به گزارش خبرگزاری فارس از شهرستان ساری، قبل از تعریف مجسمه و جایگاه آن در شهر بهتر است تعریفی کلی إز شهر داشته باشم. غربیهای باستان (یونان و روم) شرط ساختن شهر را حضور معماران، مجسمهسازان و نقاشان میدانستند.
نخستین منطقهای که داری فرهنگ و هنر بود (دوره نوسنگی) اریحا (جریحا) در اردن است ( حدود ٨٠٠٠ ق.م) همچنین چتل هیوک در ترکیه از نخستین تلاشهای بشر برای پیریزی زندگی شهری بود (٥٠٠٠ تا ٧٠٠٠ ق.م)
معماری و مجسمهسازی و نقاشی تعاریفی هستند، مربوط به تمدن و فرهنگ یک منطقه. بر همین اساس مواد و متریال معماری و سایر هنرها نشانه و خاصه هر اقلیم خاصی است. مثل «آفریقا و جنوب شرقی آسیا؛ چوب» «یونان و روم؛ سنگ» و «لرستان؛ مفرغ و...»
حال اینکه چه شهری از لحاظ کیفی شرایط و روابط معماریش همگون و متناسب است، وظیفهای است که در گذشته زیر نظر نظام پادشاهی یا قومی و قبیلهای و امروزه زیر نظر سازمانهای زیباسازی شهرداریهاست.
بنابراین، این سازمان با شناسایی متخصصان این امر میکوشد تا فضای شهری را به حالت و مسیری درست هدایت کند.
حال اینکه در این رأستا معیار و حد معین چیست، قطعیتی حاکم برای کل شهرها نیست چرا که طبیعت با گوناگونیش مانع یکسانی معماری حتی در نقاط یک شهر میشود.
اما هر شهری خصیصهای إز معماری را برای سهولت زندگی به دوش میکشد. مانند بادگیرها در یزد. فرم گنبدهای مختلف در شهرهای مختلف...
مجسمهها نیز مانند معماری در هر شهری به ساختن هویت شهری میپردازند. چرا که چشم و قوه باصره أولین نوع برخورد هر انسانی با محیطش است.
در این راستا همیشه عوامل و شخصیتهایی غیر از هنرمندان نیز تعیینکننده هستند. مانند روانشناسان، روحانیون مذهبی( در هر کشوری بر مبنای مذهب همان کشور) و تاریخ نگاران. مثلا نمیشود مجسمهای از یک قاتل را به عنوان سمبل در یک شهر نصب کرد یا مثلا ساخت یک سمبل و الهه یونانی در کشوری غیر آن فرهنگ بیمعنی است.
همچنین امکان ندارد در کنار کلیسای نتردام پاریس مجسمهای از یک فرد ضد مسیحی ساخته شود، چون خاصیت آن محل بر این مبنا نیست.
آذین ساداتی کارشناس مجسمهسازی، عضو انجمن مجسمهسازان ایران و مدرس دانشگاه در این باره به خبرنگار فارس گفت: فاکتورهایی که ممکن است در وهله اول با نام مازندران به ذهن یک ایرانی یا ایرانشناس بزند مواردی چون دریا، برنج، باران، علویت، نارنج، گنبد رک مساجد و امامزادهها. چتر و... باشد.
وی تصریح کرد: شهرستان نور با نیما، بابل با شهر بهار نارنج و مرحوم نوشیروانی، قائمشهر با نساجی و جدیدا با نام بهداد سلیمی، بهشهر با هوتو و عباس آباد و علما و دیگر شهرها هریک، یک یا چند شاخصه اصلی دارند ولی متاسفانه هنوز خبری از ساخت مجسمههای با کیفیت و ماندگار نیست.
ساری و شاخصههایش چیست؟
عضو مازندرانی انجمن مجسمهسازان ایران خاطرنشان کرد: عبدالحمید داراب که هنوز خیابان به نامش با عکس .. و دیگر شخصیتهایی چون او نامشان نهایت با تابلویی ارائه شدهاند.
وی تصریح کرد: این اواخر یکی از اعجوبههای مجسمهسازی کشور زنده یاد بیژن نعمتی شریف را از دست دادیم، متولد قائمشهر بود، ولی گمان نکنم حتی مسئولان شهرداری قائمشهر او را بشناسند. چه برسد به اینکه از او کاری در استان باشد. به گمانم او خوان میرو ایران است.
استاد دانشگاه اضافه کرد: اگر سفارشی از طرف شهرداریها باشد، به افراد غیرمتخصص سپرده میشود (تابه حال اینطور بوده) نظیر زن بارفروش و مرد رفتگر بابل، سبد میوه در کنار پل تلار قائمشهر یا المان نصب شده در میدان امام حسین ساری که نظیر آن چندین سال قبل میدان شهدا ساری بوده و از این قبیل مجسمهها در مازندران به وفور دیده میشود نه در حد اسم آن میادینند، نه مجسمهاند و نه اثری که در حد نقد باشند.
از شهردارمان میخواهیم مواظب چشمهایمان هم باشند
وی ادامه داد: نام خیابان طبرستان را به مطهری تغییر دادند ولی مجسمه استاد مطهری در میدان معلم نصب است. آیا مسئولان زیباسازی ما تا به حال در گالری زیباسازی تهران قدم گذاردهاند؟ آیا با سمپوزیم و دوسالانه مجسمههای شهری آشنایی دارند؟ تا ببینند آنچه که هنر امروز ایران نام دارد چیست؟ آیا به خاطر کمیت بأید کیفیت را نادیده بگیریم؟
عضو انجمن مجسمهسازان ایران خاطرنشان کرد: اما این روزها حال خوبی را در آسفالت کردن شهرم میبینم. دستشان درد نکند. این چند قدم کوچه ما صاف شده است. اما از شهردارمان میخواهم نه فقط به زیر پایمان بلکه مواظب چشمهایمان هم باشند.
وی گفت: آثار خوب و در خور در شهرمان چشمها و اذهان را باز میکند و حتی اگر چندین دهه هم بگذرد مانند اسبهای تنومند شهرمان، میمانند. آنها دلشان دریا میخواست تا در شمالیترین میدان ساری نصب شدند. این نیز جای تقدیر دارد که یکی از فاکتورهای هویتهای شهرمان را پاس داشتند.
جانمایی برای مجسمههای ساری
به گزارش فارس، سال گذشته با تصمیم مسئولان شهر ساری، مجسمههای میدان ورودی شهرستان ساری از سمت قائمشهر به یک باره ناپدید شد.
رسانههای مازندران پیگیریهای فراوانی کردند تا اینکه اخیراً شنیدیم در میدان فرحآباد ساری محل ورودی مسافران به دریا جانمایی شد.
این گزارش و گفتوگو به این بهانه از یکی از آگاهان به هنر مجسمهسازی تهیه و در اختیار مخاطبان قرار گرفته است.
انتهای پیام/ع10/گ1003