به گزارش خبرگزاری فارس از جنوب استان تهران، امیدها برای احیای فرهنگ حق پیاده‌روی میان پایتخت‌نشینان افزایش یافته است. امروزه اغلب معابر اصلی مسیرهای پرتردد منطقه با کفپوش‌های بتونی الوان پوشیده شده‌اند و دعوتی هستند برای پیاده رفتن و ایمن به مقصد رسیدند.
با این حال ضعف‌های فرهنگی هنوز کمرنگ نشده و هنگامی که قدم در پیاده‌رو می‌گذاری معلوم نیست چند متر می‌توانی در امتداد آن پیش بروی. باید دائم مراقب باشی و هرجا لازم شد تغییر مسیر بدهی تا به اجناس مغازه‌داران تنه نزنی، پایت در چاله‌ای نرود، به مانعی نخوری و بساط دست‌فروشان را لگدمال نکنی! تقدم پیاده بر سواره معابر منطقه هنوز رؤیایی است که دستیابی به آن راه درازی در پیش دارد.
سلامت شهروندی
اگر پیاده‌روی با موانع فرهنگی و نارسایی‌های فیزیکی همراه نباشد، بسیاری از شهروندان ترجیح می‌دهند برای طی مسافت‌های کوتاه با پای پیاده راهی شوند. چنین رفتاری را با فرهنگ امروزی حمل و نقل برخی ساکنان مقایسه کنید که گاه برای خرید نان از سر کوچه نیز با خودرو یا موتورسیکلت عازم می‌شوند.
فرهنگ پیاده‌روی برای انجام امور روزمره از دیدگاه سلامت برای شهرنشینان ارمغان ارزشمندی دارد.
مدیر اداره سلامت شهرداری منطقه 15 با بیان کاهش امراض ناشی از کم‌تحرکی گفت: پیاده‌روی نوعی ورزش مفید محسوب می‌شود که می‌تواند از بسیاری از امراض شایع میان شهرنشینان جلوگیری کند.
تحقیقات مفصلی نیز در این‌باره صورت گرفته است که نشان می‌دهد روزانه حداقل نیم ساعت پیاده‌روی کاهش اضافه وزن و توده‌های چربی موضعی از طریق افزایش سوخت و ساز بدن، کاهش احتمال ابتلا به امراض قلبی و عروقی را در پی دارد.
هر نوع تحرک مناسب بدنی نیز به بهبود وضعیت استخوان‌بندی، به‌ویژه در کودکان و نوجوانان، دفع مواد زاید از طریق پوست، بهبود گردش خون و کاهش دردهای مفصلی منجر می‌شود.
علاوه بر آن پیاده‌روی به‌ویژه در پارک‌ها و مسیرهای سرسبز از خستگی روانی ناشی از مشغله زندگی شهری می‌کاهد و به سلامت روان شهروندان کمک می‌کند.
محمدرضا یاوری ضعف‌های فرهنگی را مهم‌ترین معضل پیش‌روی امکان پیاده‌روی دانست و افزود: چند بار با لحن دوستانه و ملایم به برخی کسبه تذکر داده‌ام که اجناس مغازه را در پیاده رو نگذارند. ولی برخی چنان با تعجب نگاهم کردند که انگار حرف عجیبی زده‌ام. با این شرایط باید پذیرفت حق پیاده‌روی و ضرورت حفظ حریم پیاده‌رو در ذهن برخی شهروندان کمرنگ شده است.
با این حال اقدام شهرداری برای پیاده‌روسازی فرصتی جدید برای فرهنگ‌سازی در این حوزه محسوب می‌شود. به‌ویژه ساخت باغ راه در منطقه که فلسفه وجودی آنها امکان پیاده‌روی ایمن در مسیری با طراوت است و احیای فرهنگ پیاده‌روی را نوید می‌دهد.
آینده پیاده‌رو در منطقه
پیاده‌روسازی توسط شهردار منطقه با هدف برخورداری از شبکه به هم پیوسته پیاده رو صورت می‌گیرد. چشم‌انداز دورتر نیز در طرح تفصیلی جدید منطقه دیده می‌شود که تقدم پیاده بر سواره را در اولویت گذاشته است.
بنا به این طرح برای هر گذر شهری اعم از بزرگراه، خیابان اصلی و فرعی و کوچه‌ها باید پیاده‌رو با عرض 90 سانتی‌متر تا یک متر و 40 سانتی‌متر در نظر گرفته شود. بالطبع در معابری که کاربری تجاری دارند یا به هر دلیل پرتردد محسوب می‌شوند عرض پیاده‌روها افزایش می‌یابد.
