به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری فارس، کاردار ایران در لندن گفته انگلیس، فرانسه و آلمان باید به مفاد توافق هستهای پایبند باشند و تحریمهای مربوط به بخش موشکی ایران را رفع کنند.
به گزارش گاردین، «مهدی حسینی متین» که در حاشیه یک نشست شورای امنیت صحبت میکرد روز چهارشنبه گفت که نقض عهد کشورهای غربی میتواند به فروپاشی توافق هستهای منجر شود.
وی گفت: «انگلیس و شریکان اروپاییاش لازم است به صورت راهبردی فکر کنند و برنداشتن تحریمها اشتباه بزرگی خواهد بود. اروپا باید در این خصوص تأمل دوباره کند. آنها با این کار به پای خودشان شلیک خواهند کرد.»
حسینی متین اضافه کرد: «ساختار برجام باید حفظ شود و اگر حفظ نشود آنها پاسخگو خواهند شد. ما الان اقدام نخواهیم کرد اما وقتی که اعلام شود به آن پاسخ خواهیم داد.»
خبرگزاری رویترز هفته گذشته مدعی شده بود اتحادیه اروپا قصد دارد تحریمهای موشکهای بالیستیک علیه ایران را که طبق مفاد توافق هستهای برجام بایستی در ماه اکتبر منقضی شود، حفظ کند.
مطابق مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد که حدود ۸ سال پیش برای تأیید برجام صادر شد محدودیتهای اعمالشده این سازمان در خصوص فعالیتهای مربوط به موشکهالی بالیستیک ایران اکتبر ۲۰۲۳ منقضی خواهند شد.
کارشناسان میگویند در صورت صحت خبر رویترز، رفتار کشورهای اروپایی به معنای آن خواهد بود که این کشورها قصد فعال کردن ساز و کار موسوم به «اسنپبک» (بازگشت خودکار تحریمهای سازمان ملل که به «مکانیسم ماشه» مشهور شده) را ندارند و تنها به دنبال حفظ تحریمهای شخصی خود علیه برنامه موشکی ایران هستند.
منظور از مکانیسم اسنپبک (ماشه) همان «ساز و کار حل اختلافات» در بندهای ۳۶ و ۳۷ در توافق هستهای برجام است که در آنها مسائل مربوط به حل و فصل اختلاف میان طرفهای برجام، در صورت بروز مناقشه مفصلاً شرح داده شدهاند.
این دو بند از آنجا که رجوع به آنها میتواند به بازگشت خودکار تحریمهای بینالمللی علیه ایران منجر شود به «مکانیسم ماشه» معروف شدهاند. هر یک از طرفهای گروه ۱+۴ در صورت متهم کردن ایران به نقض مفاد آن، میتوانند از آن برای برگرداندن قطعنامههای تحریمی بینالمللی استفاده کنند.
به گفته کارشناسان هر گونه اقدام از سوی کشورهای اروپایی در خصوص حفظ تحریمهای موشکی (حتی بدون کلید زدن مکانیسم ماشه) نقض قطعنامه 2231 تلقی خواهد بود و به معنای تداوم سیاست کشورهای غربی در حفظ فشار بر ایران از طریق برجام خواهد بود.
هدف از این سیاست که از ابتدای اجرایی شدن برجام توسط کشورهای غربی پیگیری شده جلوگیری از نابودی توافق از یک سو و در عین حال مسدود کردن مسیرهای برخورداری تهران از مزایای آن، از سوی دیگر بوده است.
روزنامه گاردین نوشته کشورهای اروپایی بارها ادعا کردهاند که ایران مفاد مربوط به تولید موشک در بندهای برجام را نقض کرده است.
حسینی متین گفت که توافق برجام «تنها از ایران میخواهد از انجام هر گونه فعالیت مرتبط در زمینه موشکهایی که برای داشتن قابلیت حمل کلاهک هستهای طراحی شدهاند خودداری کند.» وی تصریح کرد که لحن این توافق چیزی را به ایران الزام نکرده است.
فعالیتهای موشکی ایران تا قبل از این هم تناقضی با مفاد قطعنامه 2231 نداشتهاند زیرا در این قطعنامه با ادبیاتی غیرالزامآور از ایران «خواسته شده» از کار بر روی موشکهایی که «برای داشتن قابلیت حمل کلاهک هستهای» طراحی شدهاند، خودداری کند.
جمهوری اسلامی ایران همواره تأکید کرده هیچیک از موشکهای این کشور برای داشتن قابلیت حمل کلاهک طراحی نشده و بنابراین فعالیتهای موشکی این کشور ممنوعیتی از نظر قطعنامه 2231 ندارد. با وجود این، همین محدودیتهای توصیهای علیه برنامه موشکی ایران هم طبق مفاد قطعنامه بایستی از اکتبر 2023 به طور کامل لغو شود.
