به گزارش خبرگزاری فارس از تبریز، در نشستی با حضور مجید فتاح زاده، معاون امداد و نجات هلال احمر اردبیل، حسین مقدم، دبیرکل فدراسیون کوهنوردی و صعودها ورزشی، میر علی آقا سیدی، رئیس هیات کوهنوردی و معاون امداد و نجات هلال احمر آذربایجانشرقی و ابوالفضل گوزلی، هیمالیانورد و مدیر باشگاه کی 2 تبریز ترتیب یافته بود حادثه فوت 2 بانوی کوهنورد تبریزی در سبلان مورد نقد و بررسی قرار گرفت.
در ابتدای این نشست مجید فتاح‌زاده گزارش عملیاتی تیم جستجو نجات اردبیل را تشریح کرد. بنابراین گزارش ساعت 19:35 روز جمعه 1402/10/15 طی تماس سامانه 112 مفقود شدن 3 کوهنورد با رنج سنی 52 تا 62 سال در منطقه سبلان به معاونت امداد و نجات اردبیل اطلاع داده شد.
فتاح‌زاده با بیان اینکه تیم‌های امدادی و واکنش سریع اردبیل به محض دریافت این خبر سریعا آماد شده و در تلاش بودن با دریافت اطلاعات UTM از سوی حادثه‌دیدگان سریعا در محل حضور یابند اظهار کرد: متاسفانه بعلت عدم آشنایی تنها فرد بازمانده دراین حادثه با این روش روز عملا با سردرگمی نیروهای امدادی و تاخیر در اعزام نیروها مواجه شدیم.
معاون امداد و نجات اردبیل افزود: طبق مکالمات ثبت شده در سامانه 112 مسیر اولیه سنگ محراب به سمت آلوارس از اعلام شده که حتی یک تیم امدادی از تبریز نیز با تجهیزات آماده اعزام بودن ولی بعد از مدتی با تماسی دیگر مسیر سنگ پروانه بعنوان محل حضور تیم حادثه‌دیده اعلام شد و این تغییر مسیر باعث از دست رفتن حداقل دو ساعت زمان امدادی شد و تیم دیگری از اردبیل به سمت مسیر جدید اعزام شدند.
مجید فتاح‌زاده با اشاره به اینکه مسیر 15 کیلومتری لاهرود به شابیل بعلت کولاک مسدود بود گفت: امدادگران با تلاش بسیار ساعت 10 به منطقه شابیل رسیدند وعلیرغم شرایط بد جوی تیم امدادی تا ساعت 2 بامداد بصورت پیاده خود را به منطقه خاوندی رساندند ولی با توجه به برودت زیاد هوا، کولاک شدید، عدم دید کافی و امکان بروز حادثه برای خود تیم امدادی بر اساس استانداردهای امداد و نجات تصمیم به برگشت تیم به شابیل شد.
وی ادامه داد: ساعت 5:30 تا 6 صبح روز شنبه و با وجود استمرار کولاک تیم امداد و نجات اردبیل و یک تیم امدادی از کوهنوردان اردبیل پس از ساعت‌ها تلاش با وجود اطلاعات ضد و نقیض موقعیت‌های اعلام شده سرانجام ساعت 1 ظهر موفق به یافتن مفقودین و حادثه دیدگان شدند و با بررسی‌های اولیه مواردی مشاهده و ثبت شد که تا امروز و در مصاحبه‌های تنها بازمانده این حادثه در رسانه ها و فضای مجازی به آن اشاره نشده است.
رئیس اداره عملیات امداد و نجات اردبیل گفت: در بررسی‌های بعمل آمده مشخص شد دو نفر از اعضای تیم از ارتفاع بالایی سقوط کرده‌اند و یک نفراز بانوان فوت شده دارای ضربه شدید به سر و نفر فوت شده دوم نیز دارای ترومای پا و قسمت‌های دیگر در بدن بود که عامل اصلی زمین‌گیر شدنشان می‌باشد. ازهمین رو ساعت 1 ظهر روز شنبه شروع به انتقال اجساد به پزشکی قانونی کردیم تا با بررسی دقیق و اعلام نظر آن سازمان پیگیر حقوقی موضوع نیز باشیم.
