به گزارش خبرگزاری فارس از شهرکرد، در این روزهای پاییزی و زیبایی بینظیر طبیعت با تصور قدم زدن در جنگلهای زاگرس چشمهایمان را ببندیم در میان خش خش برگها صدای آشنای تکاندن درختان و ریختن میوه بلوط شاید برای ما یک تفریح باشد اما بلوطچینی در روستاهای همجوار جنگلهای پوشیده از درختان بلوط برای گذران معیشت مردم انجام میشود.
لذت بلوطچینی را فقط مردمان زاگرسنشین میدانند
این موقع از سال که میشود مردم در روستاهای حاشیه جنگلهای بلوط چهارمحال و بختیاری از پیر و جوان، زن و مرد برای جمعآوری این میوه به سمت جنگل میروند.
این افراد به خوبی به ارزش بلوط پی بردهاند و برای استفاده خود و دامهایشان به سراغ بلوطچینی میروند البته معیشت ضعیف خانوادههای ساکن در حاشیه جنگل هم در این موضوع بیتأثیر نیست.
این افراد علاوه بر استفاده خود و خانوادههایشان بلوط را برای فروش به شهر میبرند تا بتوانند با فروش آن مقداری پول به دست بیاورند.
بلوطچینی برای گذر زندگی است
وقتی با یکی از ساکنان روستای مازهسوخته که فرزندانش برای بلوطچینی به جنگل رفته بود همسخن شدم با گلایهمندی گفت: ما مجبور هستیم برای بلوطچینی به جنگل برویم چون روزگارمان بسیار سخت میگذرد حتی با وضعیت این راههای دسترسی و نبود وسیله نقلیه نمیتوانیم بلوطها را برای فروش به شهر ببریم.
آقای خدایار صادقی میگوید زنان قدیمی روستا از میوه درخت بلوط آرد درست میکنند و سپس از آن نان میپزند.
وی ادامه میدهد: روستاییان و عشایر این منطقه به جای جو از بلوط به عنوان خوراک دام استفاده میکنند.
گلال صادقی از دیگر ساکنای روستای مازهسوخته با اشاره به خواص دارویی بلوط میگوید: در گذشته و حتی در حال حاضر از این میوه برای بهبود دردهای گوارشی استفاده میشود.
وی ادامه داد: خاطرم هست همیشه مادرم برای بهبود دلدرد بچههایش از آرد بلوط استفاده میکرد.
بلوط جایگزینی مناسب برای جو
قیصر نجفی معلم روستای مازهسوخته درباره مردم و بلوطچینی روستاییان میگوید: اکثر مردم این مناطق از عشایر هستند و با سرد شدن هوا به مناطق گرم میروند و شغل اکثریت آنها دامداری و کشاورزی است.
وی با بیان اینکه مردم روستاهای حاشیه جنگل از میوه درخت بلوط استفادههای زیادی میکنند و حتی برای فروش آن را به شهر میبرند، ادامه داد: در سالهای اخیر که قیمت جو افزایش پیدا کرده مردم این روستاها از بلوط برای خوراک دام استفاده میکنند و همین برایشان صرفه اقتصادی زیادی دارد.
برداشت 100 درصدی بلوط موجب تخریب جنگلها میشود
نقش تاریخی بلوط در زندگی و معیشت مردم حاشیهنشین جنگلهای چهارمحال بختیاری همواره تاثیرگذار و حیاتی بوده و است.
به گونهای که از گذشتههای خیلی دور این میوه جایگاه با ارزشی در میان خانوادههای جنگلنشین داشته است اما نباید از این نکته غافل شویم که استفاده بیرویه و همچنین بدون در نظر گرفتن الگوهای بهرهبرداری سبب تخریب جنگل و درختان میشود و دیگر در آینده میوهای برای چیده شدن وجود نخواهد داشت.
رئیس اداره جنگلکاری و جنگلداری منابعطبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری در ادامه با بیان اینکه میزان جنگلهای استان 335 هزار هکتار است که 85 درصد این میزان را گونه بلوط تشکیل میدهد، گفت: استفاده مردم از میوه درخت بلوط برای مصارف انسانی، دارویی و خوراک دام استفاده میشود.
وی با بیان اینکه بهرهبرداریهای غیرمجاز ناشی از جمعآوری میوه بلوط از لحاظ قانونی خلاف مقررات است و با آنها برخورد میشود، افزود: چنانچه مأموران یگان حفاظت افراد را در حین حمل محصولات بدون مجوز مشاهده کنند خودروهای موردنظر ضبط و با افراد خاطی برخورد میشود.
علیحسین امینی با بیان اینکه بهرهبرداران باید نسبت به اخذ مجوز بهرهبرداری اقدام کنند، اضافه کرد: برداشت میوه بلوط چنانچه به صورت صددرصدی اتفاق بیفتد خسارت قابلتوجهی به رویشگاههای جنگلی وارد میشود و باعث کاهش زادآوری درخت بلوط میشود و دیگر بلوطی در جنگل وجود ندارد که رشد و نمو کند.
وی با اشاره به اینکه اصولا در زمان برداشت تعدادی بذر پراکنده میشود و مانع قطع زنجیره زادآوری میشود، توضیح داد: چنانچه مابقی شرایط از جمله جلوگیری از چرا و کنترل دام و خاک مناسب مهیا باشد درختان بلوط به راحتی زادوولد میکنند.
رئیس اداره جنگلکاری و جنگلداری منابعطبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری گفت: افزایش دما، تغییرات اقلیمی، چرای مفرط دام، آتشسوزی، تهیه ذغال، قطع درختان و قاچاق چوب از جمله عمدهترین خطراتی که سبب تخریب جنگلها میشود.
وی با اشاره به اینکه عوامل مذکور باعث کاهش توان فیزیکی درختان میشود و به مرور زمان زمینه تخریب جنگل را فراهم میکند، عنوان کرد: استفاده از طرحهای بهرهبرداری چند منظوره که با مشارکت بهرهبرداران و جوامع محلی انجام میشود علاوه بر برنامههای حفاظتی، احیا و غنیسازی جنگل نیز مدنظر قرار میگیرد و سبب بهبود معیشت جنگلنشینان خواهد شد.
طبیعتا در هر حوزهای که انسان نفوذ کند سبب بروز خطرات و تهدیداتی خواهد شد باید گفت در مناطق جنگلی به دلیل فقر جوامع محلی نمیتوانیم به طور 100 درصدی انتظار حفظ و نگهداری جنگلهای بلوط را داشته باشیم که در این زمینه لازم است دولت به تدوین برنامههای حمایتی و آگاهیبخشی اقدام کند.
در این بین نباید نقش رسانهها، صداوسیما و سازمانهای مردمنهاد را نادیده گرفت.
طرحهایی نظیر جنگلکاری اقتصادی شامل گونههای مثمر بومی زاگرس و سازگار با زیستبوم درختان بلوط نظیر بادام، گلابی و بنه میتواند در کنار حفظ درختان بلوط به معیشت جوامع محلی کمک شایانی کند.
انتهای پیام/68024/م