به گزارش گروه علم و پیشرفت خبرگزاری فارس، کارگروه دائمی شورای راهبری فناوری‌ها و تولیدات دانش‌بنیان، آئین‌نامه ارزیابی و تشخیص شرکت‌های دانش‌بنیان را ابلاغ کرد. بر اساس آئین‌نامه جدید، شرکت‌های دانش‌بنیان به سه نوع «نوپا»، «نوآور» و «فناور» تبدیل می‌شوند حمایت‌های دانش‌بنیانی را دریافت می‌کند.
معیارهای جدید ارزیابی شرکت‌های دانش‌بنیان
در بررسی و تشخیص صلاحیت شرکت‌های دانش‌بنیان مطابق با آئین‌نامه جدید، کالاهای ارائه شده باید در حال تولید بوده یا حداقل در مقیاس آزمایشگاهی باشند. همچنین دانش فنی طراحی و ساخت یا فرآیند تولید محصول از متوسط سطح فناوری‌های موجود در کشور بالاتر باشد.
دانشبنیانها بایستی تسلط بر دانش فنی محصول تولیدی را نیز با توجه به نشانگرهایی محرز کنند. تعداد نیروی انسانی فعال در حوزه تحقیق و توسعه، داشتن مشتری تخصصی، میزان جذب سرمایه، میزان سرمایه‌گذاری در طرح‌ها و تیم‌های دیگر و هزینه‌کرد در تحقیق و توسعه از مهم‌ترین نشانگرهای اثبات‌کننده تسلط بر دانش فنی است.
در مدل ارزیابی پیشین، تنها سطح فناوری و مسیر تحقیق و توسعه محصول مورد بررسی قرار می‌گرفت، اما به دلیل لزوم محرمانگی اطلاعات فنی محصولات یک شرکت، دریافت اطلاعات از شرکت‌های دانش‌بنیان با دشواری‌هایی روبرو بود و لازم بود این روند اصلاح گردد. فایده مثبت در نظر گرفتن نشانگرهای جدید در شیوه ارزیابی جدید این است که دیگر نیازی به ارائه اسناد محرمانه توسعه‌ای شرکت نیست.
از طرف دیگر در ارزیابی قبلی، فناوری شرکت‌های دانش‌بنیان در هر 3 سال یک بار توسط «کارگروه ارزیابی و حمایت از شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان» مورد بررسی و تمدید دانش‌بنیانی قرار می‌گرفت، اما فقط شرایط کلی محصول شرکت مد نظر بود و روند توسعه یا فروش در این بازه زمانی 3 ساله بررسی نمی‌شد.
در روند ارزیابی جدید، این بازه زمانی به 5 سال افزایش می‌یابد و مسیر رشد محصول در این 5 سال در نظر گرفته می‌شود. در شیوه جدید ارزیابی، هر شرکتی بسته به نوع خود، بایستی برنامه رشد از جمله رشد فروش، صادرات، اشتغال‌زایی تخصصی و... در این بازه زمانی 5 ساله را ارائه دهد.
سنجش سطح فناوری محصولات فناورانه دانشبنیانها از روی فهرست کالاها و خدمات دانش‌بنیان صورت می‌پذیرد. مطابق با تغییرات جدید، در تدوین این فهرست علاوه بر ملاحظات سطح فناوری، محصولات و خدمات فناورانه و نوآورانه مرتبط با اولویت‌های راهبردی و ملی و مزیت‌های رقابتی بخش‌های اصلی اقتصادی کشور، مانند میزان ارزبری مورد توجه قرار می‌گیرد.
در مدل ارزیابی جدید شرکت‌های دانش‌بنیان، این شرکت‌ها به سه دسته شرکت‌های دانش‌بنیان «نوپا»، شرکت‌های دانش‌بنیان «نوآور» و شرکت‌های دانش‌بنیان «فناور» تقسیم می‌شوند. دانش‌بنیان‌های نوآور و فناور، شرکت‌هایی هستند که بیشتر از 5 میلیارد تومان فروش دارند.