به گفته وی، تیم حادثه دیده به اذعان تنها فرد بازمانده با اطلاع از وضعیت جوی و هشدارهای هواشناسی و با البسه نامناسب (ویند و پلار 40 درصد) – کفش نامناسب (پوتین جنگل نوردی) و زمان بندی نامناسب اقدام به صعود کرده‌اند و فقط فرد بازمانده دارای کاپشن پر سنگین بود.
فتاح‌زاده در پاسخ به سوالات ابوالفضل گوزلی در رابطه با میزان آمادگی امداد نجات اردبیل و برخی ابهامات در مورد عملکرد آنها گفت: تیم واکنش سریع جمعیت هلال احمر اردبیل متشکل از 15 نفر از آماده‌ترین امدادگران استان اردبیل است که تعدادی نیز سابقه هیمالیا نوردی دارند و این تیم به همراه تجهیزات مناسب جزء چند تیم امدادی برتر ایران می‌باشد که اخیرا نیز در منطقه سبلان و به همراه دیگر تیم‌های استان‌های همجوار و در قالب مانور امدادی حضور موفق داشتند اما به لحاظ رعایت قوانین امداد و وجود وضعیت خاص جوی اجازه حضور تیم در شرایط مخاطره انگیز را نداریم.
وی، علت عدم راه‌اندازی پایگاه امداد نجات کوهستان در منطقه شابیل را رعایت استاندارد ایمنی در زمان‌های هشدار نارنجی و قرمز عنوان کرد و تصریح کرد: با توجه به اینکه محل استقرار تیم امداد باید در محل امن قرار بگیرد منطقه شابیل این استاندارد را نداشته و به همین جهت تیم از پایگاه امداد مشکین‌شهر اعزام شده است و درخواست کمکی از استان‌های معین نیز انجام نگرفته است.
معاون امداد و نجات هلال احمر اردبیل رعایت نشدن الفبای صعود زمستانه را عامل وقوع این حادثه خواند و برلزوم بازنگری در اقدامات و بهبود کیفیت خدمات توسط امداد و نجات تاکید کرد.
حسین مقدم دبیر کل فدارسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی نیز در این نشست ضمن ابراز تاسف از وقوع حوادث یک هفته اخیر ضایعه درگذشت تعدادی از کوهنوردان را به جامعه کوهنوردی و خانواده‌های بازماندگان تسلیت گفت و متذکر شد: صعود در وضعیت هشدار قرمز به مثابه یک خودکشی تمام عیار است.
وی در تحلیل حادثه سبلان با اشاره به اینکه مجموع عوامل مختلف دست به دست هم دادن تا این حادثه تلخ روی دهد، گفت: با زیر سوال بردن افراد و مجموعه‌های دیگر و دیدن گزارش هایی کوتاه، غیر منسجم و احساسی نمی‌شود افکار عمومی را منحرف و اصل قضیه را پنهان کرد، چرا که با توجه به توضیحات مستند و مستدل امداد نجات اردبیل متاسفانه خود افراد حاضر در تیم مقصر اصلی بروز این اتفاق تلخ بودند که با بی توجهی به شرایط موجود و آگاهی از هشدارها و نداشتن تجهیزات لازم تصمیم به صعود گرفته‌اند.
حسین مقدم، کسب عناوینی از قبیل افتخار صعود زمستانه به قلل معروف و مرتفع را عامل تحریک اغلب کوهنوردان و بروز حوادث ناگوار دانست و گفت: اقدام به صعود در فصل زمستان در قله‌هایی همچون دماوند، سبلان، علم‌کوه و دیگر ارتفاعات بدون داشتن تجهیزات مناسب و فنی، عدم توجه به هشدارها و نداشتن آموزش‌های لازم و علمی تصمیمی کاملا اشتباه است و تعلل برای درخواست کمک بخاطر حفط غرور فاجعه بارترین تصمیم است.