انعطاف‌پذیری این طرح نیز ابتکار عمل را به دست مدیریت شهری می‌گذارد تا معابر شهری را در برخی قسمت‌ها از هجوم وسایل نقلیه موتوری محفوظ نگه دارد. در شهرهای مدرن امروزی خودروها و موتورسیکلت‌ها به برخی قسمت‌های شهر راه ندارند و معابر به کلی به عابران پیاده اختصاص یافته است.
دیگر اینکه بنا به تخمین حدود 30 درصد معابر اصلی منطقه در طرح تعریض قرار دارند و پس از اجرای کامل این طرح‌ها بخش بزرگ‌تری از معابر به مسیر پیاده‌روی اختصاص می‌یابد.
سد معبر در پیاده‌روها
اشغال پیاده‌روهای معابر توسط دست‌فروشان، بساطی‌ها، وانتی‌های دوره‌گرد و کسبه در منطقه 15 رواج دارد. در این شرایط پاکسازی مسیر پیاده‌روها برای عبور آسوده شهروندان به ضرورتی روزمره تبدیل می‌شود.
مدیر اداره ساماندهی شهرداری منطقه 20 خاطرنشان کرد: علاوه بر گشت‌زنی مستمر در معابر هنگامی که پیام 137 مبنی بر سد معبر دریافت شود واحدهای شهربان به همراه مأمور اجراییات به محل اعزام می‌شوند.
این واحدها به دست‌فروشان و دوره‌گردها اخطار می‌دهند تا محل را ترک کنند. سپس دوباره مراجعه می‌کنند و اگر سد معبر رفع نشده بود اجناس دست‌فروشان توقیف و به شهرداری ناحیه منتقل می‌شود.
برخورد با دست‌فروشان بنا به ملاحظات اجتماعی و معیشتی دشوار است ولی طبق قانون شهرداری وظیفه دارد از سد معبر جلوگیری کند تا حقوق عمومی شهروندان ضایع نشود.
رضا باقری از برنامه‌ریزی برای افزایش تعداد واحدهای گشت موتوری شبانه‌روزی در منطقه خبر داد و یادآور شد: جلوگیری از سد معبر اصناف مراحل مختلفی دارد که از تذکر و اخطار کتبی تا صدور رأی تمهیدات در کمیسیون بند 20 را شامل می‌شود.
البته اغلب کسبه پس از تذکر برای رفع سد معبر اقدام می‌کنند. تجاوز به حریم پیاده‌رو توسط کسبه مانند دست‌فروشی یک معضل فراگیر در پایتخت است که به‌دلیل کثرت مصادیق برای مقابله با آن به فرهنگ‌سازی عمومی نیاز داریم. در واقع علاوه بر نظارت قانونی توسط شهرداری باید کسبه نیز همکاری کنند. دیگر اینکه باید اهالی با رفتار و گفتار خود حفظ حریم پیاده‌رو را از کسبه مطالبه کنند.
کاستی‌های کالبدی پیاده‌راه‌ها
عرض کم، ناپیوستگی و مشخص نبودن حریم فیزیکی پیاده‌روها مهم‌ترین مشکلات ساختاری پیش‌روی پیاده‌روی در منطقه محسوب می‌شوند.
رفع این مشکلات نیز علاوه بر اصلاح ساختاری معابر براساس طرح تفصیلی جدید به تدوین و اعمال الزامات فنی و قانونی نیاز دارد.
نارسایی‌های فرهنگ پیاده‌روی
اغلب دشواری‌ها برای استفاده از پیاده‌روها به نارسایی‌های فرهنگ شهروندی ناشی می‌شود. مسدود ساختن پیاده‌رو در این حوزه متهم ردیف اول است. اغلب این نارسایی‌های فرهنگی نیز به عرف رفتاری برخی شهرنشینان تبدیل شده است و در زندگی روزمره تکرار می‌شود.
کاسبی در پیاده‌رو
اصناف مرتبط با خدمات خودرو نظیر تعمیرگاه‌ها مهم‌ترین متجاوزان حریم پیاده‌رو در منطقه هستند. کوچک بودن اغلب این واحدهای صنفی موجب می‌شود انواع خدمات خودرو در پیاده‌رو ارائه شود. درحالی که از نظر فنی تعمیرگاه‌ها باید فضای کافی برای جا دادن تعداد معینی خودرو در اختیار داشته باشند تا دامنه کاسبی به پیاده‌رو و خیابان کشیده نشود. درون اغلب تعمیرگاه‌های منطقه به زحمت یک خودرو جا می‌شود.
