سرمایهگذاری و تولید در بخش کشاورزی که در شرایط غیرقابل پیشبینی و پیشگیری طبیعت صورت میگیرد یکی از پرمخاطرهترین فعالیتهای تولیدی کشور است.
بر اساس گزارش فائو از بین 40 نوع بلایای طبیعی ثبت شده در جهان 31 نوع آن در ایران رخ میدهد و ایران جزو 10 کشور اول بلاخیز دنیا محسوب میشود.
سرمایهگذاری و تولید در بخش کشاورزی به دلیل ماهیت خطرپذیری ناشی از بیثباتی طبیعت و قطعیت نداشتن شرایط جوی نیازمند امنیت و تضمین در برابر ریسکهای موجود است، لذا استفاده از بیمه به منظور کم کردن ریسک از طریق توزیع آن در میان بهرهبرداران جایگاه خاص و اهمیت فراوان پیدا میکند.
با عنایت به نقش بیمه در تضمین سرمایهگذاری در بخش کشاورزی، تقویت و توسعه نظام بیمه کشاورزی به عنوان پشتیبان تولیدکنندگان برای مقابله عوامل تهدیدکننده قهری و طبیعی از ضرورتهای اساسی به شمار میرود.
در کشور ما صندوق بیمه محصولات کشاورزی تنها نهادی است که به عنوان مجری سیاست مدیریت ریسک در بخش کشاورزی اجرای برنامه بیمه محصولات کشاورزی را به صورت ضابطهمند در کنار سایر ابزارهای حمایتی عهدهدار شده است.
تامین پوشش حمایتی برای انواع محصولات کشاورزی، دام، طیور، زنبورعسل، کرم ابریشم، آبزیان پرورشی، طرحهای جنگلکاری، مرتعداری و آبخیزداری در مقابل خسارتهای ناشی از سوانح و حوادث قهری مثل تگرگ، توفان، خشکسالی، زلزله، سرمازدگی، یخبندان، آتشسوزی، صاعقه، آفات و امراض گیاهی عمومی و قرنطینهای و غیره به عنوان وسیلهای برای دستیابی به هدفها و سیاستهای بخش کشاورزی است.
با توجه به اهمیت بیمه کردن محصولات کشاورزی و جبران خسارتهای ناشی از عوامل مختلف هنوز به دلیل عدم برنامهریزی و اطلاع رسانی صحیح فرهنگ استفاده از بیمه کشاورزی نهادینه نشده است.
یکی از کشاورزان کردستانی با بیان اینکه کشاورزان از اقشار ضعیف جامعه و نیازمند حمایت بیشتر از طرف دولت هستند، به خبرنگار فارس گفت: ما از بیمه کردن محصولات کشاورزی خود استقبال میکنیم.
کریم ملائی از اهالی روستای تودار ملا سنندج به خشکسالی سال گذشته و خسارت وارد شده به محصولات خود اشاره کرد و ادامه داد: علیرغم اینکه همواره محصولات خود را بیمه کردهام تاکنون غرامت حاصل از خسارت وارده به من پرداخت نشده است.
وی عنوان کرد: تاکنون هم کسی از من کد ملی و یا چیزهای دیگر در رابطه با پرداخت غرامت نخواسته و بلاتکلیف ماندهام و نمیدانم به کجا مراجعه کنم.
وی ادامه داد: کارشناسان و مسئولان مرتبط با بیمه باید در راستای اطلاعرسانی و آگاهسازی ما که از اقشار کمسواد و بیسواد هستیم، تلاش بیشتری داشته باشند.
ملائی تصریح کرد: زمینهای کشاورزی ما ارث پدری بوده و اکنون به قطعات مختلفی بین برادرانم تقسیم شده و واقعا گذران زندگی با این زمینهای کوچک بسیار سخت است.