مقدم در پاسخ به این سوال که چرا کمیته پناهگاه ها نسبت به تجهیز پناهگاه سبلان به‌عنوان سومین قله مرتع و پرتردد کشور به تجهیزات زمستانی از قیبل چراغ چشمک زن اقدامی نکرده است، گفت: پناهگاه‌های سبلان متعلق به فدراسیون کوهنوردی نیستند و ارگان‌های دیگری از آنها بهره‌برداری می‌کنند با این حال پیگیر رفع نواقص هستیم. به‌طوریکه در تابستان امسال نیز بابت مسائل محیط زیستی، دسترسی به پناهگاه و نحوه ترابری کارهایی انجام شد.
وی، وجود چراغ چشمک‌زن بر روی پناهگاه‌ها را عاملی مهم برای هدایت صحیح کوه نوردان از قله به پایین کوه دانست و افزود: تجهیز پناهگاه‌ها یک اقدام مهم است اما در این میان حفظ و نگهداری از این تجهیزات نیز بسیار مهم است که متاسفانه اغلب مورد تخریب و یا حتی سرقت آنها هستیم که هزینه ها زیادی نیز بر فدراسیون، هیات‌ها و ارگان ها تحمیل می کند با این حال پیگیر تجهیز پناهگاه‌های پرتردد خواهیم بود.
دبیرکل فدراسیون کوه نوردی ماهیت فدراسیون و هیات‌های استانی را هدایت و راهبردی کردن فعالیت ها کوهنوردی عنوان کرد و افزود: در یک دهه گذشته بیش از یک‌هزار باشگاه از کل کشور در پرتال فدراسیون ثبت شده‌اند و تلاش ما خارج کردن فعالیت‌های انفرادی و آماتوری کوهنوردی و هدایت به سوی فعالیت‌های باشگاهی و علمی است. از طرفی کمیته ستاد و پیشگیری از حوادث کوهستان را تشکیل دادیم تا در فصول پرتردد نسبت به راهنمایی صعودکنندگان از مسیرهای صحیح اطلاعات و راهنمایی لازم انجام دهند.
حسین مقدم در جمع‌بندی اظهارتش با مهم قلمداد کردن دوره‌های آموزشی فدراسیون تصریح کرد: کسی که ادعای صعود زمستانه دارد باید تجهیزات و آگاهی لازم را داشته باشد. در این حادثه به وضوح تاثیر عدم آموزش درست در تصمیم‌گیری و نحوه صعود دیده میشود. اگر این افراد کلاس کوه پیمایی عمومی، کلاس برف، جی پی اس، بهمن شناسی و … را گذرانده بودن قطعا این حادثه تلخ اتفاق نمی‌افتاد.
میرعلی آقاسیدی، رئیس هیات کوه نوردی آذربایجانشرقی نیز در ادامه این نشست با تایید گزارش امداد و نجات اردبیل و مطالب مطرح شده از سوی دبیر کل فدراسیون کوهنوردی، این حادثه را از منظر مدیریت ارشد حوادث مورد ارزیابی قرار داد و اظهار کرد: ابهام آفرینی، عدم آگاهی برخی افراد در اظهار نظرها انتشار اخبار زیاد و ضد و نقیض، مصاحبه‌ها و شایعات را از خصوصیات و آسیب‌های این‌گونه حوادث خواند.
آقاسیدی، فرافکنی افراد و انداحتن توپ به زمین هم برای عبور و گذر از فشارها، تسویه حساب‌های شخصی را تلاشی برای ممانعت از شفاف سازی این حادثه بیان کرد و گفت: عده‌ایی بدون دریافت گزارشات و مستندات واقعی اقدام به قضاوت، صدور رای حتی و اجرای حکم کرده‌اند در حالیکه خودشان سابقه تخلفات زیادی در پرونده فعالیتشان دارند و در جایگاهی نیستین که تعیین جرم ومجرم کنند. این مسائل بر عهده سیستم قضایی بوده و بهتر است برای درس آموختن، کسب تجربه و عدم تکرار اشتباهاتشان تلاش مضاعفی داشته باشند.
