به گزارش خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس، نشست معرفی کتاب «طرح کلی اندیشه اسلام در قرآن» تألیف مقام معظم رهبری در سال ۱۳۵۳ به مناسبت ایام الله دهه فجر با حضور حجت‌الاسلام نجف لک زایی رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، حجت‌الاسلام محمدرضا فلاح شیروانی استاد سطوح عالی و حوزه و دانشگاه و میثم یاوری مسئول دبیرخانه اندیشه ولایت و معاون برنامه‌ریزی سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برگزار شد.
یاوری در مقام مجری برنامه کتاب را اینگونه معرفی کرد: این کتاب در ذهن ما از مفاهیم قرآنی آشنایی زدایی میکند.
حجت‌الاسلام لک زایی این کتاب را مجموعه‌ای از ۲۸ سخنرانی مقام معظم رهبری عنوان کرد و گفت: در ماه مبارک رمضان سال ۱۳۵۳ مقام معظم رهبری پس از نماز ظهر و عصر در جمع مردم سخنرانی می‌کردند اما اگر بخواهیم با یک رویداد پژوهشی به اثر نگاه کنیم، می‌توانیم آن را در ردیف پژوهش‌های گفتاری طبقه‌بندی کنیم. این سخنرانی‌ها نتیجه تحقیقات و پژوهش‌های ایشان است که علت آن ارائه اسلام به صورت یک مکتب منسجم در یکسری جلسات است و از انسجام عمیقی برخوردار است. هدف این جلسات راهنمایی افرادی است که به جریان انقلاب اسلامی می‌خواستند کمک کنند. این کتاب با بهره‌گیری از اصلی‌ترین سند اسلام یعنی قرآن کریم و روایات و سنت معصومین(ع) نوشته شده است.
وی افزود: بر روی این کتاب بسیار کار کردم از جمله در مناسبتی در بحث نظریه دولت اسلامی در ۱۲ جلسه ۲ ساعته ارائه کردم و آنجا موفق شدیم که پرسش‌های اصلی در نظریه دولت را در این کتاب پاسخ بگیریم و البته از برخی آثار ایشان برای پاسخ به پرسش‌ها استفاده شد. همچنین موفق شدم این کتاب را از ۲۴ منظر مطالعه و بررسی کنم. ممکن است ما درباره خیلی چیزها پرسش‌هایی داشته باشیم و خوشبختانه این کتاب با بهره‌گیری از قرآن کریم به آن‌ها پاسخ داده و این ویژگی کتاب است. اگر کسی به دنبال جامعه شناسی سیاسی، تفسیر و تدبر در قرآن، یا به دنبال کشف رویداد تربیتی و تاریخی در قرآن است، این کتاب را بخواند.
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ادامه داد: برخی افراد به مقام معظم رهبری می‌گفتند که جای بحث اینطور مسائل بر روی منبر نیست، ایشان در جواب می‌گویند: «چه اشکالی دارد؟ شما بگویید که در منبر نباید حرف‌هایی گفته شود که نتیجه تحقیق و پژوهش نیست تا اینکه به من ایراد بگیرید چرا نتیجه تحقیقات و پژوهشها را برای مردم بازگو می‌کنید.» در این کتاب هدف ارائه دهنده این نبوده است که بیاید رشته خاصی را بازگو کند بلکه ارائه دهنده مسئله محور بوده و قصد داشته مسئله روز را پاسخ دهد که آیا ما می‌توانیم اسلام را مانند مکاتب دیگر مثل مارکسیسم که در آن روز بسیار مطرح بوده ارائه کنیم؟
حجت الاسلام و المسلمین لک زایی درباره کتاب زبان سیاسی اسلام نوشته برنارد لوئیس گفت: زبان سیاسی اسلام توسط مدرنیته درهم کوبیده شده است و امروز وقتی مسلمانان می‌خواهند افکار سیاسی خود را معرفی کنند ناگزیر هستند از ادبیات و زبان سیاسی مدرنیته استفاده کنند و تا مادامی که مسلمانان از این ادبیات استفاده می‌کنند، نمی‌توانند اندیشه سیاسی اسلام را به شکل اصیل خود ارائه کنند. این کتاب یکی از کارهای مهمی که انجام می‌دهد زبان سیاسی اسلام را نه در چهارچوب مفاهیم مدرن بلکه در چهارچوب مفاهیم و واژه‌های اصیل اسلامی نشان می‌دهد.
