حوزه پارلمانی خبرگزاری فارس،وحید ونایی ـ دکترای حقوق از دانشگاه شهید بهشتی تهران، قاضی ویژه مبارزه با زمین‌خواری کل کشور، ۱۵ سال سابقه قضاوت در سطح عالی کشور، ۳ دوره قاضی نمونه کشوری و یک سال مدیرکل امور حقوقی وزارت مسکن و شهر سازی را در کارنامه فعالیت‌های خود دارد.
رتبه ممتاز آزمون قضاوت کشوری را داشته اما با توجه به نیاز قوه قضائیه به تخصص او، در پایتخت، پست‌های مهم و امنیتی به او سپرده شده و پیش از نمایندگی مردم در مجلس شورای اسلامی در سمت قاضی ویژه مبارزه با زمین‌خواری کل کشور فعالیت کرده است.
شکور پورحسین شقلان ۴۱ ساله حقوقدانی برجسته‌ای است که در حال حاضر وکالت مردم پارس‌آباد و بیله سوار در مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون اجتماعی و ناظر مجلس در شورای عالی حقوق و دستمزد را بر عهده دارد.
این حقوقدان درباره استانی شدن انتخابات مجلس معتقد است که اجرای این مصوبه منجر به جدا شدن مردم از لایه‌های بالای حاکمیت شده و می‌تواند مشارکت مردم را کاهش دهد.
پورحسین شقلان تصریح کرد: با استانی شدن انتخابات نقش قومیت‌ها و طوایف کمرنگ شده و نقش احزاب پررنگ می‌شود زیرا نمایندگان در سطح استانی به دلیل گستردگی و هزینه‌های بالای انتخاباتی مجبور هستند به احزاب روی آورند و از این طریق تبلیغات کنند و در صورت گرایش افراد به احزاب برای مدیریت هزینه‌ها، بدهی آنها به احزاب زیاد شده و در حقیقت آنها نماینده احزاب خواهند بود نه نماینده مردم.
پورحسین شقلان همچنین معتقد است: جدا شدن مردم از لایه‌های بالای حاکمیت یکی از مهم‌ترین معایب طرح استانی شدن انتخابات است چرا که دید نمایندگان را محدود کرده و دغدغه آنها به سطوح ملی را افزایش می‌دهد؛ از طرف دیگر دسترسی مردم در نقاط دورافتاده و کم جمعیت به خصوص شهرستان‌های کوچک به نماینده و محروم شدن آنها از دیدارهای حضوری با آنها هم بدون ارائه جایگزین بوده و می‌تواند بخشی از یک مشکل واقعی و بدون راهکار به حساب آید که باعث جدا شدن مردم از لایه‌های بالای حاکمیت می‌شود.
این حقوقدان برجسته گفت: اجرای استانی شدن انتخابات می‌تواند به کاهش قدرت تحلیل مردم و عدم شناخت از نمایندگان به دلیل گستردگی در حوزههای انتخابیه منجر شده که در نهایت باعث پایین آمدن مشارکت در انتخابات شود در حالی که برای نظام از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
وی افزود: پررنگ شدن دعواهای قومیتی و ایجاد دو قطبی‌های سیاسی، قومیتی و مذهبی در سطح استان‌ها به دلیل بالا رفتن حساسیت‌ها و حیثیتی شدن انتخابات از دیگر معایب خطرناک استانی شدن انتخابات است که می‌تواند منجر به امنیتی شدن کشور شود.
پورحسین شقلان تصریح کرد: با اجرای طرح استانی شدن انتخابات، شهرهای کوچک و دور افتاده از حضور نماینده برای پاسخگویی به خواسته‌های‌شان که بی‌پاسخ مانده محروم می‌مانند.
متن کامل گفت‌وگو با وی بدین شرح است
فارس: اصرار نمایندگان چند دوره مجلس در مورد استانی شدن انتخابات چیست؟
پورحسین شقلان: استانی شدن انتخابات موافقان و مخالفانی دارد و از معدود طرح‌هایی است که مخالفت و موافقت با آن محسوس بوده و هر طرف با توجه به دیدگاه نظری و مبانی خود موافقت یا مخالفت خود را با آن اعلام می‌کنند.
مسائل جزئی به تقنین و نظارت ارتباطی ندارد
طرح استانی شدن انتخابات در ادوار گذشته مجلس هم سابقه دارد اما به دلایلی به نتیجه نرسیده است. بحث جنبه‌های مثبت این طرح به ملی شدن انتخابات و نگاه کلانی است که به تقنین و نظارت کمک می‌کند تا نمایندگان به بررسی امور ملی بپردازند چراکه نمایندگان بیشتر درگیر مسائل حوزههای انتخابیه خودشان بوده مسائل جزئی که در خیلی موارد به نوعی به تقنین و نظارت ارتباطی هم ندارد.
