گزارش فارس- تهران، همت دولت در پیاده‌سازی «طرح مالیات بر خانه‌های خالی» جهت تزریق خانه‌های خالی به چرخه مسکن و همچنین نزدیک شدن به فصل جابجایی اجاره‌نشینان ما را وا داشت که در این خصوص گفت‌وگویی با سعید لطفی، دبیر اتحادیه مشاورین املاک استان تهران داشته باشیم که مشروح آن در ادامه آمده است.
فارس: در سال‌های گذشته نمایندگان مجلس با تصویب ماده ۱۹ طرح جهش تولید مسکن، مقرر کردند که درج کلیه معاملات مسکن در سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور و اخذ کد رهگیری الزامی است؛ بر این اساس آیا هم‌اکنون ثبت معاملات مسکن از طریق سامانه و دریافت کدرهگیری انجام می‌شود؟
لطفی: بخاطر اینکه دریافت کدرهگیری مدتی در جامعه جا افتاده بود، هم‌اکنون این کار انجام می‌شود و بسیاری از مردم درخواست ثبت معاملات در سامانه املاک و مستغلات را دارند.
لازم به ذکر است ما نیز املاکی‌ها را ملزم به ثبت قراردادها از طریق سامانه «ایران املاک» کرده‌ایم و اگر کسی قراردادها را از طریق سامانه ثبت نکند از نظر ما تخلف محسوب می‌شود؛ هرچند برخی معاملات کماکان از جانب واحدهای غیرمجاز انجام می‌شوند که ما اطلاعی از آنها نداریم؛ ولی به‌صورت کلی معاملات بسیاری بدون دریافت کدرهگیری انجام می‌شوند.
فارس: با وجود ثبت قراردادها از طریق سامانه، آیا هنوز امکان معاملات صوری در بازار مسکن وجود دارد؟
لطفی: ثبت‌نام صوری از نظر ما معنا و مفهومی ندارد چون مشاوری که قرارداد را بین خریدار یا مستاجر و صاحب ملک منعقد می‌کند و طرفین قرارداد اسناد و مدارک خود را به او تحویل می‌دهند و بین آنها پول مبادله می‌شود، قادر به تشخیص صوری بودن یا نبودن آن نخواهد بود.
همچنین ما چند مدتی است که به مشاوران املاک به تعداد ۲۵ هولوگرام تخصیص داده‌ایم تا آنها اقدام به ثبت بی‌رویه قراردادها نکنند؛ اما برخی اتحادیه‌ها در اطراف تهران وجود دارد که توکن -امضای دیجیتالی که بر مبنای آن وارد سیستم شده و کدرهگیری دریافت می‌کنند-می‌دهند و بدون اطلاع از وضعیت قرارداد، اقدام به ثبت آن کرده به ازای ثبت این نوع قراردادها پول دریافت می‌کنند؛ کسی روی این قراردادها نظارت ندارد و به‌طور مثال نسبت به اینکه این قراردادها برای شهرستان‌های تهران است اما در تهران کدرهگیری دریافت می‌کند نیز اعتراضی نمی‌شود.
لازم به ذکر است صوری بودن قراردادها مربوط به نواقص کدرهگیری است؛ یکی از مشکلات این روش ثبت بر اساس کدپستی می‌باشد که اگر به شماره پلاک ثبتی تغییر کند مشکل برطرف می‌شود چراکه سامانه روی آن پلاک قفل شده و امکان معامله مجدد بر روی آن پلاک از صاحب‌ملک سلب می‌شود؛ همچنین در صورت مغایرت شماره پلاک ثبتی با شماره پلاک واحد، هر شخصی قادر به احراز حقیقت ماجرا خواهد بود.
فارس: برای دریافت کدرهگیری، املاکی‌ها باید پول دریافت کنند؟
لطفی: دریافت کدرهگیری برای طرفین قرارداد، بخشی از کاری است که مشاور املاک باید انجام دهد؛ مشاور املاک در این رابطه حق کمیسیون و همچنین ۹ درصد ارزش افزوده خود را دریافت می‌کند که این برای کل کار است، پس دریافت کدرهگیری هزینه جداگانه‌ای ندارد.
فارس: از نظر شما چگونه می‌توانیم خانه‌های خالی را شناسایی کنیم؟
لطفی: فقط مشاوران املاک هستند که می‌دانند در محلات چه خبر است و طبق شناختی که از محلات دارد می‌دانند کدام خانه‌ها خالی هستند؛ لذا از این جهت اتحادیه املاک می‌تواند به دولت کمک کند.
فارس: آیا دولت صرفا با ساخت مسکن می‌تواند گره کور مسکن را باز کند؟ یا اقدامات دیگری هم نیاز است؟
لطفی: بازار مسکن دچار معضلاتی مثل سفته‌بازی و سوداگری و افراد بسیاری که پشت آنها آدم‌های عجیب و غریبی یا بانک‌ها وجود دارند، است که این عوامل نرخ مسکن را دست‌خوش تغییرات می‌کند؛ به‌طور مثال قبلا می‌گفتند فلان بانک ورشکسته شد اما الان چرا شاهد چنین اتفاقاتی نیستیم؟ چون بانک‌ها از این طریق جهت افزایش سرمایه، دارای تعداد زیادی خانه هستند که سپس با نرخ‌گذاری و بالا و پایین کردن نرخ‌ها با روش‌هایی که دارند، در بازار مسکن التهاب ایجاد می‌کنند.
فارس: می‌شود بگویید کدام بانک‌ها در بازار مسکن التهاب ایجاد می‌کنند؟
لطفی: می‌شود گفت اکثر بانک‌ها در این مسأله ورود دارند.