* غرامت پرداخت شده ناچیز و مطابق تعهدات بیمه نیست
امین غفاری از اهالی شویشه نیز در این رابطه گفت: اکثر میوههای باغ من سال گذشته در اثر تگرگ از بین رفتند اما هر چند بیمه غرامت آن را پرداخت کرده ولی بسیار ناچیز بوده است.
وی در ادامه با اشاره به اینکه به ازای هر درخت گردو 24 هزار ریال به بیمه پرداخت کردند، افزود: در قراردادی که با شرکت بیمه منعقد کردیم بیمه هر درخت گردو 120 هزار ریال قید شده ولی 40 هزار ریال غرامت در قبال هر اصله درخت به من پرداخت کردند.
وی با بیان اینکه در طول چند سال گذشته تنها یک سال بیمه خوب و رضایتبخشی به ما پرداخت شد، ادامه داد: افراد مسئول بیمه باید در ابتدا ما را آگاه و لذا بر طبق گفتههای خود عمل کنند.
غفاری با بیان اینکه به بخش کشاورزی بسیار کمتوجهی میشود، عنوان کرد: ما آگاهی کاملی از روند تعیین درصد خسارت و دیگر کارهای مسئولان نداریم و آنها وظیفه دارند ما را بیشتر توجیه کنند.
وی به دیگر مشکلات بخش کشاورزی اشاره و خاطر نشان کرد: با توجه به ترغیب مسئولان و اعطای تسهیلاتی از سوی دولت برای استفاده از آبیاری قطرهای مدتی است که خواستار استفاده از این روش آبیاری شدهام و در این سرما بارها مراجعه کردم.
وی ادامه داد: کارشناسان جهاد کشاورزی وقت و زمان خاصی را برای مراجعه و آماده شدن کارها به ما اعلام نمیکنند و این موجب شده که در این رابطه ما متحمل هزینههای زیادی از جمله ایاب و ذهاب و غیره شویم.
وی هزینه پرداخت به کارشناسان برای بازدید و اجرای طرح آبیاری قطرهای را زیاد خواند و اظهار داشت: برای کشاورزان پرداخت هزینه به کارشناسان واقعا سنگین است و عدهای حتی توان آن را نیز ندارند.
* عدم بازدید کامل کارشناسان ارزیاب خسارت حق کشاورزان را ضایع میکند
عزتالله محمدی از اهالی روستای نوره نیز از کمبودن میزان غرامت پرداخت شده از سوی بیمه انتقاد کرد و گفت: بهخاطر عدم پرداخت بهموقع و کم بودن میزان غرامت مردم کمتر تمایل به بیمه کردن محصولاتشان دارند.
وی ادامه داد: ما به این امید محصولاتمان را بیمه میکنیم که در زمان خسارتهای وارد شده حق بیمهای که به ما تعلق میگیرد از هزینهای که خود به آنها پرداخت کردهایم بسیار بیشتر باشد، در صورتی که این مقدار اختلاف چندانی ندارد.
وی خواستار توجه بیشتر و بازدید همه مزارع و باغات توسط کارگزاران بیمه در زمان خسارت شد و تصریح کرد: کارشناسان بیمه در زمان بازدید برای تعیین میزان خسارت وارد شده تنها چند باغ یا مزرعه را به عنوان نمونه انتخاب و از روی آنها بقیه مزارع را تخیمن میزنند که این کار عادلانه نیست.
محمدی در ادامه گفتوگو با فارس افزود: میزان خسارت وارد شده در مزارع یک روستا قطعا با هم تفاوتهای بسیار دارد و مسئولان باید بر عملکرد کارشناسان نظارت بیشتری داشته باشند تا حقی از کشاورزان ضایع نشود.
* وجود رابط بین شرکتهای بیمهگر و جهاد کشاورزی موجب رضایت کشاورزان میشود
یکی از کارگزاران بیمه شهرستان سنندج کمبود اطلاعات از میزان و مقدار سطوح باغات و اراضی کشاورزی را از جمله مشکلات کارشناسان بیمه عنوان کرد و افزود: کارشناسان مستقر در سازمان جهاد کشاورزی اطلاعات و آگاهی زیادتری در رابطه با سطوح باغات و مزارع و غیره در اختیار دارند.