فارس: استانی شدن انتخابات چه تاثیر بر قومیت‌ها دارد؟
پورحسین شقلان: قومیت‌ها و طوایف همواره نقش تأثیرگذاری در انتخابات ایفا می‌کنند. با استانی شدن انتخابات نقش قومیت‌ها و طوایف کمرنگ شده و نقش احزاب پررنگ می‌شود زیرا نمایندگان در سطح استانی به دلیل گستردگی و هزینه‌های بالای انتخاباتی مجبور هستند که به تحزب روی آورند و از این طریق تبلیغات کرده و با دیگر کاندیداها رقابت کنند.
انتخابات در شهرستان‌ها به نوعی بیشتر قومیت‌ها و طوایف نقش تأثیرگذار دارند و نقش احزاب کمرنگ است اما در بحث استانی شدن انتخابات کارکرد احزاب و نقش آن پررنگ‌تر می‌شود. به نظر می‌رسد هرچه انتخابات را به سمت استانی شدن پیش ببریم کارکرد احزاب بیشتر تقویت می‌شود چرا که هزینه‌های تبلیغاتی به علت گسترش حوزه انتخابیه افزایش پیدا می‌کند، گرایش افراد به احزاب برای مدیریت هزینه‌ها و ایجاد ساختاری برای معرفی بهتر خود افزایش پیدا می‌کند. در این شرایط معرفی افراد مستقل در سطح کل استان تقریباً غیرممکن است. لذا افرادی که با هم نظرات‌شان یکی است مجبور می‌شوند تجمیع شوند تا بتوانند بهتر خودشان را تبلیغ کنند.
می‌گویند اجرای استانی شدن انتخابات موجب کاهش بی‌اخلاقی می‌شود
در استانی شدن انتخابات بحث ارتقای سطح کیفی و افزایش کارایی مجلس مطرح است زیرا شخصیت‌های ملی پای کار می‌آیند و از طرف دیگر برخی معتقدند که این طرح موجب کاهش بی‌اخلاقی‌های انتخاباتی مانند دادن شام و... خواهد شد زیرا هیچ تأثیری بر نتیجه رأی برای یک نماینده خاص نخواهد گذاشت.
فارس: آیا استانی شدن انتخابات مزایایی هم دارد؟
پورحسین شقلان: طرح استانی شدن انتخابات مزایایی دارد اما معایب آن به مراتب چندین برابر بیشتر است. جدا شدن مردم از لایه‌های بالای حاکمیت یکی از مهم‌ترین معایب این طرح است. چرا که محدود شدن دید نمایندگان و افزایش دغدغه آنها به سطوح ملی؛ از طرف دیگر حذف دسترسی مردم در نقاط دورافتاده و کم جمعیت به خصوص شهرستان‌های کوچک و محروم شدن آنها از دیدارهای حضوری با نمایندگان خود آن هم بدون ارائه جایگزینی برای این مهم یک مشکل واقعی بوده و باعث جدا شدن بدنه مردم از لایه‌های بالای حاکمیت می‌شود.
از معایب دیگر این طرح می‌توان به کاهش قدرت تحلیل مردم و عدم شناخت از نمایندگان به دلیل گستردگی در حوزههای انتخابیه که خود باعث پایین آمدن مشارکت در انتخابات که برای نظام از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است اشاره کرد. چرا که شناخت مردم از نمایندگان در محل یا شهرستان خود خیلی بهتر صورت می‌گیرد و فرد کاندید باید طبق قانون انتخابات چندین سال در آنجا سکونت داشته باشد و هر دستاوردی و پیشینه‌ای که دارد مردم می‌بینند و براساس شناخت کاندیدای مورد نظر خود را انتخاب می‌کنند، اما با استانی شدن انتخابات بالطبع این مهم جایگاهی ندارد.
فارس: آیا استانی شدن انتخابات می‌تواند کشور را دچار دو قطبی و وامدار احزاب کند؟
پورحسین شقلان: از معایب دیگر آن پررنگ کردن دعواهای قومیتی و ایجاد دو قطبی‌های سیاسی، قومیتی و مذهبی در سطح استان به دلیل بالا رفتن حساسیت‌ها و حیثیتی‌تر شدن انتخابات پررنگ است از سوی دیگر ممکن است بقیه قومیت‌ها و بقیه جریان‌های کوچک از داشتن یک نماینده محروم شوند.
هزینه‌های انتخابات در افزایش پیدا خواهد کرد
استانی شدن انتخابات باعث می‌شود تا هزینه‌های انتخابات به مراتب افزایش پیدا کند به خصوص برای کاندیداهای مستقل که وابسته به هیچ جریانی نیستند. از طرفی چون شناخت کاندیداها به دلیل تعداد زیاد در سطح استان غیر ممکن است باعث کاهش ورود افراد به خصوص جوانان نخبه که حرف‌های زیادی برای گفتن دارند و به صورت مستقل هم توان رقابت با سایر کاندیداها را نخواهند داشت به عرصه انتخابات خواهد شد.