فارس: مسؤولان اتحادیه املاک در گذشته طی مصاحبه‌ای از شیوه دریافت مالیات از جانب اداره مالیات اظهار گله‌مندی کردند؛ قضیه چیست؟
لطفی: در گذشته بارها از اداره مالیات درخواست شد که به‌خاطر حق و ناحقی که در این رابطه اتفاق می‌افتد شیوه دریافت مالیات را شفاف‌سازی کند؛ درخواست ما این بود که بر اساس تعداد کدرهگیری‌هایی که صادر می‌شود اداره مالیات بلافاصله از ما مالیات دریافت کند؛ اما چون درحال‌حاضر دریافت کدرهگیری الزامی نیست اداره مالیات ادعا می‌کند که مشاورین املاک تعداد زیادی قرارداد منعقد می‌کنند که ممکن است برخی از آنها بدون دریافت کدرهگیری باشد و بر این اساس بدون مبنای خاصی و بر اساس میل خودشان از مشاوران املاک، مالیات دریافت می‌کنند.
از جهتی ما حدود ۱۲ هزار مشاور املاک دارای جواز در تهران داریم که این آمار البته فقط برای تهران است و منطقه ۱ و ۲۰ شامل آن نمی‌شود، که در این خصوص به‌خاطر پایین بودن تعداد معاملات، درآمد خاصی برای آنها باقی نمی‌ماند؛ الان برخی مشاورین املاک بیش از درآمدشان دارند مالیات و جریمه پرداخت می‌کنند.
فارس: بر دفاتر املاک به چه شکل نظارت دارید؟
لطفی: ما در این رابطه بازرسی داریم؛ همچنین در کمیسیون شکایات و حل اختلاف به شکایات شاکیان می‌پردازیم.
فارس: این سبک از نظارت که گفتید قاعدتا برای زمانی است که کسی شکایتی را به شما ارجاع بدهد؛ حالا اگر یک ظلمی رخ بدهد ولی فرضا مستاجر یا خریدار یا صاحب ملک از آن بی‌خبر باشند چه؟ برای شناسایی و برخورد با این نوع تخلفات چه نوع نظارتی دارید؟
لطفی: این‌طور نظارتی وجود ندارد چون تعداد املاکی‌ها زیاد است و ما قدرت بیشتری برای رسیدگی نداریم.
البته واحدهایی هستند که به واسطه اینکه جواز کسب ندارند غیرمجاز محسوب می‌شوند که ما در صورت شناسایی این واحدها از طریق گزارشات میدانی همکارانمان آنها را به اتاق اصناف و اتاق اصناف آنها را به اداره اماکن معرفی می‌کند و اداره اماکن بر مبنای شرایط خود اقدام به پلمب واحد می‌کند.
هرچند شرایط قدری پیچیده شده و اداره اماکن برای بستن واحدها از ما کدملی صاحب واحد را طلب می‌کند؛ ما الان کلی واحد غیرمجاز را شناسایی کرده‌ایم که اداره اماکن در این راستا اقدامی نمی‌کند و می‌گوید تا کدملی صاحب واحد نباشد نمی‌تواند کاری کند.
فارس: مشاورین املاک در قیمت‌گذاری مسکن چه نقشی دارند؟
لطفی: مشاور املاک درصدد پایین آوردن قیمت مسکن است؛ چون هرچقدر قیمت پایین‌تر باشد توان خرید بیشتر می‌شود و انجام معامله برای ما راحت‌تر و سودآورتر است.
الان وضعیت به گونه‌ایست که روز به روز از تعداد مشاورین املاک کم می‌شود چون تمایلی به این شغل وجود ندارد؛ به‌طور مثال ما در طول نظارتی که دو هفته یک‌بار انجام می‌دهیم شاهد این هستیم که بر فرض مثال 86 نفر از این شغل انصراف داده و صرفا حدود 30 نفر وارد این صنف شده است.
فارس: البته به‌نظر می‌رسد املاکی‌ها برای دریافت کمیسیون بیشتر، اغلب طرف صاحب‌ملک را گرفته و خواستار بالا رفتن قیمت‌ها هستند.
لطفی: بله هستند املاکی‌‌هایی که از این کارها کنند، اما قالب مشاورین املاک این‌طور نبوده و تمایل دارند قیمت‌ها پایین باشد.
فارس: نسبت P به R چیست و عدد آن در تهران چند است؟
لطفی: نسبت p به r نسبت میانگین نرخ مسکن به میانگین نرخ اجاره‌بها است که الان در تهران حدود 40 است؛ هرچقدر این عدد بالاتر برود مالک تمایل کمتری برای اجاره دادن ملکش دارد؛ سالیان سال این عدد روی 20 بود و مالکان تمایلی برای دادن اجاره داشتند ولی الان این‌طور نیست که باید سعی بر کم کردن این عدد باشد.
فارس: نقش سایت‌هایی مثل دیوار و شیپور را در بازار مسکن چطور ارزیابی می‌کنید؟
لطفی: ما به شدت از سایت‌هایی که قیمت‌گذاری می‌کنند دلگیریم، چون متاسفانه مردم عادت به نرم‌افزارها کرده‌اند و بدون اینکه از کف جامعه خبر داشته باشند تحت تاثیر قیمت‌های کاذب درون این نوع سایت‌ها قرار می‌گیرند و به این شکل قیمت‌ها به‌صورت کاذب جابه‌جا می‌شود و بالا می‌رود.
در گذشته با درخواست اتحادیه املاک و دستور دادستانی قیمت‌گذاری در داخل این سایت‌ها متوقف شد؛ اما اکنون شاهد این هستیم که این مسأله دوباره اوج گرفته است.
البته باید توجه داشت که صرفا با این کارها قیمت مسکن کنترل نمی‌شود و ما نیازمند تولید مسکن هستیم.
پایان پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