شرکت‌های دانش‌بنیان نوپا
بر اساس شیوه جدید ارزیابی، شرکت‌های فعال در حوزه تحقیق، طراحی و توسعه کالاها و خدمات فناورانه که هنوز از نظر کسب‌و‌کاری و اقتصادی به بلوغ کافی دست پیدا نکرده‌اند، به عنوان شرکت دانش‌بنیان نوپا شناخته می‌شوند. این شرکت‌ها عموما شرکت‌هایی هستند که توانسته‌اند به سطح فناوری بالا دست یابند، اما محصول آن‌ها به نحو تأثیرگذاری وارد بازار نشده است.
شرکت‌های نوپایی که دستیابی به نمونه اولیه محصول یا خدمت آن‌ها، به تحقیق و توسعه مستمر در بازه زمانی بیش از یک سال نیاز دارد، با توجه به سنجه‌های دیگری می‌توانند به عنوان دانش‌بنیان ثبت شوند. ارائه برنامه تحقیق و توسعه متمرکز و اختصاص 50 درصد هزینه شرکت در آن و یا موفقیت در اخذ گرنت‌های علمی و فناوری از مهم‌ترین این سنجه‌ها هستند.
همچنین شرکت‌هایی که بتوانند برنامه تحقیق و توسعه خود برای فناوری‌های مورد نیاز کشور و اولویت‌های ملی را ارائه دهند، می‌توانند به عنوان نوپا ثبت شوند. این اولویت‌ها در حوزه‌های مختلف و در فهرست کالاها و خدمات دانش‌بنیان مشخص می‌شوند.
مطابق با این شیوه جدید، حمایت‌هایی که از شرکت‌های دانش‌بنیان انجام خواهد شد، بیشتر در جهت افزایش سرمایه‌پذیری آن‌ها و کاهش هزینه‌های شرکت‌داری در آن‌هاست تا بتوانند حضور خود در بازار را تثبیت و توسعه دهند.
با توجه به گزارش‌های مختلف، حدود 80 درصد شرکت‌هایی که به عنوان دانش‌بنیان ثبت می‌شوند، به عنوان شرکت نوپا هستند و میزان فروش آن‌ها کمتر از 5 میلیارد تومان است.
شرکت‌های دانش‌بنیان نوآور
شرکت‌های فعال در حوزه تولید و توسعه کالاها و خدمات فناورانه و نوآورانه که از نظر کسب‌و‌کاری و اقتصادی به بلوغ کافی دست پیدا کرده‌اند، به عنوان شرکت دانش‌بنیان نوآور شناخته می‌شوند. این نوع شرکت‌ها درآمد عملیاتی بیش از 5 میلیارد تومان دارند و سهم فروش کالاها یا خدمات دانش‌بنیان شرکت از فروش کل شرکت کمتر از 50 درصد است.
در واقع، اگر شرکتی، ملاک‌های مربوط به شرکت دانش‌بنیان نوپا را داشته باشد و میزان درآمد آن در آخرین اظهارنامه مالیاتی نیز بیشتر از 5 میلیارد تومان باشد، به عنوان شرکت دانش‌بنیان نوآور ثبت می‌شود.
شرکت‌های دانش‌بنیان فناور
شرکت‌های فناور، شرکت‌هایی هستند که علاوه بر سطح فناوری بالا، توانسته‌اند محصولات فناورانه خود را وارد بازار کنند. این شرکت‌ها نیز مانند نوآورها بایستی به بلوغ کسب‌و‌کاری و اقتصادی رسیده باشند و درآمد آن‌ها بیش از 5 میلیارد تومان باشد. همچنین شرکت باید حداقل 10 نفر نیروی بیمه شده تمام‌وقت داشته باشد و سهم فروش محصولات دانش‌بنیان آن از فروش کل، بیش از 50 درصد باشد.
پایان پیام/