فردین نصری ادامه داد: اگر رابطی بین شرکتهای بیمه و سازمان جهاد کشاورزی وجود داشته باشد بسیاری از مشکلات موجود برطرف و رضایت کشاورزان نیز بیشتر خواهد شد.
وی خاطر نشان کرد: روستاهایی در سطح شهرستان وجود دارند که تنها دو یا سه نفر اقدام به بیمه کردن محصولات خود کردهاند و در مقابل در روستاهایی نیز اکثریت مردم تمایل به بیمه کردن محصولات خود دارند.
وی به دلایل رغبت بعضی از روستاها به بیمه کردن محصولاتشان اشاره کرد و گفت: همکاری و تشویق شوراهای اسلامی و امامان جماعت در روستاها از مهمترین دلایل رغبت اهالی روستا به بیمه محصولات کشاورزی است.
نصری اظهار داشت: توجیه و آگاه کردن اعضای شوراهای اسلامی و امامان جماعت میتواند موجب توسعه بیشتر صنعت بیمه در استان شود.
* بیمه کشاورزی آسودگی خاطر کشاورز را به دنبال دارد
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی کردستان به رسالت و وظایف این سازمان در قبال بیمه محصولات کشاورزی اشاره کرد و بیان داشت: تشویق، ترغیب و آگاهسازی مردم به اهمیت بیمه محصولات کشاورزی و شناسایی عوامل خطر و خسارتزا از جمله وظایف سازمان است.
کمالالدین رشادت از دیگر وظایف سازمان را شامل بررسی مبالغ حق بیمه محصولات کشاورزی، نظارت بر پرداخت خسارتها و اظهارنظر در رابطه با زمانهای تعیین شده حق بیمه ذکر کرد.
وی با اشاره به وجود ستاد بیمه محصولات کشاورزی و دامی در استان، افزود: در این ستاد کارگروههای مختلفی اعم از زراعت و باغبانی و غیره به بررسی مسائل مربوط به بیمه بخش کشاورزی میپردازند.
وی با بیان اینکه تعیین خسارت در تعدادی از عوامل خسارتزا مانند سرمازدگی به صورت منطقهای است، خاطر نشان کرد: در بحث سرمازدگی تعیین میزان خسارت به وسیله آمارهای هواشناسی اعلام شده و دیگر نیازی به بازدید همه مزارع توسط کارشناسان بیمه نخواهد بود.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی کردستان اضافه کرد: در رابطه با عوامل خسارتزایی مانند تگرگ حوزهای بوده و کارشناسان باید باغات و مزارع آسیب دیده را بازدید و درصد خسارت را اعلام کنند.
رشادت با بیان اینکه بیمه تکیهگاه و پشتوانه محکمی در مواقع خسارت است، گفت: کشاورزان با بیمه کردن محصولات خود در مقابل بلایای طبیعی میتوانند با آسودگی خاطر بیشتری به تولید بپردازند.
* پرداخت بیش از 202 میلیارد ریال غرامت به کشاورزان کردستانی
مدیر صندوق بیمه کشاورزی کردستان گفت: برای حمایت از کشاورزان خسارت دیده بیمه محصولات کشاورزی در استان از سال زراعی 70-69 با بیمه گندم آبی آغاز به کار کرده است.
اسعد فهیمی صندوق بیمه کشاورزی را تنها مرجع کشاورزان و دامداران برای جبران خسارتهای ناشی از عوامل قهری ذکر کرد و بیان داشت: در حال حاضر صندوق بیمه با بیمه 104 نوع محصول در مقابل 205 عامل خطر در حال فعالیت است.
وی خاطر نشان کرد: هماکنون 16 درصد از اراضی زراعی، 15 درصد از باغات و 10 درصد از دامهای استان زیرپوشش بیمه هستند.