معاون امداد و نجات جمعیت هلال احمر آذربایجانشرقی با اعلام اینکه تیم‌های امداد کوهستان درابتدا متولی نداشته و فعالیتشان قانونی نبود افزود: با توجه احساس نیاز جهت ساماندهی فعالیت های امدادی در کوهستان طبق بند ب ماده 14 قانون مدیریت بحران کشور جمعیت هلال احمر با کمک فدراسیون مسؤولیت این واحد را عهده دار شده‌اند. واقعیت تیم های امدادی داوطلبانی هستن با آموزش های مختلف و گاها با حضور کوهنوردان برجسته در برخی از پایگاه‌های مراکز استانها، از این‌رو باید انتظاری معقول از نحوه عملکرد آنها داشته باشیم، چرا که با توجه به حضور افتخاری این افراد حقوقی نیز دریافت نمی‌کنند و اگر مبلغی پرداخت میشود در حد بسیار کم و صرف ایاب و ذهاب میشود.
وی با اشاره به عدم حضور و مشارکت امداد و نجات استان و نبود امداد هوایی در این عملیات خاطرنشان کرد: عملیات امداد بر اساس حدود جغرافیایی هراستان انجام میشود و مسئولیت تمامی عملیات بر عهده همان استان است و در صورت نیاز به همکاری با درخواست از استان معین و تایید ستاد مرکزی امداد و نجات کشور انجام میشود .از سویی باید به این نکته دقت شود که انتقال هرگونه مصدوم از طریق اورژانس باید اقدام گردد و جدا از اینکه بالگردهای هلال احمر نیز از نوع ساختاری صرفا جهت انتقال ادوات و تجهیزات امدادی طراحی شده‌اند در عملیات‌های گذشته نیز با مشکلات فراوان جهت کمک سریع وارد عمل شده‌اند اما در عملیات منطقه سبلان کولاک شدید مانع بزرگی برای استفاده از بالگرد شد.
رئیس هیات کوهنوردی و صعودهای ورزشی آذربایجانشرقی میزان بالای اطلاعات و دسترسی به تجهیزات پیشرفته را از دستاوردهای عصر حاضر برشمرد و گفت : هوش امدادی و هوش کوه نوردی از مشخصه های یک کوهنورد حرفه‌ایی است و پذیرفته نیست کوه نوردان امروز با این حجم از اطلاعات در دسترس در کوه گم شده و نتواند موقعیت خود را بصورت دقیق اعلام کنند.فرد بازمانده در این حادثه هم خود یکی از داوطلبان و اعضای سابق امداد و نجات استان بود که متاسفانه بدون توجه به تجارب و با یک تصمیم احساسی وعدم مهارت در انتقال اطلاعات دچار این حادثه شده است.
میرعلی آقا سیدی در جمع‌بندی ارزیابی و تحلیل خود از حادثه سبلان با انتقاد از ابلاغ و اجرای یکسری طرحها بدون پشتوانه امدادی خاطرنشان کرد: به صراحت اعلام می‌کنیم با توجه به محدودیت‌های موجود در زمینه نیروی انسانی و تجهیزات جبهه جدیدی نمی‌توان در غالب طرحی همچون سیمرغ در قللی ناشناخته و خطرناک مانند جنوار داغی را معرفی و پیشتیبانی کرد، فاصله بسیار دور این مناطق از مرکز استان و عدم آشنایی کوهنوردان با سیستم های ناوبری بروز حادثه‌هایی بدتر از سبلان شناخته شده را رقم خواهد زد، ما این موضوع را قبلا بصورت کتبی به مراجع اعلام کرده‌ایم.
پایان پیام/60017/س
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
