الزام دستگاه‌های دولتی به اختصاص نیم تا یک درصد از اعتبارات پژوهشی‌شان به امر تعلیم و تربیت نیز در زیرنظام پژوهش و ارزشیابی سند تحول آمده و اگر در احکام دائمی برنامه‌های توسعه وارد شود، ضمانت اجرایی پیدا می‌کند. همچنین اختصاص سرانه پژوهشی برای معلمان و دانش‌آموزان نیز از دیگر درخواست‌های ما هست.
* جمهوری اسلامی ایران 2 درصد علم جهان را تولید می‌کند
پیمان صالحی معاون پژوهشی وزارت علوم نیز در این مراسم با بیان اینکه در ایران 51 پارک علم و فناوری فعال هستند که 110 هزار نفر از آن ارتزاق می‌کنند، اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران یک درصد علم جهان را دارد و 2 درصد علم جهان را تولید می‌کند.
وی به برخی از انتقادات نسبت به مقالات اشاره کرد و گفت: بسیاری از افراد عنوان می‌کنند این مقالات به چه دردی می‌خورد و کدام مشکل را از کشور حل کرده است؟ در صورتی که باید توجه داشت مقاله تا به حل مشکل برسد، باید مسیری را طی کند؛ در هیچ کشوری مقاله به تنهایی مشکلی را حل نکرده، ولی پایه‌ای برای حل مشکلات شده است. در حوزه کشاورزی از مرحله بذر و سم و کود تا برداشت و عرضه به بازار یک زنجیره پیوسته را تشکیل می‌دهد و نمی‌توان بدون این زنجیره، محصولی به بازار عرضه کرد. در حوزه تحقیقات نیز زنجیره ارزش علم و فناوری وجود دارد که به آن «سطوح آمادگی فناوری» گفته می‌شود و شامل 9 مرحله از رساندن ایده تا بازار است.
صالحی به 78 هزار مقاله علمی منتشر شده در ایران و جایگاه 15 کشور در تولید علم اشاره کرد و افزود: 240 مرکز رشد و 300 مرکز نوآوری داریم.
پایان پیام/ ت 18
