به گزارش خبرگزاری فارس از همدان، هرگاه که در شهری قدیمی، قدم می‌زنیم اماکن تاریخی در هر گوشه‌ای و کناری خودنمایی می‌کنند و قدمت خود را به رخ می‌کشند.
همدان به عنوان شهری متحدالمرکز، دارای قدمت بسیار زیادی است که این قدمت تاریخی در مرکز شهر بسیار دیده می‌شود، به طوری که بافت سنتی و معماری اصیل ایرانی در مرکز شهر، بیش از هر جای دیگری جلوه‌گری می‌کند.
در استان همدان حدود 10 تا 15 خانه قدیمی دارای ارزش قابل توجه معماری و تزئینی وجود دارد که برخی حال و روز خوبی ندارد، اما برخی با ساماندهی و مرمت از سوی سازمان میراث فرهنگی به حیات خود ادامه می‌دهند.
روزانه بسیاری از شهروندان همدانی از خیابان‌های مرکزی شهر همدان عبور می‌کنند و در هر گذر با خانه‌های در بسته‌ای که غبار تاریخ روی آن را گرفته، مواجه می‌شوند.
درهای بسته خانه‌های قدیمی روزانه برای بسیاری از رهگذران سئوال می‌شود که یا پاسخی برای آن ندارند و یا خود، برای آن پاسخ توجیهی را به آن می‌دهند.
بر همین اساس معاون میراث فرهنگی، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری همدان در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در همدان، از خانه‌های قدیمی، مشکلات ثبت ملی این بناها و مالکیت خصوصی آنها سخنانی داشت.
بهرام توتونچی با بیان اینکه خانه‌های قدیمی، خانه‌هایی است که در مدیریت میراث فرهنگی است، افزود: وقتی مالکیت این خانه‌ها به عهده میراث باشد خود میراث نیز حفاظت آن را بر عهده خواهد داشت.
وی ادامه داد: باغ نظری، خانه ضرابی، خانه صمدیان، خانه لطفعلیان در ملایر و خانه قدوسی در نهاوند در مالکیت میراث فرهنگی است و وقتی اداره مسئولیت داشته باشد با برنامه‌ریزی از آنها حفاظت می‌کند.
معاون میراث فرهنگی، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری همدان با بیان اینکه برخی از این خانه‌ها در مالکیت دولتی است، بیان داشت: عمارت سوخته زیرنظر دانشگاه بوعلی، عمارت پوستی‌‌زاده در خیابان عین‌القضات زیر نظر شهرداری، عمارت آمریکایی‌ها زیرنظر سازمان میراث فرهنگی است.
وی گفت: عمارت شیروانی نیز یکی دیگر از خانه‌های تاریخی همدان است که آموزش و پرورش استان در آن مستقر است و بسته به اعتبار هر چند سال یکبار به آن رسیدگی می‌شود.
وی اضافه کرد: اگر سازمان میراث فرهنگی بخواهد این خانه‌ها و اراضی را بخرد، باید حجم عظیمی از اراضی و املاک را خریداری کرده و با استخدام یک نفر برای نگهداری آنها، از بناها حراست کند که این امر هزینه زیادی را برای سازمان در بر دارد.
توتونچی خرید خانه‌های قدیمی را سیاست معقول و مناسبی ندانست و افزود: بحث مرمت این بناها باید بر این اساس باشد که تمام بخش‌های کشور به نوعی درگیر شود.
وی با بیان اینکه برخی از خانه‌ها مالکیت خصوصی دارند، افزود: ما با هدف حفظ و حراست از اماکن تاریخی، مالکان بناها را شناسایی کرده و پس از آن با مالک هماهنگ می‌شود تا به صورت مشارکتی اعتباری اختصاص یابد.
معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری همدان با بیان اینکه اولویت‌های ضروری مرمت این خانه‌ها شناسایی شده، افزود: بر این اساس هزینه مرمت 50 درصد بنا توسط مالک و 50 درصد از سوی سازمان میراث فرهنگی اختصاص می‌یابد.
وی با بیان اینکه صاحب این ملک‌ها یک نفر بوده و بعد از مرگ به دست ورثه می‌افتد، اذعان کرد: پس از مرگ مالک اصلی، این ملک بین فرزندان تقسیم می‌شود.
توتونچی ادامه داد: در برخی موارد اختلاف نظر بین وراث، باعث می‌شود دست ما در مسائل حقوقی محدود شده و نتوانیم در این مرمت بناها وارد عمل شویم.
وی با اشاره به خانه‌های تاریخی که در اختیار سازمان میراث فرهنگی یا سایر ادارات است، گفت: این خانه‌ها در مالکیت دولت است و با توجه به اینکه میراث فرهنگی با یک فرد حقوقی در ارتباط است، کار مرمت با تفاهم‌نامه انجام می‌شود.
معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری همدان با بیان اینکه در بخش ممالک خصوصی نمی‌دانیم با چه کسی مواجه هستیم، این موضوع را نیز باعث بروز مشکل دانست.
وی در ادامه با بیان اینکه 10 تا 15 خانه قدیمی در استان وجود دارد، افزود: با توجه به اینکه سازمان میراث فرهنگی به لحاظ ورثه شخصی این خانه‌ها، اجازه ورود به خانه‌های قدیمی را ندارد، باید از نظر قانونی رضایت مالک را برای ثبت ملی داشته باشد چون یکی از الزامات ثبت اثر تاریخی، رضایت مالک است.
توتونچی انجام فرهنگسازی در ارتباط با حفظ و نگهداری بناهای تاریخی را مهم دانست و ادامه داد: از آن جا که این بناها متعلق به دوره‌های تاریخی و جزو ارزش‌ها و هویت‌های کشور به شمار می‌آیند، رسالت سازمان در حفظ و نگهداری این بناهاست، اما میلی برای تملک وجود ندارد.
وی افزود: برخی از این خانه‌ها، بناهای کم‌نظیر و منحصر به فرد هستند که بر این اساس باید به هر نحوی تملک این بنا صورت گیرد.
توتونچی ادامه داد: در مواقعی که چند مورد از بناها در یک شهر مشابهت دارند، سازمان، توان مالی برای خرید آن را ندارد و باید با بسترسازی، خود مالکان رغبت کرده و امور را به دست گیرند.
وی یادآور شد: اگر مالک شخصی یک بنای تاریخی برای مرمت این بنا رضایت دهد، این بنا حفظ شده و از خطر تخریب، نجات می‌یابد.
معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری همدان با بیان اینکه در تویسرکان، نهاوند و ملایر تعداد خانه‌های قدیمی بیشتر است، افزود: تعداد خانه‌های قدیمی در شهرهای دیگر استان محدود و انگشت‌شمارند به طوری که اسدآباد فاقد خانه تاریخی است و پراکندگی این بناها در شهرهای دارای قدمت بالاست.
در هر حال امروز در همدان به ویژه در بخش‌های مرکزی شهر خانه‌های قدیمی وجود دارد که مالکان شخصی آنها این بناها را یا به حال خود رها کرده و یا از شهر خارج شده‌اند که باید فکری به حال این بناها شود.
این بناها هویت ملی و فرهنگ اصیل هر شهر و کشوری محسوب می‌شود که باید آنها را محافظت کرد زیرا معماری اصیل ایرانی ـ اسلامی در این بناها نهفته است و نباید به بی‌اهمیتی عده‌ای این تاریخ و هویت زیر خروارها خاک دفن شود.
-----------------------------------
گزارش از: فریده حسینی فرزام
-----------------------------------
انتهای پیام/89003/ب40/ژ1001
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