در ماههای گذشته، آمریکا و کشورهای غربی با نزدیک شدن به موعد اکتبر 2023 برای رفع محدودیتهای موشکی علیه ایران به زمینهچینی برای فرار از تعهدات خود روی آوردهاند.
در همین راستا، اوکراین و کشورهای غربی در ماههای گذشته بارها ادعای انتقال پهپادهای ایران به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین را مطرح کردند. کشورهای غربی همچنین ادعا کردهاند که ایران ممکن است اقدام به ارسال موشکهای بالیستیک به روسیه بکند.
این ادعاها بارها از سوی مقامهای جمهوری اسلامی ایران تکذیب شده است. مضاف بر این، اوکراین و کشورهای غربی هیچیک مستنداتی در صحت این ادعاها ارائه نکردهاند.
با این حال، اکنون به نظر میرسد هدف از این زمینهچینیها و دامن زدن به آن در رسانههای غربی استفاده از آن در بزنگاه اکتبر 2023 بوده است.
حسینی متین که بلندپایهترین دیپلمات ایران در لندن است گفته ایران در حال تولید سلاحهایی که هدف آن حمل کلاهک باشد نیست. او همچنین گفته مسئله فروش پهپاد به روسیه هم در توافق هستهای پوشش داده نشده زیرا که این هواپیماهای بدون سرنشین، نه سلاح هستند و نه موشک.
حسینی متین همچنین خاطرنشان کرده اوکراین از فرصتهای ارائه شده برای مطرح کردن دلایلش در خصوص استفاده روسیه از موشکهای ایران به طور کامل استفاده نکرده است.
سه کشور اروپایی با نگارش نزدیک به 12 نامه به شورای امنیت مدعی شدهاند که ایران بندهای مربوط به محدودیتهای موشکی در توافق را زیر پا گذاشته است.
«دیم باربارا»، نماینده انگلیس در سازمان ملل چند روز پیش مدعی شد: «ایران در حال نقض آشکار قطعنامه 2231 شورای امنیت است به این دلیل که در حال فروختن پهپاد به روسیه برای استفاده در اوکراین است.»
وی اضافه کرد: «ما فکر میکنیم ایران سه برابر مقدار اورانیوم لازم برای ساخت یک سلاح هستهای را دارد بنابراین، ذخایر اورانیوم ایران زیاد هستند و توانایی ایران برای غنیسازی اورانیوم هم زیاد است. بنابراین، ما در موقعیتی قرار داریم که باعث ایجاد نگرانیهای زیادی می شود. به همین دلیل است که اینقدر در تلاش هستیم به توافق برسیم در خصوص این موضوع چه کنیم.»
کشورهای غربی به رهبری آمریکا و رژیم صهیونیستی در سالهای گذشته ایران را به پیگیری اهداف نظامی در برنامه هسته ای این کشور متهم کردهاند. ایران قویاً این ادعاها را رد کرده است.
ایران تأکید میکند به عنوان یکی از امضاکنندگان پیمان منع گسترش سلاحهای اتمی (انپیتی) و عضوی از آژانس بین المللی انرژی اتمی، حق دستیابی به فناوری هستهای را برای مقاصد صلح آمیز دارد.
علاوه بر این، بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی تاکنون بارها از تاسیسات هستهای ایران بازدید کردهاند اما هرگز مدرکی که نشان دهد برنامه صلح آمیز انرژی هستهای این کشور به سمت مقاصد نظامی انحراف داشته باشد، پیدا نکردهاند.
ایران علاوه بر این در سال ۲۰۱۵ به توافقی با کشورهای موسوم به گروه ۱+۵ برای حل و فصل تنشها بر سر برنامه هستهای خود دست پیدا کرد. علیرغم اذعان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به پایبندی ایران به تمامی تعهداتش، دولت آمریکا در اردیبهشتماه سال ۱۳۹۷ به صورت یکجانبه از این توافق خارج شد.
حسینی متین گفت که افزایش مقادیر اورانیوم ذخیرهشده ایران به خودی خود نقض برجام نیست زیرا در بند 37 توافق آمده است: «چنانچه بخشی یا همه تحریمهای ایران بازگردند ایران این موضوع را به عنوان دلیلی برای توقف اجرای تعهداتش ذیل توافق تلقی خواهد کرد.»
وی همچنین تأکید کرد تمامی اقداماتی که ایران بعد از خروج امریکا از برجام برداشته بازگشتپذیر هستند.
انتهای پیام/