به نظر می‌رسد استانی شدن انتخابات با سیاست‌های کلی ابلاغی مقام معظم رهبری در حوزه انتخابات و نیز برخی از اصول قانون اساسی هم مغایرت داشته باشد که مجمع تشخیص مصلحت نظام از جهت سیاست‌های تطبیق آن با سیاست‌های کلی نظام را برعهده دارد و تطبیق آن با قانون اساسی هم برعهده شورای نگهبان است.
فارس: تکلیف مطالبات مردم محلی با پیگیری موضوعات ملی از سوی نمایندگان چه می‌شود؟
پورحسین شقلان: بی‌پاسخ ماندن خواسته‌ها و مطالبات مردم یکی دیگر از معایب استانی شدن انتخابات است چرا که در این طرح، شهرهای کوچک و دور افتاده به نوعی از حضور نماینده برای پاسخگویی به خواسته‌های‌شان که بی‌پاسخ می‌ماند محروم می‌شوند.
عدم شناخت از کاندیداها باعث تقلیل اتکای مردم به آرای عمومی می‌شود
حوزه انتخابیه‌اش شهرستان پارس‌آباد و بیله‌سوار ۲۵۰ هزار جمعیت دارد که نسبت به من کاندیدا یا نماینده شناخت کافی دارد اما اردبیل با داشتن جمعیتی حدود یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر در مرکز استان شناخت کافی از من ندارند وقتی شناخت کافی نباشد دیگر مردم انگیزه‌ای نخواهند داشت در انتخابات شرکت کنند و نیز عدم شناخت از کاندیداها باعث تقلیل اتکای مردم به آرای عمومی خواهد شد.
فارس: آیا زیر ساخت‌های لازم برای اجرای استانی شدن انتخابات مهیا است؟
پورحسین شقلان: بسیاری معتقدند که زیرساخت‌‌های لازم برای استانی شدن انتخابات در کشور فعلاً میسر نیست. بنده به عنوان یک حقوقدان می‌پرسم طرح استانی شدن انتخابات که مدعی تغییر در نوع انتخابات و تغییر در وضعیت اجرا که در آینده می‌خواهد اتفاق بیافتد با کدامیک از نظام‌های انتخاباتی موجود در دنیا تطبیق دارد، باید با بررسی و مطالعه تطبیقی نظام‌های انتخاباتی به این نتیجه برسیم که آیا نظام انتخاباتی ما که قرار است استانی برگزار شود نظام موفقی خواهد بود یا نه، باید تجربه آنها در برگزاری انتخابات و نظام‌های مرتبط به آن را بررسی کرد و تکلیف خود را بدانیم که آیا ما هم می‌خواهیم انتخابات را تناسبی برگزار کنیم؟
فرض کنید ما می‌خواهیم رقابت داشته باشیم دوره قبل یادم هست حدود ۸۰ نفر برای انتخابات در حوزه انتخابیه من ثبت‌نام کردند و از این تعداد حدود ۲۵ نفر ماندند و رقابت کردیم فرض کنیم در مرکز استانی که ۱۰ شهر وجود دارد تعداد ۲۵ نفر برای هر شهر در نظر بگیریم ۲۵۰ نفر باید در مرکز استان رقابت کنند که این مسئله از لحاظ نظام‌های انتخاباتی نیازمند تسریع و توزیع است و باید دید در کدامیک از نظام‌های انتخاباتی می‌گنجد.
مراجعه مردم به نمایندگان برای پیگیری مطالبات به دلیل اهرم نظارتی آنهاست
وظیفه ذاتی مجلس و نماینده تقنین و نظارت است اما نمایندگان گرفتار مطالبات خرد و کلان حوزههای انتخابیه هستند که فرض کنید نماینده باید بیمارستان و جاده بسازد، شغل ایجاد کند یا ابطال مزایده فلان شرکت را انجام بدهد و... در حالیکه اینها مسائلی است که در اصل برعهده دولت است.
فارس: تکلیف بررسی و پیگیری مطالبات مردم با اجرای استانی شدن انتخابات چه می‌شود؟
پورحسین شقلان: اگر انتخابات استانی شود و ما نمایندگان به مسائل ملی بپردازیم آیا باز هم از این مطالبات و مشکلات مردم غافل خواهیم ماند. به هر حال مردم مطالبات مشروع و به حقی دارند که دولت باید پاسخگو باشد اما مردم به نمایندگان مجلس به خاطر آن اهرم نظارت قدرتمندی که در اختیار دارند و می‌توانند از دولت این مطالبات را درخواست کنند، مراجعه می‌کنند و با این اوصاف در مقابل اجرای طرح استانی شدن انتخابات تردید داریم زیرا وضعیتی که ما نمایندگان الان گرفتار آن هستیم در طرح جدید باز هم گرفتار خواهیم بود.
به گزارش خبرگزاری فارس، مخاطبان گرامی با ثبت سوژه‌ای در بخش «فارس من» با عناوین «تکلیف انتخابات استانی مجلس چه شد؟» و همچنین «خرید و فروش آراء انتخاباتی از شورای محلات و هیأت مدیره شرکت ها گرفته تا سطوح بالای سیاسی» خواستار پیگیری این موضوع شدند.
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