ورود ممنوع
نرده‌کشی در پیاده‌روها برای جلوگیری از ورود موتورسواران به حریم آنها انجام می‌شود. متأسفانه برخی موتورسواران هیچ محدودیتی برای خود قائل نیستند و پیاده‌روها آخرین حریمی هستند که موتورسواران به فتح آن می‌اندیشند!
این نرده‌ها نیز برای دفاع از مسیرهای پیاده‌روی نصب می‌شوند. مشکل این جاست که نرده‌ها از ورود ویلچرها نیز جلوگیری می‌کنند و افراد معلول را از حق تردد در معابر شهری محروم می‌سازند.
باز هم مصائب ساخت و ساز
بنا به قانون سازندگان صرفاً مجازند یک سوم عرض پیاده‌رو را برای استقرار مصالح اشغال کنند. با این حال بسیاری از سازندگان و معماران آنقدر سرگرم کار می‌شوند که حقوق سایر شهروندان را از یاد می‌برند.
عرض کم پیاده‌روها نیز بر مشکل می‌افزاید و همان‌طور که می‌دانید گاهی ساخت و ساز بخشی از مسیر پیاده‌رو را به کلی از دسترس عابران خارج می‌کند.
تاوان کاسبی دیگران
قرار دادن اجناس مغازه در پیاده‌رو یک عرف رفتاری میان اغلب کسبه است و گویا دیگر حساسیتی برنمی‌انگیزد. سوپرمارکت‌ها و میوه‌فروشان نیز رکورددار این تخلف شهری هستند.
بنا به قانون کسبه تنها مالک محدوده مغازه خود هستند و حق ندارند از حریم پیاده‌رو برای کاسبی استفاده کنند. اما به دلیل بی‌مراعاتی‌ها و مسئولیت‌نشناسی عده‌ای، رهگذرها مجبورند تاوان کاسبی دیگران را بپردازند. پیاده‌رو در مالکیت کسی نیست بلکه به همه شهروندان تعلق دارد.
پیاده‌روی در شرایط بحرانی
زباله پراکنی و قرار دادن کیسه زباله خانگی در گوشه و کنار معابر آفت پیاده‌روی آسوده در منطقه ماست.
بسیاری از پیاده‌روهای منطقه طی ساعات روز میزبان زباله‌هایی هستند که باید صرفا پیش از ساعت 9 شب در سطل‌های زباله مکانیزه جا بگیرند. در این شرایط حتی برای پیاده‌روی کوتاه باید مراقب باشی پایت به کیسه زباله گیر نکند یا در انبوهی از پسماند خانگی فرو نرود.
پارکینگ اضطراری
کمبود جای پارک خودروها بسیاری از معابر منطقه را طی ساعاتی از روز در اشغال ترافیک ساکن درمی‌آورد. در این میان هر گوشه دنج یا خرابه‌ای به پارکینگ خودخوانده خودروها تبدیل می‌شود. پارک موتورسیکلت در پیاده‌روهای باریک نیز رواج دارد اما توقف خودرو در پیاده‌روهای عریض بیش از آنکه شگفت‌انگیز باشد زنگ خطر را برای آینده پیاده‌روی در منطقه به صدا درمی‌آورد.
بهسازی مسیرهای پیاده‌روی
از چهار سال پیش پیاده‌روسازی و بهسازی مسیرهای پیاده‌روی در اولویت فعالیت‌های شهردار منطقه قرار گرفت. سال 87 بیش از 40 هزار مترمربع و سال 88 حدود 50 هزار مترمربع پیاده‌روسازی در منطقه صورت گرفت.
این رقم در سال 89 به رکورد 59 هزار مترمربع رسید و کفپوش‌های بتونی به خیابان‌های شهید ذوالفقاری، 17 شهریور، شهید عباس کاشی، شهید بقایی، شهید صالحی، مسلم، هاشم‌آباد، 15 متری اول و دوم افسریه، امام خمینی (ره)، شیرازی و کمربندی دوم شهرک خاوران راه یافتند.
طی سال 90 نیز 66 هزار مترمربع پیاده‌روسازی در بخش‌هایی از خیابان خاوران، امام خمینی (ره)، هاشمی، ابومسلم خراسانی، الوند و ... بخشی بزرگ‌تر از شبکه معابر پیاده‌روی را به هم پیوند داد.
انتهای پیام/ب10/چ3000
