به گزارش خبرنگار حج و زیارت خبرگزاری فارس، با برقراری روابط ایران و عربستان پس از حدود هشت سال، انتظارها برای بازسازی بقیع هم دو چندان شده است؛ تا جایی که مخاطبان سامانه «فارس من» در کمپین‌هایی خواستار بازسازی بقیع بر اساس طرح شهید صدر شده‌اند. (اینجا و اینجا بخوانید)
مطالبه بازسازی بقیع پس از ۱۰۰ سال داغ‌تر شد
قبرستان بقیع در سال ۱۳۴۴ قمری یعنی ۱۰۰ سال گذشته توسط وهابیون سعودی تخریب شد. در آن زمان، ۱۵ نفر از مفتیان مدینه به بهانه شرک بودن ساخت مقبره و بارگاه روی قبور، آنجا را تخریب و با خاک یکسان کردند.
این فاجعه با اعتراض مسلمانان مواجه شد؛ تا جایی که دیگر وهابیون سعودی جرأت به تخریب مسجدالنبی (ص) پیدا نکردند. در حالی که قرار بود بعد از تخریب بقیع، به حرم نبوی تعرض کنند. با این وجود، به دلیل ناامنی ایجاد شده در عربستان، ایرانیان در آن سال به حج تمتع مشرف نشدند.
بارگاه ائمه مدفون در بقیع قبل از تخریب
جانمایی مزار ائمه بقیع پس از تخریب توسط وهابیون سعودی
پس از مدتی که مسلمانان در سراسر جهان به پا خاستند و اقدام به اعتراضاتی کردند، پادشاه عربستان عقب نشینی کرد و حتی علامه محمد‌حسین حائری اصفهانى معروف به صاحب الفصول به منظور برقراری عمره و حج تمتع و همچنین بازسازی بقیع، با سفیر عربستان در سفری به سوریه دیدار کرد و در همان دیدار هم موضوع بازسازی بقیع را مطرح و خواستار پیگیری آن شد. البته سفیر عربستان در سوریه هم ضمن دعوت از او برای تشرف به حج تمتع، مسجدالنبی و مسجدالحرام را مکانی دارای امنیت برای حضور مسلمانان عنوان کرد و محدودیت تشرف زائران ایرانی به حج تمتع پس از چهار سال برداشته شد.
مزار ائمه مدفون در بقیع
مسلمانان در پی تخریب قبرستان بقیع، منتظر بازسازی آن بودند. حتی پادشاه وقت عربستان هم در دیدار با صاحب الفصول که زبانی شیوا در برابر پادشاه وقت عربستان داشت، قول مساعد برای بازسازی بقیع داد که البته این امر محقق نشد و در نهایت فقط صاحب الفصول با همکاری سایر مسلمانان به بقیع رفته و آثار باقی مانده از آنجا را پاکسازی و به نوعی قبور ائمه مدفون در بقیع را شناسایی و علامت‌گذاری کرد؛ به طوری که نمای کنونی قبور ائمه مدفون در بقیع از همان دوران به این شکل در آمده است.
وقتی وهابیون سعودی مانع تشرف زائران به بقیع می‌شدند
در آن زمان وهابیون سعودی محدودیت‌هایی برای تشرف به بقیع را تشدید کردند و از همان دوران بود که دیگر ساعات تشرف به بقیع محدود شد. علاوه بر این، وضعیت بقیع و خیابان‌های منتهی به آن طوری بود که به سختی زائران برای زیارت به آنجا مشرف می‌شدند و حتی با توجه به وضعیت جغرافیایی مدینه و وزش باد، در برخی فصل‌ها گرد و خاک تا حدی بود که زائران نمی‌توانستند در بقیع حضور یابند.
علاوه بر این، به دلیل کینه‌ای که وهابیون سعودی با مسلمانان داشتند، نه تنها برای رفع مشکلات تردد چاره‌ای اندیشیده نمی‌شد، حتی آنها سعی داشتند تا با ریختن زباله در اطراف مسجدالنبی و بقیع، مانع تشرف زائران به این اماکن مقدس شوند.