وی کل حق بیمه دریافتی سهم کشاورزان در سال زراعی گذشته را بیش از 50 میلیارد ریال عنوان کرد و افزود: به کشاورزان خسارت دیده امسال تاکنون بیش از 202 میلیارد و 506 میلیون ریال پرداخت شده است.
مدیر صندوق بیمه کشاورزی کردستان ادامه داد: 86 هزار و 694 بهرهبردار در استان دچار خسارت شدند که غرامت اکثریت آنها پرداخت شده و تنها به هزار و 100 فقره بیمهنامه به دلیل نداشتن کدملی پرداخت نشده است.
فهیمی عنوان کرد: بیشتر کار ما حمایتی است نه سودمحور و در صورت داشتن کسری از محل ردیف بودجه توسط دولت این مقدار تامین خواهد شد.
وی اضافه کرد: بابت فروش هر بیمهنامه سهمی از حق بیمه توسط دولت پرداخت شده و اگر در زمان پرداخت غرامت هم مازاد بر تعرفههای دریافتی در کل کشور خسارت غرامت وجود داشته باشد، باز هم دولت تامین خواهد کرد.
وی واگذاری بیمه محصولات کشاورزی به بخش خصوصی را بسیار مثمرثمر خواند و بیان داشت: در استان هماکنون 10 شرکت بیمهای با حضور 347 کارگزار در رشتههای مختلف بخش کشاورزی مشغول به فعالیت هستند.
* تنه درختان میوه کردستان بیمه میشوند
وی در ادامه اظهار داشت: بحث بیمه تنه درخت امسال به صورت پایلوت در حدود 13 استان کشور اجرا شده و در سال آینده نیز در کردستان انجام خواهد شد.
وی با بیان اینکه آسیب به تنه درختان یکی از دغدغههای باغداران است، بیان داشت: قبلا تنها بیمه محصولات باغداران امکانپذیر بود ولی با توجه به آسیبهایی که به تنه درختان وارد میشود بیمه آنها مورد توجه قرار گرفته و از سال آینده در استان اجرا میشود.
مدیر صندوق بیمه کشاورزی کردستان یادآور شد: گردو تنها محصولی است که به شکل تک درخت بیمه میشود و بقیه درختان بر اساس سطح، بیمه خواهند شد.
فهیمی در ادامه گفتوگو با فارس عنوان کرد: در غرب استان ظرفیتهای باغداری بسیار خوبی وجود دارد که در این مناطق به دلیل وجود سرمای دیررس بهاره، بارش تگرک سالانه خسارتهای زیادی به باغداران وارد میشود.
وی در ادامه بیان داشت: با توسعه هر چه بیشتر صنعت بیمه حمایت و پشتیبانی از باغداران، زارعان و دامداران نیز افزایش خواهد یافت.
وی با تاکید بر ممانعت از بخشینگری در کارها و فعالیتهای عرصه کشاورزی، اظهار داشت: تولید در بخش کشاورزی زنجیرهای است و حلقههای آن را ارگانها و سازمانهای فعال و مرتبط با این بخش تشکیل میدهند.
مدیر صندوق بیمه کشاورزی کردستان ادامه داد: هر اندازه ارتباط بیشتر و محکمتر و تعامل بهتر بین نهادهای مرتبط بخش کشاورزی برقرار باشد بازخورد کارها به نفع بخش کشاورزی استان خواهد بود.
از آنجا که استان کردستان از جمله استانهای پر مخاطره در بحث کشاورزی است بدون شک خدمات بیمه کشاورزی میتواند همواره به عنوان یک تکیهگاه مهم در هنگام بروز حوادث و سوانح غیرمترقبه مانند خشکسالی، سیل و غیره بخشی از ضرر و زیان وارده به خسارتدیدگان را جبران کند.
............................
گزارش از چنورصادقی
............................
انتهای پیام/غ10/د1000