وی افزود: این کتاب وقتی وارد مباحث کلان می‌شود از ایمان بحث را شروع میکند و نه از توحید. بعد از ایمان وارد توحید و سپس وارد نبوت می شود. ایمانی که مقام معظم رهبری مطرح میکند ابتدا باید آگاهانه باشد. ایمانی که از روی تعصب و ناآگاهانه باشد نمی‌تواند موتور محرکه مطلوبی برای فرد باشد. همچنین ایمان باید تعهدآور باشد، این که کسی بگوید ایمان آورده‌ام به خدا و هیچ تعهدی ندارم اینجا ایمان تحقق پیدا نمی‌کند.
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی رویکرد کتاب را سیستمی و منظم دانست و اظهار داشت: ایشان ۴ مؤلفه را به شکل پر رنگ مطرح میکند، یکی خدای متعال یعنی ما باید به توحید ملتزم باشیم و از ناحیه خداوند که پایین‌تر می‌آییم بحث رهبری الهی مطرح می‌شود. رهبری نیز ۳ سطح دارد یکی سطح انبیاء الهی، دوم ائمه(ع) و سوم رهبری در زمان غیبت امام زمان(عج) است. رکن سوم امت هستند که باید به یکدیگر احسان کنند و به یکدیگر نزدیک باشند(ولایت عرضی). جنبه آخر پیوند امت با ولایت و رهبری است و دشمنان انسجام و اتحاد خود را بشناسیم و حواس خود را جمع کنیم که تمام این عناصر با تفکر در قرآن انجام می‌شود.
حجت الاسلام شیروانی در بخش پایانی نشست گفت: ایران اسلامی، ایرانی است که تصمیم‌های بزرگی گرفته و کارهای بزرگی برای آن باید انجام داد. نکته‌ای باید درباره زمینه صدور این اثر عنوان کنم این است که به عنوان پدیده انسانی و اجتماعی در چه زمینه‌ای این اثر خلق شده است. به نقل از تحلیل حضرت آقا درباره تمدن غرب، این عقلانیتی که پشت تمدن غرب است و باعث شکل‌گیری و پشتیبانی از آن بوده، ۲ نکته در زمان ما درباره‌اش اتفاق افتاده است؛ نکته اول این است که این عقلانیت مادی و غلط است و اندیشه اسلامی با این عقلانیت درگیر است. متأسفانه این را محدود به عالم ماده می‌داند و بی‌مهر است نسبت به انسان، علاوه بر ادعای انسان‌گرایی و کرامت‌گرایی که دارد به تحقیر انسان می‌پردازد. نکته دوم این است که این عقلانیت دچار رکود و نازا شده است.
وی افزود: تعبیر مقام معظم رهبری این است، مکتبی که پشت این تمدن بوده زمین خورده است و این کشتی به زیرآب می‌رود. مردم مسلمان ایران یک انتخاب بزرگ و آگاهانه کردند که چند سده از آن می‌گذرد و آن هم انتخاب مکتب توحیدی، الهی و انسان‌گرای اسلام است. انتخاب اسلام به هویت ایرانی و انتخاب تشیع هم به هویت عقلانی ایرانیان می‌خورد و این نخبگی مردم ایران را نشان می‌دهد که ابتدا اسلام را پذیرفتند و سپس فراتر از آن رفتند و شیعه شدند و برای رشد در مسیر اهل بیت(ع) قدم برداشتند. مردم ایران از انتخاب اسلام و تشیع بر نخواهند گشت و پای آن هستند. همه مردم جهان باید به این انتخاب احترام بگذارند.
استاد دانشگاه و حوزه ادامه داد: چرا مردمی‌ترین شخصیت تاریخ معاصر ایران امام خمینی(ره) بود؟ چون به انتخاب مردم احترام می‌گذاشت. در باب سخنرانی مقام معظم رهبری باید بگویم که ایشان به ساده‌ترین شکل ممکن و بدون تجملاتی با مردم ارتباط می‌گرفتند. بدون فراهم کردن کلاسی در قالب امام جماعت یک مسجد با نمازگزاران صحبت می‌کردند و به مرور بر تعداد جوانان بر پای منبر افزوده می‌شد. تمام مفاهیم اسلامی به دست ایشان ویرایش شده است.
وی مخاطب اصلی قرآن را فرد عنوان کرد و افزود: علامه طباطبائی می‌گویند: «در فردی‌ترین شئون اسلام، اجتماع را گنجانده است.» یا مرحوم شاه‌آبادی می‌گویند: «ما اصلأ اسلام انفرادی نداریم». اصل و اساس این سخنرانی‌ها آگاهی بخشی افراد جامعه درباره معیارها و اهداف اسلام برای جامعه بشری است.
پایان پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
