به گزارش خبرگزاری فارس از لارستان، در یک شهر جنوبی وقتی که که خورشید شمشیر را از رو می بندد، پیاده راه رفتن توی کوچه و خیابان جرأت می خواهد، این جدال نابرابری است که آفتاب جنوبی مستقیم سر را نشانه می گیرد و حاصلش دانه های عرقی است که بر جبین می چکد و بر تن می نشیند.
ساباطها این سایه های خنک بر سر گرمای جنوبی لارستان پناهگاهی است که می توان چند دقیقه ای را در پناهش آرام گرفت، این شهر از قدیم الایام شهر ساباط بوده است، مردم توی کوچهپسکوچههایش راه می رفتند و در پناه ساباط ها تابستانها از بیرحمی آفتاب و کلافهکنندگی گرما در امان می ماندند و زمستانها هم چند دقیقهای از باران درامان بودند.
ساباط راهرویی سرپوشیده است که دو یا چند خانه را بههم وصل میکند و بهدلیل سایهاندازی در معابر عمومی، از سختی رفتوآمد در گرما و سرما میکاهد.
ساباط از عناصر معماری ایرانی است که در مناطقی که آفتاب زیادی داشتهاند به کار می رفته است و این یعنی مهندسهای قدیمی در معماری و شهرسازی، انسان و آسودگیاش را درنظر داشتهاند.
شهرستان لارستان به عنوان یکی از شهرستان های جنوبی استان فارس از این سبک معماری برخوردار بوده است و ۱۳ ساباط را در دل خود دارد که اینک کار مرمت ساباط معتمد که مربوط به دوران قاجار است آغاز شده است.
مرمت ساباط معتمد
مسئول اداره میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی لارستان از مرمت ساباط معتمد این شهرستان خبر داد و گفت: در شهرستان لارستان ساباطهای مختلفی از جمله ساباط محله نو،۴ ساباط در پا قلعه نو، یک ساباط در محله پیرغیب، یک سابات در پشت بازار ماهی فروشی (سابات زمانی)، سابات (دالان) سنگ آبی، سابات (دالان) مسگری، سابات (دالان) قصابی، سابات (دالان) کاروانسرای نو، سابات (دالان) کاروانسرای گلشن و سابات قهر و آشتی در محله آرد فروشان وجود دارد.
محمدابراهیم کیان با بیان اینکه ساباط حاج غلامرضا معتمد در محله کوی گاله واقع شده و دارای پنج طاق و تویزه با کاربندیهای ستاره در سقف است و از مصالح سنگ و گچ ساخته شده است، افزود: این بنا به شماره ۲۸۷۴۲ سال ۱۳۸۸ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است و مربوط به دوره قاجار میباشد.
کیان تصریح کرد: ساباط ها معمولاً کوچههای مسقفی بین دوخانه که برای نشیمنگاه رهگذران در خطه جنوب فارس است و با توجه به پوشیده بودن، در تابستان از هوای بیرون خنکتر و در زمستان گرمتر است، این ساباطها از گذشته تا کنون در شهر لار مورداستفاده قرار میگیرد و تعداد دیگر در محلات شهر قدیم لار موجود است.
وی با بیان اینکه مرمت ساباط حاج غلامرضا معتمد در سال گذشته به همت خانواده حاج غلامرضا معتمد و شهرداری لار انجام شده است، اضافه کرد: با نظارت و آیتمهای مرمتی میراثفرهنگی لارستان و همچنین دوستداران میراثفرهنگی این ساباط مورد مرمت قرار گرفت.
مسئول اداره میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی گفت: در لارستان ۱۳ ساباط وجود دارد، که با توجه به مصالح بهکار رفته، این بنا در تابستان خنک و در زمستان گرم است.
کیان افزود: ساباط ها استراحتگاه عابران پیاده، محل گفتوگوهای بزرگان محله و پناهگاه در زمان زلزله، موقع بارندگی سرپناهی برای رهگذران است ارتباط همسایهها از پشتبام بهخصوص در شبهای تابستان است و از نظر فنی ساباط باعث استحکام دوخانهای میشد که به ساباط متصل بودند.
پایان پیام/خ