امام موسی صدر در عربستان
نامه شهید صدر به مقامات سعودی؛ بقیع را سر و سامان دهید
همان زمان امام موسی صدر در سفری به عربستان برای انجام فریضه حج تمتع، با مقامات سعودی دیدار داشت و در مذاکراتی خواستار بهبود تردد زائران به این اماکن مقدس شده بود. او در سفرهایی که به عربستان داشت، با بزرگان عرب صحبت و اجازه بازسازی قبور بقیع را گرفت.
شهید صدر پس از اینکه موافقت سعودی‌ها را برای بهبود وضعیت بقیع گرفته بود، در محرم سال ۱۳۹۴ قمری نامه‌ای به مقامات عربستان نوشت تا سامان‌دهی اطراف بقیع را مجدد یادآوری کند. در بخشی از نامه آمده است: «ساختن بارگاه برای امامان اهل بیت، مورد اتفاق فقهای مسلمانان نیست و به همین سبب، برای پرهیز از حرج، چنین درخواستی نداریم، اما سر و سامان دادن به قبرستان و آسفالت یا سنگفرش کردن راه‌های داخلی آن و کاشتن اطراف آن و تبدیل آن به بوستانی آزاد با فواره و آب‌نما و مرمت دیوارها و گذاشتن سنگ‌های زیبا در آنها و تعبیه سایه‌بان‌های مرتب گرداگرد آن و اقداماتی از این دست، موضع اتفاق فقهاست و موجب تکریم صدها هزار نفر زائر و عمره‌گزار و حج‌گزار و دوست‌دار است و سبب تألیف قلوب گِردِ رهبریِ اسلامی درخشان و فزاینده شما خواهد بود؛ خصوصاً در این زمان که اعلی‌حضرت کوشش فراوانی برای وحدت مسلمین و هم‌دلی آنان دارد».
خیابان‌کشی اطراف بقیع پس از درخواست شهید صدر
با مذاکرات شهید صدر با مقامات سعودی، اطراف بقیع سامان دهی و حتی خیابان‌کشی شد. اما با وجود تلاش برای بهتر شدن این مسیر، پس از ربوده شدن امام موسی صدر، این امور به درستی پیگیری نشدند. البته باز هم سعودی‌ها تا حدودی در بقیع خیابان‌کشی کرده و اطراف بقیع را پاکسازی کردند.
درخواست بازسازی بقیع بر اساس طرح شهید صدر
انتظار می‌رود اکنون که روابط با سعودی‌ها وارد مرحله جدیدی شده و پس از حدود هشت سال ارتباط سیاسی بین ایران و عربستان برقرار شده است، موضوع سامان‌دهی و خیابان‌کشی بقیع و حتی سنگفرش شدن آن متناسب با طرح شهید صدر دوباره مطرح شود تا به نوعی همان طور که امام موسی صدر عنوان کرد، تألیف قلوب مسلمانان را در پی داشته باشد.
البته به گفته یک منبع مطلع، درخواست بازسازی بقیع به سعودی‌ها نیازمند زمان است که امیدواریم با برقراری عمره مفرده و اعزام زائران ایرانی به سرزمین وحی، روابط دو جانبه بهبود یافته و موضوع بازسازی بقیع هم به عنوان درخواست جهانی از سوی مسلمانان مطرح و پیگیری شود که البته در این زمینه ایرانیان پیشتاز خواهند بود.
هم‌اکنون مأموران سعودی در اطراف بقیع حضور دارند و اجازه ورود به این مکان مقدس را به جز در ساعاتی خاص نمی‌دهند. علاوه بر این، در بقیع و جوار مزار ائمه مدفون در بقیع، خواندن نماز یا حتی قرائت دعا و نیایش با صدای بلند ممنوع است و سعودی‌ها زائران را پراکنده می‌کنند. این محدودیت‌ها در حالی است که هر ساله میلیون‌ها زائر برای زیارت قبرستان بقیع به این مکان مقدس مشرف می‌شوند و امید دارند که بزودی بقیع را بسازند تا همچون سایر حرم‌های ائمه مطهر در ایران یا عراق، در هر ساعت از شبانه‌روز زائران امکان تشرف داشته باشند.
به گزارش فارس، همچنان ورود بانوان به بقیع ممنوع است و در ایام حج تمتع هم این محدودیت‌ها هر ساله بیشتر می‌شود. البته ممکن است با توجه به تغییر رویکرد سعودی‌ها در سال‌های اخیر، در ایام حج تمتع امسال، این محدودیت‌ها کم‌تر شود.
پایان پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
